Meydan Larousse Ansiklopedisi Hakkında Bazı Yazılar
Bülent Ağaoğlu
İstanbul, 1.10.2022
"Önsöz", Meydan-Larousse. Istanbul 1969-73, c.I,
(numaras1 3 s.)
Makaleler
[Meydan-Larousse, Büyük Lugat ve Ansiklopedi] / tanıtan
Yusuf Boysal. -- Ankara, 1969. Türk
Kültürü, VII. cilt, 77. sayı, 382-384. Sayfa. Kitabiyat. Tam metin: http://isamveri.org/pdfsbv/D00206/1969_77/1969_77_BOYSALY.pdf
Meydan Larousse da Folklör / Kamil Toygar. -- İstanbul,
1977. Türk Folklor Araştırmaları,
XVII. cilt, 332. sayı, 7917-7918. sayfa
Meydan Larousse. Büyük Lûgat ve Ansiklopedi. Eren, Hasan. Türk Dili 24(273) 6.1974, 701 - 707. ss
MK Yer No: 1963 SA 60
Milli Kültürümüz ve Ansiklopediler II. Meydan Larousse / Orhan
F. Köprülü. -- Ankara, 1984. Türk
Kültürü, XXII. cilt, 251. sayı, 162-167. Sayfa. Tam metin: http://isamveri.org/pdfsbv/D00206/1984_251/1984_251_KOPRULUOF.pdf
http://birgulergev-deretepe.blogspot.com/2009/07/nezihe-arazn-ardndan.html
http://birgulergev-deretepe.blogspot.com/2009/07/meydan-larousse-maceras-2.html
Talat Öncü Bey sayesinde artık Meydan Larousse maddelere
göre aranabiliyor… 22.9.2022. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2022/09/talat-oncu-bey-sayesinde-artk-meydan.html
Meydan Larousse Yazı
Dizisi:
https://www.ceviriblog.com/etiket/meydan-larousse-cevirmenleri/
https://www.ceviriblog.com/2016/10/03/meydan-larousse-yazi-dizisi-1/
https://www.ceviriblog.com/2016/10/07/meydan-larousse-yazi-dizisi-2/
https://www.ceviriblog.com/2016/10/13/meydan-larousse-yazi-dizisi-3/
https://www.ceviriblog.com/2016/10/20/meydan-larousse-yazi-dizisi-4/
https://www.ceviriblog.com/2016/10/20/meydan-larousse-yazi-dizisi-5-son/
Çeşitli
https://tr.wikipedia.org/wiki/Safa_K%C4%B1l%C4%B1%C3%A7l%C4%B1o%C4%9Flu
https://tr.wikipedia.org/wiki/Nezihe_Araz
Meydan Larousse Open Air Museum, 2019. http://iremtok.com/2020/05/20/no1/
İrem Tok’un Meydan Larousse’un içeriğini kesitler halinde
çok boyutlu olarak bize sunduğu bu eser, Contemporary İstanbul’un keşiflerinden
birisi olmuştu. “Mr Pink”. https://twitter.com/octopodart/status/1118104610512748549
https://erguvankalem.blogspot.com/2017/07/cocukken-ansiklopedi-okumak.html
https://haticegulser.com/insansacmaligininansiklopedisi
http://www.oktayaras.com/meydan-larousse-buyuk-lugat-ve-ansiklopedi-cilt-ek/tr/44898
https://prezi.com/6dwjwc1t9bqd/meydan-larousse/
http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?araKelime=meydan%20larousse&isAdv=false
https://eksisozluk.com/meydan-larousse--58217
https://tr.wikipedia.org/wiki/Meydan_Larousse
https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/melike-karakartal/o-meydan-larousselar-atilmayacak-40398391
https://1000kitap.com/kitap/meydan-larousse-ansiklopedisi--96482/benzeri-kitaplar
https://www.wikiwand.com/tr/Meydan_Larousse
https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2017/04/29/wikipediayi-meydan-larousse-lobisi-yasaklatmis
https://www.hurriyet.com.tr/kitap-sanat/komunist-tehlike-olarak-meydan-larousse-41473771
https://www.youtube.com/watch?v=lNIgVG_5KQo
https://www.google.com/search?tbm=bks&q=%22meydan+larousse%22
http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Arsiv/1973/12/21
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/777495
...............................
İncilay Cangöz: Türk
Basınında Tutundurma Çalışmaları Ve Ansiklopedi Kampanyası / Danışman:
Prof.Dr. Haluk Yüksel. Yer Bilgisi: Anadolu Üniversitesi / Sosyal Bilimler
Enstitüsü. Konu:Gazetecilik = Journalism ; İletişim Bilimleri = Communication
Sciences. Dizin:Ansiklopediler = Enyclopedias ; Basın = Press ; Basın
kampanyaları = Press campaigns ; Gazeteler = Newspapers ; Gazeteler =
Newspapers ; Tutundurma faaliyetleri = Promotion activities ; Türk basını =
Turkish press; Yazılı basın = Written press ; Yazılı basın = Written press. Yüksek
Lisans Türkçe 1995 163 s.
ÖZET "Türk Basınında Tutundurma Çalışmaları ve
Ansiklopedi Kampanyası" başlıklı bu çalışma, Türk basınının son yıllarda
toplumla girdiği etkileşimi konu almakta ve üç bölümden oluşmaktadır. Birinci
bölümde tutundurma kavramı gazetecilik, haber ve tiraj kavramlarıyla olan
ilişkileri bağlamında irdelenmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde önce Osmanlı
İmparatorluğu, sonra da Cumhuriyet döneminde yazılı basının gelişme süreci
özetlenmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise Türkiye'nin en yüksek tirajına sahip
gazeteleri arasında yer alan Hürriyet, Milliyet ve Sabah'ın 1990-1992
yıllarındaki tutundurma çalışmaları ve ansiklopedi kampanyaları yer almaktadır.
Bu araştırmanın sonucuna göre, 1990'lı yıllarda Türk basınında yoğun bir
tutundurma etkinliğinin ortaya çıktığından söz etmek mümkündür. Bu ivme 1992
yılı sonunda özellikle ansiklopedi kampanyası ile daha da artmıştır. Ancak
sözkonusu gelişmenin basının toplumla iletişimini arttırmada fazla başarılı
olamadığı, tersine bu sektörde yaşanan ekonomik krizi giderek arttırdığı,
haberciliği olumsuz yönde etkilediği ve Türk basınındaki tekelleşmeleri daha da
yoğunlaştırdığı gözlenmektedir.
SUMMARY This thesis, which named "Promotion Activities
and Encylopedia Campaigns in Turkish Press" aims to search the interaction
supposed to be realized between Turkish Press and the society in recent years.
In this context, it consits of three sections. In the first section, the
concept of "promotion" is described in the framework of the relations
it develops with the concepts of "journalism", "news" and
"newspaper circulation". In the second section, the development
process of Turkish Press througthout the periods of Ottoman Empire and Turkish
Republic is examined In the third section, the promotion activities realized by
Hürriyet, Milliyet and Sabah which are the newspapers with the highest
circulations in Turkey, are explored as of the years 1990-1992. According to
the results of this thesis, it is possible to state that since the beginning of
the nineties an intensive promotion activity has occured in Turkish Press. This
accelaration become more powerful at the end of the year 1992 with the
contribution of encyclopedia campaigns. But this development wasn't fully
successful in increasing the level of interaction between Turkish Press and the
society. On the contrary, it effected the journalism negatively, intensified
the economic crisis existed in Turkish press and strengthened the monopolies
thoroughly.
Hakkında Alıntılar;
Hakkı Devrim
“Gazeteci ve yazar Doğan Hızlan, Türk basın tarihinin öncü
isimleri arasında yer alan gazeteci Hakkı Devrim'in vefatının 5. yılında AA
muhabirine Devrim ile uzun yıllara dayanan arkadaşlığını anlattı.
Hızlan, Devrim ile dostluğunun Meydan Larousse ansiklopedisi
ile başladığını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Hakkı Devrim, çok dürüst, inandığını yazan, inanmadığına
yüz vermeyen bir kuşağın adamı ve gazetecisiydi. Onların tavizsiz tavrı daima
hoşuma gider ve takdir ederim. O dönemde meslektaşları gibi görevlerine son
derece sadık idi. Hakkı Devrim sabah işe geldiğinde bütün gazeteleri okur,
değerlendirir ve o günün siyasi ahvalini inceleyip, özümsedikten sonra kendi
yazısını yazardı. Hakkı Devrim'in yazılarında bir ironi de vardır ama çok ince
ve zariftir. Öyle karalayıcı bir tarzı yoktur, o kuşakta da yoktur, inceden
eleştirirler. Yeni nesil gazeteciler onun işine bağlılığını, dürüstlüğünü ve
inançlı olmasını örnek almalı. Hakkı Devrim'in hayatında önemli bir işte Meydan
Larousse'u yönetmesidir. Bu projede çok değerli yazarlar ve akademisyenlerle
çalıştı ve müracaat edilen bir ansiklopedi hazırladı. Öyle bir ansiklopediydi
ki gazeteler tiraj almak için kuponla ansiklopedi vermeye başladı. Bu yüzden
hala kaynaktır bu ansiklopedi. Her konuyu bir uzman yazmıştır. Geçici ve
yüzeysel bir bilgi değildir.". https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/hakki-devrim-durust-inandigini-yazan-inanmadigina-yuz-vermeyen-bir-gazeteciydi/2274337
“Babasının gençliğinde oldukça başarılı bir gazeteci
olduğunu anlatan Serdar Devrim, sözlerini, "Onların gazeteciliği çok
farklıydı, bir dönem onlarla kapandı. Hakkı Devrim, gazetecilik, köşe yazarlığı
ve televizyon programı yapsa da 'ne ile hatırlanacak?' derseniz, 'Meydan
Larousse' derim. O tarihte Türkiye'de bitmiş ansiklopedi yoktu. O dönem bu
ansiklopedi, eğitimde bir referanstı. Bugün internette bir çok kaynak var ama
onların da referans aldığı kaynak bu ansiklopedilerdir. O dönemin en iyi
profesörleri görev aldı bu projede. Daktilo yok, bilgisayar yok, kartonlara
yazılıp, arşivlendi bilgiler. Bugünkü nesillerin hayal edemeyeceği şartlarda
yapıldı bu ansiklopedi çalışması." diye tamamladı.”. https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/hakki-devrim-durust-inandigini-yazan-inanmadigina-yuz-vermeyen-bir-gazeteciydi/2274337
“Türkçenn Koruyucusu, Güzel İnsan Hakkı Devrim
Henüz internet yaygın değilken en büyük yardımcımız
ansiklopedilerdi. Onların içinde bir ansiklopedi ön plana çıktı;
Meydan Larousse ansiklopedisi! Muhakkak hepimizin evinde
bulunan bu ansiklopedinin yayın yönetmeni Hakkı Devrim idi. Hakkı Devrim,
Türkiye’nin gördüğü en önemli gazeteci ve yazarlarımızdan, yeni neslin Okay
Bayülgen ile yaptığı programdan tanıdığı, eski neslin Meydan Larousse’dan
bildiği, müthiş işlere imza atmış ve tam bir Türkçe aşığı idi. Öyle ki Devrim,
gazetecilerin Türkçe hatalarını gazete köşesinin “Dil yâresi” bölümünde
düzeltirdi. Maalesef Hakkı Devrim bir süredir kanser tedavisi görüyordu ve bu
mücadelesine yenik düşerek 87 yaşında, geçtiğimiz günlerde hayata gözlerini
yumdu.
Kısaca bahsetmek gerekirse; 1947’de Kabataş Erkek Lisesi,
1951’de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu Hakkı Devrim.
Üniversite yıllarında İstanbul Radyosu’nda reji asistanlığı yapan Devrim, iki
yıl sonra Son Saat’te başladığı gazeteciliğe Tercüman, Havadis, Ege Ekspres,
Tasvir gazetelerinde devam etti, röportajlar yaptı, Yeni Sabah gazetesi genel
yayın yönetmeni oldu. 1965 yılında Meydan dergisini kurdu ve Meydan Larousse
ansiklopedisinin yayın yönetmeni oldu.
Hepimizin Evlerinde O Vardı
Henüz gazetecilik hayatına başlamadan önce evlerimize Meydan
Larousse ile girmeyi başaran Hakkı Devrim daha sonralarda yazılı basına büyük
katkılar sağladı. Türkçe’nin üstüne düşülmemesi, gerekli araştırmaların
yapılmaması Hakkı amcamızı rahatsız etmişti, öyle ki bununla ilgili birçok
araştırma yapmış ve Türkçe’nin gelişimine çokça katkıda bulunmuş bununla da
yetinmeyip kedisine taktığı “Köşe Kadısı” lakabı ile Türkçe yazımlarda hata
yapan gazetecilerin hatalarını köşesinde düzelttiği gibi eleştirilerini de esirgemedi.
Evimizin kitaplıklarında onun muhteşem eseri olan Meydan
Larousse ansiklopedileri dururken o hayatının 50 yılını Türkçe’nin doğru
kullanılmasına ve yok olmamasına çabalamak için harcadı. Seksen kuşağı onu çok
iyi tanıyor olsa da bugün birçok genç onu Okan Bayülgen ile yaptığı programdan
biliyor. Halbuki bugün Türkçe güzelse, bugün Türkçe’de kendine has kelimeler
varsa bunun mimarlarından biridir Devrim amca…” https://www.ceviriblog.com/2016/06/29/turkcenin-koruyucusu-guzel-insan-hakki-devrim/
“1969 yılında ciddi bir organizasyon ile Türkiye’nin ilk
büyük ansiklopedisi ve ansiklopedik lugatı yayımlanmaya başladı. Meydan
Gazetecilik ve Neşriyat Limited Şirketi’nin fasiküller halinde çıkardığı bu
ansiklopedi Meydan-Larousse Büyük Lugat ve Ansiklopedi adını taşımaktadır. Eser
aslında Grand Larousse Encyclopedique (I-X, 1960-1964) adlı Fransız
ansiklopedisinin bir tercümesidir. Ancak Fransızca’dan Fransızca’ya olan lugat
düzenlemesi Türkçe’den Türkçe’ye durumuna çevrildi; ayrıca Fransızlar’ı
ilgilendiren bazı maddeler kısaltılarak veya çıkartılarak esere Türkiye,
Türklük ve İslâmiyet’le ilgili maddeler ilâve edildi veya mevcutların hacmi
arttırıldı. Böylece meydana getirilen ansiklopedi 1973 yılında ve on iki büyük
cilt olarak tamamlandı. 1974 ve 1985 yıllarında iki ek cildi yayımlanan
Meydan-Larousse Türk ansiklopedi yayıncılığında bir dönüm noktası teşkil eder.
Bundan sonra Türkiye’de özellikle ticarî açıdan başarılı ansiklopedilerin
yayımlanmaya başladığı ve bunların daha çok münferit şahısların eseri olmayıp
yayıncı müesseselerin bir araya getirdiği çeşitli ilim adamlarının ortak eseri
oldukları görülmektedir. Kaynak Kitaplar’ın Hürriyet Gazetesi ile iş birliği
yaparak yayımladığı Türkiye 1923/1973 Ansiklopedisi (I-IV, 1973-1974), Gelişim
Yayınları’nın çıkardığı Gelişim Genel Kültür Ansiklopedisi (I-VIII, 1976-1979),
Dergâh Yayınları tarafından hazırlanan Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi
(ilk fasikül Mart 1976’da çıktı, 1990’da VII. cildi yayımlandı, devam ediyor),
Anadolu Yayıncılık tarafından yayımlanan Yurt Ansiklopedisi (I-XI, 1981-1984)
ile Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi (I-X, 1983-1985), Görsel Yayınlar
tarafından çıkarılan Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi (I-VI, 1982), İletişim
Yayınları’nın çıkardığı Tanzimattan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi (I-VI,
1982), aynı yayınevinin Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi (I-X,
1983-1986), Ötüken Neşriyat’ın yayımladığı Yeni Türk Ansiklopedisi (I-XII,
1985), büyük ölçüde Fransızlar’ın Grand Dictionnaire Encyclopédique Larousse
(I-X, 1982-1986) adlı ansiklopedilerinin çevirisi niteliğinde olan ve Gelişim
Yayınları tarafından çıkarılan Büyük Larousse (I-XX, 1986), yine büyük ölçüde
Encyclopaedia Britannica’nın tercümesiyle hazırlanarak Ana Yayıncılık ve
Encyclopaedia Britannica’nın iş birliğiyle yayımlanan Ana Britannica (ilk
fasikülü Kasım 1988’de çıktı, devam ediyor) ve İngiltere’de 1960’tan bu yana
yayımlanan Children’s Britannica’nın 1988’deki 14. baskısı esas alınarak Ana
Britannica’yı yayımlayan müesseselerce hazırlanan Temel Britannica (ilk fasikül
19 Aralık 1988’de çıktı, devam ediyor) gibi birçok ansiklopedinin özel yayın
şirketleri tarafından çıkarıldığı görülmektedir. Bu arada şahsî çalışmalar
neticesinde çıkarılan ansiklopediler de bulunmaktadır: Çağatay Uluçay’ın Türk
Ansiklopedisi (1961), Sami Öngör’ün Devletler ve Ülkeler Ansiklopedisi (1967),
M. Nihat Özön ve Baha Dürder’in hazırladıkları Türk Tiyatrosu Ansiklopedisi
(1967), Yılmaz Öztuna’nın Türk Musikisi Ansiklopedisi (I-II, 1969), Cem
Atabeyoğlu’nun Spor Ansiklopedisi (1972), Cemil Sena’nın Filozoflar
Ansiklopedisi (I-IV, 1974-1976), Atilla Özkırımlı’nın Türk Edebiyatı
Ansiklopedisi (I-IV, 1982) bunlardan bazılarıdır. Ayrıca Başbakanlık Kültür
Müsteşarlığı’nın kararı üzerine İslâm Ansiklopedisi Yayın Kurulu tarafından
İslâm Ansiklopedisi’nin İstanbul baskısı esas tutularak yeniden telif,
kısaltma, düzeltme ve tamamlama suretiyle hazırlanan ve ilk fasikülü 1974
yılında yayımlanan Küçük Türk-İslâm Ansiklopedisi (2. fasikül 1978, 3. fasikül
1980, 4. fasikül 1981, daha sonra çıkmadı) ile Dergâh Yayınları tarafından
1981’de I. cildi yayımlanan fakat daha sonra devam edemeyen İslâmî Bilgiler
Ansiklopedisi adlı iki değerli çalışma daha bulunmaktadır.” https://islamansiklopedisi.org.tr/ansiklopedi
Adnan Benk
“Ünlü ansiklopedici ve yazar Adnan Benk”
“Balzac, Valéry, Sartre ve Salinger’den çeviriler yaptı.
Sait Faik, Yaşar Kemal, Vus’at ü, Bener’in öykülerini fransızcaya çevirdi,
Meydan-Larousse ansiklopedisinin çeviri servisini yönetti ve gerçek bir okula
dönüştürdüğü bu serviste birçok ansiklopedici ve çevirmen yetiştirdi.” http://www.ansiklopedi.biz/biyografi/adnan-benkkimdir
“ANSİKLOPEDİCİLİĞİMİZDEKİ çalışmaları elbette unutulmaz ve
adıyla birlikte mutlaka anılmalı.
Meydan - Larousse ile Büyük Larousse Sözlük ve
Ansiklopedisi'ni bilenler, onun adını unutmayacaklar.” . http://www.hurriyet.com.tr/adnan-benk-bir-zeka-fisegiydi-39003516
“Meydan Larousse (1969), Türkiye Ansiklopedisi, ik Büyük
Larousse (1986) ansiklopedileri ansik ile Çağdaş Eleştiri dergisini (1984-85)
yönetti.” http://www.biyografya.com/biyografi/5852
“Edebiyat, tiyatro, müzik, sinema ve plastik sanatlara
ilişkin eleştiri ve deneme yazıları bulunan Benk, Büyük Lügat, Meydan Larousse
Ansiklopedisi'nin çeviri bölümünü ve Türkiye Ansiklopedisi'ni yönetmiştir. Öykü
ve roman çevirisi de yapan Benk, Gelişim Yayınları tarafından çıkarılan Büyük
Larousse Ansiklopedisi'nin Genel Yayın Yönetmenliğini üstlenmiştir.”. https://www.antoloji.com/adnan-benk/hayati/
“Adnan Benk bir zeka
fişeğiydi
Ocak 22, 1998
Doğan HIZLAN
Adnan Benk, çok sık kullandığımız, biraz bol keseden
dağıttığımız Kültür Adamı unvanını bütün özellikleriyle taşıyan bir aydındı.
Sağlığında ona, aydın iltifatını yapsam, hem kendini hem
beni sarakaya alırdı.
Ezeli ve ebedi dostu Hakkı Devrim, dün Cihannüma'da Adnan
Benk'in olağanüstü niteliklerini,inceliklerini, zekasını, duyarlığını kaleme
getirdi. Kaliteyi tanımazlıktan gelen bir Türkiye portresiydi o yazı.
Adnan Benk'le son olarak Aydın Doğan Vakfı Roman Ödülü
jürisinde birlikteydik. İroninin zirvelerinde dolaşır, bizim zevkli bir jüri
üyeliği yapmamızı sağlardı.
Sanatın, edebiyatın her türünün bir bütünü, bir Kültür
Adamı'nı yarattığını, sanatın ve yaşamın bu çeşitlilik içinde idrak
edileceğini, yazdıklarıyla da, yaşamıyla da ispat etti.
Başbaşa konuşmalarımda, sağlam bir kültürü mihenk taşı
yapmış insanlara özgü tedirginliği sezerdim. Cehaleti ciddiye alan bir toplumda
yaşamanın isyanını zeka filtresinden geçirip aktarır gibiydi.
Adnan Benk'in, Hakkı Devrim'in annesinin ölümü üzerine
gönderdiği faks mesajında yazılanlar, üslup ustası bir denemecinin, biraz da
nihilist bir yaşama felsefesiydi. Shakespeare trajedisinden bir bölüm gibi,
sahnelebilinirdi.
Sade suya muhalefetin, başkaları için benimsenmiş bir
karşıtlığın temsilcisi değildi. Onları salt çoğunluğa karşı olmak için, zevk
bileşkelerinin ötesinde yer almak amacıyla değil, bilgisi, kültürü bu tavrı
zorunlu kıldığından yapardı.
Onun içindir ki, kabulünde ve isyanında da tabiiydi.
***
ANSİKLOPEDİCİLİĞİMİZDEKİ çalışmaları elbette unutulmaz ve
adıyla birlikte mutlaka anılmalı.
Meydan - Larousse ile Büyük Larousse Sözlük ve
Ansiklopedisi'ni bilenler, onun adını unutmayacaklar.
Onun yönetiminde çıkmış olan Eleştiri Dergisi, bunca yıl
sonra da, sık sık başvurduğum, yararlandığım bir kaynak.
Kapanmasına üzüldüğüm dergilerden biridir.
Arkalarından ağıt yakarız da, böyle insanları sağlığında
yüceltmeyi, çekildiği köşesinde aramayı ihmal ederiz.
***
ONUN çevirileri, yazıları bir zekâ fişeğiydi, hepimizi
rengarenk aydınlatır, düştüğü yeri de yakardı.
Yerine konulmayacak insanlardan biriydi sözü doğru sahibini
onunla buluyor.”. https://www.hurriyet.com.tr/adnan-benk-bir-zeka-fisegiydi-39003516
Nezihe Araz
“Doğan Hızlan: Nezihe
Araz Bir Kuşağın Temsilcisiydi
Doğan Hızlan, bugün toprağa verilecek olan gazeteci-yazar
Nezihe Araz'ı yazdı: "
25 Eylül 2012 12:36
Doğan Hızlan/HÜRRİYET
Nezihe Araz'ın ardınan
DURMADAN çalışan, dünyaya gülen gözlerle, hoşgörüyle bakan
bir hanımefendiydi Nezihe Araz, (1922-2009). Artık o da kitaplarında ve
anılarımızda yaşayacak.
O da cumhuriyet kızlarındandı, Atatürk ve Lâtife Hanım
üzerine yazdıkları; onun hem yazış tekniğini, hem onlara bakışını gösterir.
Modern Türkiye’nin kişilerini, tarihini yansıttığı kadar
Anadolu insanının iç dünyasını da başarıyla bize iletmiştir.
Nezihe Araz’ın ansiklopedi yayıncılığında çok önemli yeri
vardır. Birçoğunun başarısında onun emeği vardır.
Mustafa Kemal’le 1000 Gün, yeni kuşak için yararlı bir
kaynak kitaptır.
Fatih’in Deruni Tarihi, onun biyografi türünde; bilhassa iç
saptamalara önem verdiğinin göstergesidir.
Behice Boran’ın asistanıydı, zamanında sol çalışmalara
katıldı.
Biyografi ve araştırma türündeki yapıtları arasında, çok
okunan kitaplarından biri Anadolu Evliyaları’dır.
Yunus Emre ile Mevlânâ üzerine yazdıkları, ikisinin de daha
geniş kitleye ulaşmasını sağlamıştır.
Nezihe Araz, iyi bir senarist, iyi bir oyun yazarıydı.
Afife ve Jale, tiyatro dünyasından iki büyük adın yaşamını
sahneye getirmiştir.
Birkaç kez, Nezihe Araz’la birlikte seçiciler kurulunda
bulundum. Bundan sonra benim için anılarımda ve kitaplarıyla yaşayacak.
HAYATIMIN EN UZUN GECESİ
Meydan-Larousse tamamlandığında bir gece düzenlemişlerdi.
Beni de yemeğe çağırdılar.
Gecede bulunan dostlarımdan hatırladığım kadarıyla
bazılarının ismini vereyim:
Nezihe Araz, Oğuz Atay, Selâhattin Hilâv, Necip Kocayusufpaşaoğlu,
Konur Ertop ve ben.
Meydan-Larousse çalışanlarıyla benim yakın bağlantımı
çocukluk arkadaşım Konur Ertop kurmuştu.
Emirgan Köşem Restaurant’da başladığımız yemek töreni sabah
saat 08.00’de bitmişti.
Boğazdaki yemekten sonra, Türk müziği söylenen-çalınan bir
kabareye götürmüştü bizi Selâhattin Hilâv, beni Türk müziği hocası diye
tanıtınca ben de, oranın solistiyle birlikte bir şarkı okumuştum. Oradan bir
başka yere gitmiştik.
Dediğim gibi güneş çoktan doğmuş, biz de evimize gitmiştik.
Coğrafi bağlantımız vardı, Cumhuriyet Gazetesi ile
Meydan-Larousse’un çıkarıldığı eski Yeni Sabah binası karşı karşıyaydı.
* * *
NEZİHE ARAZ, bir kuşağın temsilcisiydi.
Bize, Cumhuriyet’e, Anadolu’ya ait olan bütün görünen ve
görünmeyen güzellikleri yazdı.”. https://www.medyatava.com/haber/dogan-hizlan-nezihe-araz-bir-kusagin-temsilcisiydi_41103
“Sevgili ağabeyim Hakkı Devrim ile birlikte Büyük Larousse
ansiklopedisini Türkçeye kazandırmasıyla da bilinir..”. https://www.takvim.com.tr/yazarlar/arda_uskan/2010/07/07/elif_safak_dua_et_adnan_benk_yasamiyor
Ansiklopedi hakkında;
"Meydan Larousse binası ilk Cumhuriyet Gazetesi binasının hemen karşısında Sultanhamam yönünde biraz daha aşağısında eski oturaklı bir binaydı..Sanırım eski Yeni Sabah gazetesinin binasıymış.....
Kapıdan girince bizi sürekli Sızıntı gazetesi okuyan bir görevli karşılardı.Alt katta,fotoğrafhane,arşiv gibi servisler vardı.Üst kata çıkınca tam karşıdaki büyük salon bizim yani "lugat" ve "telif" servislerinin bulunduğu yerdi.Lugat Servisi şefimiz karizmatik Berke Vardar.Telif servisindeki ünlü, İsmet Zeki Eyüboğlu abimiz...Salon kapısının sağındaki odada Konur Ertop,Nezihe Araz ve o zamanlar hiç tanınmayan Oğuz Atay çalışırdı.Salona girmeden soldaki oda ise Selahattin Hilav,Oktay Akbal ve Nezihe Topuz'un odasıydı.Devam edip bir kat daha çıkarsanız karşınıza gelen büyük salon Adnan Benk başkanlığındaki " Tercüme Servisi'nin konuşlandığı yerdi.Buradan hatırlayabildiklerim Vedat Günyol,Ece Ayhan,Keyise İdalı,Silva Tüccaryan,Hilmi Yavuz,Faik Baysal,Babür Kuzucu...Hemen bu salonun bitişiğinde camlı bir bölmeyle ayrılan odada Hakkı Devrim tüm otoritesiyle otururdu..Nezihe Hanım'la o zaman yalnızca yazdıklarımızla ilgili konularda görüşürdük..Hakkı Bey ise müessesenin tek idarecisi gibiydi..Tüm yetkiler ondaydı.Bütün ansiklopedi maddelerine en son o baktığı gibi tüm parasal işlerde ve idarede son söz yine ondaydı.Onun odasından ileri doğru devam ederseniz düzeltme ve muhasebe servisleri karşınıza çıkardı.Düzeltme servisinde çalışanlardan biri de sonradan yazı çizi işine başlayıp bizi hayli şaşırtacak Hulki Aktunç'tu...". http://birgulergev-deretepe.blogspot.com/2009/07/nezihe-arazn-ardndan.html
"O zamanlar aramızdaki adı Meydan Kabus'tu...Halbuki hiç de kötü bir işyeri değildi. En azından çalışmadığımız zamanlarda çok kaliteli sohbetler edebiliyorduk..Türkiye'nin en kalitali yazar ve çevirmenlerinden bir grup oluşturuyordu yazı kadrosunu..". http://birgulergev-deretepe.blogspot.com/2009/07/meydan-larousse-maceras-2.html
.....................................
Sayfa: 215.
Encyclopedias about Muslim Civilisations * Aptin Khanbaghi* Edinburgh University Press, 31 Tem 2019 - 520 sayfa.
.................................
103-104ss. http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/18643.pdf
.................................................
Sayfa: 215.
Encyclopedias about Muslim Civilisations * Aptin Khanbaghi* Edinburgh
University Press, 31 Tem 2019 - 520 sayfa.
Yapılabilecek bilgi
toplama işleri;
Meydan Larousse hakkında kültür dergilerinde neler var (güncel
bir kültür dergileri indeksi olmadığı için tam tespit yapamadım)
Meydan Larousse hakkında gazetelerde çıkan yazılar neler…
books.google.com'da hakkında neler var…
Meydan Larousse’un kendisi hakkında Meydan Larousse’da madde
var mı
Hakkı Devrim ile Meydan Larousse hakkında sosyal tarih
çalışması yapılmış mı, röportajlar var mı
Ansiklopedinin hazırlandığı binanın çalışma ortamının
fotoğrafları…
Facebook'ta, Twitter'da hakkında malzeme var mı
Tezlerin özet kısmında Meydan Larousse arattım, hakkında
malzeme yok ( Kaynak: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
)
DergiPark sitesinde hakkında makale bulamadım.
Hakkı Devrim Radikal’de ve diğer gazetelerdeki köşe yazılarında
Meydan Larousse hakkında bilgiler yazmış olabilir bunun tespiti
Künyede kimler vardı
Giriş, başlangıç (yayına çıkış), önsöz yazısı. Yayına çıkış
haberleri, basında tanıtılması
Gazetelerde ilk fasikül öncesi çıkan reklamlar ve yazılar
Meydan Larousse’un öyküsü, hikayesi, macerası, mazisi,
tarihi, aşamaları
Yazarların listesi
Meydan Larousse’un katkısı
Meydan Larousse’un tarihi
Tarihi
Anlam ve önemi konusunda derleme hazırlanması
Buradan yetişenler konusunda derleme hazırlanması
Ansiklopedinin ilk cildindeki Giriş, Önsöz yazısı
Meydan Larousse hakkında sorulabilecek sorular nelerdir
Hakkında tez hazırlanması önemli olsa gerek
Aydınlara anket yapılsa, Meydan Larousse hakkında görüşleri
sorulsa, derlense
Kısa sürede yayınlanması büyük hadise
Yayınlanması mucizevi bir olay.
Önemi
Bilgi, bilim, kütüphaneler açısından önemi
Okullar açısından önemi
Bilgi erişim açısından önemi
Evlerdeki önemi
Meydan Larousse eğer olmasaydı
Ansiklopedilerde Meydan Larousse hakkında maddeler var mı
Hayaller
Meydan Larousse’un kullananlar bakımından serüveni bir kitap
olsa keşke. Çok hatıra vardır…
Meydan Larousse kitabı (monografisi) hazırlanması.
Hakkında paneller düzenlenmesi.
Tespitler
Meydan Larousse sayesinde ansiklopediler halka yayılmış,
evlere girmiştir, bu konunun birçok
Meydan Larousse bize bilgiyi sevdirdi bilgiye yaklaştırdı
Meydan Larousse’un 60’lı yılların sonuna doğru Türkçe
yayınlanması, ‘ülkemizde bilgi ile ilgilenmek davranışında önemli
değişikliklere yol açmıştır’, çok önemli bir aşamayı oluşturmuştur diyebiliriz…
Bu ansiklopediyi kitap gibi okuyanları bilirim.
Hatırlattıkları
Yazılı kültür
Aydınlar
Bilgilenme
Bilgi ihtiyacı
Ansiklopedinin halka inmesi
Ansiklopedinin evlere girmesi
Kitaplar
Eğitim
Taradıklarım
Meydan Larousse hakkında akademik dergilerde makale
bulamadım
Ceviriblog web sitesindeki yazı dizisinin kaynaklarını
inceledim
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder