BOCALAMAMIZIN, GERİ KALIŞIMIZIN BAŞLANGICI HANGİ YIL?

Takiyüddin adlı Osmanlı bilim adamının İstanbul'da kurduğu rasathanenin yıktırılması 1575 (2014'e kadar geçen süre 439 yıl)

"TIMAR SISTEMININ BOZULMASI VE ORTADAN KALKMASI

Kanunî Sultan Süleyman devrinde, tekâmülünün zirvesine erisen timar sistemi, bu pâdisahin ölümünden sonra bozulma temâyülü göstermeye baslamis olacaktir Koçi Bey (? 1640), 992 (1584) tarihine kadar timarlarin kiliç ehli elinde ve ocakzâdelerde bulundugunu, bu sinifa yabanci ve kötü kisilerin girmedigini keza timarlarin büyükler ile âyânin sepetine de girmedigini belirterek o ana kadar bir bozulma belirtisi görülmedigine isaret eder Fakat XVI asrin sonlarina dogru timarlarin iltizam usûlü ile verilmesi, bunun neticesinde mültezimlerin fazla kâr saglayabilmeleri için reâyâya haksizliklarda bulunmalari, bozulmanin baslangici sayilmaktadir III Murad (1574-1595) devrinde bozulma emâreleri, daha belirgin bir sekil almisti".  [Webden bulduğum bu metnin kaynağını şimdilik elde edemedim...]

Katip Çelebi Mîzânü’l-Hakk fi İhtiyâri’l-Ahakk (1657) adlı son eserinde Osmanlı'nın bilimde geriye başlamasını şöyle açıklıyor:
“Ulu Osmanlı devletinin ilk çağlarından Sul­tan Süleyman Han zamanına gelinceye dek hik­met ile şeriat ilimlerini uzlaştıran gerçek araştı­rıcılar ün salmışlardı. Ebu’l-Feth (fethin babası: Fâtihi Sultan Mehmed Han, Medâris- i Semâniye’yi yaptırıp kânuna göre iş görülüp oku­tulsun diye vakfiyesine yazmış ve Hâşiye-i Tecrîd[3] ve Şerh-i Mevâkıf[4] derslerinin okutulmasını bildirmişti. Sonra gelenler bu dersler felsefiyâttır diye kaldırıp Hidâye[5] ve Ekmel[6] derslerini okut­mayı akla uygun gördüler. Yalnız bunlarla yetin­mek akla uygun olmadığı için ne felsefiydi kaldı, ne Hidâye kaldı, ne Ekmel. Bununla Osmanlı ül­kesinde ilim pazarına kesat gelip bunları okutacak olanların kökü kurumaya yüz tüttü”. (Kâtib Çelebi, Mîzânü’l-Hakk fi İhtiyâri’l-Ahakk (sâde., O. Ş. Gökyay), Tercüman 1001 Temel Eser, yay. no. 145, İstanbul 1980, s. 21.).
Yukarıda söz edilen dersler hangi yıllarda kaldırılmıştır?

Duraklamanın başlangıç tarihi 1579 (2014'e kadar geçen yıl: 435)

IV. Murad, Sultan İbrâhim ve IV. Mehmed devirlerinde ortaya çıkmış olan Kadızâdeliler hareketi için IV. Murad'ın tahta çıktığı 1623'ü bz alsak 2014'e kadar geçen süre 391 yıl.

Bozuklukların Düzeltilmesinde Tutulacak Yollar (Düstûr el-'Amel li-Islâh el-Halel) adlı eseri Kâtîb Çelebi'nin kaleme aldığı yıl Hicrî 1063, yani Miladî 1652/53. (2014'e kadar geçen süre 362 yıl)

Gerilemenin başlaması 1699 (2014'e kadar geçen yıl: 315)

Matbaacılığın başlaması 1729 (2014'e kadar geçen yıl: 285)

Islahat hareketleri: 1770 - 1876. (2014'e kadar geçen süre: 244 yıl)

3. Selim'in tahta çıkış tarihi: 1789 (2014'e kadar geçen süre: 225 yıl)

Baltalimanı Antlaşması'nın tarihi 1838 (2014'e kadar geçen yıl:  176)

Tanzimat Fermanı 1839 (2014'e kadar geçen yıl:  175)

İlk dış borç alış tarihimiz 1854 (2014'e kadar geçen yıl:  160)

Niyazi Berkes'in "200 Yıldır neden bocalıyoruz" başlıklı kitabının yayın tarihi 1964 (200 yıl gerisi: 1764)

Erdal İnönü'nün "300 yıllık gecikme" başlıklı kitabının yayın tarihi 2002 (300 yıl gerisi 1702)

Buradan çıkan sonuç, geri kalmaya başlamamızın tarihi konusunda bir berraklık zihinlerimizde oluşmamış, bir mutabakat yok!