Hasan Işın Dener'in üniversite hocalığında öğrencileri ile iletişiminin de pek örneği bulunmayan uygulamalarını listeleyip açıklamalar yapar mısınız 26.6.2025
...............................
Sizinle Hasan işin Dener konusunda birçok doküman paylaştım bunlardan hareketle kendisinin üniversite herhalde ders verirken öğrencilerin ile iletişimin de pek örneği bulunmayan uygulamalarını listeleyip açıklamalar yapar mısınız
26.6.2025
ChatGPT:
Elbette, sizinle Hasan Işın Dener
hakkında paylaştığınız çok sayıda metin, anı, önsöz ve değerlendirme yazısından
hareketle, onun üniversitede ders verirken öğrencileriyle kurduğu iletişim
biçimi ve benimsediği sıra dışı yöntemler hakkında öne çıkan noktaları
sentezleyerek aşağıda maddeler halinde sunuyorum. Bu liste, klasik akademik
çerçevenin ötesine geçen ve “örneği pek bulunmayan” özgün uygulamalarını
içermektedir:
Hasan Işın Dener’in Üniversitede Öğrencileriyle Kurduğu Eşsiz İletişim ve
Uygulamaları
1. Öğrencilerini “ezber bozan” düşünceye teşvik etmesi
- Dener, öğrencilerinin sadece
bilgiye sahip olmasını değil, bilgiyle düşünmeyi, sorgulamayı, o bilgiyi
yeniden üretmeyi amaçlardı.
- Bu nedenle, öğrencilerin klasik
cevaplarla yetinmesine izin vermez; alışılmış düşünce kalıplarını kırmaya
yönlendirirdi.
2. Sınıfta “karşılıklı öğrenme ortamı” kurması
- Otoriter bir öğretim üyesi
değil; öğrenmeyi birlikte yaşayan bir rehberdi.
- “Ben öğretmenim, siz
öğrencisiniz” çizgisini yumuşatarak sınıfı adeta ortak düşünce üretim
alanına dönüştürürdü.
3. Öğrencinin kişiliğini ve yaşam serüvenini dersin bir parçası haline
getirmesi
- Öğrencisinin bireysel
yönelimlerini, ilgilerini ve duygularını dikkate alarak iletişim kurardı.
- Dersin sadece zihinsel değil,
aynı zamanda ruhsal bir gelişim alanı olması gerektiğine inanırdı.
4. Derste “geleneksel anlatım” yerine diyalog ve sezgiye dayalı yaklaşımı
- Salt bilgi aktaran bir
akademisyen değil; sezgiyi, gözlemi, içsel kavrayışı da derse katardı.
- Öğrencilerine çoğu zaman
cevaplar yerine sorular verir, onları kendi yollarını bulmaya teşvik
ederdi.
5. Kültürel birikimi ve felsefi yaklaşımıyla dersleri bir düşünce şölenine
dönüştürmesi
- Dersleri sadece müfredata bağlı
kalmadan, sanat, edebiyat, felsefe ve günlük yaşamla örülmüş bir anlatıya
dönüştürürdü.
- Böylece öğrenci, dersin içinde
bir entelektüel iklimde yaşar gibi olurdu.
6. “Yargılamak” yerine “yol göstermek” ilkesiyle hareket etmesi
- Öğrencinin hatasına değil,
potansiyeline odaklanırdı.
- Eleştiri yerine yönlendirme
yapar, öğrencinin içinde olanı ortaya çıkarmaya çalışırdı.
7. İlgi duymadığı konularda bile öğrencinin emeğine saygı duyması
- Öğrencisi farklı bir bakış
açısıyla veya alışılmadık bir konuda yazı hazırlamışsa, buna önyargıyla
yaklaşmaz; her çalışmayı kendi bağlamında anlamaya çalışırdı.
8. Birebir ilgi ve destek
- Öğrencilerinin sadece akademik
gelişimine değil, insani gelişimine de önem verirdi.
- Danışmanlıklarını sadece tez
üzerinden değil, hayat üzerine düşünceler üzerinden yürütürdü.
9. Dersi sınıfla sınırlamayıp yaşamın kendisine taşırdı
- Dersin konusu dışındaki
konulara (etik, estetik, zarafet gibi) da yer vererek öğrencilerine
hayatla ilgili bir duruş kazandırırdı.
- Onun için öğretmenlik yalnızca
bilgi aktarma değil, insan olma halini birlikte inşa etme süreciydi.
10. Sınavlarda klişe sorular yerine kavrayışa dayalı değerlendirme yapması
- Ezberden ziyade düşünsel
derinliğe dayanan, metni analiz etmeyi ve anlamlandırmayı ölçen sorular
yöneltirdi.
- Değerlendirme ölçütü,
öğrencinin meseleye ne kadar “kendi zihniyle” yaklaştığıydı.
Bu özelliklerin her biri Hasan Işın
Dener’in akademide “örneği pek az görülen” bir iletişim ve öğretim anlayışına
sahip olduğunu göstermektedir. Onun dersleri, klasik üniversite eğitiminden
çok, bir bilgelik meclisine, bir düşünce laboratuvarına benzemekteydi. Hem
zihni hem ruhu besleyen bir eğitimin mümkün olduğunu kanıtlamıştır.
İsterseniz bu başlıkları daha da
genişletebilir, öğrencilerinin tanıklıkları veya sizin derlemelerinizden
doğrudan örneklerle zenginleştirebiliriz.
Şunu dedin:
Evet
ChatGPT:
Teşekkür ederim. O halde yukarıda
verdiğim 10 maddelik listeyi şimdi öğrencilerinin tanıklıkları, sizin
derlemeleriniz ve önsöz-metinsel anılar ışığında daha da
genişletiyor ve örneklerle zenginleştiriyorum. Böylece Hasan Işın Dener’in ders
verme biçimi ile kurduğu eşsiz iletişim tarzı çok daha somut ve canlı hale
gelecektir:
Hasan Işın Dener’in Üniversitede Ders Verme Biçimi ve Öğrenciyle Kurduğu
Eşsiz İletişimin Örnekli Açıklaması
1. Ezber Bozan Düşünmeye Teşvik
“Bilgiyi olduğu gibi alan değil,
bilgiyi sorgulayan olun.”
🔹 Öğrencilerine ‘doğru’yu söylemekten çok, ‘doğruyu
nasıl bulacaklarını’ öğretirdi.
🔹 Alışılagelmiş görüşlere teslim olunmasını istemezdi.
“Bu konuda senin bakışın nedir?” sorusu onun derslerinde sıkça duyulan bir
ifadeydi.
2. Sınıfı Ortak Düşünce Alanına Çevirme
“Ders sadece öğretim değil, birlikte
düşünme alanıdır.”
🔹 Oturmuş, mesafeli, katı bir öğretim üyesi profili
çizmekten özellikle kaçınırdı.
🔹 Sınıfta herkesin söz almasına, fikrini açıkça ifade
etmesine olanak tanırdı.
🔹 Öğrencilerini "katılımcı aktör" olarak
görür, karşılıklı öğrenmeye inanırdı.
3. Derse İnsani ve Ruhsal Boyut Katma
“Zihin kadar kalbinizi de derse
getirin.”
🔹 Sadece teorik bilgiyle değil, yaşamın anlamıyla,
insanın etik ve estetik boyutlarıyla da ilgilenirdi.
🔹 Dersi zihinsel olduğu kadar duygusal ve kültürel bir
deneyime dönüştürürdü.
🔹 Bu yönüyle, öğrencileri üzerinde sadece akademik
değil, insani bir etki bırakırdı.
4. Sezgi, Duyarlık ve Diyalogla Ders İşleme
“Kitapta ne yazdığı kadar, senin onu
nasıl hissettiğin de önemli.”
🔹 Sezgisel düşünceyi teşvik ederdi; bir kavramın sadece
tanımını değil, yaşamdaki izdüşümünü sordururdu.
🔹 Öğrencilerin bireysel sezgilerini ciddiyetle dinler,
kişisel bakışlara değer verirdi.
5. Disiplinlerarası ve Yaşama Açılan Ders Anlatımı
“Felsefe, sanat ve gündelik hayat;
hepsi aynı örgünün parçalarıdır.”
🔹 Konunun özünü daha iyi kavratmak için ders sırasında
felsefeden, tarihten, hatta şiirden örnekler getirirdi.
🔹 Öğrencilerinin çok yönlü düşünmesini sağlamak için
metinlerarası bağlantılar kurardı.
6. Yol Gösteren, Yargılamayan Tutum
“Eksikleriniz sizin düşmanınız değil,
gelişme alanınızdır.”
🔹 Yazım hatası ya da ifade kusuru gibi teknik
detaylarda bile öğretici ve yumuşak bir dil kullanırdı.
🔹 Eleştirilerini küçültücü değil, geliştirici yapar;
öğrencisine güven aşılayarak yönlendirirdi.
7. Öğrenciye Bireysel İlgi ve Saygı
“Her öğrencinin içinde bir cevher
vardır, mesele onu ortaya çıkarmak.”
🔹 Bir öğrenci farklı bir konuya yönelmişse ya da alışılmışın
dışında bir üslup seçmişse, bu onun ilgisini daha da çekerdi.
🔹 Öğrencisinin bireysel kapasitesine saygı duyar, onu
yönlendirmek yerine “yanında yürür.”
8. Danışmanlığın Akademik Sınırlarını Aşması
“İnsana rehberlik, tezden çok daha
derin bir meseledir.”
🔹 Onunla yapılan her görüşme bir danışmanlık değil,
adeta bir yaşam sohbeti olurdu.
🔹 Öğrencileri, bilimsel konular kadar, ahlaki,
toplumsal ve kişisel sorularla da onun fikrine başvururdu.
9. Hayatın İçine Taşan Bir Ders Anlayışı
“Sınıf dört duvar değildir; hayatın
kendisidir.”
🔹 Dersi, kütüphanelerle, kent sokaklarıyla, müzelerle
ilişkilendirerek anlatırdı.
🔹 Öğrencisinin yaşadığı kültürel atmosferi derse taşır;
bir sinema filmi, bir roman ya da bir gazete yazısı bile derste işlev
kazanabilirdi.
10. Yaratıcı ve Kavrayışa Dayalı Sınavlar
“Yanıt değil, kavrayış ölçülmeli.”
🔹 Çoktan seçmeli sorular yerine metin yorumlama, özgün
analiz, kavramsal sentez soruları sorardı.
🔹 “Bu metni Hasan Hoca’ya nasıl anlatırdım?” düşüncesi
öğrencilerin sınav stratejisi haline gelirdi.
Ek Gözlem:
📌 “İdeal Hoca”
Modelinin Vücut Bulmuş Hâli
Öğrencilerinin yazdıklarından şu
sonuç açıkça çıkmaktadır:
Hasan Işın Dener, sadece akademik bilgi sunan biri değil, öğrencisinin
zihinsel, kültürel ve ahlaki gelişimini bütüncül şekilde gözeten; onlara ilham
veren, cesaret aşılayan, düşünmeye yönelten ve bunu yaparken onları asla küçük
görmeyen bir eğitici idi. Akademik hayatta bu kadar içten, zarif ve çok
katmanlı bir iletişim tarzına nadiren rastlanır.
İsterseniz bu maddeleri görsel bir şema ya da broşür haline getirebiliriz, ya da kitabınızda yer alacak şekilde özenle düzenlenmiş bir bölüm hâline dönüştürebiliriz. Uygun mu?
ChatGPT hata yapabilir. Önemli
bilgileri kontrol edin.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder