Türk Turizmine Emekleme Döneminde Ruh verenler (2). 13.10.2025, 18:30

 

Türk Turizmine Emekleme Döneminde Ruh verenler (2)

 

13.10.2025, 18:30

 

ARA GÜLER

CEVAT ŞAKİR KABAAĞAÇLI (HALİKARNAS BALIKÇISI)

ÇELİK GÜLERSOY

EVLİYA ÇELEBİ

HİKMET FERİDUN ES

HÜSEYİN ÖĞÜTÇEN

ÖZER TÜRK

REŞİT SAFFET ATABİNEN

SADUN BORO

SAMİ GÜNER

ŞİNASİ BARUTÇU

……………………

 

ARA GÜLER

(1928-2018)

Chat Gpt

Ara Güler’in Türk turizmine katkısı, doğrudan bir turizm yöneticisi veya planlayıcısı olmaktan değil, Türkiye’yi dünyaya tanıtan güçlü bir görsel anlatıcı olmasından kaynaklanır. Onun katkısı, kültürel tanıtım, görsel hafıza ve turizm imajı boyutlarında çok derindir. Aşağıda bunu üç düzlemde özetleyebilirim:

🏛️ 1. Türkiye’nin Görsel Kimliğini Yaratması

• Ara Güler, İstanbul başta olmak üzere Türkiye’nin kentlerini, köylerini, insanlarını ve tarihî mirasını dünyanın en saygın fotoğraf platformlarında belgeledi.
• 1950’lerden itibaren çektiği fotoğraflar, Türkiye’nin kültürel zenginliğini ve insani yüzünü Batı dünyasına tanıtan ilk özgün görsel anlatılardan biri oldu.
• Onun objektifinden çıkan kareler, turistik broşürlerden çok daha etkili biçimde Türkiye’yi duygu yüklü, tarih kokan bir ülke olarak tanıttı.

🌍 2. Kültürel Turizmin Tanıtımına Katkısı

• Ara Güler, tarihî eserlerin ve kentlerin fotoğraflarıyla kültürel mirasın korunması ve tanıtımına öncülük etti.
• Efes, Nemrut, Kapadokya, Ani Harabeleri gibi birçok yerin 1950–1980 yılları arasındaki fotoğrafları, UNESCO’nun ve uluslararası yayınların dikkatini çekti.
• Onun bu fotoğrafları, Türkiye’nin kültürel turizm potansiyelini ortaya koydu; tanıtım afişleri, sergiler ve kataloglarda yer aldı.

📸 3. İstanbul’un “Ruhu”nu Dünyaya Tanıtması

• “İstanbul’un Gözü” olarak anılan Ara Güler, kentin insanlarını, sokaklarını, köprülerini ve denizini öyle bir duyguyla belgeledi ki, İstanbul romantizmi adıyla bir imaj doğdu.
• Bu görsel dil, turistik anlamda İstanbul’u “keşfedilmeye değer, büyülü bir şehir” haline getirdi.
• Özellikle 1960’lardan sonra, The New York Times, Time, Life, Paris Match gibi dergilerde yayımlanan fotoğrafları, İstanbul’un uluslararası turizmdeki cazibesini artırdı.

💬 Sonuç:

Ara Güler’in Türk turizmine katkısı, bir tanıtım görevlisinin değil, bir sanatçının yürekten gelen anlatım gücüyle oluşmuştur.
O, Türkiye’yi “fotoğrafla anlatan ilk büyük elçi”dir.
Onun eserleri sayesinde, Türkiye bir turizm destinasyonu olarak insan merkezli, tarihsel derinliği olan, ruhu zengin bir ülke olarak algılanmıştır.

 

CEVAT ŞAKİR KABAAĞAÇLI (HALİKARNAS BALIKÇISI)

(1890–1973). 1930–1970 – Ege’nin Keşfi, Mavi Yolculuk. Bodrum’u dünya haritasına koydu; deniz, doğa ve kültür odaklı turizmin fikir babası oldu.

Halikarnas Balıkçısı adıyla tanınan Cevat Şakir, Mavi Anadoluculuk düşüncesinin geliştiricilerindendir. Bu felsefe, mavi yolculuğun da başlangıcını oluşturmuştur.

Anadolu'nun tanıtılmasına en fazla katkıyı sağlayan kişilerden biri olarak kabul edilir; gezi rotaları çizmiş ve aydın misafirlerini gezdirerek ülkenin tarihi, doğası ve kültürü hakkında bilgiler vermiştir.

Aynı zamanda yazar, ressam, tarihçi, çevirmen ve bitki bilimcisi olan Kabaağaçlı, turist rehberliği mesleğinin öncülerinden olmuş ve profesyonel rehberlik kurslarında dersler vermiştir.

Turizme nasıl katkıda bulunmuştur:

Notebook LM

Cevat Şakir Kabaağaçlı, daha çok bilinen adıyla Halikarnas Balıkçısı, Türkiye Cumhuriyeti döneminde Türk turizmine, özellikle kültürel mirasın ve Ege kıyılarının tanıtılması alanında önemli ve öncü katkılarda bulunmuştur.

Kaynaklarda belirtilen Halikarnas Balıkçısı'nın Türk turizmine yaptığı başlıca katkılar şunlardır:

Mavi Anadoluculuk Düşüncesinin Geliştirilmesi

Cevat Şakir, Mavi Anadoluculuk düşüncesinin geliştiricilerinden biri olmuştur. Bu felsefe, Batı uygarlığının temellerinin Anadolu topraklarında başladığını savunmuş, Anadolu uygarlıklarını kaynak olarak görmüş ve Anadolu toprakları ile Helen dünyası arasında tarihi ve kültürel bir bağ olduğunu ileri sürmüştür.

Cevat Şakir ve diğer Mavi Anadoluculuk taraftarı aydınlar, Anadolu toprakları üzerinde yaşamış tüm uygarlıklara sahip çıkılması gerektiğini düşünmüşlerdir.

Bu felsefe, mavi yolculuğun da başlangıcını oluşturmuştur.

Kendisi, Batı uygarlığının temellerinin Anadolu topraklarında başladığını herkesin kavraması için yoğun çaba göstermiştir.

Rehberlik Mesleğine Öncülük ve Eğitim

Engin bilgisi, donanımı ve entelektüel kişiliği sayesinde Cevat Şakir, Türkiye'de rehberlik mesleğinin öncülerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Profesyonel turist rehberliği yaparak geçimini sağlamıştır.

İzmir’de aranan bir turist rehberi olmuş ve turist rehberliği kurslarında dersler vermiştir.

Rehberlik eğitimlerine eğitmen olarak katılmanın yanı sıra, bilgilerinin kalıcı olması ve daha fazla kişiye ulaşması için rehberlik konusunda kitap da yayımlamıştır.

Olayları bizzat yaşayan biri gibi kaleme aldığı edebi kitaplarında; balıkçı, gemici, süngerci, dalgıç, kaptan ve tayfa gibi deniz insanlarını hikâye ve romanlarının kahramanları yapmıştır.

İngilizce, Fransızca, Almanca, Latince, İtalyanca, İspanyolca ve Rumca gibi birçok dili konuşup yazabilmesi ona büyük bir birikim sağlamıştır.

Tanıtım ve Rota Oluşturma

Cevat Şakir, Anadolu'nun ve özellikle Bodrum'un dünyaya tanıtılmasına en fazla katkıyı sağlayan kişidir.

Bodrum'un antik dönemdeki adı olan Halikarnas’ı kendine ad olarak seçmesi, bölgenin turizm değerlerinin temellerini atmış ve bu değerleri kitaplarında sık sık işlemiştir.

Kendisi, gezi rotaları çizmiş ve aydın misafirlerini gezdirerek ülkenin turizmi, tarihi, doğası ve kültürü hakkında geniş bilgiler vermiştir.

Anadolu'nun tarihi ve kültürel mirasının ortaya çıkarılmasında ve tanıtılmasında çok önemli roller üstlenmiştir.

Genel olarak, Halikarnas Balıkçısı; yazar, ressam, tarihçi, çevirmen ve bitki bilimcisi kimliklerinin yanında iyi bir turist rehberi olarak da tanınmış ve Bodrum'un bugünkü turizm değerlerinin temellerini atmıştır.

 

ÇELİK GÜLERSOY

(1930–2003). 1960–1980 – Kültürel Miras ve Kent Turizmi. İstanbul’un tarihî dokusunu restore ederek turizmi bir estetik bilince dönüştürdü. Kültür turizminin simgesi.

Notebook LM

Çelik Gülersoy, Türk turizminde iz bırakan ve özellikle kültürel mirasın korunması ve turizme kazandırılması alanlarında öncü çalışmalar yapmış önemli bir isimdir.

İşte kaynaklarda yer alan Çelik Gülersoy hakkındaki detaylı bilgiler:

Genel Bilgiler ve Kariyeri

·         Çelik Gülersoy, 1947 yılında memur olarak Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu'na (TTOK) girdi.

·         Kendisi, Beyoğlu Erkek Lisesi'nden ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olmuştur.

·         1966 yılında TTOK'un genel müdürü oldu.

·         TTOK'un Kurucu Başkanı Reşit Saffet Atabinen'den sonra, kuruma kesintisiz 55 yıl boyunca hizmet vererek onu bugünkü seviyesine çıkaran kişi olarak anılmaktadır.

·         2002-2003 yılları arasında TTOK'un Yönetim Kurulu Başkanlığını yapmıştır. Kurumun Onursal Başkanı'dır.

·         Kendisinin adını taşıyan vakfına bütün maddi ve kültürel birikimini ve eserlerini armağan etmiştir.

Restorasyon ve Kültürel Katkıları

Gülersoy, Türkiye'de turizmle ilişkili olarak kültür varlıklarının restorasyonu ve tanıtımı alanlarında önemli çalışmalara imza atmıştır.

·         İstanbul başta olmak üzere, ülkenin birçok köşesinde harabelerden abidevi eserler yaratmıştır.

·         Başta Yıldız Parkı ve Malta Köşkü olmak üzere birçok eserin ve mekânın düzenlemesini yaparak turizme kazandırmıştır.

·         Onun eserleri arasında, günümüzde TTOK tarafından özgün turistik tesis olarak kullanılan İstanbul'daki şu mekanlar yer almaktadır: Sultanahmet'teki Ayasofya Konakları, Soğukçeşme Sokağı, Sarnıç, Yeşilev, İstanbul Sanatları Çarşısı.

·         Ayrıca Kadıköy'deki Fenerbahçe Parkı-Romantika, Büyükada Kültürevi, İskele Kafe, Emirgan ve Yıldız Korularındaki Köşkler, Hıdiv Kasrı ve Kariye gibi emsalsiz köşeler de onun eserleridir (bu son sayılanlar sonradan İstanbul Belediyesi'nce geri alınmıştır).

·         Uzak ve tanınmayan bir Orta Anadolu kasabası olan Safranbolu'nun eski konaklarını restore ederek bu ilçeyi dünyaya tanıttı ve UNESCO Kültür Mirası Listesi'ne alınmasını sağladı.

Yayıncılık ve Akademik Çalışmaları

Çelik Gülersoy, restorasyon ve yöneticilik çalışmalarının yanı sıra yayıncı kişiliğiyle de öne çıkmıştır.

·         Akademik çalışma alanları arasında Turizm, Trafik Düzenlemeleri ve İş Hukuku bulunmaktadır.

·         1961 yılında yayımladığı Sosyal Turizm adlı kitabı, yabancı dillerdeki kaynaklara dayanan, Türkiye'nin ilk bilimsel turizm etüdü olarak kabul edilir.

·         1962'de Seyahat Acentalığı etüdü ve 1964'te Türkiye’nin Turizm Propagandası etüdü adlı çalışmaları, alanın öncülerindendir.

·         Turizm, İstanbul ve tanıtım konuları başta olmak üzere 100’ün üzerinde eseri mevcuttur.

·         Yayıncılıkta ve baskı tekniğinde yenilikler yaratmıştır.

·         TTOK Onursal Başkanı olarak, vakfında dünyanın en zengin İstanbul Kitaplığını oluşturmuştur.

Ödüller ve Tanınırlık

·         1979 yılında yayımladığı Kapalı Çarşı’nın Romanı adlı eseri ile Simavi Vakfı Ödülü'nü aldı.

·         1979 yılında Kültür Bakanlığı’ndan Kültür Şeref Ödülü'nü, 2000 yılında ise **"Kültür ve Sanat Büyük Ödülü"**nü almıştır.

·         Uluslararası alanda da tanınmıştır; İtalya Cumhurbaşkanı tarafından Cavaliere ve Fransız Hükümeti tarafından Ulusal Takdir Nişanları ile ödüllendirilmiştir.

 

EVLİYA ÇELEBİ

(1611–1682). Her ne kadar çok daha erken bir dönemde yaşasa da, meşhur eseri Seyahatname ile Türkiye coğrafyasının ve kültürünün tanıtımına yüzyıllar öncesinden büyük bir temel hazırlamış, yerli ve yabancı gezginler için bir referans noktası olmuştur. Modern turizm anlayışının kökenlerindeki seyahat kültürünün en önemli simgelerindendir.

Osmanlı Klasik Dönemi – Seyahat Kültürü. “Seyahatname” ile coğrafya, insan ve kültür tasvirleriyle seyahat bilincinin temellerini attı. Modern turizmin öncül ruhudur.

 

HİKMET FERİDUN ES

(1901–1992). Gazeteci ve yazar kimliğiyle Türkiye'nin güzelliklerini, tarihi ve doğal zenginliklerini ulusal ve uluslararası alanda kaleme aldığı yazılarla tanıtmış, gezi edebiyatı ve turizm bilincinin oluşmasında etkili olmuştur.

1901–1992. 1930–1970 – Gezi Edebiyatı ve Tanıtım. Gazeteci ve yazar olarak Türkiye’nin güzelliklerini tanıtan ilk popüler gezi yazarı. Halkta turizm merakı uyandırdı.

 

HÜSEYİN ÖĞÜTÇEN

(1923-2012). Türk turizmi için Hüseyin Öğütçen'in yürüttüğü mücadeleler ve öncülükler, özellikle görev yaptığı bölgelerin kalkınmasına yönelik büyük çaplı projeleri ve Türkiye'de ilk kez uygulanan yenilikçi modelleri kapsamaktadır. Öğütçen, özellikle Burhaniye ve Gönen'deki turizm çalışmaları nedeniyle "turizmci kaymakam" olarak anılmaktadır.

İşte kaynaklarda belirtilen mücadeleler ve öncülükler:

Türk Turizmine Öncülük Eden Başlıca Katkılar (Öncülük)

Öğütçen, görev yaptığı yerlerde temel sorunları çözmek için büyük çabalar sarf etmiş ve kalkınmayı sağlayacak projelere imza atmıştır.

1. Planlı Turistik Kentlerin Kurulması ve Yeni Modeller

• İlk Planlı Kıyı Kentleri: Türkiye’nin planlı kurulan ilk iki turistik kıyı kenti olan Ören (Burhaniye) ve Denizkent’i (Gönen) kurmuştur.

• Yap-İşlet-Devret Modeli: Denizkent içerisinde yer alan moteller ve rekreatif alanların, Türkiye’de ilk kez Yap-İşlet-Devret modelinin uygulanarak yapılmasını sağlamıştır.

• Ev Pansiyonculuğunun Temelleri: Denizkent planı yapılırken "her eve bir pansiyon" ilkesiyle hareket etmiş, evlerin bir odasının pansiyon olarak ayrılmasını sağlayarak Türkiye’de ev pansiyonculuğunun temellerini atmıştır.

2. Termal ve Sağlık Turizminde Yenilikler

• Jeotermal Enerji Kullanımı: Gönen Kaplıcaları’nı modernleştirmiş ve Türkiye’de ilk defa Gönen Kaplıcaları’nda eşanjör sistemi ile jeotermal enerjiden faydalanılmasını sağlamıştır. Bu kaplıca suyu; 60 odalı Park Otel, 40 banyo dairesi ve tedavi merkezinin ısıtılmasında kullanılmıştır.

• Balçova Termal Tesisleri: Kaplıca suyunun ısınma amacıyla kullanıldığı ikinci yer, İzmir Valiliği sırasında yaptırdığı Balçova termal tesisleridir. Balçova kaplıcaları projesi ile bölgeyi sadece İzmir’e değil, ülke turizmine kazandırmıştır. Bu tesislerde açık ve kapalı yüzme havuzları, Türk Köyü, tedavi merkezleri ve oteller yer almıştır.

• Diğer Termal Projeler: Pasinler’de (Hasankale) 36 oda 72 yataklı kaplıca oteli yapılması ve kalesinin restore edilmesi. Niğde’de özellikle Ortadoğu’ya hitap etmesi amacıyla Çiftehan Kaplıcaları’nı faaliyete geçirmesi. Beytüşşebap’ın Ilıcak Köyü’nde sıcak suyu değerlendirmek üzere motel, yüzme havuzları ve kapalı havuz yaptırması.

3. Kış Turizmi ve Altyapı Gelişimi

• Kartepe Kayak Merkezi: Kocaeli’nde Keltepe olarak adlandırılan bölgenin ismini Kartepe olarak değiştirmiş ve Kartepe Kayak Merkezi’ni projelendirerek açılmasını sağlamıştır.

• Saklıkent Projesi: Antalya’nın sadece denizle değil, kış turizmiyle de anılması amacıyla, yaz ve kışın aynı anda yaşanabildiği Saklıkent projesini hazırlamıştır.

• Ulaşılabilirlik: Turizm için en önemli konunun ulaşılabilirlik olduğunu belirtmiş ve Antalya’da ve İzmir’de havalimanlarının yapılması için hükümet programlarına alınmasını sağlamıştır.

4. Kültürel Mirasın Turizme Kazandırılması ve Rekreasyon Alanları

• Antalya'da Kamulaştırma: Antalya’daki en önemli hizmeti olarak değerlendirilen Konyaaltı Caddesi’nin kıyı şeridini kamulaştırarak Akdeniz Parkı yaptırmıştır. Ayrıca Tümektepe’ye birçok farklı konseptte işletme ve rekreatif alanların yer aldığı bir proje hazırlatmıştır.

• Tarihi Restorasyon: Niğde’de Alaattin Camii’nin restorasyonunu tamamlatmış ve Kale alanına giren gecekonduları kaldırttıktan sonra, Camii ile Kale arasına manzara terasları, gezi yolları ve yeşil alanları içeren önemli bir rekreasyon alanı kazandırmıştır.

• İzmir'de Müzeler: İzmir’de Arkeoloji ve Etnografya müzelerini açmış, Kadifekale’nin restorasyonunu yaptırarak turizme sunmuştur.

5. Turizm Eğitimi

• Her alanda okul yapılması için büyük çabalar gösteren Öğütçen, turizm eğitimi için de Antalya’da ve Balçova’da turizm liselerini yaptırarak hizmete açmıştır.

Karşılaşılan Mücadeleler (Struggles)

Kaynaklar, Öğütçen'in projeleri hayata geçirirken karşılaştığı zorlukları veya bu zorlukları aşma mücadelesini şu şekilde vurgulamaktadır:

• Bürokratik Engelleri Aşma: Özellikle Kartepe Kayak Merkezi projesinde, bütün bürokratik engelleri aşabilmek amacıyla bizzat ilgilenerek projenin açılmasını sağlamıştır.

• Altyapı ve Kalkınma Mücadelesi: Kaymakam ve vali olarak görev yaptığı yerlerin temel sorunlarını çözmek için büyük çabalar sarf etmiştir.

• Çarpık Yapılaşmayla Mücadele: Niğde’de Alaattin Camii ve Kale çevresinde oluşturduğu rekreasyon alanını kurabilmek için Kale alanına giren gecekonduları kaldırtmak zorunda kalmıştır.

• Kamulaştırma: Antalya'da Konyaaltı Caddesi'nin kıyı şeridini Akdeniz Parkı yapabilmek için kamulaştırarak önemli bir adım atmıştır.

Bu sayısız katkıları nedeniyle Öğütçen, amirleri tarafından defalarca takdirname ile ödüllendirilmiş ve adı Balçova Kaplıcaları’na dikilen heykeli de dahil olmak üzere cadde, park ve spor salonlarına verilerek "efsane vali" olarak anılmaktadır.

(Bu metin, https://turkiyeturizmansiklopedisi.com/ogutcen-huseyin web sayfasından hareketle Notebook LM tarafından hazırlanmıştır).

 

ÖZER TÜRK

(1928–1986). Kuşadası'nın turizm kenti olma yolculuğunu başlatan ve Kuşadası halkı tarafından "Efsane Kaymakam" olarak anılan kişidir.

Kuşadası'nda turizmin gelişimi için yoğun çalışmalar yapmış ve ev pansiyonculuğunu başlatmak için halkı ikna etmiştir.

Kuşadası'ndaki ilk turizm başlangıç projeleri olan Kuş-Tur Anonim Şirketi (1966) ve Fransız Tatil Köyü (1967) projelerinin hayata geçirilmesinde öncü olmuştur.

Ayrıca Meryem Ana ve Efes'in ziyarete açılması için çaba göstermiş, gemilerin Kuşadası'na gelmesine öncülük etmiştir.

1928–1986. 1960–1980 – Turizm Planlaması ve Yönetimi. Devlet Planlama Teşkilatı’nda turizm politikalarının şekillenmesinde etkin rol oynadı. Turizmi bir kalkınma unsuru olarak tanımladı.

Notebook LM

Eklediğiniz yeni kaynak metinlerini kullanarak Özer Türk hakkındaki bilgileri aşağıda sunmaktayım.

Özer Türk, Türk turizm tarihinde özellikle Kuşadası'nın bir turizm kentine dönüşmesinde ve turizm altyapılarının kurulmasında öncü rol oynamış bir bürokrattır.

Özer Türk Hakkında Genel Bilgiler

·         Doğum ve Eğitim: Balkan kökenli İzmirli bir ailenin çocuğu olarak İstanbul'da doğdu (1928). Lise eğitimini İzmir Namık Kemal Lisesi'nde tamamladı (1946) ve Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi'nden mezun oldu (1952).

·         Kariyeri: Devlet hizmetine maiyet memuru olarak Karaburun (İzmir) ilçesinde başladı, ardından Karşıyaka'da (İzmir) devam etti. Kirazlı (İzmir) (1955-1957), Alaşehir (Manisa/1958-1960), Özalp (Van), Sason (Batman), Kuşadası (Aydın/1962-1967) ve Burhaniye (Balıkesir/1967-1971) ilçelerinde kaymakamlık yaptı. Kaymakamlık görevinin ardından Muğla'ya vali olarak atandı (1971-1975).

·         Onur ve Lakapları: Meslek hayatı boyunca halkla iç içe oldu, gittiği yerlerde iz bıraktı ve devlet tarafından birçok takdirnameyle ödüllendirildi. Kuşadası halkı tarafından "Efsane Kaymakam" olarak anılmaktadır. Ayrıca, Fransa'nın Onur Nişanı ve İspanya'nın Şövalye unvanını almıştır.

Turizm Alanındaki Önemli Faaliyetleri

Özer Türk, Kuşadası'nda turizmin ilk ateşini yakan kişi olarak kente bir kimlik kazandırmış ve Türkiye'nin tarihi ve doğal güzelliklerinin dünyaya tanıtılması için yoğun çalışmalar yürütmüştür.

1. Kuşadası'nın Turizm Yolculuğunu Başlatması:

·         Tanıtım ve Halkın Bilinçlenmesi: Kuşadası'na geldiğinde kendisine bir tekne yaptırarak turistleri koylarda gezdirmiş ve bu yolla deniz turizminin ve kıyıların önemini vurgulamıştır. Yöre halkını turizme yatırım yapmaları ve turizm konusunda bilinçlenmeleri için teşvik etti.

·         Ev Pansiyonculuğunun Başlangıcı: Güçlü ikna yeteneğini kullanarak Kuşadası halkını evlerini turistlere kiraya vermeleri konusunda ikna etmiş ve bu sayede ilçede ev pansiyonculuğu başlamıştır.

·         Tesislerin Kurulmasına Öncülük: Kısmet ve İmbat gibi otellerin, kamping olarak hizmet veren Ömer Tatil Köyü gibi turistik tesislerin kurulmasına öncülük etti.

·         Restorasyon: Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı ve Küçük Ada Kalesi onun döneminde restore edilmiştir.

2. Kuşadası'ndaki Öncü Projeler:

·         Kuş-Tur Anonim Şirketi: Kuşadası'ndaki turizmin başlangıç projelerinden biri olarak kabul edilen Kuş-Tur, halkın katılımıyla 1966 yılında kurulmuştur. Bu yatırım, ortaklarına mülkiyet yerine kullanım hakkı veren, 440 ortaklı bir yapı olarak kurgulandı ve bölgenin o tarihteki en büyük turistik tesisi olacaktı.

·         Fransız Tatil Köyü: Türkiye'deki ilk tatil köylerinden biri olan Fransız Tatil Köyü'nün (330 oda / 690 yatak) hayata geçirilmesini sağladı ve tesis 1967 yılında hizmete açıldı.

3. Kültür Turizmine Katkıları:

·         Meryem Ana ve Efes'in Ziyarete Açılması: O yıllarda Yunan Adaları'ndan gelen turist gemilerinin uygun altyapı olmadığı için Kuşadası'na uğramaması sorununu çözmek için çaba gösterdi. Efes ve Meryem Ana Kilisesi'ni gerekçe göstererek gemilerin Kuşadası'na gelip açıkta demirlemesi ve kıyıdan motorlarla turistlerin karaya ulaşabilmesi konusunda girişimlerde bulundu. Bu çabalar sonucunda Meryem Ana ve Efes ziyarete açıldı.

·         Turizm Eğitimi: Çeşitli kursların düzenlenmesini sağlayarak turizm eğitimi seferberliği başlattı.

4. Diğer Önemli Turizm Girişimleri:

·         Ar-Tur (Ar-Kent Tatil Sitesi): Kaymakam olarak görev yaptığı Burhaniye'de (1967) Ar-Tur Turizm Endüstrisi Anonim Şirketi'nin (günümüzde Ar-Kent Tatil Sitesi olarak bilinen ve Avrupa'nın ikinci büyük tatil sitesi) kurulmasında öncü oldu.

·         Ak-Tur Anonim Şirketi: Muğla Valiliği yaptığı dönemde (1971) yine onun öncülüğünde kurulan Ak-Tur Anonim Şirketi, Bodrum ve Datça'da site ve apart otelleriyle hizmet vermeye devam etmektedir. Ak-Tur, 2019 yılında Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği'nden Öncü Turizm Şirketleri kategorisinde ödül almıştır.

Özer Türk, öncülük ettiği bu girişimlerde kendisi için konut edinmediğini belirterek kişisel çıkar gözetmediği vurgulanmaktadır.

 

REŞİT SAFFET ATABİNEN:

(1884–1965). Cumhuriyet’in İlk Yılları – Kurumsal Turizm. Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu’nun kurucusu. Turizmi devlet ve ulus kimliği içinde konumlandıran ilk kişilerdendir.

·         Kendisi, Türk siyasetçi, diplomat, tarihçi ve yazardır.

·         Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu'nun (TTOK) kurucu üyelerindendir (6 Kasım 1923) ve kuruluş emri Büyük Atatürk'ten gelmiştir.

·         Türk Seyyahin Cemiyeti adıyla kurulan bu kurumun başkanlığını 1965 yılına kadar 42 yıl boyunca kesintisiz sürdürmüştür.

·         Türkiye'nin ilk turizm afişlerini ve prospektüslerini bastıran kişi olarak bilinir.

·         En önemli eserlerinden biri, 1934 yılında kaleme aldığı, "Turizm’in Harsî, Siyasî ve İktisadî Faydaları" isimli kitaptır.

 

SADUN BORO

(1928–2015). Türk denizciliğinin ve mavi yolculuğun efsanevi ismidir. Kısmet adlı teknesiyle dünya turu yaparak Türkiye'nin denizcilik ve deniz turizmi potansiyelini tüm dünyaya duyurmuş, özellikle Ege ve Akdeniz kıyılarında "Mavi Yolculuk" (Blue Voyage) konseptinin popülerleşmesine çok büyük katkı sağlamıştır.

1928–2015. 1960–1980 – Deniz Turizmi, Mavi Yolculuk. “Kısmet” teknesiyle dünya turunu tamamlayarak deniz turizmini ulusal gurur haline getirdi.

 

SAMİ GÜNER:

(1921–1991). 1950–1980 – Fotoğraf ve Belgesel Turizmi. Türkiye’yi fotoğraflarıyla dünyaya tanıtan, turizmi sanatla buluşturan öncü fotoğrafçı.

 

ŞİNASİ BARUTÇU:

(1906–1983). 1930–1960 – Fotoğraf ve Görsel Tanıtım. Türkiye’nin ilk profesyonel fotoğraf sanatçılarından; fotoğraflarıyla ülkenin tanıtımına öncülük etti.