Tükenmez yapımı
15.9.2021
görseller:
1
https://www.facebook.com/gulaymutfak/posts/4763120553761997/
Parfüm gibi kokusuyla, damak çatlatan tadıyla onun
tadına bir kez bakan ondan vazgeçemiyor, neyse ki o da bitmek
tükenmek bilmiyor.
Geleneksel olarak tükenmez içeceği şu malzemelerle
hazırlanıyor: Muşmula, ayva, elma, armut, nar, siyah üzüm, mandalina, portakal,
cennet hurması, hurma, alıç, nohut, bal ve tabii ki su.
büyüklerimiz, tükenmez içeceğinin lezzet
sırrının muşmula ile yapılmasından geçtiğini söylüyor, aklınızda
bulunsun.
İçinde nohut gibi malzemeler bulunduğu, belirli bir
mayalanma sürecinden geçtiği için bu içecek, fermente bir içecek. Aslında
bizim pek yakından tanıdığımız, hepimizin mutfağında yer eden diğer fermente
lezzetlere, yani sirkeye ya da turşuya benzer bir şekilde hazırlanıyor.
Ancak meyvelerden aldığı aroma ve
azaldıkça üzerine eklenen su sayesinde sirke ya da turşu suyu kadar keskin bir
tada ve kokuya sahip almıyor.
Son olarak bu içeceğin çok eski zamanlardan bu yana
Anadolu'da tüketildiğini, özellikle kış aylarında evlerden eksik edilmediğini
de söyleyelim ve tarifine geçelim.
3 litrelik Tükenmez içeceği yapmak için
gerekli malzemeler:
· 25-30 adet
muşmula
· 3 adet büyük
boy elma
· 2 adet armut
· 1 adet ayva
· 1-2 dolu
dolu avuç nar tanesi
· 1 adet
portakal ya da mandalina
· 1 küçük boy
cennet hurması
· 1 yemek
kaşığı nohut
· Bal ya da
toz şeker (Miktara damak tadına göre karar verebilirsiniz)
Minik bir not: Bu meyveler
içinde sevmedikleriniz varsa onları ilave etmeden yapabilir, içine diğer meyve
miktarlarını artırarak koyabilir ya da hurma ekleyebilirsiniz.
………………….
2
3 litrelik Tükenmez içeceği yapmak için gerekli malzemeler:
· 25-30 adet
muşmula. Mevsimi: ekim kasım. https://www.haberler.com/mevsimi-geldi-gunde-7-tane-bile-yeseniz-11417186-haberi/
· 3 adet büyük
boy elma. Eylül, Ekim ve
Kasım. https://www.mavikadin.com/elma-hangi-mevsimin-meyvesidir-hangi-ayda-toplanir
· 1 adet ayva. Eylül ekim
kasım. https://www.mavikadin.com/ayva-mevsimi-ne-zaman-hangi-mevsimin-meyvesidir-sagliga-faydalari
· 1-2 dolu
dolu avuç nar tanesi. Eylül aralık arası. https://www.mavikadin.com/nar-mevsimi-ne-zamandir-nar-hangi-ayda-olgunlasir
· 1 adet
portakal ya da mandalina. Kasım aralık ocak. https://www.mavikadin.com/portakal-mevsimi-nedir-portakal-ne-zaman-cikar-yenir#:~:text=Taze%20portakal%C4%B1%2C%20Kas%C4%B1m%2C%20Aral%C4%B1k%20ve,o%20kadar%20%C5%9Fifal%C4%B1%20bir%20meyvedir.
· 1 küçük boy
cennet hurması. Trabzon hurması. Ekim.
· 1 yemek
kaşığı nohut
· Bal ya da
toz şeker (Miktara damak tadına göre karar verebilirsiniz)
Minik bir not: Bu meyveler
içinde sevmedikleriniz varsa onları ilave etmeden yapabilir, içine diğer meyve
miktarlarını artırarak koyabilir ya da hurma ekleyebilirsiniz.
………………..
3
Tükenmez içeceği nasıl yapılır?
https://www.facebook.com/gulaymutfak/posts/4763120553761997/
Sevdiğiniz tüm meyveleri bir araya getirdikten sonra
yapmanız gerekenlerse bir hayli kolay ve şöyle:
· Tüm
meyveleri ve cam kavanozunuzu güzelce yıkayıp temizlendiğinden emin olun.
· Ardından meyvelerin baş ve sap
kısımlarını kesin. Bu aşamada hiçbir meyvenin kabuğunu soymayın, çekirdeklerini
çıkarmayın.
· Elma, armut gibi iri
meyveleri cam kavanoza rahatça sığabilecek şekilde iri iri doğrayın.
· Tüm meyveleri geniş bir
karıştırma kabında bir araya getirip ellerinizle karıştırın.
· Meyve karışımından birkaç
avuç alıp cam kavanoza koyun. Üstlerine toz şeker ya da bal gezdirin, birkaç adet nohut atın.
· Kalan meyve karışımından
yine birkaç avuç alıp içine yerleştirin ve yine aralarına toz şeker ya da
bal ve nohut serpiştirin.
· Tıpkı turşu
kurar gibi bu işlemi tüm meyve karışımı bitene kadar tekrar edin ve son aşamada kavanozun
ağzına kadar temiz içme suyunu doldurun.
· Son olarak kavanozun
tıpası varsa tıpasını kapatın. Her gün ağzını gevşetip hava almasını, biriken
gazın çıkmasını sağlayın ve yeniden kapatın. Bu şekilde en az 15 gün
bekledikten sonra içeceğiniz hazır oldu demektir.
…………..
4
https://eksisozluk.com/tukenmez--49118
yapilişi:
-meyveler yıkanır. muşmula ve üzüm taneleri bütün, ayva, elma ve armut
kabuklu olarak dilim dilim kesilir. hepsi karıştırılır.
-musluklu bir küp veya bidona bir kat meyve, bir kat şeker olarak yerleştirilir.
- en
üste tülbentle çıkılanmış küçük bir parça ekmek konur. 20- 25 bardak su
doldurulur. ağzı kapanır. küp ara sıra sallanır. 15- 20 gün sonra içilebilir.
not:
- tükenmezin olması, bulunduğu yerin ısısına göre değişir.
-suyu azaldıkça üzerine su ve şeker eklenmelidir.
22.11.2004 00:01 ~ 00:19 mim
…………………
evde yapmayı denemiş bulunduğumuz içecek. az önce içtim, hafif kafam güzel
oldu, bi içim ısındı, galiba meyve şarabı yaptık. muşmulalar ham olduğu için
sanırım bayağı ekşi olmuş, ekşi olmasa on numara bir şey olacakmış.
15.12.2017 22:29 gri balikcil
………………….
meyvelerin yumuşakları ile, şimdiler de hiç bilinmeyen, tükenmez denen bir
içki yapılırdı. bir küpte yumuşak meyve ve su. birkaç gün sonra çok sevilen
ekşi bir içki olurdu. alttaki musluktan alır içersin, üstüne de tekrar su
koyarsın. bu böylece bir vakit devam ederdi, o yüzden adı da tükenmezdi. ne kadar sağlıklı bir
içki, vücuda ve mideye lazım olan bakteriyi alıyorsun. onun yerine bu
günlerde aktiviya yiyoruz."
…………………
5
TÜKENMEZ...
Ah tükenmez biz seni de unuttuk!..
Yer Balıkesir Ayvalık yılın büyük bölümü Gömeç’te köyünde geçiren Saliha
Teyze ne zaman köyüne gitse dönüşte kapımızı vurur bir ekşi mayalı ekmekle bir
içecek verirdi. Çok da hatırlamıyorum ama anneme tarif ederken muşmula derdi
ben de eğlenirdim” ula ula muşmula” diye oradan aklımda kalmış. Evinde bir
köşede görürdüm cam
damacananın içinde “Saliha teyze bu ne “ diye sorunca “tükenmez diyoz evlat” derdi Ben
tükenmezi severdim. Saliha teyzemizin vefatından sonra ne o tükenmezi ne de
ekşi ekmeği aynı tadıyla bulabildim diyor … geleneksel bir Anadolu lezzetidir
tükenmez. Eskiler
meyveleri 3- 5 gün fermente eder yarı tatlı yarı asitli bir içecek elde
ederlermiş. Bu durumda alınan gıda aslında ham sirkedir. Tükenmez de denen bu
içecek sofrada tercih edilen bioaktif bir içecekti. Fermantasyon sindirim
sistemini modüle ederek onu sağlıklı kılar.Mikrobiotanın zayıfladığı kent
hayatında bu gerekçeyle bu gıdalar sofrada olmalı…
Tükenmezin
ana meyvesi muşmula diğer isimleriyle beşbıyık,gelinboğa, döngel..
Efsaneye göre;
Bütün meyveler toplanmış, senin adın elma, senin adın armut olsun diyerek
ad vermekteymişler. Bu sırada meyvelerden bir tanesi küsmüş ve gitmiş. Bunun
üzerine “Döngel! Sana da ad vereceğiz” demişler ve döngel(muşmula) ismi bu
şekilde ortaya çıkmış. Tarif 3 lt musluklu cam yada ahşap fıçı için yeterli
gelecek miktardır.
Malzemeler
· 15/ 20 tane muşmula
· Bir ayva
· Bir avuç kuru üzüm yada
bir salkım taze üzüm
· Bir armut
· İki elma
· Bir nar
· Yaklaşık on tane alıç
· Bir mandalina
· Bir Trabzon hurması
· Ya da mevsime uygun
istediğiniz meyve çeşitlerinden. Ben bir küçük havuç bir muz yarım limon ve bir
avuç yaban mersini de ilave ettim
· Bir buçuk su bardağı toz
şeker veya nöbet şekeri veya bal
Hazırlama;
Meyveler
yıkanır çürük bozuk kısmı varsa temizlenir. Fakat kabukları ve çekirdekleri
atılmaz. Bütün meyveler mümkün olduğu kadar küçük doğranır bir kabın içinde
harmanlanır. Aralara şeker veya bal ilave ederek kavanoz doldurulur. Ağzına kadar içme suyu
ilave edilir ve kapağı kapatılır. Arada kapağını gevşetip gazını alıyoruz. İlk
beş altı gün ağzı kapalıyken alkol oluşur sonraki günlerde ağzı açık
bırakılırsa alkol parçalanır..
Olgunlaşması
yaklaşık 10 günü bulacaktır.10 günün sonunda bir iki karanfil kakule kurutulmuş
gül yaprağı yada istediğiniz baharatlardan ilave ederek içmeye
başlayabilirsiniz.
Tükenmez burada başlıyor musluktan bir bardak meyve suyu aldığınızda
eksilen miktar kadar kavanozun ağzından bir bardak içme suyu ilave
diyoruz. Döngü böyle fermente olmuş
içecekten aldığımız kadar su ve arada meyve ilaveleriyle bütün kış
içebilirsiniz..
Nafiye Bozkurt. https://www.facebook.com/Sifin-231972320867635/
Mobil Yüklemeler · 26 Kas 2020 ·
https://m.facebook.com/okurmuyuz/photos/a.232062980858569/777510699647125/?type=3&source=48
………………………
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder