doi sadece dijital yayınlar için mi 1.9.2025

doi sadece dijital yayınlar için mi

1.9.2025

ChatGPT:

Hayır, DOI (Digital Object Identifier) yalnızca dijital yayınlar için sınırlı değil, ama çoğunlukla dijital içeriklerde kullanılıyor. Açıklayayım:

1. Temel Amaç: DOI, bir yayını (makale, kitap, veri seti, tez, rapor vs.) kalıcı ve benzersiz şekilde tanımlamak için oluşturulmuş bir sistemdir. Yani DOI, yayın dijitalde olsun veya basılıda olsun, ona özel bir “kimlik” verir.

2. Dijital Yayınlar: Çoğunlukla akademik makaleler, dergiler, kitap bölümleri ve veri setleri için verilir. Çünkü DOI, çevrimiçi erişimde doğrudan URL’ye yönlendirme sağlar ve kalıcıdır.

3. Basılı Yayınlar: Basılı kitap veya dergiler için de DOI alınabilir. Hatta bazı kitap yayınevleri, kitapları hem basılı hem dijital olarak yayımladıklarında DOI kullanıyor. DOI, fiziksel kopyaya değil, eserin tanımına ve kaydına verilir.

4. Gelişmeler: Günümüzde DOI sistemi, akademik içerilerin ötesinde raporlar, standartlar, patentler, konferans sunumları gibi çeşitli materyallere de uygulanabiliyor.

Özetle: DOI çoğunlukla dijital yayınlar için kullanılıyor ama yalnızca dijitalle sınırlı değil; amaç benzersiz ve kalıcı bir tanımlayıcı sağlamak.

İstersen sana DOI ile ISBN farkını da açıklayabilirim; çoğu kişi karıştırıyor. Bunu yapayım mı?

Şunu dedin:

evet

ChatGPT:

Tamam, DOI ve ISBN arasındaki farkı adım adım netleştirelim:

---

1. Amaç

• DOI (Digital Object Identifier): Yayını dijital ortamda benzersiz ve kalıcı olarak tanımlamak. Yayının çevrimiçi erişimi olmasa bile DOI atanabilir. Ama genellikle dijital erişim için kullanılır.

• ISBN (International Standard Book Number): Kitapları ticari ve kütüphane sistemlerinde tanımlamak için uluslararası standart bir numara. Basılı veya dijital tüm kitaplar için geçerlidir.

---

2. Kapsam

• DOI: Akademik makale, kitap bölümü, tez, veri seti, rapor, konferans bildirisi gibi pek çok materyale verilebilir.

• ISBN: Sadece kitap ve kitap benzeri yayınlar için (basılı veya e-kitap).

---

3. Yapı

• DOI: Örn. 10.1234/abcd.5678

  • 10. → DOI ön eki

  • 1234 → Yayıncı kodu

  • abcd.5678 → Yayın özel kodu

• ISBN: Örn. 978-3-16-148410-0

  • Uluslararası standart format, basılı kitapları takip etmek için tasarlanmış.

---

4. Kullanım Alanı

• DOI: Akademik atıflarda ve kütüphanelerde, dijital içeriklere erişim linki sağlamak için kullanılır.

• ISBN: Kitap satış, stok, kataloglama, kütüphane sistemlerinde kullanılır.

---

5. Kalıcılık ve Link

• DOI: Kalıcı çevrimiçi bağlantı sağlar (https://doi.org/10.1234/abcd.5678)

• ISBN: Sadece kitabı tanımlar, direkt link vermez.

---

Kısaca: DOI → dijital ve akademik odaklı benzersiz kimlik; ISBN → kitap odaklı ticari/kataloglama kimliği.

İstersen sana DOI ve ISBN’in birlikte kullanıldığı durumları da örnekleyebilirim; bu da çoğu kişi için kafa karıştırıcı oluyor. Bunu yapayım mı?

ChatGPT hata yapabilir. Önemli bilgileri kontrol edin.