Siz siz olun yerken dikkatli olun! Hepimiz
sağlıklı sanıyoruz ama büyük risk taşıyor, meğer...
1. İstiridye: Örneğin
az piş ya da çiğ tüketildiğinde ciddi rahatsızlıklara neden olabiliyor.
2. Sosis: Yapılan
araştırmalara göre, sosis çocuklarda boğulma tehlikesi yaratıyor. 10 yaş altı
çocuklarda görülen beslenmeye bağlı boğulmaların yüzde 20'si sosisler yüzünden
meydana geliyor.
3. Mantar: Kendi
bahçenizden olsa dahi doğada bulduğunuz mantarları tüketirken dikkat
etmelisiniz.
4. Yer fıstığı: Besin
alerjilerine bağlı ölümlerin başında yer fıstığa alerjisi geliyor.
5. Yumurta: Yumurtaları
çiğ tüketmemeli, iyi pişmesini ve buz dolabında saklanmasını sağlamalısınız.
6. Kahve: Fazla
tüketilen kahve dişlerde sararma, uykusuzluk ve vücudun su kaybetmesi gibi
sorunlara yol açabilir.
7. Ton balığı: Konserve
halinde satılan ton balıklarının özellikle beyaz renkli türü fazla
tüketildiğinde içeriğindeki cıva nedeniyle hamile ve çocukları kötü etkiliyor.
8. Marul, lahana, ıspanak: Koli
basili gibi bakteriler iyice temizlenmeden tüketilen marul, lahana, ıspanak
gibi bol yapraklı yeşil sebzelerden bulaşıyor.
9. Çiğ acı badem: Özellikle
çiğ acı badem, siyanür dolu bir yiyecek. Bu zehrin etkinliğinin ortadan
kalkması için acı bademin belli derecelere kadar ısıtılması gerekiyor. Evdeki
fırınlarınızda bu işlemi yapamayabilirsiniz.
10. Kiraz: Kiraz
yediğiniz zaman çekirdeklerini ağzınızda çok uzun süre tutmamaya çalışın çünkü
kiraz çekirdeği hidrojen siyanür adı verilen zehirli bir bileşik içeriyor.
11. Şeftali, kayısı, elma: Ancak
ne yazık ki şeftali, kayısı, elma gibi meyvelerin çekirdekleri, siyanür üreten
amigdalin isimli bir bileşik içeriyor.
12. Çikolata: Zira
10 kilodan fazla çikolata yemek, zehirlenme ve ölümle sonuçlanabiliyor.
13. Meksika fasulyesi: Türkiye'de
Meksika fasulyesi olarak da bilinen kırmızı barbunya cinsini asla çiğ
tüketmemek gerekiyor. Çünkü çiğ barbunya fitohemagglutnin adı verilen bir
toksik madde içeriyor.
14. Domates: Sağlık
deposu domatesin zehirli olabileceği kimsenin aklına gelmez. Ancak biyolojik
olarak meyve sınıfında olan domatesin yeşil yapraklarında ve saplarında solanin
adı verilen bir tür toksin bulunuyor.
15. Muskat ceviz: Bütün
bir muskat cevizini yemek ise bir tür psikoza neden olabiliyor.
16. Sosis: Özellikle
üç yaş altı çocuklarda boğulma kaynaklı ölümlerin bir numaralı sebebi sosismiş.
17. Çiğ filizler: Sağlıklı
beslenme amacıyla bol bol tüketilen çiğ filizler, özellikle de alfalfa
filizleri, bakterilerin üremesi için çok uygun bir ortam sunuyor. Geçtiğimiz 20
yılda, bu tür filizlerin tüketilmesinden kaynaklı 30 farklı hastalık salgını
tespit edilmiş.
------------------------------
İSTİRİDYE
İstiridye en lüks yiyecekler arasında
yer alıyor. İstiridyeler, okyanus tabanına yapışıp sudaki planktonları süzerek
beslenirler. Eğer filtreledikleri su kirliyse, İstiridyenin kendisi de
kirlenmiş olur. Yakalanıp servis edilme sürecinde de doğru adımların
izlenmesine dikkat etmek gerekiyor. Örneğin az piş
ya da çiğ tüketildiğinde ciddi rahatsızlıklara neden olabiliyor. İstiridye
tüketmek istiyorsanız hijyenine güvendiğiniz bir restorana gitmelisiniz.
SOSİS
Yapılan araştırmalara göre, sosis çocuklarda boğulma tehlikesi yaratıyor. 10 yaş altı
çocuklarda görülen beslenmeye bağlı boğulmaların yüzde 20'si sosisler yüzünden
meydana geliyor.
MANTAR
Kendi
bahçenizden olsa dahi doğada bulduğunuz mantarları tüketirken dikkat
etmelisiniz. Mantarların bazı türleri zehirlenmeye ve ölüme neden
oluyor.
YER FISTIĞI
Besin
alerjilerine bağlı ölümlerin başında yer fıstığa alerjisi geliyor. 1997
ve 2002 yılları arasında yer fıstığı alerjisi olan çocukların sayısı 2 kat
arttı.
YUMURTA
Yumurta, pek çok insanın temel besin
maddelerinden biri. Salmonella salgınlarının büyük bir kısmı yumurta
tüketimiyle alakalı. Yumurtanın içinde üreyebilen bu bakteri doğru tüketilmeyen
yumurtalar aracılığıyla insanlara bulaşabiliyor. Yumurtaları
çiğ tüketmemeli, iyi pişmesini ve buz dolabında saklanmasını sağlamalısınız.
KAHVE
Kahvenin sağlığa olan faydalarını
hepimiz biliyoruz. Ancak doğru tüketilmediği zaman kahve de zararlı olabilir. Fazla tüketilen kahve dişlerde sararma, uykusuzluk ve
vücudun su kaybetmesi gibi sorunlara yol açabilir.
TON BALIĞI
En fazla tüketilen balık türleri
arasındaki ton balığı doğru tüketilmediği takdirde zehir saçıyor. Konserve halinde satılan ton balıklarının özellikle beyaz
renkli türü fazla tüketildiğinde içeriğindeki cıva nedeniyle hamile ve
çocukları kötü etkiliyor.
YEŞİL SEBZELER
Yeşil sebzeler her insanın tüketmesi
gereken sağlıklı besinler. Ancak tüketmeden önce iyice temizlenmesine özen
göstermek gerekiyor. Koli basili gibi bakteriler iyice
temizlenmeden tüketilen marul, lahana, ıspanak gibi bol yapraklı yeşil
sebzelerden bulaşıyor.
Bazı besinlerin bilinçsiz tüketimi
birçok hastalığa hatta ölüme sebep oluyor. Bu besinler doğru hazırlanmadığı
veya fazla miktarda tüketildiğinde ani ölümlere sebep olabiliyor. Doğru
miktarda ve doğru pişirme teknikleriyle hazırlandıklarında sağlıklı olabilen bu
besinlerin yanlış tüketimi sonucu vücuda verdiği zararlar şaşırtıyor. İşte
doğru şekilde veya miktarda yenmediği zaman zararlı besinler...
"Dünyanın en kötü kokan
meyvesi" diye bilinen durian bu öldürücü yiyeceklerden biri. Nitekim
durianın en fazla tüketildiği ülkelerden biri olan Endonezya'da böyle bir olay
yaşandı.
Yüksek tansiyon hastası olduğu
bildirilen bir şahıs, 500 gramdan fazla durian tükettikten sonra kan
basıncındaki yükselmenin damarlarında yırtılmaya neden olmasıyla hayatını
kaybetti. Çok fazla durian tüketimi nedeniyle ölen kişilerin birçok örneği
bulunuyor.
Dünyanın en acı biberi olarak bilinen
Ejderha Nefesi de öldürücü yiyeceklerden. Bugüne kadar hiç kimse bu biberi
yemeyi denemiş değil ancak uzmanlar Ejderha Nefesi'nin içindeki kapsaisin
miktarının yiyen kişinin hava yolunu tıkayıp anafilaktik şoka girmesine neden
olabileceğini belirtiyor.
Acı biberleri ölçmek için kullanılan
Scoville ölçeğinde 2,48 milyon puanı olan Ejderha Nefesi, en acı biberlerden
olan jalapeno'dan 300 kat daha acı.
Ravent ya da ışkın diye bilinen
meyvenin sapları tek başına ya da birçok meyveli tatlının içinde zevkle
tüketiliyor. Ancak bu bitkinin yaprakları güçlü bir zehir taşıyor.
Işkın yapraklarını yemek, yiyen
kişilerde solunum güçlüğü, nöbet, böbrek yetmezliği ve bazı vakalarda ölümle
sonuçlanabiliyor. O nedenle sadece sapları tüketilmeli.
Japonya'da fugu diye bilinen zehirli
balon balığı, doğru şekilde hazırlanmazsa yiyenleri zehirleyip öldürme riskine
sahip. Ancak özel lisanslı şeflerin hazırlayabildiği fugu'nun farklı türlerinde
zehir keseleri farklı yerlerde bulunuyor.
Bu nedenle profesyoneller için bile
fugu'yu temizleyip yemeye hazır hale getirmek oldukça zor. Riskli kısımlar
tüketildiğinde vücutta uyuşma ve titreme, nefes almada zorluk, konuşamama ve
boğulmaya bağlı ölümler görülüyor.
Bilim insanlarının dünyanın en
besleyici yiyeceği ilan ettiği badem, aynı zamanda çok da tehlikeli bir zehir
kaynağı. Özellikle çiğ acı badem, siyanür dolu bir
yiyecek. Bu zehrin etkinliğinin ortadan kalkması için acı bademin belli
derecelere kadar ısıtılması gerekiyor. Evdeki fırınlarınızda bu işlemi
yapamayabilirsiniz.
Acı bademi çiğ yediğinizde aldığınız
siyanür miktarı da sizi çok fazla endişelendirmesin. CDC'ye göre bademden
zehirlenmek için çok fazla miktarda yemeniz gerekiyor.
Kiraz
yediğiniz zaman çekirdeklerini ağzınızda çok uzun süre tutmamaya çalışın çünkü
kiraz çekirdeği hidrojen siyanür adı verilen zehirli bir bileşik içeriyor.
Ancak bu sizi çok da fazla
endişelendirmesin. Çünkü kirazdan zehirlenmek için gerçekten çok fazla kiraz
yemeniz gerek. 75 kilogram civarında bir yetişkinin günlük 703 miligrama kadar
hidrojen siyanür tüketmesinde bir sakınca görülmüyor. Bu da yüzlerce kiraz
çekirdeği anlamına geliyor.
Peki kayısıyı yedikten sonra
çekirdeğini kırıp içinden çıkan badem benzeri yemişi yemeyi kim sevmez? Ancak ne yazık ki şeftali, kayısı, elma gibi meyvelerin
çekirdekleri, siyanür üreten amigdalin isimli bir bileşik içeriyor.
Bu çekirdekleri çok fazla
tüketirseniz, baş dönmesi ve kusma, yüksek tansiyon, böbrek yetmezliği, koma ve
hatta ölüm gibi korkunç sonuçlarla karşılaşabilirsiniz.
Bir oturuşta ne kadar çikolata
yiyebilirsiniz? Ne kadar yerseniz yiyin, 10 kilogramı aşmamaya çalışın. Zira 10 kilodan fazla çikolata yemek, zehirlenme ve
ölümle sonuçlanabiliyor.
Zehirlenme demişken, kediler ve
köpekler için de çikolatanın küçük miktarları bile çok zararlı. Bu nedenle
minik dostlarınızı çikolatadan uzak tutun.
Bu besinler unutkanlığa birebir! Bunu
yiyenin hafızası çelik gibi oluyor, meğer...
Türkiye'de
Meksika fasulyesi olarak da bilinen kırmızı barbunya cinsini asla çiğ
tüketmemek gerekiyor. Çünkü çiğ barbunya fitohemagglutnin adı verilen bir
toksik madde içeriyor.
Bu madde kusmaya ve baş ağrılarına
neden oluyor. Ancak fasulyeler doğru pişirildiğinde bu madde ortadan
kayboluyor.
Sağlık deposu domatesin zehirli
olabileceği kimsenin aklına gelmez. Ancak biyolojik
olarak meyve sınıfında olan domatesin yeşil yapraklarında ve saplarında solanin
adı verilen bir tür toksin bulunuyor.
Bu toksin mide bulantısına, karın
ağrılarına ve kaygıya neden oluyor.
Aynı zehirli madde çimlenmeye
başlamış, yeşermiş patateslerde de oluşuyor. O nedenle patatesin filizlenip
yeşermişinden uzak durmak gerek.
Henüz olgunlaşmadığı için yeşil olan
patateslerin benzer etkilere yol açıp açmadığı ise uzun süredir devam eden
tartışmaların konusu.
Bütün bir
muskat cevizini yemek ise bir tür psikoza neden olabiliyor.
Sannakji, ahtapottan yapılan bir tür
suşi. Özelliği ise hayvanın pişirilmeden tüketilmesi. Bu da her ne kadar ölmüş
olsa da ahtapotun sinirlerinin hala aktif olduğu, kollarının hala kıpırdadığı
ve daha da önemlisi dokunaçlarının halen vakum yapabilmesi anlamına geliyor.
Dünyada her yıl altı kişi sannakji
yerken boğazlarına yapışan ahtapot vakumları nedeniyle boğulup hayatını
kaybediyor.
Bir diğer tehlikeli deniz ürünü de
kabuklular. Bu canlılar yeterince pişirilmediğinde ya da çiğ tüketildiğinde
özellikle tehlike arz ediyor çünkü denizdeki mikropları ve zararlı bakterileri
bünyelerine çekip hapsetme gücüne sahipler.
Bu besinler unutkanlığa birebir! Bunu
yiyenin hafızası çelik gibi oluyor, meğer...
Özellikle çiğ istiridyeler çok
tehlikeli. Buna bir de kabuklu deniz ürünlerinin en yaygın alerjen olduğunu da
eklerseniz çok daha dikkatli olma gereği ortaya çıkıyor.
Zehirli yiyecekler denince akla ilk
gelenlerden biri de elbette mantar. Dünya üzerinde yüzlerce mantar türü var ve
bunların bazılarının tüketilmesi tamamen güvenli ve sağlıklıyken bazıları da
yiyeni kısa süre içinde zehirleyip öldürebilme gücüne sahip.
Hatta ülkemizde köygöçüren diye
bilinen bir mantar türü, Türkiye'de ve dünyada meydana gelen mantar
zehirlenmesi kaynaklı ölümlerin yüzde 90-95'inden sorumlu.
Ackee, Jamaika'da çok yaygın bir
meyve. Hatta Jamaikalıların milli yiyeceği denebilir. Ancak bu meyve yeteri
kadar olgunlaşmadan tüketildiğinde çok tehlikeli olabiliyor.
Olgunlaştığında kızaran ackee,
olgunlaşmadan önceki sarı halinde hipoglisin A adı verilen bir toksin içeriyor.
Bu madde kusmaya, hipoglisemiye hatta ölüme neden olabiliyor. Meyvenin siyah
çekirdekleri ise her şekilde çok zehirli.
Çok fazla sosis yemek içindeki
malzemeler nedeniyle sağlıksız olabilir ama sosisin çok büyük sayıda insan için
ölüm sebebi olduğunu öğrenmek de sizi şaşırtacaktır.
Özellikle üç yaş altı çocuklarda boğulma kaynaklı ölümlerin bir numaralı sebebi
sosismiş.
Bu verinin kaynağı Johns Hopkins Tıp
Fakültesi, yani sosis yerken uzun uzun çiğnemekte fayda var.
Sağlıklı
beslenme amacıyla bol bol tüketilen çiğ filizler, özellikle de alfalfa
filizleri, bakterilerin üremesi için çok uygun bir ortam sunuyor. Geçtiğimiz 20
yılda, bu tür filizlerin tüketilmesinden kaynaklı 30 farklı hastalık salgını
tespit edilmiş.
17.9.2020. https://www.takvim.com.tr/galeri/saglik/siz-siz-olun-yerken-dikkatli-olun-hepimiz-saglikli-saniyoruz-ama-buyuk-risk-tasiyor-meger
