araştırmacılar hazırladikları kitaplardan gelir hedefleri yoksa kamuya yaymak için hangi web sitelerine başvurmalılar
29.08.2025
Internet Archive
Project Gutenberg
……………………
Academia.edu
DOAB – Directory of Open Access Books
Google Books → Kitabınızı tam metin veya ön izleme olarak ekleyebilirsiniz.
HathiTrust → Üniversite kütüphanelerinin ortak dijital
koleksiyonu.
OAPEN
OpenAIRE
ResearchGate
Zenodo
………………………..
ChatGPT:
Çok güzel ve önemli bir soru sordunuz.
Araştırmacıların hazırladıkları kitaplardan gelir hedefi olmadan,
sadece bilgiyi
yayma ve kamuya ulaştırma amacı varsa başvurabilecekleri bir
dizi yol ve web sitesi var. Bunları birkaç grupta toparlayabilirim:
📚 1. Akademik ve
Bilimsel Paylaşım Platformları
·
Zenodo
→ Avrupa Birliği
destekli, tamamen ücretsiz bir bilimsel içerik
arşivi. Kitap, makale, veri seti
yüklenebilir, kalıcı DOI numarası verir.
Academia.edu
→ Akademisyenlerin ve araştırmacıların
çalışmalarını
paylaşabildiği bir ağ.
→ Özellikle
makaleler için yaygın; kitap veya bölümler
de paylaşılabiliyor.
OpenAIRE
·
→ Avrupa merkezli
açık erişim araştırma
platformu.
🌍 2. Açık Erişim Kitap
Platformları
·
Internet Archive
→ Dünyanın
en büyük dijital
kütüphanesi; kitaplarınızı PDF/EPUB olarak yükleyebilirsiniz.
Project Gutenberg
→ Kamuya açık eserler için;
özgün eserler de
kabul edilebiliyor.
DOAB – Directory of Open Access
Books
→ Açık erişim
akademik kitaplar için katalog.
OAPEN
·
→ Akademik
kitapları açık erişimle
yayımlayan bir platform.
📖 3. Üniversite ve Kütüphane
Tabanlı Arşivler
·
Üniversitelerin
Kurumsal
Açık Arşivleri →
Türkiye’de pek çok
üniversitenin “Dergipark”
veya kendi kurumsal arşivi var.
·
YÖK Tez Merkezi → Tezler için
ama kitap benzeri akademik eserleri de kapsayabiliyor.
·
HathiTrust → Üniversite
kütüphanelerinin
ortak dijital koleksiyonu.
🌐 4. Genel Yayın ve Kendi Sitesi
Üzerinden Paylaşım
·
Google Books → Kitabınızı
tam metin veya ön izleme olarak ekleyebilirsiniz.
·
Smashwords /
Draft2Digital
→ Açık
erişim veya ücretsiz e-kitap
dağıtımı
yapmaya olanak verir.
·
Kendi web sitesi
/ blog
(WordPress, Medium, Blogspot) →
Eserinizi doğrudan PDF olarak sunabilirsiniz.
·
GitHub / GitBook → Özellikle
teknik, tarihsel veri ya da kaynakça türü
kitapları paylaşmak için
iyi bir seçenek.
📌 Tavsiyem
·
Eğer
uluslararası
kalıcılık ve ciddiyet isteniyorsa: Zenodo +
Internet Archive ikilisi çok güçlüdür.
·
Eğer
Türkiye’de
ulaşılabilirlik isteniyorsa: Dergipark,
üniversite arşivleri ve kendi siteniz en uygunudur.
·
Eğer
dünya
çapında geniş kitleye ulaşmak isteniyorsa: Google
Books + Academia.edu + ResearchGate eklenebilir.
İsterseniz
size “en
hızlı ve ücretsiz erişim için 3 aşamalı yol haritası” da
çıkarabilirim. Bunu ister misiniz?
Şunu
dedin:
Evet
ChatGPT:
Harika 👍 O zaman
“araştırmacıların kitaplarını gelir hedefi olmadan kamuya en hızlı ve ücretsiz
şekilde yaymaları” için 3 aşamalı yol haritası
şöyle olabilir:
🚀 1. ADIM: Kalıcı
Arşiv ve Güvence
·
Zenodo → Kitabınızı
PDF olarak yükleyin, size DOI numarası
(kalıcı adres) verir. Bu, akademik atıf için çok değerlidir.
·
Internet Archive → Kitabı
yükleyin, hem dünya
genelinde milyonlara açık olur hem de uzun vadeli arşivlenir.
👉 Bu iki adım
kitabınızın kaybolmamasını,
uluslararası alanda kalıcı olmasını garanti eder.
🌍 2. ADIM: Akademik ve Profesyonel
Ağlar
·
Academia.edu ve ResearchGate
→ Kitabınızı
veya bölümlerini yükleyin.
Araştırmacılar,
öğrenciler ve akademisyenler kolayca
ulaşır.
·
DOAB / OAPEN (özellikle
akademik eserler için) → Uluslararası
kataloglarda görünürlük
sağlar.
👉 Bu adım
kitabınızın akademik
dünyada görünür olmasını sağlar.
📖 3. ADIM: Kamuya Açık
Yaygınlaştırma
·
Google Books → Kitabınız
arama motorlarında kolay bulunur.
·
Kendi web
siteniz / blog
→ PDF’yi
doğrudan paylaşabilirsiniz.
·
Sosyal medya
(LinkedIn, X, Facebook grupları) → İlgili gruplarda
duyurmak erişimi hızla artırır.
👉 Bu adım
kitabınızın genel okura, öğrencilere, araştırmacı olmayan
kitlelere ulaşmasını sağlar.
✅ Özet
Yol Haritası:
1. Zenodo
+ Internet Archive →
Kalıcılık
2. Academia.edu
+ ResearchGate
→ Akademik çevre
3. Google
Books + Kendi siteniz →
Geniş kamuya erişim
İsterseniz
ben size bu adımlar için örnek bir metin (kitap tanıtım /
duyuru yazısı) da hazırlayabilirim. Böylece yüklediğiniz her
yerde aynı metni kullanabilirsiniz. İstiyor musunuz?
Şunu
dedin:
Evet
ChatGPT:
Süper 👍 O zaman sizin
için kitap
tanıtım / duyuru metni örneği hazırlayayım. Bunu Zenodo,
Internet Archive, Academia.edu, ResearchGate, Google Books, kendi web siteniz
veya sosyal medyada standart duyuru yazısı olarak
kullanabilirsiniz.
📖 Kitap Tanıtım
Metni (Örnek)
Kitabın
Adı:
[Kitap Adınızı Buraya Yazın]
Yazan:
[Adınız Soyadınız]
Yayın
Yılı: [Yıl]
Erişim:
Ücretsiz, açık erişim
🔹 Hakkında
Bu kitap, [konu hakkında kısa tanıtım:
örn. "Atatürk üzerine yapılan araştırmalarda bibliyografik bir derleme
sunmaktadır" veya "Türk kültür tarihi bağlamında görsel sanatlara
bakışı tartışmaktadır"].
Çalışmamda amacım gelir elde etmek
değil; araştırmacılara,
öğrencilere ve meraklı okurlara güvenilir bir kaynak sunmak ve bilgiyi kamuya
açık hale getirmektir.
🔹 İçindekilerden
Başlıklar
·
[Bölüm
1: …]
·
[Bölüm
2: …]
·
[Bölüm
3: …]
🔹 Erişim ve Paylaşım
Kitabın tam metnine aşağıdaki bağlantılardan
ücretsiz erişebilirsiniz:
·
📂 Zenodo: [DOI linki buraya]
·
📂 Internet Archive: [link buraya]
·
📂 Academia.edu: [link buraya]
·
📂 ResearchGate: [link buraya]
·
📂 Google Books: [link buraya]
🔹 Not
Bu eser tamamen açık erişim
olarak yayımlanmıştır. Alıntı yapılırken yazar adı ve eser adı belirtilmesi
yeterlidir.
👉 Böyle bir metni
hazırlayıp, yüklediğiniz her platformda aynı biçimde kullanırsanız:
·
Ciddiyet
kazanır,
·
Arama
motorlarında daha kolay bulunur,
·
Kitabınızın
yayılımı hızlanır.
İsterseniz
ben size bu metni sizin bir kitabınıza özel olarak
örneklendirebilirim. Bir kitabınızın adını ve konusunu verir misiniz?
ChatGPT
hata yapabilir. Önemli bilgileri kontrol edin.
Gemini
Akademik yayıncılığın zorluklarından biri, özellikle
telif hakları ve kar amacı güden yayınevlerinin kısıtlamaları nedeniyle
araştırmaların geniş kitlelere ulaşmasını sağlamaktır. Gelir amacı gütmeyen
araştırmacılar, çalışmalarını daha geniş bir okuyucu kitlesine ulaştırmak için
çeşitli platformları kullanabilirler. İşte bu amaçla başvurabilecekleri bazı
web siteleri:
Açık Erişim Platformları ve Arşivler
Bu platformlar, bilimsel yayınların ücretsiz ve
serbestçe erişilebilir olmasını hedefler. Araştırmacılar, makalelerini burada
yayımlayarak dünya çapında görünürlük kazanabilirler.
·
Zenodo: CERN tarafından desteklenen ve Avrupa Birliği'nden
fon alan bu platform, araştırmacıların her türlü dijital içeriği (yayınlar,
veriler, yazılımlar, sunumlar) herkese açık bir şekilde depolamasına ve
paylaşmasına olanak tanır. Her yükleme için kalıcı bir dijital nesne
tanımlayıcısı (DOI) atanır, bu da eserin kolayca
alıntılanabilmesini sağlar.
·
arXiv: Özellikle fizik, matematik, bilgisayar bilimi ve
nicel biyoloji alanlarındaki ön baskılar (preprints) için en popüler platformlardan
biridir. Çalışmalar, hakem değerlendirme sürecinden geçmeden önce burada
yayımlanarak hızla paylaşılabilir. Bu, araştırma sonuçlarının hızlı bir şekilde
yayılmasına olanak tanır.
·
SSRN (Social Science
Research Network): Sosyal bilimler,
beşeri bilimler ve hukuk alanındaki makaleler için önde gelen bir ön baskı
arşividir. Makalelerin taslakları ve tamamlanmış halleri burada paylaşılarak
geri bildirim alınabilir ve çalışmaların daha geniş bir kitleye ulaşması
sağlanır.
·
OSF Preprints (Open
Science Framework): Farklı disiplinlerden
ön baskıları barındıran geniş bir ağdır. Araştırmacılar, çalışmalarını kendi
disiplinlerine özel ön baskı sunucularına bağlayarak veya doğrudan OSF
üzerinden paylaşarak açık erişim sağlayabilirler.
Kurumsal ve Kişisel Web Siteleri
·
Üniversite
Repozitörleri: Birçok üniversite,
kendi bünyesindeki araştırmacıların çalışmalarını herkese açık olarak
yayımlayabileceği kurumsal dijital arşivlere sahiptir. Bu repozitörler, kurumun
prestijini artırmanın yanı sıra, araştırmaların daha geniş bir kitleye
ulaşmasına yardımcı olur. Bu siteler genellikle .edu uzantısına sahiptir.
·
Kişisel Web Siteleri
ve Bloglar: Araştırmacılar, kendi
çalışmalarını tanıtan ve ücretsiz olarak indirebilen kişisel web siteleri veya
bloglar oluşturabilirler. Bu, eserlerinin tam kontrolünü ellerinde tutmalarını
sağlar ve okuyucularla doğrudan etkileşim kurma imkânı verir.
Yayınevleriyle Ortaklık Kurma
·
Açık Erişim
Yayınevleri: Bazı yayınevleri,
yazarlara kitaplarının açık erişimle yayımlanması için seçenekler sunar. Bu
modelde, yazar veya bağlı olduğu kurum, yayımlama ücretini öder ve kitap daha
sonra herkesin ücretsiz olarak indirebileceği bir formatta yayımlanır. Bu,
kitabın telif hakkı kısıtlamalarından bağımsız olarak geniş bir kitleye
ulaşmasını sağlar.
Bu platformlar, kar amacı gütmeyen araştırmacıların
çalışmalarını bilim camiasına ve genel halka ulaştırmak için ideal çözümler
sunar. Hangi platformun en uygun olduğu, araştırmanın türüne ve hedef kitlesine
göre değişebilir.
archive.org
gibi kaynakları da belirtir misiniz
archive.org'u da dahil ederek, araştırmacıların kar
amacı gütmeden çalışmalarını geniş kitlelere ulaştırması için
başvurabilecekleri web siteleri ve platformları sizin için güncelledim.
Genel Dijital Kütüphaneler ve Arşivler
Bu platformlar, akademik makalelerden tarihi
belgelere, yazılımlardan video ve ses kayıtlarına kadar geniş bir yelpazede
dijital içeriği barındırır.
·
Internet Archive
(archive.org): Sizin de
belirttiğiniz gibi, "İnternet Arşivi" olarak bilinen bu kâr amacı
gütmeyen kuruluş, web sitelerinin, kitapların, filmlerin ve ses kayıtlarının
dijital bir arşividir. Araştırmacılar, kitaplarını veya makalelerini burada
herkesin erişimine açabilirler. Yüklenen içeriklere kalıcı bir URL verilir, bu da
alıntılanmasını kolaylaştırır.
·
HathiTrust: Özellikle tarihi kitaplar ve belgelerden oluşan büyük
bir dijital koleksiyondur. Kitaplar genellikle kurumlar arası işbirliğiyle
taranır ve araştırmacılar için erişime sunulur.
Açık Erişim Platformları ve Kurumsal
Arşivler
Bu platformlar, özellikle bilimsel yayınların ücretsiz
ve serbestçe erişilebilir olmasını hedefler.
·
Zenodo: CERN tarafından desteklenen bu platform,
araştırmacıların yayınlar, veriler, yazılımlar ve sunumlar dahil her türlü
dijital içeriği açık bir şekilde depolamasına ve paylaşmasına olanak tanır. Her
yükleme için kalıcı bir DOI (Dijital Nesne Tanımlayıcısı) atanır.
·
arXiv: Fizik, matematik, bilgisayar bilimi ve nicel biyoloji
gibi alanlarda ön baskılar (preprints) için popüler bir platformdur. Hakem
değerlendirmesi öncesinde çalışmaların hızla paylaşılmasını sağlar.
·
SSRN (Social Science
Research Network): Sosyal bilimler ve
hukuk alanındaki makaleler için önde gelen bir ön baskı arşividir.
·
OSF Preprints (Open
Science Framework): Farklı disiplinlerden
ön baskıları barındıran geniş bir ağdır. Çalışmalar, disipline özel sunuculara
bağlanabilir veya doğrudan OSF üzerinden paylaşılabilir.
·
Kurumsal Repozitörler: Birçok üniversite ve araştırma kurumu, bünyesindeki
araştırmacıların çalışmalarını herkese açık olarak yayımlayabileceği dijital
arşivlere sahiptir. Bu siteler genellikle .edu uzantısına sahiptir ve kurumun
prestijini artırır.
Özel Alanlara Yönelik Platformlar
Bazı platformlar, belirli disiplinlere odaklanarak
daha hedefe yönelik bir kitleye ulaşmayı sağlar.
·
DergiPark: TÜBİTAK ULAKBİM çatısı altında, Türkiye'deki akademik
dergiler için elektronik ortamda barındırma ve editoryal süreç yönetimi hizmeti
sunar.
·
CiteSeerX: Bilgisayar ve bilgi bilimleri literatürüne odaklanan
ve ücretsiz erişim sağlayan bir dijital kütüphane ve arama motorudur.
·
EconPapers: Ekonomi alanında araştırma belgeleri, makaleler ve
yazılımlar için bir çevrimiçi koleksiyon olan RePEc'e (Research Papers in
Economics) erişim sağlar.
Kişisel Web Siteleri ve Bloglar
Araştırmacılar, kendi çalışmalarını tanıtmak ve
ücretsiz olarak indirilmeye sunmak için kişisel web siteleri veya bloglar
oluşturabilirler. Bu, eserlerinin tam kontrolünü ellerinde tutmalarını ve
okuyucularla doğrudan etkileşim kurmalarını sağlar.
Bu platformlar, kâr amacı gütmeyen araştırmacıların
çalışmalarını bilim camiasına ve genel halka etkili bir şekilde ulaştırmaları
için ideal çözümler sunmaktadır.
Qwen
Qwen3-235B-A22B-2507
araştırmacılar
hazırladikları kitaplardan gelir hedefleri yoksa kamuya yaymak için hangi web
sitelerine başvurmalılar
Eğer
araştırmacılar hazırladıkları kitapları ticari amaç gütmeksizin, yani gelir elde etmek istemeden kamuya açık şekilde
ücretsiz olarak paylaşmak istiyorlarsa, bunu yapmak için birçok güvenilir ve
akademik/web tabanlı platform mevcuttur. İşte bu tür amaçlar için uygun web
siteleri ve platformlar:
🌐 1. Open Access (Açık Erişim)
Akademik Platformlar
🔹 Zenodo (https://zenodo.org )
·
Avrupa Araştırma Alanı (CERN
destekli) tarafından desteklenir.
·
Her türlü araştırma çıktısı (kitap,
rapor, veri, yazılım) yüklenebilir.
·
DOI (dijital nesne tanımlayıcı)
verilir, alıntılanabilir.
·
Ticari olmayan, tamamen açık
erişimli.
🔹 figshare (https://figshare.com )
·
Araştırmacılar için açık erişimli
paylaşım platformu.
·
Kitaplar, bölümler, sunumlar, veriler
paylaşılabilir.
·
DOI verilir, indirme istatistikleri
takip edilebilir.
🔹 CORE (https://core.ac.uk )
·
Açık erişimli akademik içerikleri
toplayan bir arama motoru ve depo.
·
Kurumunuzun veya bireysel olarak
yüklediğiniz içerikleri indeksler.
📚 2. Akademik ve Eğitim
Kuruluşlarının Açık Ders Malzemeleri (Open Educational Resources - OER)
Platformları
🔹 OAPEN (https://www.oapen.org )
·
Özellikle akademik kitaplar
(monograflar) için açık erişimli bir kütüphane.
·
Yayıncılarla iş birliği yapar ama
bireysel araştırmacılar da kurumları aracılığıyla yükleyebilir.
·
Avrupa merkezli, kaliteli akademik
içerikler barındırır.
🔹 Directory of Open Access Books (DOAB) (https://www.doabooks.org )
·
Sadece açık erişimli akademik
kitapları indeksler.
·
Kitabınız OAPEN gibi platformlarda
yer alıyorsa, DOAB tarafından otomatik indekslenebilir.
🏫 3. Üniversite veya Kurumsal
Açık Erişim Repoları (Institutional Repositories)
·
Eğer araştırmacı bir üniversitede
çalışıyorysa, kendi üniversitesinin açık
erişim deposuna (örneğin: Boğaziçi Üniversitesi
Kurumsal Arşiv, Ankara Üniversitesi Açık Erişim Sistemi) kitap veya kitap
bölümü yükleyebilir.
·
Bu tür repolar genellikle TÜBİTAK ULAKBİM ile entegre çalışır ve Türkiye’deki akademik çalışmaların görünürliğini
artırır.
🇹🇷 Türkiye’de Kullanılabilecek Platformlar
🔹 TÜBİTAK ULAKBİM Açık Erişim Sistemi (AES)
·
Araştırmacılar projeleri, yayınları
ekleyebilir.
·
Kitap ve kitap bölümü eklemek mümkün,
ancak doğrudan dosya yükleme sınırlı olabilir.
·
En iyi kullanım: kurum aracılığıyla
kurumsal repo ile birlikte.
🔹 DergiPark (https://dergipark.org.tr )
·
Asıl amacı dergiler olsa da, bazı
üniversiteler kitap ve kitap bölümlerini de buraya eklemektedir.
·
Özellikle OER (Açık Eğitim
Kaynakları) için kullanılabilir.
🔹 Academia.edu (https://www.academia.edu )
·
Resmi bir açık erişim deposu olmasa
da, dünya çapında çok sayıda
akademisyen tarafından kullanılır.
·
PDF olarak kitap veya bölüm
paylaşılabilir.
·
Ticari amaçlı değil, ancak reklamlar
içerir.
🔹 ResearchGate (https://www.researchgate.net )
·
Benzer şekilde, akademisyenlerin
yayınlarını paylaşmaya kullandığı bir platform.
·
Tam metin yükleme imkânı sunar.
·
Yayıncı izni gerekebilir (özellikle
telif hakları devredilmişse).
✅ Öneri: Hangi Yolu İzlemeli?
|
Global erişim,
DOI, kalıcı arşivleme |
Zenodoveyafigshare |
|
Akademik kitap
(özellikle monograf) |
OAPEN+DOAB |
|
Üniversite içi
ve ulusal görünürlük |
Kurumsal açık erişim repo+TÜBİTAK AES |
|
Hızlı paylaşım,
akademik ağ içinde tanınma |
Academia.eduveyaResearchGate |
⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler:
·
Kitabın telif hakkı size ait mi?
Yoksa bir yayıneviyle anlaşma var mı?
·
Eğer yayıneviyle sözleşme
imzalandıysa, hangi sürümün (pre-print,
post-print) paylaşılabileceğini kontrol edin.
(SHERPA/RoMEO: https://v2.sherpa.ac.uk/romeo )
·
Mümkünse, Creative Commons (CC)
lisansı (örneğin CC BY-NC-SA) ile paylaşın, böylece
kullanıcılar nasıl kullanabileceğini bilir.
📌 Sonuç:
Araştırmacılar,
kitaplarını ticari olmayan bir şekilde
kamuya açık hale getirmek
istiyorsa:
Zenodo veya figshare → En iyi başlangıç noktası.
Kurumsal repo + TÜBİTAK AES → Türkiye’de görünürlik için ek avantaj.
OAPEN/DOAB → Akademik kitaplar için profesyonel platform.
Bu şekilde hem
kalıcı bir arşiv oluşturmuş olursunuz hem de dünya genelinde erişilebilirlik
sağlarsınız.
İsterseniz örnek
bir paylaşım süreci de adım adım anlatabilirim.
……………………………………………….
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder