Atatürk dokümantasyonu hangi kavramları akla getiriyor
2.5.2025
“Atatürk dokümantasyonu” ifadesi; Atatürk’ün hayatı, düşünceleri,
faaliyetleri ve mirasıyla ilgili bilgi, belge ve materyallerin toplanması,
düzenlenmesi, sınıflandırılması ve araştırmacılara sunulması sürecini
çağrıştırır. Bu bağlamda şu temel kavramlar akla gelir:
1. Arşivcilik
- Atatürk’le
ilgili resmi yazışmalar, belgeler, fotoğraflar ve kişisel evrakların
sistemli biçimde korunması.
- Cumhurbaşkanlığı
Arşivi, Genelkurmay Arşivi, Türk Tarih Kurumu Arşivi gibi kurumlar öne
çıkar.
2. Bibliyografya
- Atatürk
hakkında yazılmış kitaplar, makaleler, tezler ve bildirilerin sistemli
listeleri.
- Ulusal
Atatürk Bibliyografyası veya özel alan bibliyografyaları (eğitim, dış
politika, kadın hakları vb.).
3. Dijitalleştirme
- Belgelerin
ve kitapların taranarak dijital ortama aktarılması.
- Erişim
kolaylığı, korunma ve paylaşım açısından önemlidir.
4. Müzecilik ve Sergileme
- Atatürk'ün
kişisel eşyaları, yazıları ve fotoğraflarının sergilendiği müzeler
(Anıtkabir, Atatürk Evi Müzeleri).
- Belgelerin
tematik veya kronolojik sergilerde kullanımı.
5. Envanterleme
- Atatürk’e
ait ya da onunla ilgili eserlerin sayımı, künyelendirilmesi ve
sınıflandırılması.
- Örneğin:
Atatürk’ün okuduğu kitapların envanteri.
6. Kaynakça Oluşturma
- Belge
ve yayınların kaynak olarak gösterilmesi ve doğru atıf sistemleriyle
sunulması.
7. İhtisas Kütüphaneleri
- Sadece
Atatürk konulu kaynakların toplandığı ve hizmete sunulduğu özel
koleksiyonlar.
- Örnek:
Anıtkabir Kitaplığı.
8. Filoloji / Metin Kritik
- Atatürk'ün
söylevlerinin, yazılarının, notlarının dil, anlam ve bağlam yönünden
incelenmesi.
9. Tasnif ve Kataloglama
- Belgelerin
tarihsel, tematik ya da türlerine göre ayrılması ve indekslenmesi.
10. Atatürk Araştırmaları
- Akademik
çalışmalarla belgelerin analiz edilmesi.
- Tarih,
siyaset, sosyoloji, eğitim gibi alanlarda disiplinlerarası
değerlendirmeler.
İsterseniz bu kavramların her biri için örnek uygulama ya da kurum da
verebilirim. Belirli bir alt konuya yönelmek ister misiniz?
bu kavramların her biri için örnek uygulama ya da kurum verir
misiniz
Elbette, aşağıda Atatürk dokümantasyonu ile ilişkili her kavram için
birer veya birkaç örnek uygulama, kurum ya da proje belirtiyorum. Bu örnekler
hem mevcut çalışmalar hem de ideal modeller açısından yol gösterici olabilir:
1. Arşivcilik
Örnek Kurumlar / Uygulamalar:
- Cumhurbaşkanlığı
Devlet Arşivleri Başkanlığı:
Atatürk dönemine ait resmi belgelerin korunması ve araştırmacılara
sunulması.
- Genelkurmay
ATASE (Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Dairesi) Arşivi: Atatürk’ün askerî kariyeriyle ilgili belge
arşivleri.
2. Bibliyografya
Örnek Uygulamalar:
- “Ulusal
Atatürk Bibliyografyası”
(Hazırlanması hedeflenen kapsamlı bir ulusal veri tabanı olmalıdır.)
- Milli
Kütüphane Kataloğu:
Atatürk konulu yayınların taranabileceği bir kaynak.
- İSAM
Bibliyografya Taraması:
Atatürk hakkında akademik makalelere erişim olanağı.
3. Dijitalleştirme
Örnek Projeler / Siteler:
- Atatürk’ün
Okuduğu Kitaplar Dijital Arşivi
(Anıtkabir web sitesi üzerinden erişim sağlanabiliyor)
- Türk
Tarih Kurumu Dijital Arşivi
- TBMM
Dijital Arşiv ve Tutanaklar Sistemi: Atatürk dönemine ait Meclis konuşmaları ve
belgeler.
4. Müzecilik ve Sergileme
Örnek Kurumlar:
- Anıtkabir
Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi:
Atatürk’ün kişisel eşyaları, kitapları, tabloları.
- Yurtiçindeki
Atatürk Evleri Müzeleri
(Samsun, Selanik, Antalya vb.)
- Cumhuriyet
Müzesi (II. TBMM Binası):
Atatürk döneminin siyasal belgeleriyle sergilenmesi.
5. Envanterleme
Örnek Uygulamalar:
- Anıtkabir
Kitaplığı’nın Atatürk’ün Okuduğu Kitaplar Envanteri
- Kültür
Varlıkları Envanteri içinde Atatürk’e ait taşınır eserlerin listelenmesi
- MEB
tarafından yürütülen ‘Atatürk Köşesi Envanteri’ (okullardaki içerikler)
6. Kaynakça Oluşturma
Örnek Yayınlar / Kurumlar:
- TDK ve
TTK tarafından yayımlanan dergi ve kitaplarda atıf düzenleri
- Atatürk
Araştırma Merkezi yayınları: Her
kitapta düzenli kaynakça ve dipnot sistemi yer alır.
- Yüksek
lisans / doktora tezleri:
Atatürk konulu tezlerde kullanılan kaynakça yöntemleri (YÖK Tez Merkezi)
7. İhtisas Kütüphaneleri
Örnek Kurumlar:
- Anıtkabir
Kitaplığı:
Yalnızca Atatürk ile ilgili kitap ve belgeler.
- İstanbul
Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi: Atatürk’ün dönemine ait kaynakların özgün
baskıları.
- Atatürk
Araştırma Merkezi Kütüphanesi (Ankara): Özel koleksiyon içerir.
8. Filoloji / Metin Kritik
Örnek Uygulamalar:
- Nutuk’un
çeşitli edisyonlarının karşılaştırmalı incelemeleri
- Prof.
Dr. Şerafettin Turan’ın Atatürk üzerine yaptığı metin çözümlemeleri
- TTK
tarafından yayımlanan belgelerin sadeleştirilmiş ve özgün metinli halleri
9. Tasnif ve Kataloglama
Örnek Uygulamalar:
- Kütüphaneler
ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’nün Atatürk kitapları sınıflandırma sistemi
- Dewey
ya da LC (Library of Congress) sınıflama sisteminde Atatürk başlıkları
altında kataloglama
- Anıtkabir
Kitaplığı’nın konu başlıklarıyla bölümlendirilmiş raf sistemi
10. Atatürk Araştırmaları
Örnek Kurumlar / Yayınlar:
- Atatürk
Araştırma Merkezi Başkanlığı (ATAM): Süreli yayınlar, sempozyumlar, monografiler.
- Atatürk
İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüleri (üniversitelerde)
- “Atatürk
Araştırma Dergisi”:
Hakemli, akademik makaleler içerir.
İsterseniz bu listeyi kronolojik (zaman temelli), kurumsal (devlet / özel),
ya da tematik (eğitim, diplomasi, kültür) boyutlara göre de yeniden
yapılandırabilirim. Daha ayrıntılı bir katalog ister misiniz?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder