Atatürk Kütüphanesi. Antsanat, Kasım-Aralık 2025. https://antsanat.net/ataturk-kutuphanesi/
nt Ağaoğlu
T
Atatürk Kütüphanesi
Bağımsız araştırmacı ve yazar, bibliyograf Ağaoğlu, Atatürk’ün Antalya’ya
Gelişinin 100. Yılı (2030) için bir hayalini AntSanat okuyucularıyla paylaştı.
Antalya’da tam kapsamlı bir Atatürk Kütüphanesi kurulması için son bir senedir
çeşitli kuruluşlarla temaslarımız olduğunu; ancak görüşmelerinden bir sonuç
alamadığını vurgulayan yazarın projesinin takipçisi olacağımızı vurgulamak
istiyoruz.
Sorun
Atatürk’e Dair Kütüphane ve Bibliyografya Hizmetlerinde önemli boşluklar
bulunmaktadır [1].
Giriş
2007 senesinden beri Atatürk konulu çalışmalar yapıp web sitemizde ve
bloğumuzda yayınlamaktayız. (https://tinyurl.com/4h63yjpv)
Ocak 2024’te İstanbul’dan Antalya Kepez’e yerleşince Antalya konulu
çalışmalar yapmaya başladık. (https://bityl.co/SyjX)
Zamanla “Atatürk ve Antalya” konusunda da bilgilenip “Antalya’da Atatürk
Kütüphanesi” kurulması için incelemeler hazırlamaya çabamız oldu. “Antalya’da
“Büyük Atatürk Kitaplığı” Kurulursa Antalya’ya Faydaları” başlıklı A4
dokümanımız 39 sayfadır ve 7 yapay zekâya sorular sorularak hazırlanmıştır.
Atatürk konulu çalışmalarımız “Atatürk Kütüphanesi” konusu ağırlıklıdır.
Aşağıdaki makale, yukarıda andığımız 5. ve 6. dipnotlardaki çalışmalarımızdan
hareketle hazırlanabilmiştir. Konunun detayı bunlarda yer almaktadır. Bu arada
Antalya’da 2 sahaftan 2000 civarında Atatürk konulu kitap topladık. Bunlar
çalışma odamızda yer almaktadır. (Not: Makalemizin anlam ve önemi konusunda 3
yapay zekaya sorduğumuz sorunun cevapları https://bityl.co/Syjc sayfasında
yer almaktadır.)
Antalya’da Atatürk Kütüphanesi Hayali İçin Bazı Notlar
Ulusal Hafızadan Evrensel Bilgiye
1. GİRİŞ
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün düşünsel ve
kültürel mirasını sistemli biçimde derleyip kamuya açık bir bilgi merkezine
dönüştürmek amacıyla Atatürk Kütüphanesi kurulması… Bu
kütüphanenin, sadece bir kitap deposu değil; Atatürk’ün okuma kültürünü,
entelektüel yönünü ve evrensel vizyonunu gelecek kuşaklara aktaran bir düşünce
ve hafıza mekânı olması…
Atatürk üzerine yayımlanmış on binlerce kitabı, on binlerce makale, belge
ve görsel materyali bir araya getirerek hem fiziksel hem dijital ortamda
erişilebilir kılmayı; aynı zamanda bu mirası koruyan, anlatan ve yaşatan eğitsel,
kültürel ve bilimsel bir platform oluşturmayı hedeflemek…
2. SORUN / MEVCUT DURUM
Bugün Türkiye’de ve dünyada Atatürk hakkında yayımlanmış on binlerce eser
mevcuttur. Ancak:
- Bu
kaynaklar farklı kurum ve kişisel arşivlerde dağınık halde
bulunmakta,
- İlgili tüm kitapları eksiksiz içeren (tam kapsamlı) Merkezi, sistemli
ve erişilebilir bir
Kütüphane ve arşiv oluşturulamamış [2],
- Birçok
eser zamanla kaybolma veya unutulma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir,
- Atatürk’ün
okuduğu kitaplar ve notları yalnızca küçük bölümler hâlinde sergilenmekte,
- Genç
kuşaklara Atatürk’ü derinlemesine anlatan entelektüel platformlar yetersizdir.
Bu durum, Atatürk’ün düşünce dünyasına kapsamlı bir erişimi ve sağlıklı bir
aktarımı engellemektedir.
3. GEREKÇE / NEDEN BU KÜTÜPHANE GEREKLİ?
a. Tarihî Belleğin Korunması
Atatürk’ün fikir dünyası, yalnızca bir devlet kurucusunun değil, çağdaş bir
uygarlık düşünürünün mirasıdır. Bu mirasın, özenle korunması, kataloglanması ve
gelecek kuşaklara bilimsel bir sistemle sunulması…
b. Eğitim ve Bilinçlenme
Atatürk’ün “kitap okuyan adam” kimliği, genç kuşaklara rol modeldir. Onun
kitaplara verdiği değer, ancak onun kütüphanesini tanıyan bir toplum tarafından
içselleştirilebilir.
c. Akademik İhtiyaçlar
Atatürk araştırmaları için derli toplu ve zengin bir başvuru merkezi
oluşturulamadığı sürece bilimsel üretimin niteliği sınırlı kalacaktır. Bu
kitaplığın, akademiyle doğrudan etkileşimli bir bilgi merkezine dönüşmesi…
d. Kamusal Erişim ve Doğru Bilgi
Bilgi çağında, Atatürk hakkında doğruluğu tartışmalı kaynaklar hızla
yayılmakta; bu da dezenformasyon üretmektedir. Doğru ve güvenilir bilgi
merkezleri, toplumsal savunma hattı işlevi görür.
4. VİZYON
Atatürk Kütüphanesi’nin, yalnızca kitapların korunduğu bir mekân değil;
Atatürk’ün düşünsel yolculuğunun deneyimlendiği, toplumla etkileşim hâlinde bir
bilgi ve kültür merkezi olması…
- Türkiye’nin en
kapsamlı Atatürk kitaplığı olarak; koleksiyon, müze, dijital
arşiv ve eğitim platformunu bütünleşmesi…
- Yerel
yönetimlerden üniversitelere, STK’lardan okullara kadar geniş bir
toplumsal iş birliğiyle işlemesi…
- “Atatürk’ü
tanımak isteyen herkesin ilk başvuru kaynağı” olmayı amaçlaması…
- Antalya’dan
diğer illere yayılması: Her ilde bütün Atatürk ve dönemi konulu kitapları
içeren kütüphaneler kurulması…
5. AMAÇ
Bu kütüphane projesi ile:
- Atatürk’ün
yazdığı ve kendisi ve dönemi hakkında yazılmış tüm eserler bir araya getirilerek dijital
ve fiziksel arşiv oluşturulması,
- Atatürk’ün
kişisel kitaplarının tıpkıbasımları ve notlarının sergilenmesi,
- Araştırmacılara,
öğretmenlere ve öğrencilere açık bir entellektüel kaynak platformu inşa
edilmesi,
- Okuma
kültürünü özendiren ve Atatürk’ün kitap sevgisini yaşatan eğitim
programları geliştirilmesi.
6. HEDEFLER
Kısa Vadeli (1-3 Yıl)
- 10.000
– 30 bin arasında tahmin ettiğimiz Atatürk ve dönemi konulu kitapların
toplanması, kataloglanması,
- Atatürk
kitaplarının kapak görsellerinin ve künyelerinin dijital katalogda erişime
açılması,
- Fiziki
kütüphane altyapısının temellerinin atılması
Orta Vadeli (4-7 Yıl)
- 100.000
belgeye ulaşılması
- “Atatürk
Kitapları Haftası”nın gelenekselleştirilmesi
- “Atatürk
ve Kitap Müzesi”nin açılması
Uzun Vadeli (8-10 Yıl)
- %100
dijitalleştirilmiş, küresel erişime açık arşiv
- Türkiye’nin
tüm illerindeki kütüphanelerde Atatürk kitapları bölümleri
- Yılda
500.000 ziyaretçiyi ağırlayan kültür odağı hâline gelmek…
7. ATATÜRK VE KİTAP MÜZESİ: PROJENİN TAÇ YAPISI
Bu müze:
- Atatürk’ün
okuduğu kitapları, notlarını ve altını çizdiği satırları sergileyebilir,
- Kitap
kapaklarından oluşan “Kapaklar Galerisi” oluşturulabilir,
- Dijital
ekranlar, VR/AR teknolojileriyle entelektüel yolculuğu
görselleştirilebilir,
- Sesli
kitap dinleme alanları ve öğrencilere yönelik atölyeler barındırılabilir,
- Yurt
içi ve dışında taşınabilir gezici müze sergileri düzenlenebilir.
8. KAPSAM
Koleksiyon:
- Atatürk’ün
yazdığı, okuduğu ve kendisi ve dönemi hakkında yazılan tüm eserler,
- Türkçe
ve yabancı dillerde kitaplar,
- Süreli
yayınlar, dergiler, fotoğraflar, görseller.
Altyapı:
- Okuma
salonları, konferans salonları, dijital arşiv merkezi
- Kitap
kafe, çocuk kütüphanesi, araştırma ofisleri
Hizmetler:
- Açık
erişimli kataloglar ve rehberli arama sistemleri
- Eğitim
materyalleri ve kültürel etkinlik dizileri
Hedef Kitle:
- Öğrenciler,
akademisyenler, yerli-yabancı araştırmacılar
- Kültürel
gezginler, öğretmenler, Atatürk gönüllüleri
9. SONUÇ / KAPANIŞ
Atatürk Kütüphanesi projesi hayali, bir kültür çağrısı, bir
bilinç hamlesi ve uzun vadeli bir toplumsal yatırımdır.
Atatürk’ün düşünce dünyasını korumak ve gelecek kuşaklara aktarmak, yalnızca
bir ödev değil, aynı zamanda tarihsel bir zorunluluktur.
Bu kitaplık, Türkiye’nin hem geçmişine hem de geleceğine sahip çıkan, toplumsal
bilinçlenmeye öncülük eden bir cumhuriyet projesidir. Kamunun,
akademinin, yerel yönetimlerin ve sivil toplumun ortak katkısıyla hayata
geçecek bu girişimin, Atatürk’ün Antalya’yı ziyaretinin 100. Yılı olan 2030’a
kadar tamamlanarak kalıcı bir kültürel kuruma dönüşmesi…
Atatürk’e Dair Kütüphane ve Bibliyografya Hizmetlerinde Kurumsal
Boşluklar. Müteferrika Kitabiyat Dergisi, Yaz 2025/1, Sayı:
67
[2] Atatürk Hakkında Kütüphaneler (1).
11.12.2024. https://bityl.co/Syja
Post Views: 6
Bir yanıt yazın
E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile
işaretlenmişlerdir
Yorum *
Ad *
E-posta *
© 2025 Ant Sanat | Tüm
Hakları Saklıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder