Mehmet Genç’in vefatı ardından :
Hakkında Neler Dediler
Bülent Ağaoğlu
İstanbul, 19.03.2021
1
“Mehmet Genç'in kişisel olarak cenazede
bulunan pek çok kişinin ve bir bütün olarak milletin üzerinde emekleri
bulunduğunu dile getiren Şentop, şunları kaydetti:
Tarihçi Dr. Mehmet Genç son yolculuğuna
uğurlandı
"Hocamız sadece bütün hayatını bir ilim
sevdasına, ilim aşkına vermişti. Bütün hayatı ilmi ve hakikati elde etmek için
geçti. Son bir buçuk yıldır ağır bir tedavi görüyordu. O esnada da birçok arkadaşımız
şahittir, tetkiklerini, araştırmalarını, çalışmalarını, okumasını, yazmasını
devam ettirdi. Yeri doldurulamayacak bir alimdir. Bizim
zihniyet dünyamızdaki büyük boşluğu, bir hafıza kaybını doldurmak için bir
ibadet aşkıyla şevkiyle çalıştı. Allah rahmet eylesin. Hakkımızı helal
eder miyiz diye hocamız sordu ama hocamızın bizim üzerimizde hakkı var.
İnşallah o da haklarını bize ve milletimize bağışlar. Allah'tan rahmet
diliyorum, mekanı cennet olsun, makamı ali olsun."
Fatih Camisi Haziresi'nde toprağa verilen
Mehmet Genç'in tabutuna TBMM Başkanı Şentop, İstanbul Valisi Yerlikaya,
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın da omuz verdi.”. https://www.hurriyet.com.tr/gundem/tarihci-dr-mehmet-genc-son-yolculuguna-ugurlandi-41767030
2
İskender Öksüz: "Stres
teorisinin mucidi Hans Selye, “Rüyadan Keşfe” adlı eserinde, bilim adamlarının iki
cins olduğunu yazar. Bilgi bir ormansa, bir tip bilim adamı, maymun gibi daldan
dala, ağaçtan ağaca atlamaktadır. Genel görüşü son derece güçlüdür ama detaya
hâkim değildir. Diğer bir tipi, ipek böceğine benzetir. Ormana değil, ağaca
veya dala da değil, bir yaprağa odaklanmıştır ve uzun zaman da alsa o yaprağı
hazmeder! Mehmet Genç ikinciye benziyor ama o derece bir tutkuyla çalışmış,
ormandaki yapraklardan o kadar büyük miktarları hazmetmiş ki genellemeleri de
sağlam ve özgün.". https://www.karar.com/mehmet-genc-hocanin-bilinmeyen-ozelligini-iskender-oksuz-anlatti-1609607
3
Lütfü Şahsuvaroğlu: Toprağın ekonomi-politiği. https://www.karar.com/yazarlar/lutfu-sahsuvaroglu/topragin-ekonomi-politigi-1588876
4
İsmail Kılıçarslan:
“İki gün önce göçü toplayıp giden Mehmet Genç Hoca,
“Türkiye’nin pusulası ne yanı gösterecek?” sorusuna özgün bir cevap arayışıyla
geçirdi ömrünü. Ömer Lütfi Barkan’ın asistanlığı ile başlayan parlak
yürüyüşünü, tüm akademik titrleri elinin tersiyle itip “hikmet sevgisi”ne gönül
veren özgün bir tarihçi imgesiyle taçlandırarak göçtü hoca. İlber Ortaylı’yı
“büyük tarihçi” zanneden kalabalıklara Mehmet Genç Hoca’nın Osmanlı iktisat
tarihine verdiği ömrü anlatamazsınız.
Bu anlatamama, iki bakımdandır. İlki, Mehmet Genç Hoca,
“Türkiye’nin pusulası ne yanı gösterecek?” sorusuna gönül rahatlığıyla “muasır
medeniyetler seviyesini” cevabını vermemiştir. İkincisi de “görünür konfor
alanlarını” elinin tersiyle iterek arşivlerde, “hikmetin peşinde” bir hayat
geçirmeyi tercih etmiştir.”. https://www.yenisafak.com/yazarlar/ismail-kilicarslan/turkiyenin-pusulasi-ne-yani-gosterecek-2057956
5
Haşmet Babaoğlu: “Çok değerli iktisat
tarihçimiz Mehmet Genç dünya hayatından ayrıldı. Mekânı cennet olsun. Akademik
unvanların değil, ilmin peşinden giden bir âlimdi. Doktora tezini yazıp
bitirmeyi erteleme gerekçesini bir söyleşisinde şöyle dile getirmişti:
"Unvan umurumda değildi, meselem merak ettiğim bulmacayı çözmekti."
Bir açık oturumda kendisine "Osmanlı'yı çok büyütüyorsunuz" diyen
Mete Tunçay'a verdiği cevap da unutulmazdır: "Siz yüz kat küçülttüğünüz
için biz on kat büyüttüğümüzde bile çok alacaklıyız, rahat ol." https://www.sabah.com.tr/yazarlar/babaoglu/2021/03/20/cumartesi-notlari-yoksa-bu-da-mi-sinifsal
6
Ayhan Aktar: ‘Hac yolunda bir karınca’: Mehmet Genç’in ardından…”. http://www.diken.com.tr/hac-yolunda-bir-karinca-mehmet-gencin-ardindan/
7
“Akademi
dünyasından isimler tarihçi Dr. Mehmet Genç'i anlattı”. https://www.haberturk.com/akademi-dunyasindan-isimler-tarihci-dr-mehmet-genc-i-anlatti-3011503
8
İsmail Güleç: Akademi dünyasından isimler tarihçi Dr. Mehmet Genç'i anlattı. https://www.fikriyat.com/yazarlar/ismail-gulec/2021/03/19/ilmi-dimaginda-meknun-bir-alim-mehmet-genc-hoca
9
Halil
Berktay, Mehmet Genç'i anlatıyor. https://open.spotify.com/embed-podcast/episode/0uSywlQ1F3x8LT4UTrntLP?si=am_Qbc27RmeE1zPP0mzsWg&utm_source=copy-link
10
Akademi
dünyasından isimler tarihçi Dr. Mehmet Genç'i anlattı. https://www.kayserisondakika.com.tr/akademi-dunyasindan-isimler-tarihci-dr-mehmet-genc-i-anlatti/30591/
11
Akademi
dünyasından isimler tarihçi Dr. Mehmet Genç'i anlattı. https://www.haberler.com/akademi-dunyasindan-isimler-tarihci-dr-mehmet-genc-14006368-haberi/
12
Erhan Afyoncu: "Rahmetli Erol Güngör,
yakın arkadaşı olan Mehmet Genç için "Hilmi Ziya Ülken ile birlikte
hayatımda gördüğüm devamlı çok çalışan iki kişiden biri" demişti.
"
"Yaptığı araştırmalar Osmanlı iktisat
tarihinde dönüm noktaları oldu. Osmanlı iktisat tarihine dair en başta Ömer
Lütfi Barkan olmak üzere önemli çalışmalar kaleme alan ve belge yayınlayan
araştırmacılar yetişti. Mehmet Genç'in bunlardan en
önemli farkı, Osmanlı iktisadi düşüncesini felsefi olarak temellendirmesiydi.
Hocamız o kadar sağlam bir teori ileri sürdü ki, sonraki çalışmalar hep bu
teoriyi destekledi ve desteklemeye de devam ediyor.". https://www.sabah.com.tr/yazarlar/erhan-afyoncu/2021/03/21/uc-mucizeler-savasi-canakkale
13
Taha Akyol: Tarih
körlüğü. https://www.karar.com/yazarlar/taha-akyol/tarih-korlugu-1588883
14
Yaşar Süngü: “Mehmet Genç Hoca 87 yıllık hayatında
hem haliyle hem ilmiyle bize örnek oldu. Bizlere de ilme olan aşkını miras
bıraktı.”. https://www.yenisafak.com/yazarlar/yasar-sungu/osmanli-iktisat-anlayisi-ve-mehmet-genc-hoca-2057960
15
“Çok değerli iktisat tarihçimiz Mehmet Genç
dünya hayatından ayrıldı. Mekânı cennet olsun. Akademik unvanların değil, ilmin
peşinden giden bir âlimdi. Doktora tezini yazıp bitirmeyi erteleme gerekçesini
bir söyleşisinde şöyle dile getirmişti: "Unvan umurumda değildi, meselem
merak ettiğim bulmacayı çözmekti." Bir açık oturumda kendisine
"Osmanlı'yı çok büyütüyorsunuz" diyen Mete Tunçay'a verdiği cevap da
unutulmazdır: "Siz yüz kat küçülttüğünüz için biz on kat büyüttüğümüzde
bile çok alacaklıyız, rahat ol.". https://www.sabah.com.tr/yazarlar/babaoglu/2021/03/20/cumartesi-notlari-yoksa-bu-da-mi-sinifsal
16
Abdülhamit
Kırmızı: Kalanlardan Mehmet Genç. Tarih
neyin olduğu değil, her şey unutulduğunda geriye kalansa, Mehmet Genç tarih
oldu. Bilgisini belgesini paylaştığı ellilerindeki iktisat tarihçisi nesil onun
ne büyük tarihçi olduğunu hakkıyla anlatacaktır. Ben paylaştığı irfanıyla ve
biraz da kendi izlenimimle anmak isterim. https://serbestiyet.com/featured/kalanlardan-mehmet-genc-54577/
17
Mehmet
Erturan: Bir Tarih
Müctehidi: Mehmet Genç. https://www.insaniyet.net/bir-tarih-muctehidi-mehmet-genc/
18
M. Şükrü Hanioğlu: Fariza-i Haccı eda eden bir karınca. https://www.karar.com/fariza-i-hacci-eda-eden-bir-karinca-1610006
19
Taha Akyol: “Mehmet
Genç’in son makalesi: Osmanlı ekonomisinde üç ilke“. Merhum Mehmet Genç
Hocamızla ‘Eğrisi Doğrusu’ için mülakat yapmak istemiştim. Kendisiyle görüştüm,
kabul etti. Soruları geçtim. Soru cevap tarzı yerine uzun bir makale yazmak
istediğini söyledi. Arasına sorular koyup mülakat haline getirmem metnin
ahengini bozabilirdi. Makalenin devamını beklerken vefat haberi geldi.
Okuyacağınız metinde spotlar, başlıklar, ara başlıklar bana
ait. Ana metin tamamen hocamızın bana gönderdiği metindir. “Sonuç yerine”
hocamızın kitabından kısa bir bölüm ekledim.
İktisat tarihçiliğimizin büyük isimlerinden merhum Mehmet
Genç’i rahmet ve hürmetle anıyorum, nur içinde yatsın.”. 24.3.2021. https://www.karar.com/mehmet-gencin-son-makalesi-osmanli-ekonomisinde-uc-ilke-1610141
20
“Akademi dünyasından isimler tarihçi Dr. Mehmet
Genç'i anlattı19.03.2021 15:45
Akademi dünyasından isimler tarihçi Dr.
Mehmet Genç'i anlattı, System. String[]
Tedavi gördüğü hastanede 87 yaşında hayatını
kaybeden Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi tarihçi Dr. Mehmet
Genç, iktisat tarihi alanına yaptığı katkılarla anılmaya devam edecek.
Tedavi gördüğü hastanede 87 yaşında hayatını
kaybeden Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi tarihçi Dr. Mehmet
Genç, iktisat tarihi alanına yaptığı katkılarla anılmaya devam edecek. Akademik
camiadan önemli isimler, bugün Fatih Camisi'nde cuma namazına müteakip
düzenlenen törenle son yolculuğuna uğurlanan Genç'i, AA muhabirine anlattı.
İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr.
Mahmut Ak, usta tarihçinin Türkiye'nin önemli bir değeri olduğunu belirterek,
"Aslında hocanın şahsında çok güzel bir alan hayata geçirildi ve görülür
kılındı. Yani iktisat alanı ile tarih alanı birleşti. Mehmet Genç hocamıza
baktığınız zaman, 'iktisatçı mıdır, tarihçi midir' deseniz, kendisi iktisat
tarihçisidir. Bu da bizim ihtiyaç duyduğumuz bir alandı." ifadelerini
kullandı. Genç'in iktisat tarihi konusunda özgün kaynaklardan araştırmalar
yaptığını aktaran Ak, şunları kaydetti: "Başkalarının ulaşamadığı
kaynaklara ulaşarak ve bu kaynaklara da farklı bir bakış açısı geliştirerek,
çalışmalarını sürdürdü. Örnek de oldu. Yazdığı yazılar hep kaynak gösterilen
çalışmalar oldu ama daha da önemlisi kişiliğiyle, üslubuyla etrafına örnek
oldu. Yani iktisat tarihçiliği mesleğini uygulayış biçimi de her şeyden önce
örnek alınan bir davranıştı. Gerçekten kişisel olarak da kurumsal olarak da
büyük bir üzüntü içerisindeyiz. Ülkemiz adına büyük bir kayıp oldu ama ne mutlu
ki kendi kazanımlarını etrafına yayabildi. Açtığı yol, bence hiç unutulmadan,
kaybolmadan sürdürülecek. Üniversitemizin de mensubu olması dolayısıyla da
ayrıca kendisiyle gurur duyuyorum. ""Osmanlı tarihini kökten
değiştirecek düşüncelerin temelini attı "Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat
Fakültesi Tarih Bölümü Başkanı Prof. Dr. Fehmi Yılmaz da usta tarihçinin 30 yıllık
öğrencisi olduğunu belirterek, "Her günümüz beraber geçmiştir. Hocanın
emeği karşısında bizim emeğimiz hiçbir şeydir. Ne öğrenmişsek hocamızdan
öğrendik. Benim hayatım boyunca en gurur duyacağım şey Mehmet Genç'in öğrencisi
olmak olacak." dedi. Yılmaz, Genç'in, müstesna bir insan, iyi bir ilim
adamı olduğunu, doğru bildiğinden hiçbir zaman şaşmadığını ifade ederek, şöyle
devam etti: "Doğru bildiklerinden vazgeçmediği için hep iyi şeyler ortaya
koymaya çalıştı. İyi şeyler ortaya koymak istediği için gerçeğe ulaşmaya
çalıştı. Biliyorsunuz doktora tezini bile bitirmedi. Hocasının yalvarmasına
rağmen doktora tezini bitirmedi ama Osmanlı tarihini kökten değiştirecek
düşüncelerin de temelini attı. Osmanlı tarihinin ayağı yere basıyorsa Mehmet
Genç'in fikirleri sayesinde yere basıyor. Batı'daki birçok çalışma artık,
Mehmet Genç'in ortaya attığı fikir, teori ve prensipler çerçevesinde
incelenmeye başladı. Onun söylediği şeyler önce teoriydi ama şu anda herkes
tarafından kabul edildi. Osmanlı'nın özellikle iktisadi düşünce yapısına ait
fikirleri tamamen prensip haline geldi. Hiç kimse hiçbir şekilde onun zamanında
ortaya attığı bu teorileri reddedemediler. Pek çok girişim oldu ama sonuçta
Mehmet Hoca'nın söylediğine dönüldü. "Yılmaz, Genç'in her zaman yeni bir
şeyler öğrenmenin peşinde olduğunu vurgulayarak, "Her zaman 'ben gün
içinde yeni bir bilgiye ulaşmazsam kesinlikle uyumamam yeni bir bilgi için
sabaha kadar çalışırım' derdi." ifadelerini kullandı. Genç'in sadece
Osmanlı arşivindeki bilgileri değil, dünyadaki literatürü de takip etmeye
çalıştığını aktaran Yılmaz, "Takip ettiği konular sadece Osmanlı tarihi
değil, disiplinler arası pek çok konuyu da gündeminde tutar, dünyanın belli
başlı dergilerini düzenli bir şekilde takip ederdi." diye konuştu. Dr.
Mehmet Genç'in öğrenmek isteyen herkese yardım ettiğini aktaran Prof. Dr. Fehmi
Yılmaz, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ben çok kez şahit oldum. Kendisine
sorulan soruları cevaplarken hep gözlerinde bir ışık olurdu. Karşısındaki
insanın seviyesi neyse doğrulardan şaşmayarak onun anlayacağı dilden konuşurdu.
Öğrencileri geleceğin yıldızları olarak görürdü. Çok zeki öğrencilerin üzerinde
durmamız gereken insanlar olduğunu hep söylerdi. 'Osmanlı'da olduğu gibi biz de
zeki insanları devşirmeliyiz, bu zeki insanlar bizim ileride topraklarımızın
entelektüelleri olacak ve varlığımız onların sayesinde devam edecek'
derdi." "Geniş ufuklu bir tefekkür insanıydı" "Mehmet Genç
Hocayı, bir akademisyen olarak görmek onunla ilgili tanımlamalarda düşebilecek
en büyük hatalardan birisidir." ifadesini kullanan İstanbul İl Kültür ve
Turizm Müdürü Dr. Coşkun Yılmaz da Genç'in her zaman ilim, düşünce ve gelenek
derdinde olduğunu söyledi. Yılmaz, "Bu derdine müsavi bir oranda da daha
yaşarken hem bir ekol olmayı hem de Osmanlı düşüncesine dair yeni keşifler,
tanımlamalar, kendisinden sonraki araştırmalara konu olabilecek teoriler ortaya
koydu." diyerek, şu değerlendirmede bulundu: "Bu teorileri bizzat
ispat etme ve takipçileri tarafından da ispatını görme şerefine nail oldu. Ben,
Mehmet Genç Hoca'nın hayatı üzerine 1990'lı yıllardan itibaren çeşitli
konuşmalar yapmış birisiyim. Hayatına baktığımızda da tarihtekilere benzer
çilekeş ilim adamlarının geçtiği yollardan geçtiğini görüyoruz. Sağlıkla büyük
imtihanı oluyor. Çeşitli engellemelerle imtihanı oluyor. Buna mukabil hocanın
kendi ifadesiyle hakikat yolunda bir karınca gibi, yolundan, hedefinden,
fikrinden dönmeyen sabır ve nezaketle yürüyen bir insan olduğunu görüyoruz.
Hocanın çok zeki bir insan olduğu muhakkak, bilinmeyen taraflarından birisi de
nüktedan oluşu. Çetrefilli, zor konuları muhatabını da çok kırıp dökmeden
nüktelerle anlatırdı. "Genç'in aynı zamanda takdirkar bir insan olduğunu
ifade eden Yılmaz, "Seviyesine ve makamına vakar ve tevazusu da olan bir
insandı. Çok genç ilim adamlarının çalışmalarını takip eder, onları taltif
ederdi. Mesela benim İslam Ansiklopedisi'ne yıllar önce yazdığım 'Siyasetname'
maddesiyle ilgili ifadeleri bunun en canlı şahididir. 'Okuduğum siyasetnameye
dair en güzel çalışma olmuş tebrik ederim.' diye bunu bir sohbet meclisinde hiç
beklemediğim bir anda söylemişti. Mehmet Genç, deyince çizeceğimiz portre
haysiyetli, dirayetli, dünya makamlarına prim vermeyen, ilim yolunda sarf
edilmiş bir ömür, kendisinden sonrakilere yol gösterecek bir birikim ve ortaya
eser koyuşudur. Nüktedan ve mütefekkirdir. Onun özelliği sadece araştırmalar
yapmak değil, geniş ufuklu bir tefekkür insanıydı." değerlendirmesini
yaptı. "Osmanlı iktisat tarihine büyük bir mesafe aldırmıştır "Medipol
Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Akif Aydın da
Genç'in kaybının hem Osmanlı hem de İslam tarihçiliği bakımından son derece
önemli olduğunu dile getirdi. Aydın, "Ben kendisini ilk defa doktora
çalışmalarım sırasında Osmanlı Arşivinde çalışırken tanıdım. Ondan sonra da aralıklı
olarak görüşmelerimiz devam etti. Son senelerde de daha sık görüştük. Gerçekten
unvana, makama önem vermeyen, doğrudan doğruya Osmanlı iktisat tarihine
kendisini vermiş ve Ömer Lütfi Barkan'ın başlattığı kaliteli çalışmaları daha
ileri noktalara götürmüştür." dedi. Usta tarihçinin modern araştırmaları
da etkin bir şekilde kullandığına işaret eden Aydın, sözlerini şöyle sürdürdü: "Adeta,
Osmanlı iktisat tarihine yeni bir bakış açısı getirmiştir denebilir. Osmanlı
tarihinin kuruluş, yükselme, duraklama, gerileme dönemi olarak ayrılmasına
itiraz etmiş, Osmanlı Devleti'nin gerilemediğini normal istikametinde
yürüdüğünü ama Avrupa devletlerinin daha hızlı geliştiğini ortaya koymuştur.
Bunu da ikna edici delillerle ortaya koymuştur. Gerçekten son zamanlarda bile
ilmi çalışmalarını aksatmamıştır. Biz en son kendisine 100 ciltlik 'Kadı
Sicilleri'ni göndermiştik. Talebeleri, baştan sona onu okumaya başladığını
ifade etmişlerdi. Çok büyük bir mutluluk duyduğunu söylemişlerdi. Gerçekten
Mehmet Genç Hoca mütevazı kişiliği, şahsiyeti ve Osmanlı iktisat tarihine
verdiği emekle tarihi sevenlerin sevgisini kazanmıştır. Osmanlı iktisat
tarihine büyük bir mesafe aldırmıştır. İlginç olan nokta, gönlü tatmin olmadığı
için, araştırmayı devamlı dini belgeleri görme arzusundan dolayı resmen
doktorasını bitirmemiştir. Sonra üniversite ona fahri doktora vermiştir. Bu
nokta da önemli, yani bir makam, bir unvan için çalışmamış ama ilim için
çalışmıştır. Gerçekten iktisat tarihi için büyük bir kayıptır."
Mehmet Genç, Yılmaz Genç, Doktora, Osmanlı,
Güncel, Son Dakika
Kaynak: AA
Son Dakika › Güncel › Akademi dünyasından
isimler tarihçi Dr. Mehmet Genç'i anlattı - Son Dakika
https://www.sondakika.com/haber/haber-akademi-dunyasindan-isimler-tarihci-dr-mehmet-genc-14006368/
21
https://www.karar.com/yazarlar/yusuf-ziya-comert/alimler-cahiller-profesorler-1588955
22
23
https://www.karar.com/yazarlar/yildiray-ogur/belki-de-bir-kusagin-hayallerinde-yasiyoruz-1588904
24
https://www.yorungedergi.com/2021/03/ilme-adanmis-bir-omur/
25
26
27
28
Adnan Ekşigil: Buruk ölümler. 3.4.2021. https://birikimdergisi.com/guncel/10547/buruk-olumler
29
Son nefesine kadar ilimle uğraştı
Osmanlı iktisat tarihi alanında yaptığı çalışmalarla adını dünyaya duyuran Mehmet Genç’in yıllarca yakınında hizmetinde bulunan öğrencisi ve dostu İhsan Ayal, “Son nefesine kadar okuyan birisiydi” diyor ve ekliyor “Hoca Schopenhauer vari bir hayat filozofudur.”
Merve Akbaş 04 Nisan 2021, 04:00
https://www.yenisafak.com/hayat/son-nefesine-kadar-ilimle-ugrasti-3616762
--------------------------
"Siz
ilim tahsil etme, hayatını buna vakfetme konusunda biz gençler için örnek bir
insansınız. Son olarak bizlere ne tavsiye edersiniz?
Aklınıza gelen herhangi bir konuda, ne olursa
merak edip, onun peşinde gerekirse bir ömür geçirmelisiniz. Şimdi bir kere ilim
ferdî olmaz. Türkiye’de ferdi aşacak, kolektif bir ilim ortamı da yoktur. Onun
için tek başına yapmak zorundasınız. Merak etmek bu işin olmazsa olmazı. O
merak artık sizin mesleğiniz haline gelecek. Günün her saatinde meşgul
olacaksınız o problemi çözmek için. Bunu öneririm. Sonunda çözdüğünüz o şey
size büyük bir ferahlama verecek. Konular değişebilir fakat sabit kalacak olan
meraktır. Bir de şunu untumayın: İlim çok kıskanç bir şeydir. Para, şöhret ve
mevkiyle hiç uzlaşmaz, hemen kaçar. Siz farkına dahi varamaz, arkasından
bakakalırsınız.". https://www.okurdergisi.com/para-sohret-ve-mevki-ilimle-uzlasmaz/
“… Mehmet Genç yapısal bir açıklama modeliyle
Osmanlı iktisadi sisteminin kapitalizmden pek çok açıdan farklılaşan bir modeli
yüzyıllar boyunca sürdürmesinin ardında yatan iktisadi zihniyeti açıklamaya
çalışmaktadır. Böylece, toplumsal bakış açısının karşısına Osmanlı ekonomisinde
etkin ve yetkin kesimlerin, başka bir deyişle yönetici elitlerin yön verdiği
ekonomi politikalarının arka planı ortaya çıkarılmaktadır (Bulut, 2012, ss.
67-68). Bu çalışma, Genç’in araştırma yöntemini kullanarak devletin hâkim aktör
olduğu iktisadi sistemde bu sistemi ortaya çıkaran devlet, yönetici elit
kaynaklı iktisadi zihniyet unsurlarına ağırlık vermektedir. Bundan dolayı,
Mehmet Genç’in uzun yıllar süren arşiv çalışmalarında ortaya çıkardığı, Osmanlı
geleneksel iktisat sisteminin temel taşları olan iaşe (provizyon), fiskalizm ve
gelenekçilik unsurları devlet merkezli iktisat tasavvuru, zihniyetinin
yansımaları olarak incelenmektedir.”. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/772138
“Mehmet Genç bir yanda hocası Barkan’ın
yolunu sürdürerek iğneyle kuyu kazarcasına bir çabayla ulaştığı arşiv
belgelerini didik didik edip Osmanlı iktisadi yapısının günlük işleyişini
tespit etmek ve buradan sistemin mahiyetini anlamaya yönelik çalışmalar yaptı.
Diğer yanda ise daha önce Ülgener’in giriştiği -daha ziyade sosyolojik
nitelikteki- bir arayışı iktisadi temelde sürdürerek Osmanlı sistemini çözümlemeye
girişti.”. https://islamiktisadi.net/2017/11/29/osmanli-mucizesini-aciklayan-3-prensip/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder