Kaynakça hazırlarken yaptığım yayın boşlukları keşifleri (tespitler); 14.7.2025

 

Kaynakça hazırlarken yaptığım yayın boşlukları keşifleri (tespitler);

14.7.2025

Sunuş / Önsöz

Chat Gpt

Yayın Boşluklarının İzinde Bir Ömürlük Arayış

Bu belge, sadece bir listeleme çalışması değil; aynı zamanda Türkiye'de bibliyografya alanında yarım asra yaklaşan bir emeğin sonucunda ortaya çıkan keşiflerin, gözlemlerin ve uyarıların kaydını içermektedir. Elinizdeki bu çalışma, sistemli bibliyografik taramaların, yoğun yayın izleme faaliyetlerinin ve yıllara yayılan kaynakça üretiminin doğal bir uzantısıdır.

Her bibliyografya çalışması, yalnızca olanı değil, olmayanı da fark etmeyi gerektirir. İşte bu belgede yer alan tespitler, çoğu zaman gözden kaçırılan yayın boşluklarını, yeterince işlenmemiş konuları, hatta hiç ele alınmamış önemli temaları açığa çıkarmayı amaçlamaktadır. Atatürk konulu yayınlar başta olmak üzere, tarihsel ve kültürel belleğimizin farklı alanlarında eksik bırakılan yerler dikkatle işaretlenmiştir.

Bu keşiflerin ortak özelliği, yüzeyde görünmeyen katmanları gün yüzüne çıkarma çabasıdır. “Atatürk nasıl çalışırdı?”, “Fatih ve Atatürk birlikte neden anlatılmadı?”, “Yoğurt kelimesi neden 200’den fazla dilde Türkçeden geçmiş olabilir?” gibi sorular; yalnızca eksikliği değil, aynı zamanda geleceğe yönelik araştırma çağrılarını da barındırmaktadır.

Amacım; sadece kaynakları sıralamak değil, araştırma alanlarını zenginleştirmek, yeni çalışmalara zemin hazırlamak ve kütüphane raflarında olmayan kitapların adını önceden koyabilmektir. Bilgi üretiminin niceliksel değil, niteliksel yönünü esas alan bu çalışma; kaynakçacılıktan derinlemesine incelemeciliğe geçişin örneğini sunmaktadır.

Bugün sayısı binlerle ifade edilen bibliyografik künyeler bir araya getirildiyse, bu yalnızca bir arşivcinin disipliniyle değil; aynı zamanda bir araştırmacının sezgisi, bir kültür emekçisinin ısrarı ve bir öncünün vizyonuyla mümkün olmuştur.

Bu belge, yeni çalışmaların ilham kaynağı olmasını ve araştırmacıların dikkatini henüz yazılmamış kitaplara, ele alınmamış meselelere çevirmesini içtenlikle temenni ederim.

Yayın Boşluğu Bulunan Bazı Konular

Birinci Bölüm: Özet Liste

ATATÜRK

1.    Atatürk İhtisas Kütüphanesi: Tam Kapsamlı, yani Atatürk konulu tüm yerli-yabancı kitapları içeren bir özel kütüphanemiz (ihtisas kütüphanemiz=uzmanlık kütüphanemiz) yok. (Bkz. A1)

2.    Veritabanı: “Atatürk Yayınları Veritabanı” internette bulunmamaktadır. (Bkz. A2)

3.    İstatistik: Güncel olarak, Atatürk konulu yayınların geçmişten günümüze toplam sayısı ve tablolara göre dağılımları kitaplar ve makaleler için mevcut değildir. (Bkz. A3)

Atatürk konusunda Araştırma-İnceleme Boşlukları

4.    Dünya tarihinde tek oluşu: (Bkz. A4.1.)

5.    Bilgeliği: Atatürk’ün Bilgeliği konulu kitabımız yok, makalemiz sadece 8 adet... (Bkz.A4.2.)

6.    ”Benim Manevi Mirasım Akıl ve Bilimdir” sözü sadece tek kitabın adında kullanılmış gözüküyor. (Bkz.A4.3.)

7.    Hazırlıkları, Çalışma Prensipleri: “Atatürk nasıl çalışırdı” konulu kitap yok. “Türk, Öğün, Çalış, Güven” sözüne rağmen... (Bkz. A4.4.)

8.    Dünyada ve Türkiye'de Atatürk ve Fatih Sultan Mehmet'i birlikte anlatan bir kitap mevcut değildir. Makale de bir tanedir. (Bkz. A4.5.)

9.    Fatih ve Atatürk’ün kitapseverliği, bilgiseverliği, araştırma severliği: İki büyük değerimizin bu özelliklerini birlikte anlatan bir özel kitabımız mevcut değildir. (Bkz.A4.6.)

DİĞERLERİ

10. İstanbul'un 44 Önemli Depremi: https://bulentagaoglu.blogspot.com/2021/03/istanbulun-44-buyuk-depremi.html * (Bkz. B3.1.1.)

11. Topkapı Sarayı Kütüphanesi hakkında monografik kitap yok. Topkapı Sarayı Kütüphanesi hakkında prestij kitabı yok. (Bkz. B3.1.2.)

12. İstanbul Fatih İlçesi Ünlüleri Meşhurları, Bilim Kültür, Edebiyat, Sanat İnsanları konulu bir kitap mevcut değildir.

13. Yaptığım bir taramada, inceleme çalışmasında 325 dilden 226'sında kullanılan yoğurt konulu kelimelerin Türkçe yoğurt kelimesi kökenli olduğunu tespit ettim. (Bkz. 1.3.)

14. Yayın türlerinin sayısının ne kadar arttığını gözler önüne bir makale ile koymaya çalıştım. (Bkz.D)

15. Bibliyograflıktan İncelemeciliğe (Çok zengin kaynakça temelli derinlemesine sondaja dayalı araştırmalar hazırlanması… Bir yöntem önerisi). (Bkz.E)

16. “Sıra Kültürü” Üzerine Yayın Boşluğu Tespiti. (Bkz.: F) 

 

İkinci Bölüm: Detay

 

A)

Atatürk Hakkında Kitap Yayınlanmamış Bazı Konular (Boşluklar / Yapılmayanlar). 9.11.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/11/ataturk-hakknda-kitap-yaynlanmams-baz.html

A1.Atatürk İhtisas Kütüphanesi:

Tam Kapsamlı, yani Atatürk konulu tüm yerli-yabancı kitapları içeren bir özel kütüphanemiz (ihtisas kütüphanemiz=uzmanlık kütüphanemiz) yok.

1.1. Atatürk Araştırma Merkezi bünyesinde bir Resmi Kütüphane mevcut.

Konu: Atatürk. Arama sonucu: 1.821 kitap. https://tinyurl.com/3f39kw7j

Eser adı: Atatürk. 1614 kitap. https://tinyurl.com/4mm79a8p

1.2. Türkiye İş Bankası Atatürk Kütüphanesi;

Özel alanda hakkındaki ilk kütüphane ancak 2024 senesinde İş Bankası’nca kuruldu. https://issanat.com.tr/turkiye-is-bankasi-ataturk-kutuphanesi/   

“Konu” aramasında 900 kitap listeleniyor.

(Atatürk konulu kitaplar, tüm dünyada yayınlanmış olanlar tahminen en az 5000 adettir. Toplam sayı belki de 10 bin adettir.

Çünkü dünyanın en kapsamlı kütüphaneler kitap kataloğunda;

su:"mustafa kemal" araması: 3.674 adet kitap. https://search.worldcat.org/search?q=su%3A%22mustafa+kemal%22su:Atatürk  araması: 8580 kitap.

https://search.worldcat.org/search?q=su%3Aatat%C3%BCrk&offset=1  )

İş Bankası’na soruyoruz: Neden vefatından sonra geçen 85 senedir kurmadınız...

(Ayrıca bkz.: Türkiye'de Atatürk konulu tümü 5-10 bin arasındaki kitapların yer aldığı Atatürk Kitaplıkları kurulmasının yararlarını detaylı olarak listeler misiniz. 9.11.2024. https://tinyurl.com/3ndytx8j

A2.Veritabanı

“Atatürk Yayınları Veritabanı” internette bulunmamaktadır. Kapsamında 138 bin kayıt bulunan Şekspir Bibiliyografyası’nı önemle hatırlatmak isteriz: https://www.worldshakesbib.org/  (Yapay

zekaya yayın türlerine göre adetleri sorduk..: https://tinyurl.com/5bwmhk6t  )

(Ayrıca bkz.: Atatürk Bibliyografyası Projesi Veri Tabanı. Yrd. Doç. Dr. Ramazan Acun. 1997). https://atamdergi.gov.tr/tam-metin-pdf/841/tur

A3. İstatistik

Güncel olarak, yayınların geçmişten günümüze toplam sayısı ve tablolara göre dağılımları kitaplar ve makaleler için mevcut değildir. (Bir kaynak: Atatürk Üzerine Basılmış Kitapların Sayısı. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/08/ataturk-uzerine-baslms-kitaplarn-says.html  )

Yerli ve yabancı yayınlar:

Kitaplar

Makaleler

Tezler

(Tez adında Mustafa Kemal (veya) Atatürk araması sonucu: 1167 tez.

Dizin: Atatürk araması 835 tez.)

A4. Araştırma-İnceleme Boşlukları

A4.1.Dünya tarihinde tek oluşu: Yaptığımız derlemeler sonucu, Atatürk’ün yaptıkları itibariyle dünyada örneğinin bulunmadığına ikna olduk. Tabiatıyla bu konuda tartışmalar olabilir, bu tabiidir. Detay için bakılabileceklerden bazıları: Atatürk’ün Eşsizliği, Benzersizliği Hakkında Derlemelerim. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/08/ataturkun-essizligi-benzersizligi.html

A4.2.Bilgeliği: Atatürk’ün Bilgeliği konulu kitabımız yok, makalemiz sadece 8 adet... 7.11.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/11/ataturkun-bilgeligi-konulu-kitabmz-yok.html

Atatürk’ün Bilgeliği Konulu Çalışmalarım. 9.11.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/11/ataturkun-bilgeligi-konulu-calsmalarm.html

A4.3.”Benim Manevi Mirasım Akıl ve Bilimdir” sözü sadece tek kitabın adında kullanılmış gözüküyor.

Benim Manevi Mirasım Akıl Ve Bilimdir” Başlıklı tek kitap mı yayınlanmıştır... https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/09/benim-manevi-mirasm-akl-ve-bilimdir.html

Benim Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır” başlığını içeren tek kitabın kapağı. 23.9.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/09/benim-manevi-mirasm-bilim-ve-akldr.html

A4.4.Hazırlıkları, Çalışma Prensipleri: “Atatürk nasıl çalışırdı” konulu kitap yok. “Türk, Öğün, Çalış, Güven” sözüne rağmen...

Aşağıdaki kaynakta; Çalışma, hazırlık kelimelerini aradım yayın bulamadım: https://turkbibliography.com/wp-content/uploads/2021/08/id85.pdf

Ayrıca bkz.: “Atatürk Nasıl Çalışırdı, Hazırlıklarını Nasıl Yapardı” Konulu Bazı Kaynaklar. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/11/ataturk-nasl-calsrd-hazrlklarn-nasl.html

A4.5.Fatih ve Atatürk

“Atatürk ve Fatih” tarihimizin zirvede en önde gelen 2 değeri olsa gerek. Kusura bakılmasın bu kıratta 3. Bir isim bulamadım...

Bu 2 değerimizi birlikte anlatan bir kitabımız maalesef bulunmamaktadır. Makale de bir tanedir:  İstanbul'un İki Fatihi Iı. Mehmet Ve Atatürk. Tevfik Bıyıklıoğlu. Belleten, 1953, Sayfalar: 83-100. https://belleten.gov.tr/tam-metin-pdf/1104/tur

Ayrıca bkz; Dünyada ve Türkiye'de Atatürk ve Fatih Sultan Mehmet'i birlikte anlatan bir kitap mevcut değildir. Böyle bir kitap olsa bunun faydaları ne olabilir. 9.9.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/09/dunyada-ve-turkiyede-ataturk-ve-fatih.html

Fatih Sultan Mehmet ve Atatürk’ün yaptıklarıyla “ileri görüşlü” en büyük iki liderimiz olduğu” açıklanabilir.

Ülkemizde bu 2 büyük değerin birisini seven diğerine soğuk duruyor. İkisi üzerinde birlikte uzlaşı sağlanması bir kapıyı aralayabilir mi... https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/09/fatih-sultan-mehmet-ve-ataturkun.html

Fatih ve Atatürk Konulu Bitirdiğim Çalışmalar (Word dokümanları). https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/08/fatih-ve-ataturk-konulu-bitirdigim.html

A4.6. Fatih ve Atatürk’ün kitapseverliği, bilgiseverliği, araştırma severliği

İki büyük değerimizin bu özelliklerini birlikte anlatan bir özel kitabımız mevcut değildir.

Son

Hakkında kitap yazılmamış ve az işlenmiş konular tespit edilebilir.

Sonra mevcut kaynaklara bakılarak, bunlarda geçen ilgili bilgiler derlenip, hazırlanacak yayın için malzemeler, hammaddeler tespit edilebilir.

……………………………………………………..

Atatürk hakkında kitap yayınlanmamış konuları tespit için aramalar yapmak istiyorum. Bazı aramaları yazdım. Bunlar dışında ne gibi kelimelerle kalıplarla aramalar yapmalıyım liste yazar mısınız? https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/12/ataturk-hakknda-kitap-yaynlanmams_57.html

Atatürk hakkında kitap yayınlanmamış konuları tespit için aramalar yapmak istiyorum. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/12/ataturk-hakknda-kitap-yaynlanmams.html

Atatürk hakkında kitap yayınlanmamış konuları tespit için aramalar yapmak istiyorum. Bazı aramaları yazdım. Bunlar dışında ne gibi kelimelerle kalıplarla aramalar yapmalıyım liste yazar mısınız? 20.12.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/12/ataturk-hakknda-kitap-yaynlanmams_57.html

Atatürk hakkında kitap yayınlanmamış konuları tespit için aramalar yapmak istiyorum. Bazı aramaları yazdım. Bunlar dışında ne gibi kelimelerle kalıplarla aramalar yapmalıyım liste yazar mısınız? 20.12.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/12/ataturk-hakknda-kitap-yaynlanmams.html

Atatürk hakkında kitap yayınlanmamış konuları tespit için aşağıdaki taslak listeyi hazırladım. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/12/ataturk-hakknda-kitap-yaynlanmams_20.html

Atatürk hakkında kitap yayınlanmamış konuları tespit için aşağıdaki taslak listeyi hazırladım. Bu çaba ve Atatürk hakkında kitap yayınlanmamış konuların tespiti konusunda bir makale yazar mısınız. 20.12.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/12/ataturk-hakknda-kitap-yaynlanmams_20.html

Atatürk Hakkında Müstakil Kitap Yazılmamış Konular (1). 19.12.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/12/ataturk-hakknda-kitap-yazlmams-konular-1.html

Atatürk Hakkında Müstakil Kitap Yazılmamış Konular (1). https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/12/ataturk-hakknda-kitap-yazlmams-konular-1.html

B)

https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/08/kaynakca-vizyonu.html :

B3.1.Keşifler için kendi çalışmalarımdan bazı örnekler;

İstanbul

B3.1.1.) İstanbul'un 44 Önemli Depremi: https://bulentagaoglu.blogspot.com/2021/03/istanbulun-44-buyuk-depremi.html * (Bu eser kendi alanında bir ilktir).

44 deprem tablosu: https://bulentagaoglu.blogspot.com/2020/12/istanbulun-44-onemli-depremi.html

Kaynaklarda Yeri "İstanbul" Olarak Belirtilmiş 60 Önemli Deprem. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2020/10/kaynaklarda-yeri-istanbul-olarak.html

B3.1.2.) Topkapı Sarayı Kütüphanesi hakkında monografik kitap yok. Topkapı Sarayı Kütüphanesi hakkında prestij kitabı yok.

Topkapı Sarayı Kütüphanesi Hakkındaki Çalışmalarım. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2021/01/topkap-saray-kutuphanesi-hakkndaki.html

……………………..

B3.1.3.) Yoğurt konulu çalışmalarım. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2020/02/yogurt-konulu-calismalarim.html

yaptığım bir taramada, inceleme çalışmasında 325 dilden 226'sında kullanılan yoğurt konulu kelimelerin Türkçe yoğurt kelimesi kökenli olduğunu tespit ettim. Türkçe yoğurt kelimesi neden bu kadar dile köken olarak yayılmıştır, tarihsel, kültürel, sosyolojik, beslenme vs. nedenler... 7.8.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/08/yaptgm-bir-taramada-inceleme-calsmasnda_59.html

C)

49 yıldır bibliyografyalar hazırlıyorum. Bunlar derlemelerdir. ama bunlar üzerinden özellikle bibliyografyasını hazırladığım konunun yayın boşluklarını da keşfetmeye çalışıp derlemeciliğin ötesine geçmeye gayret ediyorum. 12.8.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/08/49-yldr-bibliyografyalar-hazrlyorum.html

D)

Yayın türlerinin sayısının ne kadar arttığını gözler önüne bir makale ile koymaya çalıştım. (Keşiflere odaklanma bunları yazmak). (“Bazı keşifler”. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2022/02/ksaca-hakkmda.html )

E)

Kaynakçacılıktan detaylı incelemeciliğe geçiş sürecinde; Üzerinde çalışmakta olduğum konunun kaynaklarını olabildiğince zengin bir şekilde tespite çalışıyorum. İncelemelerimi de bu kaynaklara dayalı olarak hazırlama çabam söz konusu. Bu çaba sonucu ortaya konuya ilişkin farklı dokümanlar çıkıyordu: Yeni Bir Yöntemle Hazırladığım Çalışmalar (Eylül 2019 -   ). 29.1.2022. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2022/01/yeni-bir-yontemle-hazrladgm-calsmalar.html

Bu yöntemi “Çok zengin kaynakça temelli derinlemesine sondaja dayalı araştırmalar hazırlanması… (Bir yöntem önerisi)” (16.9.2021)  adlı incelememde anlatmaya çalıştım. ( https://bulentagaoglu.blogspot.com/2021/09/cok-zengin-kaynakca-temelli.html  )

 (Bu incelememin öncüleri;

· Derinlemesine Sondajla Kaynakça Hazırlamanın Önemi. 5.2.2020. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2020/02/derinlemesine-sondajla-kaynakca.html 

· İncelemelerimde Yeni Bir Yöntemim. 23.6.2020. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2020/06/incelemelerimde-yeni-bir-yontemim.html 

· Bibliyografyanın, Bibliyograflığın “Alıntı Derlemeyle” Evrimi: Bibliyograflıktan İncelemeciliğe (Yeni bir inceleme tekniği). 9.3.2020. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2020/04/bibliyografyanin-bibliyografligin.html

(Toplam 4 çalışma tek bir dokümanda biraraya getirilmiştir: Bibliyograflıktan İncelemeciliğe (Çok zengin kaynakça temelli derinlemesine sondaja dayalı araştırmalar hazırlanması… Bir yöntem önerisi). 1.2.2022. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2022/02/bibliyograflktan-incelemecilige-cok.html  )

F)

“Sıra Kültürü” Üzerine Yayın Boşluğu Tespiti:  Türkiye'de sıra bekleme, sıra saygısı, sıra atlama konulu ilk kaynakça ve bu alanın hiç çalışılmadığı tespiti. Sıra Saygısı, Sıra Bekleme, Sıra İhlali, Sıra Atlama Konulu Çalışmalarım. 5.2.2025. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2025/02/sra-saygs-sra-bekleme-sra-ihlali-sra_5.html