HORASAN HARCINI TÜRKLER Mİ BULDU?

Yoğurdu ilk bulanlar tam olarak kanıtlanamasa da yoğurt kültürüne mührünü vuran biz Türkleriz. Dünyada en çok tüketen de bizleriz:))

Peki 'Horasan Harcı' olarak bilinen ürünü bizler mi bulduk?

"Bağlayıcı kimyasallardan en eski bilinen malzeme kireçtir. Babil, Mısır, Finike, Hitit ve Persler tarafından hava kireci yapıda bağlayıcı madde olarak kullanılmıştır. Romalılar devrinde su kireci (hidrolik kireç) bulunmuş ve su yapılarında kullanılmıştır. Hidrolik kireç suda sertleşme özelliğinden faydalanılarak Roma çimentosu olarak bu tür inşaatlarda kullanılmıştır. 

    Türkler, puzolanik kirece (volkanik esaslı, killi, kalkerli toprak) tuğla kırıklarını (pişmiş kil) öğütüp karıştırılmış ve Horasan harcı adı altında kullanılmıştır. İlkel çimento denebilecek bu karışım, kalkerle pişmiş kilin içindeki alüminyumun, alümina silikat bağları oluşturarak mukavemet sağlaması prensibiyle çalışması ilkesine dayanmaktadır. Ayrıca, organik ve inorganik maddeler yardımıyla içsel çekim kuvveti arttırılmıştır. 

    Horasan harcına yumurtanın akı, yumurta kabuğu, kan, süt kesiği, yulaf, incir yaprağı sütü, hayvan kılları gibi çeşitli maddelerin karıştırıldığı yapılan analizlerde ortaya çıkmıştır. Osmanlı arşivlerinde Selimiye Camii inşaatında işçilere iaşe olarak yumurta sarılarının verildiği kayıtlarda gözükmektedir. Dolayısıyla yumurta aklarının karışıma katıldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca bu tür bağlayıcı Mısır'da homra, Hindistan'da surki adıyla bilinmektedir. Bizans'ta ise kireç, sıva fresk tekniği altında uygulanmıştır." http://www.hamurkirec.com.tr/hamur_kirec.php?sayfa_id=605&kategori_id=605&id=32&lng=1



http://www.sabah.com.tr/Turizm/2013/01/08/kanuninin-kalesini-2-bin-yillik-turk-harci-ayakta-tutacak

HORASAN HARCI KONULU YAYINLAR

MAKALELER

Akman, S. - A.Güner, İ.H. Aksoy ," The History and Properties of Khorasan Mortar and Concrete " , II. Uluslararası Türk- İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Kongresi, 28 Nisan - Mayıs 1986, cilt.I, pp.101-111.]

Akman, Süheyl – Abdurrahman Güner – İsmail Hakkı Aksoy: "Horasan Harcı ve Betonunun Tarihi ve Teknik Özellikleri", II. Uluslararası Türk - İslâm Bilim ve Teknoloji Tarihi Kongresi, Prof.Dr.Süheyl Akman ,Doç.Dr.Abdurrahman Güner, Dr.İsmail Hakkı Aksoy, 28 Nisan -2 Mayıs 1986, 18 sayfa. Bu makale yazarların  II.Uluslararası Türk - İslâm Bilim ve Teknoloji Tarihi Kongresine aynı konuda verdikleri İngilizce makalenin Türkçesi olarak ayrıca yayınlanmıştır.

Akman, Süheyl – Abdurrahman Güner – İsmail Hakkı Aksoy: : Horasan harç ve betonunun özellikleri. Prof.Dr.Süheyl Akman ve Doç.Dr.Abdurrahman Güner, Dr.İsmail Hakkı Aksoy, Yapı Malzeme & Teknik, Nisan-Mayıs 1995, Yıl:1, Sayı:1, sayfa 106 -109. http://mcanbaz.ogu.edu.tr/horosan.pdf

Böke, Doç. Dr. Hasan  - Yrd. Doç.Dr. Sedat Akkurt, Doç. Dr. Başak İpekoğlu'nun Tarihi Yapılarda Kullanılan Horasan Harcı ve Sıvalarının Özellikleri adlı çalışması, Yapı dergisi, Sayı 269, Nisan 2004. http://www.restoraturk.com/koruma-ve-restorasyon/334-horasan-harci.html

Kanıt, Recep:  Horosan harcı kullanılarak yapılan model kemerin performansının deneysel ve sayısal olarak belirlenmesi. Politeknik Dergisi, 2004,7(2):179-183

Topçu, İlker Bekir – “Horasan harç ve betonunun özellikleri”. 2005. http://mcanbaz.ogu.edu.tr/horosan.pdf

PROJELER

Böke, Hasan: Tarihi Yapıların Onarımlarında Kullanılacak Horasan Harç ve Sıvalardaki. Puzolanik Malzemenin Özelliklerinin Araştırılması. Proje Numarası: İÇTAG – 1674. Destekleyen Kuruluş: TÜBİTAK. Proje Yöneticisi: Doç.Dr. Hasan BÖKE. Araştırmacılar: Doç.Dr. Başak İPEKOĞLU, Yrd.Doç.Dr. Sedat AKKURT, Ar.Gör. Elif UĞURLU: 18 ay (Kasım 2002 - Mayıs 2004) Tübitak araştırma Projesi (İÇTAG-1674). http://web.iyte.edu.tr/arch/restoration/TURKCE/arastirma-1.htm

İpekoğlu, Başak; Böke, Hasan; Hamamcıoğlu, Mine; Akkurt, Sedat; Çizer, Özlem:  Tarihi yapılarda malzeme bozulmasının sınıflandırılması ve sorunların saptanmasına yönelik bir yöntem araştırılması. TÜBİTAK İÇTAG I Proje No: 101I035; 304, 2004: 1-64

TEZLER

Kahraman, Gülçin: Erken Bizans Dönemi Horasan harçlarının incelenmesi. Study of khorasan mortars in Early Byzantine Period.  2008. Yüksek Lisans. Mimarlık = Architecture

Özgen, Özlem: Horasan harcı üzerine deneysel çalışmalar / Özlem Özgen. 2012. vi, 50 y. :  res., şkl., tbl. ;  29 cm. Tez (Uzmanlık) - Kültür ve Turizm Bakanlığı. Kaynakça: 42-43. Yy. Kültür ve Turizm Bakanlığı -- Tezler – 2012

Pusat, Süleyman Emre: Tarihi Yapıların Onarımında Kullanılacak Harç Üretimi /  Süleyman Emre Pusat ; Doç.Dr. Fevziye Aköz.  İstanbul:  İstanbul,  2002. 64 Y.

Yılmaz, Cemal:  Portland çimentosu kullanımının Horasan harcı özelliklerine  etkisi / Cemal Yılmaz. The effect of using portland cement over the properties of Khorasan mortar. 102 y. Tez (Yüksek Lisans)--Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü,  Yapı Eğitimi Anabilim Dalı, 2010. Gazi Üniversitesi,  2010.:  

BAZI LİNKLER

http://mcanbaz.ogu.edu.tr/horosan.pdf

https://eksisozluk.com/horasan-harci--542865

http://horasanharci.com/