İSTANBUL’DAKİ RİSKLİ 550.000 HANENİN GÜÇLENDİRİLMESİNİN MALİYETİ 5 MİLYAR DOLAR

İSTANBUL’DAKİ RİSKLİ 550.000 HANENİN GÜÇLENDİRİLMESİNİN MALİYETİ 5 MİLYAR DOLAR

Bülent Ağaoğlu

26 Eylül 2019’da yaşanan 5,8 büyüklüğündeki İstanbul Silivri depremi sebebiyle;

Prof. Dr. Haluk Eyidoğan'dan bir alıntı;

“"Nüfusun yüzde biri ağır yaralanacak ve vefat edecek"

"Resmi raporlarda İstanbul’da 7 ve daha büyük bir deprem olduğunda nelerle karşılaşacağımız belli. Nüfusun yüzde biri ağır yaralanacak ve vefat edecek, binalarında yüzde 10’u 15’i ağır hasar alır. Bu senaryolar zaten yapılmış.". 27.9.2019. https://t24.com.tr/haber/prof-eyidogan-marmara-da-onumuzdeki-30-yil-icinde-7-ve-daha-buyuk-bir-deprem-olma-olasiligi-yuzde-65,841257  

İstanbul’un nüfusu için 16 milyon ( https://www.sabah.com.tr/yasam/2019/06/16/istanbulda-kac-kisi-yasiyor-iste-2019-istanbul-nufusu ) baz alındığında vefat sayısı 160 bin olarak karşımıza çıkıyor.

Cumhuriyet gazetesi köşe yazarı Orhan Bursalı'dan bir alıntı;

“150 bin bina riskli

Affedersiniz sayın hükümet büyüğümüz Fuat Bey..

Gelin bir hesap yapalım.

Bilimsel bilgiler ışığında en iyi İstanbul deprem senaryosunu hazırlayan Prof. Dr. Mustafa Erdik’tir.

Son senaryosunda diyordu ki: 40 bin civarında bina çok ağır hasara veya yıkıma uğrayacaktır.

Bu depremde oluşabilecek, sadece bina hasarı kaynaklı mali kayıp 37 milyar - 102 milyar TL tutarına ulaşmaktadır.

İstanbul’daki binaların yaklaşık yüzde 14’ü (150 bin bina veya yaklaşık 550 bin hane) deprem riskli olarak tanımlanıyor.

En büyük tehlike: 1980 öncesi yapılmış 4-7 katlı betonarme binalar en çok hasar görme ihtimaline sahip. (Eminönü, Fatih, Zeytinburnu, Bakırköy, Bahçelievler, Küçükçekmece’nin güneyi ve Avcılar, Beyoğlu, Eyüp ve Bayrampaşa.. Kısmen daha az hasar alacak bölgeler Kadıköy, Maltepe ve Kartal)”. http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/1604565/_Deprem_afet_sistemimizi_dunya_gipta_ile_izliyor.__Peki__ama_nesini_.html

Yukarıda yer alan “yaklaşık 550 bin hane” deprem riskli ise bu evlerin (dairelerin) toplam  güçlendirme maliyetini hesaplamaya çalışalım;

Yakında görüştüğüm 24 yıldır bu işi yapmakta olan çok sayıda referansı bulunan bir güçlendirme firması sahibi 100m2 daire için inşaat maliyetinin %40’ına güçlendirme yapılabileceğini söyledi m2 maliyeti için 2.000 TL’yi baz aldı ve 5 katlı 20 daireli bir apartman için 80 bin TL bir fiyat çıkardı.

Hayal edelim ki, devlet İstanbul’da riskli olan bütün bu 550 bin hane için güçlendirme kararı almış, bunun da maliyetini kendisi üstlenmiş olsun.

550.000 hane  x 50.000 TL güçlendirme maliyeti:  27500000000 TL.=ABD Doları. 4 milyar 830 bin 512 dolar.

Demek ki yıllardır büyük dert ettiğimiz İstanbul’un deprem sorunu önemli ölçüde çözmenin bedeli sadece 5 milyar dolar.

Karşı görüş olarak mesela denilebilir ki; "Bunlar riskli yapılardır. Hane başına bu konutlar için toplam 5 milyar dolara güçlendirme mümkün değildir".

Bu durumda detaylı maliyet değerlendirmeleri ortaya konulması gerekecektir. Nasıl bir tablo ortaya çıkacağı berraklaşmış olacaktır.


Şimdiye kadar riskli hanelerin toplam olarak ne kadar bir bedelle güçlendirmesinin mümkün olacağı konusunda incelemeler yapılmış mıdır...

Geriye dönük kayıkçı kavgalarına, suçlamalara girmeden, pozitif yaklaşıma odaklandığımızda Vatandaş olarak beklentimiz acilen bir eylem planıyla 5 milyar dolara riskli 550 bin hanenin güçlendirilmesidir.

Bunlar İstanbulluların yaşadığı evlerdir. Konutlar dışındaki diğer yapıları kapsamamaktadır.

Bütün Hanelerin Güçlendirme Maliyeti Hesabı

“İstanbul’un hanehalkı büyüklüğü 3,39”. https://www.drdatastats.com/turkiye-hanehalki-buyuklugu-haritasi-2018-yili/

Buradan hareketle hane sayısı hesabı;

16.000.000 milyon nüfus / 3.39: 4.719.764 hane sayısı.

4719764 x 50000 TL. daire başı güçlendirme maliyeti: 235988200000 TL. =

41.293.493.702,08 ABD Doları (Yuvarlak hesap 42 milyar dolar)

Bütün bu yazılanlara karşı çıkılabilir.

Fakat konunun tartışılması, detaylı analiz edilmesi, incelenmesi çok büyük bir ihtiyaç olsa gerek. Çünkü 200 bin insanımızın ölmesi riski bulunmaktadır...


İstanbul’daki Hane Sayılarına İlişkin Bazı Kaynaklar;

“Uras''ın verdiği bilgilere göre, hane halkı sayısının illere göre sıralamasında 3 milyon 886 bin 890 ile İstanbul ilk sırada yer alırken,”. 24.2.2014. https://www.yenisafak.com/aktuel/yasadiginiz-sehirde-kac-hane-var-621184

“Istanbul’da hane sayısı 2.400.000 civarı…” 15.12.2007. http://blog.milliyet.com.tr/gazete-mi--yoksa-adressiz-dagitim-mi-/Blog/?BlogNo=81164

“İstanbul’daki ev sayısı her geçen yıl hızla artıyor. 5 bin 461 km2’lik yüz ölçümüne sahip olan İstanbul’da nüfus 14,5 milyona dayanırken, son verilere göre İstanbul geneli itibari ile 5,5 milyon adet konut bulunduğu belirtiliyor. Bu konutların 450 bin adedinin ise markalı konut projeleri olduğu ifade ediliyor.”. https://www.milliyetemlak.com/dergi/istanbulda-tuketilebilecekten-daha-fazla-mi-ev-var/

“İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), İstanbul sınırları içerisindeki yapı sayısının 1 milyon 528 bin 782 olduğunu açıkladı.

İBB Bilgi İşlem Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan "Tech İstanbul" dergisinin Aralık ayı sayısında yer alan bilgilere göre, İstanbul sınırları içerisinde 1 milyon 528 bin 782 adet yapının bulunduğu belirtildi.”. 24.12.2017. https://haber.sol.org.tr/toplum/istanbuldaki-bina-sayisi-aciklandi-222240

“İstanbul’un 34 bölgesindeki 1.417 markalı konut projesinin yer aldığı araştırmaya göre İstanbul’daki markalı konut sayısı 560 bine ulaştı.”. 10.3.2017. https://www.zingat.com/blog/istanbulda-markali-konut-sayisi-560-bin/  

“İstanbul’un hanehalkı büyüklüğü 3,39”. https://www.drdatastats.com/turkiye-hanehalki-buyuklugu-haritasi-2018-yili/

1.10.2019



EK:

- Tehlikeli olduğu belirlenen binalar incelenen ilçelerin her tarafına saçılmış durumda. Bu 

durum, sadece belirli bölgelerde yapılacak kentsel dönüşüm çalışmalarıyla İstanbul 

genelinde deprem riskini azaltma hedeflerini neredeyse imkansız kılıyor. Tehlikeli binaların 

yıkılması veya güçlendirilmesi gerekiyor. Güçlendirme için binanın sadece 

yıkılmamasını hedefleyen basit ve ekonomik yöntemlere ihtiyaç var.”. 

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/diger/127808/Depremde_yikilacak_binalar_belirlendi.html