MİLATTAN ÖNCE İSTANBUL DEPREMLERİ KONUSUNDA
BAZI KAYNAKLAR
Bülent Ağaoğlu
Antalya, 30.11.2019
26 Eylül 2019 İstanbul Silivri’de yaşanan 5.8.’lik depremden sonra
“İstanbul Büyük Depremleri” konulu 270 sayfalık bir derleme doküman hazırladık.
Bu taramalarımız sırasında kayıtların en eskisinin M.S.212 yılına
ilişkin olduğunu gördük.
Biraz daha detaylı çalışarak bilinen, en çok başvurulan
kaynaklarda yer almayan M.Ö. tarihli 3 deprem daha tespit ettik.
(Mesela M.Ö. İstanbul’da yaşanmış depremler hakkında kayıt
bulunmayan bir önemli yayın;
· Hüseyin
Soysal: Türkiye ve çevresinin tarihsel deprem kataloğu (M.Ö. 2100-M.S.
1900). Ankara: TÜBİTAK TBAG Proje; 1981. https://trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TWpneE5qWT0=
)
Bu dokümanın kaynakları, çalışmamızın sonunda EK1’de yer
almaktadır.
AFAD’ın “Tarihsel Depremler” başlıklı web tablosunda M.Ö. tarihli
İstanbul depremi yer almamaktadır. Bu web sayfasının yukarıdaki dokümanın
değerlerinden meydana geldiğini sanıyoruz. Kaynaklar kısmında “TÜRKİYE VE
ÇEVRESİNİN TARİHSEL DEPREM KATALOĞU” yazılıdır. https://deprem.afad.gov.tr/tarihseldepremler
İnceleme imkanı bulduğumuz aşağıda yer alan 1, 2, 8 ve 10 no
dışındaki kaynaklarda M.Ö. 646 ve
M.Ö. 427 , M.Ö.
280-300 yılları depremleri hakkında bilgiler mevcuttur.
BAZI KAYNAKLAR;
1
Sancaklı, Nusret : Marmara Bölgesi depremleri (M.Ö. 427 - M.S. 1912)/ (Marmara
Bölgesi Depremleri ( MÖ 427 - MS 1912 ), Marmara Denizindeki Tsunamiler,
İstanbul, Kocaeli, Sakarya, Yalova, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ,
Edirne, Deprem Nedir? Depremden Korunmanın Yolları Nelerdir?).
İstanbul: Kastaş Yayınları, 2004. 222 s. : res.. ; 20
cm. https://kutuphane.tbmm.gov.tr:8088/2007/200706905.pdf ** https://www.hepsiburada.com/marmara-bolgesi-depremleri-m-o-427-m-s-1912-pm-kkastas5
2
Sırp sismolog Prof Yelenko Mıhaylovıç’in 1927 tarihli Sırpça
kitabı:
Михаиловић, Јеленко: Трусне катастрофе на Мраморном мору :
са нарочитим погледом на општу сеизмичност Мраморнога мора и његових обала : са
78 фотографских снимака, 46 скица, 6 дијаграма и 1 картом. Врста грађе
– књига. Издавање и производња - Београд : Српска краљевска академија, 1927.
Језик - * српски. COBISS.SR-ID – 147166215. [Mihailoviç, Jelenko: [Marmara
Denizi felaketi: Marmara Denizi ve kıyılarının genel sismikliğine özel bir
bakışla: 78 fotoğraf, 46 eskiz, 6 diyagram ve 1 harita.] Malzeme türü
– kitap Yayıncılık ve üretim - Belgrad: Sırp Kraliyet Akademisi, 1927 Dil - *
Sırpça COBISS.SR-ID – 147166215]. https://plus.sr.cobiss.net/opac7/bib/nbs/147166215
3
“Denildiğine göre, İstanbul M.Ö.500 ile
M.S.1890 arasında uzayan 2390 yıllık sürede 584 deprem felaketiyle
karşılaşmıştı2 .”. (2 Bu konuda bk. O.Weismantel, Die Erdbeben
des vorderen Kleinasiens in geschichtlicher Zeit, (Diss., Marburg 1891), s.9;
J.Dück, "Die Erdbeben von Konstantinopel", Die Erdbebenwarte, III
(1903-04), s. 1 21-139, 177-196; G.Downey, "Earthquakes at Constantinople and Vicinity A.D.
342-1454", Speculum, 30 (1955), s.596-600; P.Wirth, "Byzantinische
Erdbebenliste", Byzantinische Forschungen, 1 (1966), s.393-399;
A.Ducellier, "Les Seismes en Mediterranee Orientale du Xıeme au XIIleme
Siecle, Problemes de Methode et Resultats Provisoires", Actes du X e
Cogres International d'Etudes Byzantines, Athenes 1 980, s.1 03- 1 13;
F.Vercleyen, 'Tremblements de Terre a Constantinople: L'Impact sur la Population", Byzantion, LVIII (1988), s.1
55-1 73.”. İçinde: 121-122ss.” https://media.turuz.com/users/bey-1395/0681-Bizans_Tarixi_Yazilari_Makaleler_ishin_Demirkent.pdf
4
“Karotlarda alttaki TH birimleri büyük olasılıkla sırası
ile, M=7.122 Mayıs
1766, M=7.2 10 Eylül 1509, M=6.9 18 Ekim 1343, 1 Haziran 1296
(Şiddet, I = VI1), M.S. 1162 veya M.S. 6 Aralık 1090, M.S. 26 Ekim 740 (M.S. =
7.1, I = IX-XI), 15 Ağustos 553, M.S. 358 (veya M.S. 403 ve M.S.
407) ve M.Ö. 427 depremlerinin kaydıdır (Şekil
1). MNTKS10 karotunun
yaş-derinlik modelinden bulunan diğer deprem kayıtları yaklaşık olarak
M.Ö. 570, 630, 640, 780, 830±41, 920, 1230±60, 1290±78, 1450, 1510, 1650,
1850±66, 2670, 2930, 3250±74, 3570, 3810, 5330±50, 5940, 6110, 6250, 6440,
6580, ve M.Ö. 7100±80 yıllarına tarihlendirilmiştir.”. 2014. https://www.researchgate.net/publication/326983720_Istanbul_Earthquakes_and_Their_Sedimantery_Recordings_in_Marmara_Sea
5
“İstanbul’u en fazla etkileyecek iki fay segmentinden Adalar
Fayı üzerinde son 9450 yıldaki
ortalama deprem oluşum aralığı 260
yıl, son deprem ise Ms=7.3 1894 depremidir. Yine aynı
fay üzerinde M=7.1 22 Mayıs 1766, M=7.2 10
Eylül 1509, M=6.9 18 Ekim 1343, 1 Haziran 1296 (Şiddet, I = VI1),
M.S. 1162 veya M.S.
6 Aralık 1090, M.S. 26 Ekim
740 depremidir (M.S. = 7.1, I = IX-XI), 15 Ağustos 553, M.S. 358
(veya M.S. 403 ve M.S. 407), M.Ö. 427 depremleri de oluşmuştur. Mw=6.4 1963 depremi ise
Çınarcık Havzası’nın güneyinde oluşmuştur. “. 2014. https://www.researchgate.net/publication/326983720_Istanbul_Earthquakes_and_Their_Sedimantery_Recordings_in_Marmara_Sea
6
“Türbiditlerin tabanları altından alınan ilk 2 cm’lik çamur
tabakalarından toplanan kavkılardan C-14 yaşlandırılması yapılmış ve bu yaşlar
deprem katalogları taranarak tarihsel depremlerle deneştirilmiştir. C-4 karotu
McHugh, ve diğ. (2006) tarafından çalışılmıştır. Bu karottaki üç türbidit
biriminin yaşları sırasıyla M.S. 1333-M.S. 1432; M.S. 702-916 ve M.S. 606-820
ve M.Ö. 774-544 olarak
bulunmuştur. Bu yaşlar McHugh ve diğ. (2006) tarafından 1343, 740 ve M.Ö. 646 yıllarında büyüklüğü 7’den büyük
olan İstanbul’da oldukça hasara sebep olan depremlerle deneştirilmiştir. C-6
Karotunda üstteki türbidit için M.S. 580± 40 yaşı bulunmuş ve 10
türbidit birimi, 542 ile 555 yılları arasında İstanbul’da olmuş 4 depremle
deneştirilmiştir. Aynı karotun alttaki türbidit birimi için M.Ö. 6± 70 yaşı
olarak bulunmuş ve bu yaş 29 yılında İznik ve İzmit civarını etkileyen 7
büyüklüğünde veya M.Ö. 19’da İznik ve İzmit civarını etkileyen, büyüklükleri
6,4 ve 7 olan depremlerle deneştirilmiştir.”. İçinde: (Sayfa: 9-10). DENİZ
DİKÇE 2008 Marmara
denizi orta çukurluktaki sismotürbiditlerin özellikleri ve tarihsel depremlerle
ilişkilendirilmesi. The features of seismoturbidities in Marmara sea
central basin and their relationship between historical
earthquakes İstanbul Teknik
Üniversitesi Yüksek
Lisans Jeoloji Mühendisliği = Geological Engineering
7
“Türbidit tabanlarının altındaki 2 cm’lik kısımlardan toplanan
kavkılarda yapılan AMS 14C yaş tayini ile bu birimler yaşlandırılmıştır. C-4
karotundaki 3 türbidit birimi sırasıyla M.S. 1333-M.S. 1432; M.S. 702-916 ve
M.S. 606-820 ve M.Ö. 774- 544
olarak bulmuştur (McHugh, ve diğ., 2006). Bu yaşlar İstanbul ve civarında
etkili olan 1343, 740 ve M.Ö. 646 yıllarındaki
büyüklüğü 7’den fazla olan depremlerle deneştirilmiştir (McHugh, ve diğ.,
2006). C-6 karotundaki yaşlar sırasıyla M.S. 580±40 ve M.Ö. 6±70 bulunmuştur. Taranan kataloglarla bu
yaşlar 542 ile 555 yılları arasındaki İstanbul’u etkileyen şiddetli depremlerle
(Ergin ve diğ., 1967; Pınar ve Lahn, 1952) ve M.Ö. 19 ve M.Ö. 29 yıllarında
İznik ve İzmit civarını etkileyen depremlerle (Ergin ve diğ., 1967; Soysal ve
diğ., 1981) deneştirilmiştir.”. sayfa 62. DENİZ
DİKÇE 2008 Marmara
denizi orta çukurluktaki sismotürbiditlerin özellikleri ve tarihsel depremlerle
ilişkilendirilmesi. The features of seismoturbidities in Marmara sea
central basin and their relationship between historical
earthquakes İstanbul Teknik
Üniversitesi Yüksek Lisans Jeoloji
Mühendisliği = Geological Engineering
8
“Marmara Denizi Tekirdağ Havzası ve Orta Çukurlukta
ise son 2500 yılda deprem aktivitesi nedeniyle sırasıyla 8 ve 7 adet
türbidit çökelimlerinin varlığı saptanmıştır (Drab vd 2012).”.
2016. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/271054
YUKARIDA BAHSEDİLEN KAYNAK;
Drab L, Hubert Ferrari A, Schmidt S & Martinez P (2012). The
earthquake sedimentary record in the western part of the Sea of Marmara,
Turkey. Natural Hazards and Earth System Sciences 12, 1235–1254. Ambraseys
N, Finkel C (1991). Long-term seismicity of İstanbul and of the Marmara Sea
region. Terra 3:527-539. (TAM METİN: https://pdfs.semanticscholar.org/1211/253a65b16889a70aa4ef78af4295aaec47fb.pdf?_ga=2.194095657.528507643.1575103598-665097438.1573372286 *** https://orbi.uliege.be/bitstream/2268/114607/1/NHESS_Drab.pdf )
9
T.L. Erel1 , C. Zabcı 2 , H.S. Akyüz2 ve N. Çağatay2,
3: Antik Perinthos (Marmara Ereğlisi) kentinin 15. Yüzyıla kadar gerçekleşen
tarihsel depremleri. 2006. http://web.deu.edu.tr/atag10/pdf/17-atag10-erel.pdf
10
Marmara Denizi Çökel Karotlarında Eski Deprem Kayıtlarının Analizi
Ve Yaşlandırılması. Proje No : Tujjb-Udp-02-10 Prof.
Dr. Namık Çağatay Yard. Doç. Dr. Levent Erel Dr. Demet Biltekin Dr. Gülsen
Uçarkuş Yüksek Müh. Umut Barış Ülgen Jeoloji Mühendisi Dursun Acar Yüksek Müh.
Aslı Özmaral Jeoloji Müh. Gülüm Albut . Mayıs 2013 İstanbul. http://www.tujjb.org.tr/images/projeler/709f9b6bebbf6b8.pdf
(Yayında 427 9 kez geçmektedir. Bilgiler M.Ö. 427 depremi hakkındadır.)
11
“– Üç üniversite 1.500 yıldır yaşanan İstanbul depremlerini
incelemişler…
Benzer açıklamayı 18 yıl önce, yani 2001'de yaptım ve İstanbul
depremlerinin 2.300 yıllık geçmişini inceledim. “Marmara'da Deprem”
adlı kitabımda bütün ayrıntılara yer verdim. Bu arkadaşlar benim bu
araştırmalarımı kaynak olarak göz önüne almamışlar.
– 2.300 yıllık zaman içinde İstanbul'daki depremlerle ilgili neler
söylersiniz?
Marmara'da bilinen ilk deprem M.Ö 280-300 yıllarında olmuş ve 6-6.5 büyüklüğündedir.”. 23.7.2019. İstanbul depremi için tarih verdi. İstanbul
depremlerinin 2 bin 300 yıllık geçmişini araştırdığını ifade eden İTÜ Maden
Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, “İstanbul'u etkileyecek
7.5 ve üstü bir depremin olması için bin yıl geçmesi gerekir” dedi. http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/1500658/istanbul-depremi-icin-tarih-verdi.html
12
Ercan, Ahmet: Marmara'da Deprem. Yeraltı Araştırmacılık
Ltd, 2001. Ankara. 238 Sayfa.16x24cm.
---------------------------------------------------------------------------------.
EK 1:
Hüseyin Soysal: Türkiye ve çevresinin tarihsel deprem kataloğu
(M.Ö. 2100-M.S. 1900). Ankara: TÜBİTAK TBAG Proje; 1981. https://trdizin.gov.tr/publication/project/detail/TWpneE5qWT0=
Bu yayının kaynakları:
-1- Shebalin,N.V.,
Karnik,V.,Hardzievski,D.(1974) Catalogue of Earthquakes UNESCO,Skopje,Yugoslavia
-2- Calvi,V.S.(1941)Erdbebenkatalog
der Turkei und Einiger Benaehbarter Gebiete.Yayımlanmamış,Rapor No.276,MTA
Enstitüsü,1941,Ankara
-3- Ambraseys,N.N.(1965)The
Seismic History of Cyprus.Revue de I'Union Inter.de Secours No.3,35-48,Geneva
-4- Plassard-Kogoş(1968)Catalogue
des Seismes Re cents a Liban.Ann.Memoires de I'Observ.de Xsara.TomeIV,Cahier 1
-5- Kondorskaya,N.V.,Shebalin,N.V.(1977)New
Catalogue of strong Earthquakes on the Territory of USSR from theAncientest
times to 1975.Moscow
-6- Collection
Academique Tome VI de la Partie Etrangere et Premier Tome de la Physique
Experimantale Separee.
-7- Broghton,T:R:S:(1938)
An Economic survey of Ancient Roma.Vol.IV,The Johns Hopkins Press,Baltimore
-8- Ergin,K.,Güçlü,U.,Uz,Z.(1967)Türkiye
ve civarının Deprem Katoloğu.İ:T:Ü: Maden Fak.Arz Fiziği Ens.Yayın
No.24,İstanbul
-9- Francis,I.(1947)Bizans
Kaynaklarına göre Orta Şark'ta Vukubulan Zelzeleler İ.Ü.Ed.Fak.Coğ.Bl.Doktora
Tezi İ.Ü.Kitaplığı No.1420
-10- Maravelakis,M.J.(1941)Beitrage
zur Kentnis der Erdbebengeschicte von Griechenland und den Nachbarlandernauf
Grund der Erinnerungen.Veröffentlichungen der Reichsanstalt für
Erdbebenforschung in jena
-11- Pınar,N.,Lahn,E.(1952)Türkiye
Depremleri İzahlı Kataloğu.T.C.Bayındırlık Bak.Yapı ve İmar İş.Reis.Y.Seri
6,Sayı 36
-12- İncicyan,P.G.(1976)Onsekizinci
Asırda İstanbul.İst.Fetih Cemiyeti Ens.Yayın No.43,Baha Matbaası,İstanbul
-13- Arıncı,R.(1945)Arzda
ve Yurdumuzda Zelzele Bölgeleri.Çorumlu Mecmuası,Çorum Halkevi Yayını,Yıl
4,Sayı 29,Çorum
-14- Yücel.E.(1971)İstanbul
Depremleri Hayat Tarih Mecmuası,Sayı 6,Temmuz 1971,Cilt 2,S.58-63
-15- Muralt
Cronologie Byzantine.Prof.Dr.H.Soysal Arşivi,İstanbul
-16- Andreasyan,H.(1970)Ermeni
Kaynaklarından Derlenmiş Deprem Listesi.Yayımlanmamış,Prof.Dr.H.Soysal
Arşivi,İstanbul.
-17- Naima Tarihi
Cilt 4,S.17-289,Cilt5, S.145-267
-18- Akyol
,İ.H.(1938)Erzincan Zelzelesi ve Son Feyezanlar.Ülkü Halkevleri Dergisi,Cilt
11,Sayı64,Haziran 1938
-19- Ambraseys,N.N.(1975)
Studies in Historical Seismicity and Tectonics.Geodynamics Today,Chap.2,The
Royal Soc.,London.
-20- Öcal,N.(1968)
Türkiyenin Sismisitesi ve Zelzele Coğrafyası , 1850-1960 Yılları İçin Zelzele
Katoloğu Kandilli Rasathanesi Yayınları No:8, İstanbul
-21- Andreasyan, H.
(1973) xıv VE xv. Yüzyil Türk Tarihine ait Ufak Kronolojıler, Kolofanlar . İst.
Üni. Ede. Fak. Tarih Ens. Dergisi, Sayı 3, İstanbul
-22- Topkapı Sarayı
Kütüphanesi Revan Kitapları No:1101 , Varak 105/b , 72/b , İstanbul
-23- Cezar, M.
(1963) Türk Sanat Tarihi Araştırmaları ve İncelemeleri I. Güzel Sanatlar
Akademisi , Türk Sanatı Tarihi Enstitü Yayınları No:1, S:327-414
-24- Kömürcüyan,E:Ç:
(19529 XVII. Asırda İstanbul Tarihi İstanbul Üni. Edebiyat Fak. Yayınları ,
No:506, İstanbul
-25- Coşar, Ö.S.
(1979) Fransanın İzmir Dosyası 19 Aralık 1979 tarihli Yeni Asır Gazetesi , İzmir
-26- H. Saadettin
Tarihi Cilt II El Yazması , İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul
-27- Reşit Tarihi
Cilt II s.122-213 El Yazması , İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul
-28- İstanbul İl
Yıllığı (1973) S. 6-230 , İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul
-29- İstanbul İl
Yıllığı (1973) S. 167-270 , İstanbul Üni. Kütüphanesi, İstanbul
-30- Mambury,E(1925)İstanbul
Rehber-i Seyyahin.Tercüman Gazetesi Arşivi,İstanbul.
-31- Zincirkıran,N.ve
diğerleri(1968)Hürriyet Cep Ansiklopedisi.Hürriyet Gazetesi Yayınları,İstanbul.
-32- Şemdanı
Zade(1976)Fındıklı Süleyman Efendi Tarihiİst.Üni.Ede.Fak.Yayını
No.2088,Cilt1,S.176
-33- Verrolot,M.P.(1856)Compt-rondu.Tableau
des tremblements de terre qui ont eulieu dans I'Empire Ottoman en 1855.Ac de
Sei.Paris,Tome 42,p.93-293
-34- Gökmenzade
Hacı Çelebi(Sayyid Hüseyin Rıfat)İşaretnuma(El Yazması),Cebeci Semt
Kütüph.No.1314,Ankara
-35- Slaars
M.B.F.(1932),Çev.Arapzade Cevdet İzmir Hakkında Tetkikat.İzmir ve Havalisi
Asarı Atika Muhipleri Yayını ,Sayı6,Marifet Matbaası,İzmir.
-36- Deprem Dosyası
Cumhuriyet Gazetesi Arşivi,İstanbul.
-37- İslam
Ansiklopedisi(1966)No.53B,İstanbul Maddesi,S.1214-1239
-38- Swiss
Reinsurance Company(1978)Atlas on Seismicity and Volcanism.Swiss Reinsurance
Company,October 1977,Switzerland.
-39- Ambraseys,N.N.,Zatobek,A.,Taşdemiroğlu,M.,Aytun,A.(1968)The
Mudurnu Valley Eathquake of 22 July 1967.Serial No.622/BMS. RD/AVS,Paris,June
1968,UNESCO.
-40- Karnik,V.(1971)
Seismicity of the Eurpean Area 2.D.Rediel Publishing Company /Dortrecht,Holland
EK 2: SİSMO-TÜRBİDİTLER;
“Özet
Sismo-türbiditler tarih öncesi dönemlerde meydana gelmiş küçük ve
büyük ölçekli depremlerin tespitinde önemli bir role sahiptir. Depremlerin
yıkıcı etkileri düşünüldüğünde gelecekte meydana gelebilecek olası depremleri
tahmin etme konusundaki çalışmaların giderek yaygınlaşması şaşırtıcı değildir.
Kuzey Anadolu Fayı’nın aktif olması ve bir uzantısının da Marmara Denizi
içinden geçmesi sebebiyle, deniz tabanına yerleştirilen gözlem istasyonları ile
ölçümler yapılmakta ve fay hattı boyunca meydana gelen gaz ve metan çıkışları
gözlenmektedir. Bu nedenle bu derleme çalışması sadece bu konudaki literatürü
sunmasının yanı sıra gelecek deprem modellemelerinde kullanılan
sismo-türbiditlerin doğasını tanıma ve sedimanter özelliklerin belirlenmesi
için ne gibi çalışmalar yapıldığı konusunda araştırmacıları aydınlatmayı
amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler: sismo-türbidit; tarihsel depremler; tektonik;
sismik aktivite”. 2016. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/271054
“Sismo-türbiditler (ST), deniz veya fay zonlarında bulunan
göllerde sismik aktivite nedeniyle çökelirler ve geçmişte meydana gelmiş
depremler hakkında bilgi verirler. Bu nedenle sismo-türbiditler tarihsel
depremlerin tayininde kullanılan önemli bir göstergedir. Tarihsel depremlerin
araştırılması, nitelik ve niceliklerinin belirlenmesi, gelecekteki depremlerin
tayini ve modellemeleri açısından ciddi bir önem taşımaktadır.
Paleosismoloji ve deniz jeolojisi araştırmaları içerisinde yer
alan sismo-türbidit çalışmaları son yıllarda deprem zonlarında bulunan deniz ve
göllerdeki eski depremleri tespit etmek konusundaki araştırmalara paralel
olarak giderek artmaktadır (Nakajima & Kanai 2000; Çağatay vd 2012; Sarı
& Çağatay 2006; Drab vd 2012; Polonia vd 2002; Polonia vd 2016). Tarihsel
depremlerin tespit edilmesi ve yaşlandırılması, özellikle gelecek deprem
olasılıklarının ve riskinin belirlenmesi açısından önemlidir. Sismotürbidit
terimi ilk olarak 1984 yılında Mutti vd tarafından kullanılmıştır. Daha
sonraları 1960’lı yıllarda kuzey-batı Pasifik kıyılarında yapılan sondaj
çalışması ile alınan karotlarda ritmik şekilde görülen sediman dizilimleri
Adams (1990) tarafından incelenmiş ve bu çökellerin Cascadia havzası boyunca
meydana gelen büyük ölçekli depremlerin sonucunda oluşan sismo-türbiditlere ait
olduğu belirtilmiştir. Sismotürbiditler genel yapısı itibariyle tipik bir Bouma
istifidir. Sismojenik türbiditleri diğer mekanizmalardan (kasırga-su sediman
çökelimi vb.) ayıran en önemli gösterge ritmik bir şekilde sediman sıralanması
ve homojen bir çamurdur (Rajendran vd 2013).”. 2016. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/271054
-----------------------.
“Marmara Denizi Tekirdağ Havzası ve Orta Çukurlukta ise son
2500 yılda deprem aktivitesi nedeniyle sırasıyla 8 ve 7 adet türbidit
çökelimlerinin varlığı saptanmıştır (Drab vd 2012).”. 2016. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/271054
YUKARIDA BAHSEDİLEN KAYNAK;
Drab L, Hubert Ferrari A, Schmidt S & Martinez P (2012). The
earthquake sedimentary record in the western part of the Sea of Marmara, Turkey.
Natural Hazards and Earth System Sciences 12, 1235–1254. Ambraseys N,
Finkel C (1991). Long-term seismicity of İstanbul and of the Marmara Sea
region. Terra 3:527-539. (TAM METİN: https://pdfs.semanticscholar.org/1211/253a65b16889a70aa4ef78af4295aaec47fb.pdf?_ga=2.194095657.528507643.1575103598-665097438.1573372286 *** https://orbi.uliege.be/bitstream/2268/114607/1/NHESS_Drab.pdf )
------------------------------.
Çağatay MN, Erel L, Belucci L, Polonia A, Gasperini L, Eriş KK,
Sancar Ü, Biltekin D, Uçarkuş G, Ulgen UB, Damcı E (2012). Sedimentary
Earthquake Records in the İzmit Gulf, Sea of Marmara, Turkey. Sedimentary
Geology 282, 347-359. (tAM METİN: https://www.academia.edu/14069753/Sedimentary_earthquake_records_in_the_%C4%B0zmit_Gulf_Sea_of_Marmara_Turkey )