FARKLI DÜŞÜNMEK
Bülent Ağaoğlu
İstanbul, 21.1.2020
1/
“Farklı
Düşün, Farklı Düşünmek, Farklı Düşünme, Farklı Düşünmenin Amacı
“Zekanın gerçek göstergesi
hayal gücüdür, bilgi değil” - Albert
Einstein
Herkesin bakış açısıyla
bakarsan aynı şeyi görürsün. Herkesin yürüdüğü yoldan yürürsen aynı yere
çıkarsın. Günümüzde en önemli konularında birisidir düşünmek ve en önemlisi
farklı düşünebilmek…
·
Düşününce
ortaya çıkar,
·
Düşününce
gelişiriz,
·
Düşününce
fark ederiz,
·
Farklı
düşününce algılarız,
·
Düşününce
anlamaya çalışırız.
·
Farklı
düşünmeyle yeni kapılar açarız.
Günümüzde gelişmiş ülkelere
baktığımızda düşünme ve yeni fikirler ortaya çıkarma konusunda oldukça
başarılılar. Neticede onların yeni fikirler, yeni icatlar, yeni buluşlar
çıkarmalarına yardımcı olmaktadır. Bu da beraberinde teknolojiyle birlikte her
gün değişik ürünler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Farklı düşünmenin amacı nedir?
Aynı olaya baktığımızda farklı
tepkiler verebiliriz. Bu da kişinin yaşantısı, geçmiş deneyimleri, eğitimi,
çevresi ve algı yapısına bağlı olarak farklılık gösterir. Bazıları var ki
tamamen farklı tepkiler verir. Daha başka bir açıdan bakmış olur ve daha başarılı
çözüm yolu üretirler.
Bilgiyi kullanıp, yeni fikirler
üretebilen bireyler yetiştirmek, Bireysel gelişim, toplumsal ilerleme ve daha
yaşanabilir bir dünya için gereklidir.
Farklı düşünmek, eleştirel
bakmak, yeni değerlendirmelerde bulunmaktır. Daha önce aralarında ilişki
kurulmamış nesneler ya da fikirler arasında bağlantı kurulmasıdır. Bilinenin
dışında, farklı, yeni, özgün olmak, problemi görmek, farklı çözüm yollarından
giderek yeni sonuçlar çıkartmaktır.
Farklı düşünmek dünyayı,
kendimizi değiştirme yönünde atılmış adımlardır. Değiştirme sürecinde içsel
yaşantının farklı dışa vurumudur. İnsanın yaşanmışlıkları, deneyimleri,
algılama tavrı ile yeniden üretimi düşünmesi ve üretim için çeşitli projeler
üretmesidir.
Farklı düşünen insan, yaratıcı
süreçte geçmişinden, deneyimlerinden, entelektüel birikiminden, hayal gücünden
yararlanarak, çevresini değerlendirip aktarma yetisi, sezgi ve araştırma ile
özgürce yaratıcı ürünler ortaya çıkarır. Farklı düşünenin farklı bir bakış
açısı vardır. Bununla birlikte gidilen yol doğru varılan sonuç özgün olur.
Farklı bakmak görmeyi
gerektirir. Arşimet’ten önce de boş bir
tas su üzerinde durup yüzüyordu.
Bunu birçok insan gördü. Ama Arşimet
bunu algılayıp nedenini niçinini,
sorgulayıp fark etti. Yer çekimi yasası da, diğer yasalarda farklı bakış
açılarıyla ortaya çıktı. Tarih boyunca
birçok insanın başına ya da yanına elma düşmüştür. Ama ilk kez Newton bunu fark
etti, sorgulayıp ve nedenini buldu.
Geçmişte el edilen yeni icatlar
geleceğimize yön verip hayatımızı kolaylaştırmıştır. Geçmişe yönelik yapılan
bazı bilimsel gaflar insanı düşündürmektedir. O lafları dinlenseydi kim bilir
şimdi ne kördüğümlerde olurduk. Bazen dışarıya karşı vurdumduymaz olacağız ki
istediğimiz sonuca varalım. O gaflardan birkaç örnek:
Artık yeni hiçbir şey yok. İcat
edilebilecek her şey icat edildi. Charles Duell - Amerikan Patent Dairesi
Başkanı, 1899
“Çok güzel bir buluşa benziyor ama Tanrı
aşkına bunu kim, niye kullanmak istesin ki?” (Telefon)
Rutherford B. Hayes - ABD Başkanı.
1876 yılında ilk telefonu gördükten sonra yaptığı yorum.
“Çevreciler boşuna endişeleniyorlar. Bir
nükleer enerji istasyonunun bir yıllık atığını, masanızın çekmecesinde bile
saklayabilirsiniz.” Ronald Reagan - 1980. ABD eski başkanı
Geçtiğimiz bir yıl içinde
otomobilin yapısını değiştirecek herhangi bir ilerleme kaydedilmediğini göz
önüne alırsak, bu buluşun da gelişme ve evrimini tamamladığı sonucuna
varabiliriz. 2 Ocak 1909 - Scientific American dergisi
“Hepiniz saçmalıyorsunuz. Tanrı aşkına, bir
aktörün ya da aktrisin konuşmalarını duymayı kim ister ki?..” (Televizyon)
"Bilgisayarlar gelecekte
1,5 ton ağırlığında olacak." Popular Mechanics Dergisi (1949)
"İnternet 1996 yılında
tamamıyla çökecektir." (1900'lerin sonları, internetin mucitlerinden
Robert Metcalfe)
Gördüğümüz gibi o gafları
okudukça ne kadar komik buluyoruz. Gerçi günümüzde bazı kişiler halen her şeyin
icat edildiğini düşünmüyor değil! Tüketim toplumu içindeki bireyler bu şekilde
düşünüp her gün farklı fikirlerle ortaya çıkan icatları görmezden
gelebiliyorlar. Oysa durum hiçte öyle
değil düşünen bireyler, toplumlar bu konuda oldukça hazırlıklı olup yeni
düşüncelerle farklı fikirlere yelken açmaktadırlar.
Çünkü ezberci bir zihinle yola
çıkılmaz,
Biliriz ki, ezber denen şeyde,
hayalgücü, bellek, tasarım, düşünce ve zekâ gelişemez.
İnsan bilmediği, anlamadığı bir
konuda, zekâsını, düşünce ve fikirlerini geliştirerek sonuca ulaşır.
Farklı düşünmeyle ortaya çıkar
güzel buluşlar. Bilim yolunda umudunu yitirmeyenlere, farklı olanlara, farklı
yollarda yürüyenlere ne mutlu…
Yahya KARAKURT- Eğitimci- Yazar
/ Diğer Yazıları / Hayal Gücünün Tavanı
Var mıdır? / İnsan Düşünür!!! / Başarının Sırrı”. http://gelisenbeyin.net/farkli-dusun.html
2/
“Entelektüel kesiminin bile,
dünyayı, doğayı ve insanı algılayış ve yorumlayış tarzının bu tür ‘ilmî
çalışmalar’ çerçevesinde oluştuğu ve deyim yerindeyse, kemikleştiği bir toplum,
kendisini derinden sarsacak dış etkenler ortaya çıkmadıkça ne düşünce sistemini
değiştirebilir ne de farklı bir sisteme göre düşünenlerin ve ortaya
koyduklarının farkına varabilirdi. Farklı düşünen, istisnaî olarak kendi
içinden çıkmış olsa bile, o toplum bu kişinin ne yaptığının farkına varamazdı.
Öyle de olmuştur.
Gerçekten, ender de olsa,
Osmanlı toplumundaki yerleşik düşünce kalıplarını zorlayan, dünyaya bambaşka gözlerle
bakan insanlar ortaya çıkmıştır... Bunun en çarpıcı örneği Evliya Çelebi’dir
(1611-1618). Ne var ki, Orhan Burian’ın, “...Dilimizin de düşünce dünyamızın da
tek büyük klasiği odur.”61 dediği Evliya Çelebi’nin ve yarattığı eserin, bu imparatorluk
ve ahalisi farkına bile varmamıştır. Zeki Arıkan, konuyla ilgili makalesinde şöyle
diyor: 62
“Oldukça şaşılacak bir şey.
Devletle iç içe olan Evliya’nın üst düzeyde tanıdıkları da vardı. Bunlardan
hiçbirinin onun ne yaptığını sorgulamak akıllarından geçmedi ne yazık ki! Bu nedenle
eseri, XIX. yüzyıla kadar bilinmedi. ...Evliya’yı [iki yüzyıl sonra] keşfeden Hammer
oldu [değerini anlayanlar da “Tchihatcheff gibi” yabancılar...]”. (sayfa. 51). http://www.inovasyon.org/pdf/AYK.Yar.Yen.II.Surum.pdf
3/
FARKLI
DÜŞÜNMEK KONULU BAZI KİTAPLAR
Barlow, Nigel May: Yeniden düşün : nasıl farklı düşünülür/ Nigel May Barlow ; çeviri: Temmuz Gönç Şavran.
1. bsk. İstanbul: Alteo, 2007. 297 s. : şkl. ; 20 cm.
4/
FARKLI
DÜŞÜNMEK KONULU YABANCI KİTAPLAR
https://www.amazon.com/s?k=Think+Differently&ref=nb_sb_noss_2
5/
"Yaratıcı Kişiliklerin Özellikleri Derlemesi" dokümanında "farklı düşünme" alıntıları.
https://bulentagaoglu.blogspot.com/2020/01/yaratici-kisilerin-ozellikleri-derlemesi.html
5/
"Yaratıcı Kişiliklerin Özellikleri Derlemesi" dokümanında "farklı düşünme" alıntıları.
https://bulentagaoglu.blogspot.com/2020/01/yaratici-kisilerin-ozellikleri-derlemesi.html
“Kaufman, hayal kurmanın bir başka yararının
da kendimizi sınırlı bakış açımızdan kurtarması ve farklı düşünce tarzlarını
araştırmamıza yardımcı olmasıdır. Bu da yaratıcılık için önemli bir unsur
olabilir.“
“Yaratıcı insanların eşsiz ve şaşırtıcı bir
iç dünyaları var. Onların herkesten farklı düşündüğü ve hareket ettiği bilimsel
olarak da kanıtlanmış durumda.“
“Yaratıcılık günlük olaylara, nesnelere
farklı bakabilmek ve bunları kendi süzgecinden geçirerek farklı düşünce ve
ürünleri ortaya koymaktır”
“Daima farklı olmak, basit şeylerden farklı
düşünce ve nesneler ortaya koymak.”
“Yaratıcı insanlar genellikle her şeyi gözlemlerler.
Etrafınızdaki insanları bir düşünün, bu bir arkadaşınız, ablanız veya bu bir
kuzeniniz olabilir. Bir kafeye gittiğinizde elbette sizin göremediğinizi
görmüş, küçük küçük detaylara kadar etrafı izlemiş ve bunu size söylediğinde
ise sizin aklınızdan “aaa ben bunu hiç fark etmemiştim” gibi bir cümle geçmiş
olabilir. İyi bir gözlemleyici olmak fikirlerin gelişmesinde, farklı düşünceler
ortaya koyma açısından önemli bir etkendir.“
“Her şeyi merak eder ve sebeplerini
araştırırlar. Öğrendikleri bilgiler ise kaçınılmaz olarak onların hayal
dünyalarını geliştirir ve farklı düşünceler ortaya koymalarına yardımcı olur.”
“Kalıplardan uzaktırlar – Mevcut kurallar ve normlardan farklı düşünürler. Bu yüzden de çoğu zaman bulundukları ortamda acayip, değişik, garip yada sıradışı diye tanımlanabilirler.”
“Nörobilim, tartışmaya yer bırakmayacak
şekilde yaratıcı insanların diğer insanlardan farklı düşündüğünü ve
davrandığını ortaya koydu.”
“Çocukluktan itibaren yaratıcılığın en
önemli temeli olan farklı düşünmenin bastırılmasıyla başlayan süreç ilerleyen
dönemlerde fikirlere, hayallere "Saçmalama!" tepkileriyle devam eder.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder