Evliya Çelebi’nin 20. Yüzyıl öncesinde dünyanın en kapsamlı, en geniş seyahatnamesinin yazarı olduğu anlaşılıyor…

 

 

Evliya Çelebi’nin 20. Yüzyıl öncesinde dünyanın en kapsamlı,

en geniş seyahatnamesinin yazarı olduğu anlaşılıyor…

 

 

.................................................... 

“Enis Batur: Bir de, tek başına, bir hanın ya da kervansarayın karanlık odalarından birinde, bütün yolcular uyurken, mum ışığında, sıcağı sıcağına gözlemlerini, izlenimlerini, mürekkep ve rıh, kâğıda düşerken düşlerim onu. Bana, sonraları Rembrandt’ın tablolarında ortaya çıkacak olan, karanlığın ortasında aydınlık, ermiş figürünü çağrıştırır Evliyâ Çelebi. Bu düş sahnesi, onu bize kazandıran düş kesitine bağlanır sonuçta. Dünya kültüründe, bir dil sürçmesine varoluşunu borçlu olduğumuz biricik büyük klasik Seyahatnâme değil midir?”.

https://www.yapikrediyayinlari.com.tr/caginin-siradisi-yazari-evliya-celebi.aspx

 

 ...................................................

  

 Bülent Ağaoğlu

Antalya, 24.6.2024, 14.7.2024

 

İki yapay zekaya önce konuyla ilgili 6 soru sorduk.

İlk 4 soruda, beklediğimiz “… Evliya Çelebi’dir” cevabını alamadık.

Bu sefer soruyu değiştirdik. 5. Ve 6. Soruda beklediğimiz cevabı aldık.

5. sorudaki cevap;

Evet, Evliya Çelebi'nin "Seyahatname" adlı eseri, 17. yüzyılda yazılmış olmasına rağmen, toplam sayfa sayısı açısından en geniş seyahat günlüğü olarak kabul edilir.

6. sorudaki cevap;

Evet, Evliya Çelebi'nin Seyahatname'si, toplam sayfa sayısı açısından 20. yüzyıldan önce yazılmış en kapsamlı seyahatnamelerden biri olarak kabul edilir

İnadın sonucu olsa gerek…))

 

Notlar:

Yapay zekaya toplam sorumuz 26’yı buldu.

Evliya Çelebi’nin Önemi Konulu Alıntılar. 29.6.2024. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/06/evliya-celebinin-onemi-konulu-alntlar.html

……………………………………………………………………

Yapay zekaya sorular;

 

1

20. yüzyıldan önce dünyanın en geniş, en kapsamlı seyahat günlüğü kitabı hangisidir

ChatGPT

20. yüzyıldan önce dünyanın en geniş ve kapsamlı seyahat günlüğü kitabı olarak kabul edilen eserlerden biri, Marco Polo'nun "Milattan Önce 1298'den Sonra Yeni Keşfedilen Ülkelerin ve Kentlerin Sınırları ve Uzak Doğu'nun Haritası Üzerine" adlı eseridir. Marco Polo'nun Doğu'ya yaptığı seyahatlerin anlatıldığı bu eser, Orta Çağ'ın en önemli seyahatnamelerinden biridir. Polo'nun Asya'daki gezileri hakkında detaylı gözlemlerini içerir ve o dönemde Avrupa halkına Doğu'nun gizemli dünyasını tanıtan bir kaynak olarak kabul edilir.

https://chatgpt.com/c/bde53a29-c3f4-4088-8c50-90164e9c3f8e

2

20. yüzyıldan önce dünyanın en geniş, en kapsamlı seyahat günlüğü kitabı hangisidir

20. yüzyıldan önce "en geniş" ve "en kapsamlı" seyahat günlüğü kitabını tek bir isimle belirlemek zordur. Bunun sebebi, seyahat yazılarının ve günlüklerin geniş bir yelpazede olması ve "genişlik" ve "kapsamlılık" kriterlerinin kişiden kişiye değişebilmesidir.

Ancak, bu kategoride öne çıkan bazı önemli eserler şunlardır:

Avrupa:

• Marco Polo'nun Seyahatleri (13. yüzyıl): Asya'ya yaptığı yolculuğu anlatan bu eser, Avrupa'da Doğu hakkında bilinenleri önemli ölçüde genişletmiştir.
• Ibn Battuta'nın Seyahatleri (14. yüzyıl): Afrika ve Asya'nın geniş bölgelerini kapsayan bu devasa eser, o dönemdeki coğrafya, kültür ve toplumlar hakkında paha biçilemez bilgiler sunmaktadır.
• Piyasa Gezgini Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme'si (17. yüzyıl): 40 yılı aşkın bir süre boyunca Osmanlı İmparatorluğu'nun ve komşu ülkelerin geniş topraklarını gezen Evliya Çelebi, bu eserinde gözlemlerini ve deneyimlerini detaylı bir şekilde aktarmıştır.

Diğer Bölgeler:

• Fa-Hsien'in Batı Bölgelerine Seyahati (5. yüzyıl): Bu eser, bir Budist rahibin 5. yüzyılda Hindistan'dan Orta Asya'ya yaptığı yolculuğu anlatmaktadır ve o dönemdeki Budizmi ve kültürü anlamak için önemli bir kaynaktır.

·         İbn Fadlan'ın Volga Bulgarlarına Seyahati (10. yüzyıl): Bu eser, bir Arap elçisinin Volga Bulgarlarına yaptığı seyahati ve gözlemlerini aktarır ve 10. yüzyıldaki Doğu Avrupa tarihi hakkında bilgi edinmek için önemlidir.

Bu listedekiler sadece birkaç örnektir ve 20. yüzyıldan önce yazılmış daha birçok önemli seyahat günlüğü kitabı bulunmaktadır. Hangi kitabın "en geniş" veya "en kapsamlı" olduğu, sizin ilgi alanlarınıza ve aradığınız bilgilere bağlıdır.

Seyahat günlükleri ve seyahatnameler hakkında daha fazla bilgi edinmek için şu kaynaklara göz atabilirsiniz:

• https://en.wikipedia.org/wiki/Travel_literature
• https://www.britannica.com/art/travel-literature
• https://www.merriam-webster.com/dictionary/travelogue

Umarım bu bilgiler yardımcı olmuştur!

https://gemini.google.com/app/a9dcc8bbb2e4fa9d

3

20. yüzyıldan önce dünyanın; toplam sayfa sayısı en çok olan, yani en geniş, en detaylı, en kapsamlı seyahat günlüğü kitabı hangisidir

Maalesef, 20. yüzyıldan önce yazılmış tüm seyahat kitaplarının sayfa sayılarını ve kapsamlarını karşılaştıracak kadar kapsamlı bir bilgiye sahip değilim. Bu nedenle, "en geniş", "en detaylı" ve "en kapsamlı" seyahat günlüğü kitabını tek bir isimle kesin olarak belirlemek mümkün değildir.

Ancak, size yardımcı olabilecek bazı bilgiler verebilirim:

Çok Sayfalı Seyahat Günlükleri:

• Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme'si: 10 ciltten oluşan bu eser, 40 yılı aşkın bir süre boyunca Osmanlı İmparatorluğu'nu ve komşu ülkeleri gezen Evliya Çelebi'nin gözlemlerini ve deneyimlerini detaylı bir şekilde aktarmaktadır. Toplam sayfa sayısının tam olarak ne olduğunu bulamadım, ancak oldukça kapsamlı bir eser olduğu kesindir.

Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme'si book

• Ibn Battuta'nın Seyahatleri: Bu devasa eser de birçok ciltten oluşmaktadır ve Afrika ve Asya'nın geniş bölgelerini kapsamaktadır. Toplam sayfa sayısı da oldukça fazladır.

Diğer Seçenekler:

• Marco Polo'nun Seyahatleri: Daha az sayfalı olsa da, Marco Polo'nun Asya'ya yaptığı yolculuğu anlatan bu eseri de oldukça kapsamlı ve detaylı bilgiler içermektedir.
• Fa-Hsien'in Batı Bölgelerine Seyahati: Bu eser de nispeten az sayfalıdır, ancak 5. yüzyılda Budizmin yayılması ve Orta Asya tarihi hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.

Unutulmamalıdır ki:

• "En geniş", "en detaylı" ve "en kapsamlı" gibi kavramlar özneldir ve kişinin ilgi alanlarına ve aradığı bilgilere göre değişebilir.
•  
20. yüzyıldan önce yazılmış daha birçok önemli seyahat günlüğü kitabı bulunmaktadır.
• Bu listedekiler sadece birkaç örnektir ve daha fazla araştırma yaparak aradığınız kriterlere en uygun kitabı bulabilirsiniz.

Seyahat günlükleri ve seyahatnameler hakkında daha fazla bilgi edinmek için şu kaynaklara göz atabilirsiniz:

• https://en.wikipedia.org/wiki/Travel_literature
• https://www.britannica.com/art/travel-literature
• https://www.merriam-webster.com/dictionary/travelogue

Umarım bu bilgiler yardımcı olmuştur!

https://gemini.google.com/app/a9dcc8bbb2e4fa9d

4

20. yüzyıldan önce dünyanın; toplam sayfa sayısı en çok olan, yani en geniş, en detaylı, en kapsamlı seyahat günlüğü kitabı hangisidir

20. yüzyıldan önce dünyanın; toplam sayfa sayısı en çok olan, yani en geniş, en detaylı, en kapsamlı seyahat günlüğü kitabı hangisidir

ChatGPT

20. yüzyıldan önce dünyanın en geniş, en detaylı ve en kapsamlı seyahat günlüğü kitabı olarak birkaç eser öne çıkabilir. Ancak, belirli bir "en" belirlemek zor olabilir çünkü farklı kitaplar farklı dönemlerde ve farklı coğrafi bölgelerde yazılmış olabilir. Bununla birlikte, Marco Polo'nun "Kitab-ı Seyahat"i (İtalyanca: Il Milione veya Travels of Marco Polo) bu kategoride önemli bir yere sahip. Polo'nun Asya'daki seyahatlerini ve gözlemlerini içeren bu kitap, Orta Çağ Avrupa'sında Doğu dünyasının en kapsamlı anlatılarından biriydi. Başka bir örnek de İbn Battuta'nın "Rihla" adlı eseridir. İbn Battuta'nın 14. yüzyılda yaptığı seyahatleri anlattığı bu eser, İslam dünyasının ve Orta Doğu'nun coğrafyası, kültürü ve toplumsal yapısı hakkında detaylı bilgiler içerir. Bu gibi eserler, o dönemdeki seyahat edenlerin gözlemlerini ve deneyimlerini aktararak dünya hakkında önemli bilgiler sunarlar.

https://chatgpt.com/c/1faa35e5-ca33-4487-a0e5-eebaa6ee3c97

5

20. yüzyıldan önce dünyanın; toplam sayfa sayısı en çok olan, seyahat günlüğü kitabı Evliya Çelebi'nin yazdığı kitap mıdır?

Hangi yanıtı tercih edersin?

Tercihin ChatGPT’nin daha iyi olmasını sağlayacak.

ChatGPT

Yanıt 1

Evet, Evliya Çelebi'nin "Seyahatname" adlı eseri, 17. yüzyılda yazılmış olmasına rağmen, toplam sayfa sayısı açısından en geniş seyahat günlüğü olarak kabul edilir. Evliya Çelebi'nin Seyahatname'si, yaklaşık olarak 10 ciltten oluşur ve oldukça detaylı bir şekilde Osmanlı İmparatorluğu ve çevresindeki coğrafyayı kapsar. Eser, Evliya Çelebi'nin 40 yıl boyunca yaptığı gezi ve gözlemlerini içerir ve döneminin en geniş kapsamlı seyahat günlüklerinden biri olarak kabul edilir.

ChatGPT

Yanıt 2

Evet, Evliya Çelebi'nin "Seyahatname"si, 20. yüzyıldan önce dünyanın en kapsamlı ve en geniş seyahat günlüğü olarak kabul edilir. Evliya Çelebi, 17. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşamış bir gezgin ve yazar olarak bilinir. "Seyahatname", Çelebi'nin 40 yıl boyunca yaptığı seyahatlerin detaylı bir kaydını içerir ve toplamda onlarca ciltten oluşur. Bu eser, sadece Osmanlı coğrafyasıyla sınırlı kalmaz, aynı zamanda Orta Doğu, Kafkasya, Balkanlar ve Orta Avrupa hakkında da önemli bilgiler içerir. Evliya Çelebi'nin "Seyahatname"si, hem tarihsel hem de coğrafi açıdan büyük bir öneme sahiptir ve dünya edebiyatında benzersiz bir eser olarak kabul edilir.

https://chatgpt.com/c/1faa35e5-ca33-4487-a0e5-eebaa6ee3c97

6

20. yüzyıldan önce dünyanın; toplam sayfa sayısı en çok olan, seyahat günlüğü kitabı Evliya Çelebi'nin yazdığı kitap mıdır?

Evet, Evliya Çelebi'nin Seyahatname'si, toplam sayfa sayısı açısından 20. yüzyıldan önce yazılmış en kapsamlı seyahatnamelerden biri olarak kabul edilir. Kesin sayfa sayısı kullanılan baskıya göre değişiklik gösterebilse de, 10 ciltten oluşan bu eser, 40 yılı aşkın bir süre boyunca Osmanlı İmparatorluğu'nu ve komşu ülkeleri gezen Evliya Çelebi'nin gözlemlerini ve deneyimlerini detaylı bir şekilde aktarması bakımından oldukça kapsamlıdır.

Bazı kaynaklarda sayfa sayısı 6940 olarak geçerken, kimilerinde 10.000 sayfayı aştığı da belirtilmektedir. Eserin genişliği ve kapsamlılığı, Evliya Çelebi'nin seyahat ettiği coğrafyanın genişliği ve eserinde yer verdiği ayrıntılı bilgilerle doğrulanmaktadır.

Ancak, en geniş seyahatname unvanını tek bir kitaba vermek zordur. Zira, "genişlik" ve "kapsamlılık" gibi kavramlar özneldir ve kişinin ilgi alanlarına ve aradığı bilgilere göre değişebilir.

Diğer önemli seyahatnameler:

• İbn Battuta'nın Seyahatleri: Afrika ve Asya'nın geniş bölgelerini kapsayan bu devasa eser de oldukça kapsamlı ve detaylı bilgiler içermektedir. Toplam sayfa sayısı da oldukça fazladır.
• Marco Polo'nun Seyahatleri: Daha az sayfalı olsa da, Marco Polo'nun Asya'ya yaptığı yolculuğu anlatan bu eseri de oldukça kapsamlı ve detaylı bilgiler içermektedir.

Sonuç olarak, Evliya Çelebi'nin Seyahatname'si, 20. yüzyıldan önce yazılmış en geniş ve kapsamlı seyahatnamelerden biri olarak kabul edilir. Fakat "en geniş" seyahatname unvanı tek bir kitaba verilemez ve bu durum okuyucunun ilgi alanlarına ve aradığı bilgilere göre değişebilir.

https://gemini.google.com/app/a9dcc8bbb2e4fa9d

7

dünyanın en uzun seyahat günlüğü kitabı hangisidir

Dünyanın en uzun seyahat günlüğü kitabı tek bir net cevaba sahip değil. Farklı kriterlere göre değişen uzunluk sıralamaları mevcut.

Sayfa sayısına göre:

• "Zibaldone" (14.000'den fazla sayfa): İtalyan yazar Giacomo Leopardi tarafından yazılmış bu eser, felsefi düşünceler, gözlemler ve günlük yazıları içeren devasa bir koleksiyondur.
• "The Peregrinations of Quentin Durward" (1.600 sayfa): Sir Walter Scott tarafından yazılmış bu kurgu eseri, uzunluğu ve ayrıntılı seyahat tasvirleriyle bilinir.
• "Travels with Charley" (623 sayfa): John Steinbeck tarafından yazılmış bu seyahatname, yazarın köpeği Charley ile Amerika Birleşik Devletleri'ni dolaşmasını anlatıyor.

Süreye göre:

• Patrick Leigh Fermor'un seyahatleri: Fermor, 50 yılı aşkın bir süre boyunca Avrupa, Asya ve Afrika'yı dolaşarak seyahat yazıları yazdı. Toplam eserleri 10 milyondan fazla kelimeyi kapsar.
• Tony Wheeler ve Maureen Wheeler'ın seyahatleri: Lonely Planet rehber kitaplarının kurucuları olan Wheeler çifti, 50 yılı aşkın bir süre boyunca dünyayı dolaşarak seyahat yazıları yazdı.
• Bruce Chatwin'in seyahatleri: Chatwin, 1970'lerde ve 1980'lerde dünyayı dolaşarak seyahat yazıları yazdı. Eserleri, egzotik yerlere ve sıra dışı insanlara odaklanmasıyla bilinir.

Diğer kriterler:

• Tek bir yolculuğa odaklanan en uzun seyahat günlüğü: Freya Stark'ın "Journey to Oman" (1930) eseri, 1927'de Oman'a yaptığı tek bir yolculuğu anlatıyor ve 780 sayfadır.
• En fazla ülkeyi kapsayan seyahat günlüğü: Paul Theroux'nun "The Great Railway Bazaar" (1975) eseri, 4 kıtada 25 ülkeyi kapsayan bir tren yolculuğunu anlatıyor ve 490 sayfadır.

Dünyanın en uzun seyahat günlüğü kitabı hangisi sorusunun cevabı, hangi kriterlere göre değerlendirme yapıldığına bağlı olarak değişir. Yukarıda bahsedilen örnekler, farklı kategorilerde öne çıkan bazı eserlerdir.

Ayrıca, günümüzde bloglar ve sosyal medya platformları aracılığıyla paylaşılan seyahat yazıları da oldukça uzun olabiliyor. Bu dijital seyahatnameleri geleneksel basılı kitaplarla karşılaştırmak zor olsa da, dünya keşiflerini ve kültürel deneyimleri aktarmada önemli bir rol oynuyorlar.

https://gemini.google.com/app/b734776658e77522

8

dünyanın en uzun seyahat günlüğü kitabı hangisidir

ChatGPT

Dünyanın en uzun seyahat günlüğü kitabı hangisi olduğunu tam olarak söylemek zor, çünkü bu tür rekorlar sürekli olarak güncelleniyor ve yeni kitaplar yayımlanıyor. Ancak, "uzun" kelimesi burada ne anlama geldiğine bağlıdır. Bazı seyahat günlükleri çok hacimli olabilir, bazıları ise uzun süre boyunca yazılmış olabilir.

Örneğin, seyahat yazarı ve maceracı George Meegan'in "The Longest Walk" adlı kitabı oldukça uzun bir seyahatin anlatıldığı bir günlük niteliği taşıyor. Meegan, Alaska'dan Güney Amerika'nın en güney ucuna kadar 19,000 kilometreden fazla bir mesafeyi yürüyerek kat etmişti. Bu da oldukça hacimli bir kitap için malzeme sağlamış olabilir.

Ancak, diğer yandan, herkesin kendi günlüğünü tuttuğu ve uzun yıllar boyunca seyahat ettiği bir gezginin günlüğü de oldukça uzun olabilir.

Sonuç olarak, "en uzun" niteliğine bağlı olarak değişen birçok seyahat günlüğü kitabı mevcuttur.

https://chatgpt.com/c/aa039ebf-c443-4dda-8f86-dd3e24175c95

9

dünyanın en çok sayfa içeren seyahat günlüğü kitabı hangisidir

ChatGPT

"Dünyanın en çok sayfa içeren seyahat günlüğü kitabı" gibi bir kesinlik ifadesiyle ilgili kesin bir kaynak bulamıyorum, çünkü böyle bir rekor belirli bir otorite tarafından düzenlenmiş değil. Ancak, bazı seyahat günlükleri oldukça hacimli olabilir.

Örneğin, Sir Richard Francis Burton'un "Personal Narrative of a Pilgrimage to Al-Madinah and Meccah" adlı kitabı oldukça kapsamlı bir seyahat günlüğüdür. Bu kitap, 1855 yılında yayımlandı ve İslam'ın kutsal şehirlerine yaptığı yolculuğu ayrıntılı bir şekilde anlatıyor. Ancak, burada önemli olan sayfa sayısıdır ve bu kitabın kaç sayfa olduğunu belirtmek zor.

Benzer şekilde, bazı modern seyahat yazarlarının da hacimli kitapları bulunmaktadır. Örneğin, Bill Bryson'ın "In a Sunburned Country" gibi kitapları oldukça kalın olabilir. Ancak, "en çok sayfa içeren" niteliğini kesin olarak belirlemek için herhangi bir kaynak bulunmamaktadır.

https://chatgpt.com/c/aa039ebf-c443-4dda-8f86-dd3e24175c95

10

dünyanın en çok sayfa içeren seyahat günlüğü kitabı hangisidir

Dünyanın en çok sayfa içeren seyahat günlüğü kitabı tek bir kesin cevaba sahip değil, farklı kriterlere göre değişebilen bir durumdur.

Sayfa sayısına göre:

• "Zibaldone" (14.000'den fazla sayfa): Giacomo Leopardi tarafından yazılmış bu eser, felsefi düşünceler, gözlemler ve günlük yazıları içeren devasa bir koleksiyondur.
• "The Peregrinations of Quentin Durward" (1.600 sayfa): Sir Walter Scott tarafından yazılmış bu kurgu eseri, uzunluğu ve ayrıntılı seyahat tasvirleriyle bilinir.
• "Travels with Charley" (623 sayfa): John Steinbeck tarafından yazılmış bu seyahatname, yazarın köpeği Charley ile Amerika Birleşik Devletleri'ni dolaşmasını anlatıyor.

Süreye göre:

• Patrick Leigh Fermor'un seyahatleri: Fermor, 50 yılı aşkın bir süre boyunca Avrupa, Asya ve Afrika'yı dolaşarak seyahat yazıları yazdı. Toplam eserleri 10 milyondan fazla kelimeyi kapsar.
• Tony Wheeler ve Maureen Wheeler'ın seyahatleri: Lonely Planet rehber kitaplarının kurucuları olan Wheeler çifti, 50 yılı aşkın bir süre boyunca dünyayı dolaşarak seyahat yazıları yazdı.
• Bruce Chatwin'in seyahatleri: Chatwin, 1970'lerde ve 1980'lerde dünyayı dolaşarak seyahat yazıları yazdı. Eserleri, egzotik yerlere ve sıra dışı insanlara odaklanmasıyla bilinir.

Diğer kriterler:

• Tek bir yolculuğa odaklanan en uzun seyahat günlüğü: Freya Stark'ın "Journey to Oman" (1930) eseri, 1927'de Oman'a yaptığı tek bir yolculuğu anlatıyor ve 780 sayfadır.
• En fazla ülkeyi kapsayan seyahat günlüğü: Paul Theroux'nun "The Great Railway Bazaar" (1975) eseri, 4 kıtada 25 ülkeyi kapsayan bir tren yolculuğunu anlatıyor ve 490 sayfadır.

Dikkat edilmesi gerekenler:

• Yukarıda bahsedilen örnekler, farklı kategorilerde öne çıkan bazı eserlerdir.
• Günümüzde bloglar ve sosyal medya platformları aracılığıyla paylaşılan seyahat yazıları da oldukça uzun olabiliyor. Bu dijital seyahatnameleri geleneksel basılı kitaplarla karşılaştırmak zor olsa da, dünya keşiflerini ve kültürel deneyimleri aktarmada önemli bir rol oynuyorlar.
• "Dünyanın en uzun seyahat günlüğü kitabı"nı neye göre tanımladığınız da cevabı etkileyecektir. Sayfa sayısına mı, yazara mı, kapsadığı ülkelere mi yoksa başka bir kritere mi göre değerlendirme yaptığınız önemlidir.

Umarım bu bilgiler yardımcı olmuştur!

https://gemini.google.com/app/b734776658e77522

11

Alexander von Humboldt seyahatname yazarı mıdır

Evet, Alexander von Humboldt bir seyahatname yazarıydı. Aslında, seyahatname yazarlığı en önemli uğraşlarından biriydi. Humboldt, 5 kıtada yaptığı seyahatleri detaylı bir şekilde anlatan birçok kitap yazmıştır. Bu kitaplar, sadece seyahat anılarını değil, aynı zamanda ziyaret ettiği yerlerin coğrafyası, tarihi, kültürü ve halkı hakkındaki gözlemlerini de içerir. Humboldt'un seyahatnameleri, 19. yüzyılda oldukça popülerdi ve birçok dile çevrildi.

Humboldt'un en önemli seyahatnamelerinden bazıları şunlardır:

• Kosmos: Fiziksel Evrenin Tasviri (1845-1862): Bu eser, Humboldt'un tüm çalışmalarının bir sentezi olarak kabul edilir ve coğrafya, astronomi, jeoloji, biyoloji ve meteoroloji gibi birçok bilim dalını kapsar.
• Ansichten der Natur (1802): Humboldt'un ilk seyahatnamesi olan bu eser, Güney Amerika'daki seyahatlerini anlatır.
• Reise in die Aequinoctial-Gegenden des neuen Continents (1807-1831): Humboldt'un Orta ve Güney Amerika'daki seyahatlerini anlatan 7 ciltlik bir eser.
• Asie Centrale: Recherches sur les chaines des montagnes et la géologie de l'Asie Centrale (1843): Humboldt'un Orta Asya'daki seyahatlerini anlatan bir eser.

Humboldt'un seyahatnameleri, bilimsel açıdan önemli olmanın yanı sıra, edebi açıdan da değerlidir. Humboldt, güzel ve etkileyici bir üslupla yazarak, okuyucularını seyahatlerine katılmaya ve dünyayı onun gözünden görmeye teşvik eder.

Humboldt'un seyahatnameleri, modern seyahat yazını üzerinde büyük bir etkiye sahip olmuştur. Onun eserleri, birçok yazarı ve kaşifi kendi seyahatlerini yazmaya teşvik etti ve seyahatname türünün gelişmesine katkıda bulundu.

Sonuç olarak: Alexander von Humboldt, sadece bir bilim insanı ve kaşif değil, aynı zamanda önemli bir seyahatname yazarıydı. Onun eserleri, 19. yüzyılda oldukça popülerdi ve modern seyahat yazını üzerinde büyük bir etkiye sahip olmaya devam etmektedir.

https://gemini.google.com/app/554ebe02c9775a7c

12

Alexander von Humboldt seyahatname yazarı mıdır

ChatGPT

Alexander von Humboldt, seyahatname yazarı olarak da tanınır, ancak bu onun tek ve en önemli kimliği değildir. Humboldt, aynı zamanda bir doğa bilimci, coğrafyacı, kaşif ve yazar olarak bilinir. Bilimsel keşifleri ve gezileriyle 18. ve 19. yüzyılların en etkili figürlerinden biri olmuştur.

Humboldt, Güney Amerika'ya yaptığı keşif gezisi sırasında gözlemlerini ve araştırmalarını detaylı bir şekilde kaydetmiştir. Bu gezisinin sonuçlarını içeren en ünlü eseri "Personal Narrative of Travels to the Equinoctial Regions of America" (Amerika'nın Ekvator Bölgelerine Seyahatin Kişisel Anlatısı) adlı eseridir. Bu eser, sadece bir seyahatname değil, aynı zamanda botanik, zooloji, meteoroloji, mineraloji ve coğrafya gibi çeşitli bilim dallarında yaptığı keşif ve gözlemleri de içeren kapsamlı bir bilimsel çalışmadır.

Humboldt'un çalışmaları ve seyahatnameleri, bilim dünyasına büyük katkılarda bulunmuş ve onun çok yönlü bir bilim insanı olarak anılmasını sağlamıştır. Dolayısıyla, Alexander von Humboldt'u sadece bir seyahatname yazarı olarak sınırlamak, onun bilimsel katkılarını ve çok yönlülüğünü tam olarak yansıtmaz. https://chatgpt.com/c/0849340d-a7dc-4c39-8183-cf1498ccf838

13

Alexander von Humboldt; marco polo, evliya çelebi, ibn-l batuta gibi bir seyahatname yazarı mıdır

Evet, Alexander von Humboldt, Marco Polo, Evliya Çelebi ve İbn-i Batuta gibi tanınmış seyahat yazarları arasında sayılabilir. Hepsi dünyanın farklı bölgelerini keşfetmiş ve gözlemlerini kapsamlı eserlerde derlemişlerdir.

Ancak, Humboldt'un diğer seyahat yazarlarından bazı önemli farkları da vardır:

• Bilimsel yaklaşımı: Humboldt, sadece seyahatlerini anlatan bir gezgin değil, aynı zamanda doğa bilimleri alanında da önemli bir bilim insanıydı. Seyahatleri sırasında yaptığı gözlemleri ve topladığı bilgileri, jeoloji, botanik, zooloji ve iklim bilimi gibi alanlarda araştırmalar yapmak için kullandı. Bu sayede, ziyaret ettiği bölgelerin sadece coğrafi ve tarihi açıdan değil, aynı zamanda bilimsel açıdan da kapsamlı bir tasvirini sunabildi.
• Modern coğrafyanın kurucularından biri olması: Humboldt'un çalışmaları, modern coğrafyanın gelişmesinde önemli rol oynadı. Coğrafyayı sadece yerlerin ve insanların bir listesinden ibaret olarak değil, birbirleriyle olan etkileşimlerini ve gezegenin işleyişini inceleyen bir bilim dalı olarak tanımladı.
• Etki alanı: Humboldt'un eserleri, sadece bilim insanları ve akademisyenler tarafından değil, aynı zamanda sanatçılar, yazarlar ve politikacılar da dahil olmak üzere geniş bir kitle tarafından okundu ve beğenildi. Bu sayede, coğrafyaya ve doğaya olan ilgiyi artırdı ve dünyayı keşfetme ve anlama arzusunu teşvik etti.

Sonuç olarak, Alexander von Humboldt, Marco Polo, Evliya Çelebi ve İbn-i Batuta gibi seyahat yazarlarından farklı olarak, sadece bir gezgin değil, aynı zamanda doğa bilimleri alanında da önemli bir bilim insanıydı. Bilimsel yaklaşımı ve modern coğrafyanın kurucularından biri olması, eserlerini diğer seyahatnamelerden ayıran en önemli özelliklerdir.

https://gemini.google.com/app/21545bdd90d562f5

14

Alexander von Humboldt; marco polo, evliya çelebi, ibn-l batuta gibi bir seyahatname yazarı mıdır

ChatGPT

Alexander von Humboldt, Marco Polo, Evliya Çelebi ve İbn Battuta gibi seyahatname yazarlarıyla karşılaştırılabilir, ancak aralarında önemli farklar vardır. Marco Polo, Evliya Çelebi ve İbn Battuta, gezilerini ve gözlemlerini detaylı bir şekilde anlatan ünlü seyahatname yazarlarıdır. Humboldt ise, seyahatlerini detaylı olarak anlatmakla birlikte, esasen bilimsel keşifler ve gözlemler yapan bir doğa bilimci ve coğrafyacı olarak öne çıkar.

Humboldt'un en ünlü eseri olan "Personal Narrative of Travels to the Equinoctial Regions of America," sadece bir seyahatname değil, aynı zamanda kapsamlı bir bilimsel rapordur. Bu eser, doğa bilimleri, coğrafya, botanik, zooloji ve diğer bilim dallarındaki gözlemlerini ve keşiflerini içermektedir. Bu yönüyle Humboldt'un çalışmaları, klasik seyahatname yazarlarının eserlerinden daha farklı ve bilimsel bir niteliğe sahiptir.

Özetle, Alexander von Humboldt'un çalışmaları ve yazıları, seyahatname yazarlarının eserleriyle bazı benzerlikler taşısa da, onun esas katkıları bilimsel keşifler ve gözlemler üzerine odaklanmaktadır. Bu nedenle, Humboldt'u sadece bir seyahatname yazarı olarak görmek yeterli olmaz; onun çok yönlü bilimsel çalışmaları da göz önünde bulundurulmalıdır.

https://chatgpt.com/c/0849340d-a7dc-4c39-8183-cf1498ccf838

15

https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_von_Humboldt#:~:text=3%20August%201804.-,Travel%20diaries,multiple%20publications%20following%20the%20expedition.

16

dünyada 20. yüzyıl öncesinde seyahatnameciliğin (seyahat günlükleri yazarlarının) zirvedeki ismi kimdir

ChatGPT

20.yüzyıl öncesinde seyahatnamecilikte (seyahat günlükleri yazarlığında) zirvede olan isimler arasında öne çıkan kişi İbn Battuta’dır. İbn Battuta, 14. yüzyılda geniş çapta seyahatler yapmış ve seyahatlerini ayrıntılı olarak kaleme almıştır.

İbn Battuta (1304-1369)

İbn Battuta, 14. yüzyılda Kuzey Afrika, Orta Doğu, Hindistan, Çin ve Afrika'nın çeşitli bölgelerine yaptığı seyahatlerle tanınır. Yaklaşık 30 yıl süren seyahatleri sırasında gördüğü yerleri ve deneyimlerini ayrıntılı bir şekilde kaydetmiştir. İbn Battuta’nın seyahatnamesi, "Rihla" (Yolculuk) adı altında toplanmıştır ve İslam dünyasında olduğu kadar Batı dünyasında da büyük ilgi görmüştür.

İbn Battuta, dönemin sosyal, kültürel ve ekonomik koşullarını ayrıntılı bir şekilde belgelediği için seyahat edebiyatının en önemli figürlerinden biri olarak kabul edilir. Seyahatnamesi, çeşitli coğrafi ve kültürel bölgeler hakkında benzersiz bilgiler sunar ve tarihçiler için önemli bir kaynak oluşturur.

Marco Polo (1254-1324)

Bir diğer önemli isim ise Marco Polo'dur. İtalyan kaşif Marco Polo, Asya'ya yaptığı seyahatleri "Il Milione" (The Travels of Marco Polo) adlı kitabında anlatmıştır. Polo’nun kitabı, Orta Çağ Avrupa’sında Asya hakkında bilgi sağlayan en önemli kaynaklardan biri olmuştur ve coğrafi keşiflere ilham kaynağı olmuştur.

Evliya Çelebi (1611-1682)

Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi, 17. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun ve komşu bölgelerin çeşitli yerlerine seyahat etmiştir. Çelebi'nin "Seyahatname" adlı eseri, Osmanlı coğrafyasını ve dönemin sosyal hayatını ayrıntılı bir şekilde anlatır. Bu eser, hem Türk edebiyatının hem de dünya seyahat edebiyatının önemli eserlerinden biridir.

Bu isimler, 20. yüzyıl öncesi seyahatnamecilikte öne çıkan ve bu alanda önemli katkılar yapmış yazarlardır. İbn Battuta, özellikle seyahatlerinin geniş kapsamı ve ayrıntılı anlatımları nedeniyle zirvedeki isim olarak kabul edilir.

https://chatgpt.com/c/29034174-1735-471d-a0ad-36a09687b11a

17

dünyada 20. yüzyıl öncesinde seyahatnameciliğin (seyahat günlükleri yazarlarının) zirvedeki ismi kimdir

20. Yüzyıl Öncesinde Seyahatnameciliğin Zirvedeki İsimleri

20.yüzyıl öncesinde seyahatnamecilik (seyahat günlükleri yazarlığı) oldukça popüler bir tür idi ve birçok önemli isim bu alanda eserler üretmiştir. Bu isimlerden bazılarını ve öne çıkan seyahatnamelerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Avrupa:

• Marco Polo (1254-1324): İtalyan gezgin ve tüccar Marco Polo, 13. yüzyılda Asya'ya yaptığı uzun yolculuğu anlatan "Doğu'nun Harikaları" adlı eseriyle tanınır. Bu eser, Avrupa'nın Doğu'yu keşfetmesine ve Asya hakkında bilgi edinmesine büyük katkıda bulunmuştur.
• Ibn Battuta (1304-1368): Faslı gezgin Ibn Battuta, 30 yıl boyunca Afrika, Asya ve Avrupa'yı dolaşarak dünyanın en çok seyahat eden insanlarından biri olmuştur. "Seyahatname" adlı eseri, bu seyahatlerini ve gördüğü yerleri ayrıntılı bir şekilde anlatmaktadır.

Ibn Battuta (13041368)

• Christopher Columbus (1451-1506): İtalyan denizci Christopher Columbus, 1492'de Amerika'ya yaptığı keşifle tanınır. Dört transatlantik sefer gerçekleştiren Columbus, seyahatlerini anlatan günlükler tutmuştur.
• James Cook (1728-1779): İngiliz denizci James Cook, 18. yüzyılda Pasifik Okyanusu'nu keşfetmesiyle tanınır. Üç sefer gerçekleştiren Cook, seyahatlerini anlatan günlükler tutmuş ve Pasifik Adaları, Avustralya ve Yeni Zelanda hakkında önemli bilgiler edinmiştir.

Orta Doğu:

• İbn Haldun (1332-1406): Tunuslu tarihçi ve sosyolog İbn Haldun, seyahatnameciliğin yanı sıra sosyoloji ve tarih bilimine de önemli katkılar yapmıştır. Seyahatlerini anlatan günlükleri ve "Mukaddime" adlı eseri, Orta Çağ'ın sosyo-politik yapısını anlamak için önemli kaynaklardır.
• Evliya Çelebi (1607-1684): Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi, 40 yıl boyunca Osmanlı İmparatorluğu'nu ve komşu ülkeleri dolaşarak "Seyahatname" adlı eserini yazmıştır. Bu eser, 17. yüzyıl Osmanlı coğrafyası, kültürü ve tarihi hakkında eşsiz bir kaynak oluşturmaktadır.

Uzak Doğu:

• Xu Xiake (1582-1641): Ming Hanedanlığı döneminde yaşamış Çinli gezgin Xu Xiake, 30 yıl boyunca Çin'in farklı bölgelerini dolaşarak "Seyahat Günlükleri" adlı eserini yazmıştır. Bu eser, Çin coğrafyası ve tarihi hakkında önemli bilgiler içermektedir.
• I Ching (1652-1726): Qing Hanedanlığı döneminde yaşamış Çinli bilgin I Ching, seyahatlerini anlatan "Seyahat Günlükleri" adlı eseri ile tanınır. Bu eser, 18. yüzyıl Çin'inin sosyo-politik yapısını ve günlük yaşam tarzını yansıtmaktadır.

Bu isimler 20. yüzyıl öncesinde seyahatnameciliğin zirvedeki isimlerinden sadece birkaçıdır. Bu isimlerin seyahatnameleri, dünyanın farklı bölgelerini keşfetmemize ve o dönemlerin tarihi, kültürü ve coğrafyası hakkında bilgi edin

https://gemini.google.com/app/72c930511e61afea

18

dünyada 20. yüzyıl öncesi seyahat günlüğü yazarları arasında en önde olanı tespit etmeye çalışıyorum. Bunun için soruyu nasıl sormalıyım, birkaç soru örneği verir misiniz...

ChatGPT

20. yüzyıl öncesi seyahat günlüğü yazarları arasında en önde olanı tespit etmek için sormanız gereken sorular, spesifik, açık ve bilgiye dayalı olmalıdır. İşte birkaç örnek soru:

Seyahat Günlükleri ve Etkileri

• 20. yüzyıl öncesi en etkili seyahat günlüğü yazarı kimdir ve bu kişinin eserleri dünya üzerindeki keşifler ve kültürel anlayış üzerinde nasıl bir etki yaratmıştır?

Karşılaştırma Soruları

• Marco Polo, İbn Battuta ve Evliya Çelebi gibi seyahat günlüğü yazarları arasından hangisi, seyahatlerinin kapsamı ve etkisi açısından en önde gelmektedir?

Eserlerin Kapsamı ve Derinliği

• 20. yüzyıl öncesi seyahat günlüğü yazarları arasında, seyahat ettiği yerler ve gözlemlerinin derinliği açısından en kapsamlı çalışmayı kim yapmıştır?

Akademik ve Tarihi Değerlendirmeler

Akademik ve tarihi değerlendirmelere göre, 20. yüzyıl öncesi seyahat günlükleri arasında en önemli ve güvenilir kaynak kabul edilen eser hangisidir ve yazarı kimdir?

Edebi ve Kültürel Etki

• Edebi ve kültürel açıdan 20. yüzyıl öncesi en etkili seyahat günlüğü yazarı kimdir ve bu kişinin eserleri, edebi dünyada nasıl bir yer edinmiştir?

Bu sorular, spesifik bilgiler aramanıza ve karşılaştırmalı değerlendirmeler yapmanıza yardımcı olacak şekilde tasarlanmıştır. Bu tür sorular, hem tarihsel hem de edebi bağlamda daha derinlemesine ve detaylı cevaplar almanıza olanak tanır.

https://chatgpt.com/c/11a1bfe7-0654-4b0c-9193-8269605b21d3

 

19

dünyada 20. yüzyıl öncesi seyahat günlüğü yazarları arasında en önde olanı tespit etmeye çalışıyorum. Bunun için soruyu nasıl sormalıyım, birkaç soru örneği verir misiniz...

20. Yüzyıl Öncesi Seyahat Günlüğü Yazarlarını Belirleme: Soru Örnekleri

20. yüzyıl öncesi seyahat günlüğü yazarları arasında en önde olanları belirlemek için birçok farklı soru sorabilirsiniz. İşte size ilham verebilecek ve araştırmanıza yön verebilecek birkaç soru örneği:

Genel Sorular:

• Hangi seyahat günlüğü yazarları, 20. yüzyıl öncesi dünyayı en iyi şekilde tasvir etmiştir?
• Hangi seyahat günlüğü yazarları, o dönemin siyasi, sosyal ve kültürel atmosferini en iyi şekilde aktarmıştır?
• Hangi seyahat günlüğü yazarları, en özgün ve ilgi çekici bakış açısını sunmuştur?
• Hangi seyahat günlüğü yazarları, en geniş kitleye ulaşmış ve en etkili olmuştur?
• Hangi seyahat günlüğü yazarları, günümüzde hala okunmakta ve takdir edilmektedir?

Daha Spesifik Sorular:

• Coğrafi bölgeye göre: Hangi seyahat günlüğü yazarları, belirli bir coğrafi bölgeyi (örneğin Orta Çağ Avrupası, 19. yüzyıl Asya) en iyi şekilde tasvir etmiştir?
• Seyahat tarzına göre: Hangi seyahat günlüğü yazarları, belirli bir seyahat tarzını (örneğin hac yolculuğu, keşif gezisi, ticari seyahat) en iyi şekilde temsil etmiştir?
• Etkileşim türüne göre: Hangi seyahat günlüğü yazarları, yerel halkla en iyi şekilde etkileşime girmiş ve bu etkileşimi en iyi şekilde aktarmıştır?
• Yazarlık tarzına göre: Hangi seyahat günlüğü yazarları, en etkileyici ve sürükleyici yazım tarzına sahiptir?
• Tarihi öneme göre: Hangi seyahat günlüğü yazarları, tarihi açıdan en önemli ve bilgilendirici eserler üretmiştir?

Bunlara ek olarak:

• Karşılaştırmalı sorular: Farklı seyahat günlüğü yazarlarını karşılaştırarak ve hangisinin daha iyi olduğunu tartışarak da araştırmanızı derinleştirebilirsiniz.
• Alt sorular: Ana sorularınızı daha küçük, daha yönetilebilir alt sorulara ayırarak daha kapsamlı bir analiz yapabilirsiniz.

Unutmayın: Sorularınızı ne kadar iyi belirlerseniz, araştırmanız o kadar net ve anlamlı olacaktır.

Araştırmanızda size yardımcı olacak bazı ek kaynaklar:

• Akademik makaleler: 20. yüzyıl öncesi seyahat günlükleri ve yazarları hakkında birçok akademik makale yazılmıştır.
• Kütüphaneler: Kütüphaneler, seyahat günlükleri ve seyahat yazıları da dahil olmak üzere geniş bir bilgi kaynağına sahiptir.
• Müzeler: Bazı müzeler, seyahatçılar ve keşifçilerle ilgili sergilere ve eserlere ev sahipliği yapmaktadır.
• Çevrimiçi kaynaklar: 20. yüzyıl öncesi seyahat günlükleri ve yazarları hakkında bilgi içeren birçok web sitesi ve çevrimiçi arşiv mevcuttur.

Umarım bu bilgiler 20. yüzyıl öncesi seyahat günlüğü yazarlarını belirleme konusundaki araştırmanızda size yardımcı olur!

https://gemini.google.com/app/e4c84b1cc0027999

 

20

Evliya Çelebi'nin seyahat günlükleri, Marco Polo'nun seyahat günlüklerinden nasıl farklıdır

Evliya Çelebi'nin Seyahat Günlükleri ve Marco Polo'nun Seyahat Günlükleri Arasındaki Farklılıklar:

Kapsam:

• Evliya Çelebi: Seyahatleri 43 yıl boyunca devam etti ve Osmanlı İmparatorluğu'nun geniş topraklarını, Kafkasya, İran, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'yı kapsadı. Günlükleri, ziyaret ettiği yerler hakkında detaylı bilgiler içerir ve o bölgelerdeki siyasi, sosyal ve kültürel yaşamın panoramik bir tablosunu sunar.
• Marco Polo: Seyahatleri 24 yıl sürdü ve Asya'ya odaklandı, özellikle Çin ve Moğol İmparatorluğu'nu kapsadı. Günlükleri, Doğu'nun egzotik gelenekleri, zenginlikleri ve coğrafyası hakkında Avrupalılara yeni bilgiler sağladı.

Amac:

• Evliya Çelebi: Seyahatlerinin ana amacı, Osmanlı padişahına rapor vermek ve imparatorluğun sınırlarını ve halklarını daha iyi anlamasını sağlamaktı. Günlükleri, aynı zamanda dini ve ahlaki öğütler içerir.
• Marco Polo: Ticari fırsatlar aramak ve Avrupa ile Asya arasında ticaret yollarını keşfetmek için seyahat etti. Günlükleri, Avrupalı tüccarlar için faydalı bilgiler sunmayı amaçlıyordu.

Yazım Tarzı:

• Evliya Çelebi: Günlükleri, hikaye anlatımı, anekdotlar ve şiirler içeren akıcı bir dille yazılmıştır. Okuyucuları eğlendirmeyi ve bilgilendirmeyi amaçlamıştır.
• Marco Polo: Günlükleri, daha resmi ve nesnel bir dille yazılmıştır. Coğrafi bilgiler, ticaret yolları ve siyasi yapılar hakkında detaylı bilgiler içerir.

Etki:

• Evliya Çelebi: Seyahat günlükleri, Osmanlı tarihi ve kültürü hakkında önemli bir bilgi kaynağıdır. Türk edebiyatında da önemli bir yere sahiptir.
• Marco Polo: Günlükleri, Avrupa'da Asya hakkındaki algıyı kökten değiştirdi ve Keşif Çağı'nı başlatmada önemli bir rol oynadı.

Sonuç:

Evliya Çelebi ve Marco Polo'nun seyahat günlükleri, farklı coğrafyalara ve dönemlere ait olsa da, her ikisi de tarihi ve kültürel açıdan önemli eserlerdir. Her iki yazar da kendi bakış açılarından ve amaçlarından yola çıkarak, dünyayı keşfetmeye ve insanlara aktarmaya çalışmıştır.

Ek Kaynaklar:

• Evliya Çelebi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Evliya_%C3%87elebi
• Marco Polo: https://tr.wikipedia.org/wiki/Marco_Polo

https://gemini.google.com/app/753269a381cb0672

 

21

 

Evliya Çelebi'nin seyahat günlükleri, Marco Polo'nun seyahat günlüklerinden nasıl farklıdır

ChatGPT

Evliya Çelebi ve Marco Polo, farklı dönemlerde yaşamış ve farklı coğrafyaları keşfetmiş iki önemli seyyah. Seyahat günlükleri, yazıldıkları dönem, amaçları, içerikleri ve üslupları açısından birçok farklılık gösterir. İşte Evliya Çelebi'nin seyahat günlükleri ile Marco Polo'nun seyahat günlükleri arasındaki başlıca farklar:

Tarihsel ve Coğrafi Bağlam

1. Dönem ve Coğrafya:
• Evliya Çelebi (1611-1682): Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşamış ve çoğunlukla Osmanlı topraklarını, Orta Doğu'yu, Balkanlar'ı, Kafkasya'yı ve Kuzey Afrika'yı gezmiştir.
• Marco Polo (1254-1324): Orta Çağ'da yaşamış, İtalyan bir tüccar ve kaşiftir. Asya'ya yaptığı seyahatlerle tanınır, özellikle Çin ve Moğol İmparatorluğu üzerine yazmıştır.

Amaç ve İçerik

2.       Seyahat Amacı:

• Evliya Çelebi: Evliya Çelebi'nin seyahatleri, hem dini sebeplerle (hac ziyareti gibi) hem de Osmanlı bürokrasisinin bir parçası olarak çeşitli görevlerle gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda, doğrudan gözlem yapma ve kültürel araştırma amacı taşır.
• Marco Polo: Marco Polo'nun seyahatleri, öncelikle ticari amaçlar taşır. Polo ailesi, Doğu'daki ticaret fırsatlarını keşfetmek ve Batı'ya değerli mallar getirmek için seyahat etmiştir.

3.       Yazım Tarzı ve İçerik:

• Evliya Çelebi: "Seyahatname" adlı eserinde, ayrıntılı gözlemler ve zengin betimlemeler yer alır. Evliya Çelebi, gezdiği yerlerin kültürünü, sosyal hayatını, mimarisini, dini ritüellerini ve günlük yaşamını canlı bir şekilde tasvir eder. Yerel halkla olan etkileşimlerini, anekdotları ve kişisel deneyimlerini de sıkça paylaşır.
• Marco Polo: "Il Milione" ya da "The Travels of Marco Polo" adlı eserinde, özellikle Doğu'nun (Çin ve Moğol İmparatorluğu) politik, ekonomik ve kültürel yapısını betimler. Ticaret yolları, egzotik ürünler, yerel yönetim şekilleri ve Kraliyet Sarayı hakkındaki detaylar ön plandadır. Marco Polo'nun yazıları daha çok batılı okura Doğu'nun zenginliklerini ve farklılıklarını anlatmayı amaçlar.

Dil ve Üslup

4. Dil ve Anlatım:
• Evliya Çelebi: Osmanlı Türkçesi ile yazılmıştır ve oldukça zengin, ayrıntılı bir dil kullanır. Hikayeler, mizah ve espriler içerir. Kendi deneyimlerine ve gözlemlerine yer verdiği için samimi ve kişiseldir.
• Marco Polo: Orta Çağ İtalyancası veya Latince kullanılmıştır. Dil daha basit ve ticari odaklıdır. Anlatımı daha doğrudandır ve egzotik bilgileri batılı okurlar için derler.

Kültürel ve Toplumsal Farklılıklar

5. Kültürel Bağlam:
• Evliya Çelebi: Osmanlı İmparatorluğu'nun kültürel ve sosyal bağlamını yansıtır. İslam kültürünün ve Osmanlı'nın çeşitliliğini gösterir.
• Marco Polo: Batı Avrupa'nın Orta Çağ düşünce yapısına göre yazılmıştır. Hristiyan bir bakış açısıyla Doğu'yu keşfeder ve anlatır.

Etki ve Miras

6. Etkileri:
• Evliya Çelebi: Osmanlı kültürel tarihinin önemli bir kaynağıdır. Eserleri, Osmanlı'nın sosyal, ekonomik ve kültürel hayatına dair benzersiz bir bakış açısı sunar.
• Marco Polo: Avrupa'da Doğu'ya olan ilgiyi artırmış ve coğrafi keşiflere ilham vermiştir. Kitabı, Kaşiflerin Doğu'ya olan ilgisini pekiştirmiştir.

Evliya Çelebi ve Marco Polo'nun seyahat günlükleri, yazıldıkları dönemlerin ve kültürel bağlamların izlerini taşır ve kendi içlerinde zengin, değerli tarihi belgeler olarak kabul edilir.

https://chatgpt.com/c/e2184dd4-dab8-4037-b656-a6795a03429b

 

22

 

Evliya Çelebi'nin seyahat günlükleri, Alexander von Humboldt'un seyahat günlüklerinden nasıl farklıdır

Evliya Çelebi'nin Seyahat Günlükleri ve Alexander von Humboldt'un Seyahat Günlükleri Arasındaki Farklılıklar:

Odak Noktası:

• Evliya Çelebi: Seyahatleri boyunca gördüğü insanları, kültürleri ve şehirleri detaylı bir şekilde tasvir etmeye odaklanmıştır. Günlüklerinde tarihi olaylar, dini ve ahlaki öğütler de yer alır.
• Alexander von Humboldt: Seyahatleri sırasında doğaya, coğrafyaya ve iklime yoğunlaşmıştır. Günlükleri, bilimsel gözlemler ve analizlerle doludur.

Yazım Tarzı:

• Evliya Çelebi: Hikaye anlatımı, anekdotlar ve şiirlere yer veren akıcı bir dil kullanmıştır. Okuyucuları eğlendirmeyi ve bilgilendirmeyi amaçlamıştır.
• Alexander von Humboldt: Daha resmi ve bilimsel bir dil kullanmıştır. Gözlemlerini ve analizlerini tablolar, grafikler ve haritalarla desteklemiştir.

Amaç:

• Evliya Çelebi: Osmanlı padişahına rapor vermek ve imparatorluğun sınırlarını ve halklarını daha iyi anlamasını sağlamak istemiştir.
• Alexander von Humboldt: Bilimsel bilgi toplamak ve dünyanın doğal çeşitliliğini keşfetmek istemiştir.

Etki:

• Evliya Çelebi: Seyahat günlükleri, Osmanlı tarihi ve kültürü hakkında önemli bir bilgi kaynağıdır. Türk edebiyatında da önemli bir yere sahiptir.
• Alexander von Humboldt: Modern coğrafya ve biyolojinin kurucularından biri olarak kabul edilir. Seyahatleri ve çalışmaları, bilimsel araştırmalara ve keşiflere ilham kaynağı olmuştur.

Sonuç:

Evliya Çelebi ve Alexander von Humboldt, farklı amaçlarla ve farklı bakış açılarıyla seyahat eden iki önemli gezgindir. Her iki yazarın seyahat günlükleri de kendi alanlarında önemli bir yere sahiptir ve tarih, kültür ve bilime değerli katkılar sunmaktadır.

Ek Kaynaklar:

• Evliya Çelebi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Evliya_%C3%87elebi
• Alexander von Humboldt: https://en.wikipedia.org/wiki/Alexander_von_Humboldt

https://gemini.google.com/app/753269a381cb0672

23

Evliya Çelebi'nin seyahat günlükleri, Alexander von Humboldt'un seyahat günlüklerinden nasıl farklıdır

ChatGPT

Evliya Çelebi ve Alexander von Humboldt, farklı dönemlerde ve farklı amaçlarla seyahat etmiş iki önemli figürdür. Seyahat günlükleri, yazıldıkları dönemin, coğrafyanın, amaçlarının ve yöntemlerinin farklılığı nedeniyle birbirinden oldukça farklıdır. İşte Evliya Çelebi'nin seyahat günlükleri ile Alexander von Humboldt'un seyahat günlükleri arasındaki başlıca farklar:

Tarihsel ve Coğrafi Bağlam

1. Dönem ve Coğrafya:
• Evliya Çelebi (1611-1682): Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşamış ve Osmanlı topraklarını, Orta Doğu'yu, Balkanlar'ı, Kafkasya'yı ve Kuzey Afrika'yı gezmiştir.
• Alexander von Humboldt (1769-1859): 18. ve 19. yüzyıllarda yaşamış Alman doğa bilimci ve kaşiftir. Güney Amerika, Orta Amerika ve Meksika dahil olmak üzere geniş bir bölgeyi keşfetmiştir.

Amaç ve İçerik

2.       Seyahat Amacı:

• Evliya Çelebi: Seyahatleri hem dini sebeplerle (hac ziyareti gibi) hem de Osmanlı bürokrasisinin bir parçası olarak çeşitli görevlerle gerçekleştirilmiştir. Ayrıca doğrudan gözlem yapma ve kültürel araştırma amacı taşır.
• Alexander von Humboldt: Seyahatleri bilimsel keşif amacı taşır. Bitki örtüsü, iklim, coğrafya, mineraloji ve biyoloji gibi konularda araştırmalar yapmıştır. Özellikle doğanın çeşitli yönlerini incelemek ve belgeleme amacıyla seyahat etmiştir.

3.       Yazım Tarzı ve İçerik:

• Evliya Çelebi: "Seyahatname" adlı eserinde, gezdiği yerlerin kültürünü, sosyal hayatını, mimarisini, dini ritüellerini ve günlük yaşamını ayrıntılı olarak tasvir eder. Yerel halkla olan etkileşimlerini, anekdotları ve kişisel deneyimlerini paylaşır.
• Alexander von Humboldt: "Personal Narrative" (Kişisel Anlatım) ve diğer eserlerinde, doğa bilimleri üzerine ayrıntılı gözlemler ve analizler yapar. Jeoloji, botanik, zooloji, meteoroloji ve astronomi gibi alanlarda bilimsel veriler ve bulgular sunar.

Dil ve Üslup

4. Dil ve Anlatım:
• Evliya Çelebi: Osmanlı Türkçesi ile yazılmıştır ve oldukça zengin, ayrıntılı bir dil kullanır. Hikayeler, mizah ve espriler içerir. Kendi deneyimlerine ve gözlemlerine yer verdiği için samimi ve kişiseldir.
• Alexander von Humboldt: Almanca ve Fransızca yazmıştır. Bilimsel bir dil kullanır ve gözlemlerini ayrıntılı, sistematik ve analitik bir şekilde sunar. Çalışmaları daha akademik ve bilimsel odaklıdır.

Kültürel ve Toplumsal Farklılıklar

5. Kültürel Bağlam:
• Evliya Çelebi: Osmanlı İmparatorluğu'nun kültürel ve sosyal bağlamını yansıtır. İslam kültürünün ve Osmanlı'nın çeşitliliğini gösterir.
• Alexander von Humboldt: Avrupa Aydınlanma dönemi düşüncesini ve bilimsel merakı yansıtır. Doğa bilimleri ve bilimsel keşifler üzerine yoğunlaşır.

Etki ve Miras

6. Etkileri:
• Evliya Çelebi: Osmanlı kültürel tarihinin önemli bir kaynağıdır. Eserleri, Osmanlı'nın sosyal, ekonomik ve kültürel hayatına dair benzersiz bir bakış açısı sunar.
• Alexander von Humboldt: Modern bilimlerin gelişimine büyük katkıda bulunmuştur. Özellikle ekoloji, biyocoğrafya ve iklim bilimi gibi alanlarda öncü çalışmaları ile tanınır. Seyahatleri ve bulguları, bilim dünyasında geniş bir etki yaratmıştır.

Özetle

• Evliya Çelebi: Kültürel ve sosyal gözlemler, zengin ve detaylı anlatım, kişisel deneyimler ve yerel halkla etkileşimler üzerine odaklanır.
• Alexander von Humboldt: Bilimsel gözlemler, doğa bilimleri üzerine detaylı ve analitik analizler, sistematik veri toplama ve bilimsel bulgular üzerine odaklanır.

Evliya Çelebi'nin seyahatnameleri, Osmanlı dünyasının sosyal ve kültürel yapısını anlamak için önemli bir kaynakken, Alexander von Humboldt'un seyahatleri doğa bilimleri ve ekoloji alanında büyük bir bilgi hazinesi sunar.

https://chatgpt.com/c/e2184dd4-dab8-4037-b656-a6795a03429b

24

tarihin en büyük seyyahlarını, yaptıklarının önemi ve etkileri açısından karşılaştırır mısınız

Tarihin en büyük seyahatleri, sadece kat ettikleri mesafeler veya keşfettikleri yeni topraklar açısından değil, aynı zamanda yaptıklarının önemi ve etkileri açısından da değerlendirilmelidir. Bu bağlamda, bazı önemli seyahatleri ve seyahat edenleri inceleyelim:

Marco Polo:

• Seyahatleri: 13. yüzyılda Avrupa'dan Asya'ya uzanan ve Çin'e kadar ulaşan bir yolculuk yaptı.
• Önemi: Avrupa'nın Doğu ile ticari ve kültürel bağlantısını kurmada önemli rol oynadı. Çin ve Moğollar hakkında Avrupalılara yeni bilgiler aktardı.
• Etkileri: Seyahatleri, Avrupa'da Asya'ya olan ilgiyi artırdı ve coğrafi keşifler çağını başlattı.

İbn Battuta:

• Seyahatleri: 14. yüzyılda Afrika, Asya ve Avrupa'yı kapsayan geniş bir coğrafyada seyahat etti.
• Önemi: Seyahatleri sırasında farklı kültürleri ve inançları gözlemledi ve bu gözlemlerini kayıt altına aldı. Eserleri, İslam dünyasının coğrafyası ve kültürü hakkında önemli bilgiler sunar.
• Etkileri: Seyahatleri, İslam coğrafyasında ve Avrupa'da coğrafi bilgiyi geliştirmeye katkıda bulundu.

Kristof Kolomb:

• Seyahatleri: 15. yüzyılda Avrupa'dan Batıya doğru bir deniz yolculuğu yaparak Amerika kıtasına ulaştı.
• Önemi: Avrupa'nın Amerika ile bağlantısını kurarak dünya tarihinde yeni bir dönem başlattı.
• Etkileri: Sömürgecilik ve küreselleşmenin önünü açtı. Dünyanın flora ve faunasında büyük değişimlere yol açtı.

James Cook:

• Seyahatleri: 18. yüzyılda Pasifik Okyanusu'nu keşfeden bir dizi deniz seferi yaptı.
• Önemi: Avrupalılar için yeni bölgeler ve ticaret yolları keşfetti. Yeni Zelanda ve Avustralya gibi kıtalar hakkında bilgi edinilmesine katkıda bulundu.
• Etkileri: Sömürgeciliğin ve Avrupa hakimiyetinin genişlemesine yol açtı. Yerli halklar üzerinde yıkıcı etkileri oldu.

Evliya Çelebi:

• Seyahatleri: 17. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun geniş topraklarını ve komşu ülkeleri gezdi.
• Önemi: Seyahatleri sırasında gözlemlediği yerleri ve insanları anlatan seyahatnameler yazdı. Bu eserler, 17. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu ve komşu ülkeler hakkında önemli bilgiler sunar.
• Etkileri: Türk edebiyatına ve tarihine önemli katkılarda bulundu. Seyahatnameleri günümüzde de ilgi görmektedir.

Bu örneklerden de görüldüğü gibi, tarihin en büyük seyahatleri sadece yeni topraklar keşfetmekle kalmamış, aynı zamanda dünya tarihi ve medeniyetinin gelişimi üzerinde de önemli bir etkiye sahip olmuştur. Bu seyahatler sayesinde farklı kültürler arasındaki etkileşim artmış, yeni ticaret yolları açılmış ve yeni bilgiler edinilmiştir.

Ancak bu seyahatlerin bazı olumsuz etkileri de olmuştur. Sömürgecilik ve Avrupa hakimiyetinin genişlemesine yol açmış ve yerli halklar üzerinde yıkıcı etkileri olmuştur.

Sonuç olarak, tarihin en büyük seyahatlerini değerlendirirken hem yaptıklarının önemini hem de etkilerini göz önünde bulundurmak önemlidir. Bu seyahatler, dünya hakkındaki bilgilerimizi genişletmemize ve farklı kültürleri daha iyi anlamamıza yardımcı olmuştur.

https://gemini.google.com/app/e7339431df24f565

25

tarihin en büyük seyyahlarını, yaptıklarının önemi ve etkileri açısından karşılaştırır mısınız

ChatGPT

Tarihin en büyük seyyahları, keşifleri ve yazılarıyla dünya tarihi üzerinde derin etkiler bırakmışlardır. İşte bazıları ve yaptıklarının önemi ve etkileri açısından bir karşılaştırma:

1. Marco Polo (1254-1324)

Yaptıkları ve Önemi:

• Keşifler: Marco Polo, babası ve amcasıyla birlikte Asya'ya seyahat etmiş, özellikle Çin'de uzun süre kalmıştır.
• Eser: "The Travels of Marco Polo", Asya hakkında kapsamlı bilgiler sunan bir eserdir.
• Etkileri: Polo'nun seyahatnamesi, Avrupalıların Asya'ya olan ilgisini artırmış, sonraki dönemlerde yapılan keşiflere ilham kaynağı olmuştur. Ayrıca, Avrupa ve Asya arasındaki ticari ilişkilerin gelişmesine katkı sağlamıştır.

2. İbn Battuta (1304-1369)

Yaptıkları ve Önemi:

• Keşifler: 30 yıl boyunca İslam dünyasının büyük bir kısmını, Afrika'nın çeşitli bölgelerini, Hindistan'ı ve Çin'i gezmiştir.
• Eser: "Rihla" (Seyahatname), İbn Battuta'nın seyahatlerini ve gözlemlerini detaylı bir şekilde anlatır.
• Etkileri: İbn Battuta'nın seyahatnamesi, İslam dünyası ve ötesindeki kültürel, sosyal ve ekonomik yaşam hakkında zengin bilgiler sunar. Eseri, İslam medeniyetinin genişliğini ve çeşitliliğini gösterir.

3. Evliya Çelebi (1611-1682)

Yaptıkları ve Önemi:

• Keşifler: Osmanlı İmparatorluğu'nun büyük bir kısmını ve çevresini 40 yıl boyunca gezmiştir.
• Eser: "Seyahatname", Osmanlı coğrafyası, halkları ve kültürleri hakkında detaylı bilgiler sunar.
• Etkileri: Evliya Çelebi'nin eseri, Osmanlı dönemi hakkında birinci elden bilgiler sunarak, dönemin sosyal, kültürel ve coğrafi yapısını anlamamıza yardımcı olur.

4. Alexander von Humboldt (1769-1859)

Yaptıkları ve Önemi:

• Keşifler: Güney Amerika ve Orta Amerika'yı gezmiş, Amazon Ormanları, And Dağları ve Meksika hakkında kapsamlı araştırmalar yapmıştır.
• Eser: "Personal Narrative of a Journey to the Equinoctial Regions of the New Continent", doğa bilimleri ve coğrafya hakkında önemli bilgiler içerir.
• Etkileri: Humboldt'un çalışmaları, biyocoğrafya ve ekoloji bilimlerinin gelişimine önemli katkılar sağlamış, birçok bilim insanına ilham vermiştir. Ayrıca, coğrafi keşiflerin bilimsel temellere oturmasına yardımcı olmuştur.

5. James Cook (1728-1779)

Yaptıkları ve Önemi:

• Keşifler: Pasifik Okyanusu'nda yaptığı keşif gezileri, Avustralya, Yeni Zelanda ve Hawaii'yi kapsamaktadır.
• Eser: "The Journals of Captain Cook", Cook'un gezileri sırasında yaptığı gözlemleri içerir.
• Etkileri: Cook'un keşifleri, Pasifik bölgesinin haritalandırılmasına ve bu bölgelerin Avrupa ile olan ilişkilerinin gelişmesine önemli katkılar sağlamıştır. Ayrıca, denizcilik ve keşifler konusundaki bilgilerin artmasına yardımcı olmuştur.

6. Christopher Columbus (1451-1506)

Yaptıkları ve Önemi:

• Keşifler: Atlantik Okyanusu'nu aşarak Amerika kıtasına ulaşan Columbus, Karayipler, Orta Amerika ve Güney Amerika'nın kuzey kıyılarını keşfetmiştir.
• Eser: Columbus'un günlükleri, Yeni Dünya'ya yapılan keşiflerin belgelenmesinde önemli bir kaynaktır.
• Etkileri: Columbus'un keşifleri, Avrupa'nın Amerika kıtasıyla tanışmasına ve kolonizasyon sürecinin başlamasına yol açmıştır. Bu, dünya tarihindeki en büyük dönüm noktalarından biridir.

7. Zheng He (1371-1433)

Yaptıkları ve Önemi:

• Keşifler: Ming Hanedanlığı döneminde Çin'den Hint Okyanusu'na, Güneydoğu Asya, Güney Asya, Orta Doğu ve Doğu Afrika'ya yedi büyük deniz seferi yapmıştır.
• Eser: Zheng He'nin seferleri hakkında yazılı belgeler sınırlı olsa da, Çin'in denizcilik tarihine ve küresel ticaret ağlarına önemli katkıları olmuştur.
• Etkileri: Zheng He'nin seferleri, Çin'in denizcilik yeteneklerini ve ticari gücünü göstermiş, Doğu ve Batı arasında kültürel ve ticari alışverişi teşvik etmiştir.

Karşılaştırma

• Keşiflerin Kapsamı: İbn Battuta ve Marco Polo, kara yoluyla geniş coğrafi bölgeleri keşfetmişlerdir. Zheng He ve James Cook ise deniz yoluyla geniş alanları keşfetmişlerdir.
• Kültürel ve Sosyal Bilgiler: İbn Battuta ve Evliya Çelebi'nin eserleri, gezdikleri bölgelerin sosyal ve kültürel yapıları hakkında ayrıntılı bilgiler sunar. Humboldt ve Cook'un eserleri ise doğa bilimleri ve coğrafya açısından zengin bilgiler içerir.
• Etkileri: Columbus'un keşifleri, Amerika kıtasının Avrupa tarafından kolonize edilmesine yol açarken, Humboldt'un bilimsel keşifleri modern biyocoğrafya ve ekolojinin temellerini atmıştır. Zheng He'nin seferleri ise Çin'in denizcilik tarihine ve ticaret ağlarına önemli katkılar sağlamıştır.
• İlham Kaynağı: Marco Polo ve İbn Battuta'nın seyahatnameleri, sonraki nesillerin keşiflerine ve bilimsel çalışmalara ilham vermiştir.

Bu büyük seyyahlar, keşifleri ve yazılarıyla dünya tarihine ve kültürel etkileşimlere büyük katkılarda bulunmuşlardır. Her biri, kendi döneminde ve sonrasında önemli etkiler yaratmış, dünya hakkındaki bilgilerin genişlemesine yardımcı olmuştur.

https://chatgpt.com/c/9fff957f-790a-4be9-b823-a9b5c25e9df5

 

26

eski, yirminci yüzyıl öncesi seyahat günlükleri konusunda öneriler yazar mısınız

ChatGPT

20. yüzyıl öncesi dönemde yazılmış önemli seyahat günlükleri, keşiflerin, kültürel etkileşimlerin ve tarihi olayların birinci elden tanıklıklarıdır. İşte bu döneme ait bazı önemli seyahat günlükleri:

Marco Polo - "The Travels of Marco Polo":

• 13. yüzyılda yazılmış bu eser, Marco Polo'nun Asya'daki seyahatlerini ve özellikle Çin'deki gözlemlerini anlatır. Kitap, Orta Çağ Avrupası için Asya hakkında bilgi veren en önemli kaynaklardan biridir.

İbn Battuta - "The Travels of Ibn Battuta":

• 14. yüzyılda yaşamış olan İbn Battuta, 30 yıl boyunca İslam dünyasını, Afrika'yı, Avrupa'yı ve Asya'yı gezmiştir. Seyahatnamesi, dönemin sosyal, kültürel ve ekonomik hayatı hakkında ayrıntılı bilgiler sunar.

Evliya Çelebi - "Seyahatname":

• 17. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşamış olan Evliya Çelebi, 40 yıl boyunca Osmanlı topraklarını ve çevresini gezmiştir. Seyahatnamesi, Osmanlı coğrafyası hakkında çok değerli bir kaynaktır.

Alexander von Humboldt - "Personal Narrative of a Journey to the Equinoctial Regions of the New Continent":

• 18. yüzyılın sonunda ve 19. yüzyılın başında, Humboldt'un Güney Amerika'ya yaptığı bilimsel keşif gezilerini anlatan bu eser, doğa bilimleri ve coğrafya hakkında önemli bilgiler içerir.

James Cook - "The Journals of Captain Cook":

• 18. yüzyılda Pasifik Okyanusu'nda keşif gezileri yapmış olan James Cook'un günlükleri, Avustralya, Yeni Zelanda ve Hawaii gibi bölgeler hakkında detaylı gözlemler sunar.

Mary Wortley Montagu - "The Turkish Embassy Letters":

• 18. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşamış olan Mary Wortley Montagu, kocasının elçilik görevi sırasında İstanbul'da bulunmuş ve bu süreçte yazdığı mektuplar, Osmanlı sosyal yaşamı hakkında benzersiz bilgiler sunar.

Richard Francis Burton - "Personal Narrative of a Pilgrimage to Al-Madinah and Meccah":

• 19. yüzyılda yaşamış olan Burton, kılık değiştirerek Hac ibadetini yerine getirmiş ve bu seyahatini detaylı bir şekilde anlatmıştır. Bu eser, İslam dünyası hakkında önemli bir seyahat günlüğüdür.

Charles Darwin - "The Voyage of the Beagle":

• 19. yüzyılın ortalarında Charles Darwin'in Beagle gemisiyle yaptığı dünya turunu anlatan bu eser, Darwin'in biyoloji ve evrim teorisi üzerine düşüncelerinin oluşumunu etkileyen gözlemlerini içerir.

Bu seyahat günlükleri, tarih öncesi dönemin kültürel, sosyal ve coğrafi yapısını anlamak için önemli kaynaklardır ve dönemin seyyahlarının gözlemlerini birinci elden sunarlar.

https://chatgpt.com/c/9fff957f-790a-4be9-b823-a9b5c25e9df5

…………………………………………

Not: yapay zekaya sorulan soruların cevaplarını neden kontrol etmelidir. https://tinyurl.com/4kkanjsh