“İSTANBUL
ŞEHİR KÜTÜPHANESİ ÇALIŞTAYI” (5-6 EYLÜL
2015, SAPANCA) SEBEBİYLE
BÜLENT AĞAOĞLU ÖNERİLERİ
İstanbul,
9 Eylül 2015
İçindekiler
ADI
·
Katip
Çelebi Türkiye'nin ilk araştırmacısıdır, incelemecisidir. Dünyada başka bir
örneği bulunmayan bibliyograftır. Bu bakımdan adı Kütüphaneye verilebilir:
"Katip Çelebi İstanbul Şehir Kütüphanesi"
BAĞIŞLAR
·
Ülkemizde
önemli kapsamda kitap bağışlamış olan insanlarımız hakkında bir kitap
hazırlanabilir. 1. Ne kadar ve nereye bağışlamış; 2. Bu kişilerin kısaca hayat
hikayeleri.
·
Her
yıl ülkemizde kitap bağışlayan insanlardan seçileceklere ödül verilebilir.
BAŞARI
·
Kullanıcıya
kolaylık sağlayan hizmetler çoğaltılırsa, kampanyalarla tanıtılırsa kütüphane
kullanımının artacağı tahmin edilebilir.
BİNA
·
Kütüphanenin
kullanıcı masa ve iskemlelerinin çok ergonomik olmasında yarar olsa gerek.
FIRSATLAR
·
Mevcut
kütüphanecilik sorunlarımız aynı zamanda yaratıcı düşüncelerin harekete
geçmesi, filizlenmesi için fırsatlardır.
HALKLA İLİŞKİLER
·
Kütüphanenin
ilgi çekmesi için hikaye olarak yazılabilecek konular tespit edilebilir.
·
Ülkemizde
kütüphanelere ilgi çekmek için yayınlanan hikaye türü anlatım kitapçıkları
saptanabilir.
·
Ülkemizde
çocuklara kütüphaneleri sevdirmek için yayınlanan kitapçıklar saptanabilir.
·
Dünyadan
kütüphane okuyucu salonlarının yukarıdan çekilmiş cazip fotoğrafları İŞK web
sitesinde bir Galeri'de yayınlanabilir.
HEDEFLER
·
Nitelikli
bilgilere erişim için düzenlemeler yapmak.
·
Yaratıcı
uygulamalarıyla, çözümleriyle ses getirmek, algı oluşturmak. (Sorunlar ne
olursa olsun yaratıcı düşünme teknikleriyle bunlara çare bulmaya çalışmak).
·
Ülkemizde
henüz başarılamayan kütüphanecilik işlerini başarmayı hedeflemek.
·
Balkanlar
ve Ortadoğu'nun en iyi kütüphanesi olmak.
·
Kaynaklara
bakmadan, onları değerlendirmeden görüş beyan etme alışkanlığının azaltılmasına
katkıda bulunmak.
·
Yıldız
olmak.
·
Batı'yı
araştırma çalışmalarına (Garbiyat=Batı İncelemeleri) kolaylık sağlayacak
düzenlemeler yapmak.
·
Kısa
sürede 1 numaralı kütüphane olmak.
·
Sorun
Çözme Kabiliyetinin artmasına katkıda bulunmak. "Sorun Çözme Kabiliyeti:
SÇK, sorunların köklerini doğru teşhis etmek ve kaynaklarını bu kök sorunlara
tahsis edebilme becerisine sahip olmak demektir. Toplumumuz ise, maddi ve
manevi enerjisinin çoğunu, sorunların işaretleri (semptomları) ile boğuşmaya
harcamak gibi olumsuz bir alışkanlığa sahiptir. Bu alışkanlığın değiştirilmesi,
varlığımızı sürdürebilme ile neredeyse eş anlamlıdır." http://www.beyaznokta.org.tr/oku.php?id=203
·
İlk
aşamada Halk Kütüphanesi + Araştırma Kütüphanesi + İstanbul Kütüphanesi
fonksiyonlarını aynı binada veya yanyana 3 ayrı binada görecek bir
"İstanbul Kütüphanesi" kurulabilir. Bu tecrübe 3-5 yıl yaşandıktan
sonra ana hedef İstanbul'da Milli Kütüphane fonksiyonlarını görecek büyük bir
kütüphane ayrı bir yerde kurulabilir. Çünkü Beyazıt Devlet Kütüphanesi mekanını
büyütmek imkanı olmasa gerek. Bu Milli Kütüphane'nin detayları şimdiden
düşünülmeye başlanabilir, planlanabilir.
·
İstanbul'da
yaşamakta olan kültüre meraklı kişilerden çok sayıda destek gelmesini
sağlayacak şekilde organize olunabilir. Bu kişilerin desteğini sağlamak 1.
derece önemli konulardan olsa gerek.
·
Başka
ülke kütüphaneleriyle kapsamlı ilişkiler geliştirilebilir.
HİZMETLER - Çekim Etkisi
Yaratabilecek Düzenlemeler
·
Şaşırtıcı
kütüphane fotoğrafları derlenip İŞK Web sitesine konulabilir. http://www.artsjournal.com/realcleararts/Hofer-Trinity-library.jpg
·
Bilginin
önem ve değeri konusunda kısa az öz çarpıcı-etkileyici bilgiler içeren kitapçık
yayınlanabilir.
·
Ülkelerin
milli kütüphanelerinin tepeden (havadan) çekilmiş fotoğraf görüntüleri yayınlanabilir.
·
Geçmişte
ünlü araştırmacılarımızın kütüphanelerde çekilmiş fotoğrafları varsa bunlar bir
yayında derlenebilir.
HİZMETLER - Çeşitli
Etkinlikler
·
Kütüphane
her yıl ödüller verilebilir. Bunun için dünyadaki uygulamalar tespit
edilebilir.
·
Bilgi
Okur Yazarlığı (Bilgi Erişim) kursları düzenlenebilir.
·
Kütüphaneciliğimiz
için yapılması gereken projeler çalıştayı / sempozyumu düzenlenebilir.
·
Kütüphanede
günümüze kadar işlenmeyen konularda Kütüphanecilik sempozyumları yapılabilir.
Mesela kullanıcılar için yapılabilecek sempozyumlar gelenek haline gelebilir.
(Dünyada kullanıcılar için sempozyumlar yapılmışsa bunlara ilişkin bilgiler
derlenebilir). Bu sempozyumlarda farklı bakış açıları ortaya konulabilir.
·
Web
sitesinde kütüphanecilik haberleri duyurulabilir.
·
Bilgi
kalitesi kursları düzenlenebilir.
·
Araştırmacıların
özendirilmesi için etkinlikler düzenlenebilir.
·
Yılın
araştırmacısı ödülleri verilebilir. Genç Araştırmacı Ödülü / Sosyal Bilim
Araştırmacısı Ödülü. / Üniversite dışı araştırmacılığı meslek edinenler ödülü.
·
"Sayısallaştırma
Ödülü" konulabilir. Bilim kültür
sanat alanlarımızda çok eser vermiş değerlerimizin yapıtlarını dijitalleştiren
kişi ve kuruluşlar arasından seçileceklere ödül verilebilir.
·
2
senede bir okuma alışkanlıkları sempozyumu düzenlenebilir.
·
"Ülkemizde
kütüphaneleri nasıl cazip hale getiririz" konulu fikir yarışması
düzenlenebilir.
HİZMETLER - Konu Odaları
·
Açık
Raf Sisteminde konu odaları düzenlenebilir.
·
Ar-Ge
/ Buluşlar / Patentler
·
Balkanlar
·
Bibliyografya
·
Bilim
·
Eğitim
·
Garbiyat
/ Batı Araştırmaları-İncelemeleri.
·
İnovasyon
/ Yaratıcılık
·
İstanbul
·
Kütüphanecilik (Bir odada ülkemizde kütüphanecilik hakkında
çıkan bütün kitaplar bulundurulabilir)
·
Selçuklu
ve Osmanlı İmparatorlukları
·
Sanat
·
Teknoloji,
Yüksek Teknoloji (İleri Teknoloji)
HİZMETLER - Projeler
·
Kütüphanenin
hizmetleri yanında çok sayıda projesi de olursa, kütüphanecilik alanımızdaki
önemli boşluklar giderilme yoluna girebilir.
HİZMETLER - Sağlanabilecek
Kolaylıklar
·
YÖK
tezlerinden izin verilmeyenleri indirme imkanı sunulabilir. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/dosyalar/tubess.pdf
·
İnsanları
kütüphanelere çekmek için önemli kolaylıklar sağlanabilir.
·
İnternette
Türkçe önemli kaynaklardan bazıları fark edilemeyebilmektedir. Webde
kullanıcılar için kaliteli kaynak olabilecek özellikle yerli yayınların bir
listesi hazırlanabilir. 2 örnek; Türkler. 21 cilt. https://archive.org/details/TurklerAnsiklopedisi // Osmanlı: https://archive.org/details/Osmanli_vol.1
·
Hizmet
yönü çok kuvvetli olmalı. Ülkemizde görülmemiş kütüphanecilik hizmetleri
verilmeli.
·
Açık
raf sistemi bulunmalı.
·
Periyodik
olarak konu kaynakçaları hazırlanabilir.
·
Dergipark
projesinin kullanıcılar için çeşitli kolaylıkları içerecek şekilde
geliştirilmesi için girişimlerde bulunulabilir.
"DergiPark, Turkish Citation Index'e temel oluşturacak biçimde WOS
ile uyumlu bir makale yapısına sahiptir. Bu yüzden DergiPark'ta yer alan
dergilerdeki makaleler daha sonradan hiç bir işleme gerek kalmaksızın doğrudan
bu sistemin bir parçası olabileceklerdir. Makale benzerlik analizi, yazarın
çalıştığı kurumun standart bir listeden seçimi veya önerilmesi, anahtar kelime
vermede thesaurus kullanım imkanı vb. pek çok hizmetin DergiPark Projesi
kapsamında geliştirilmesi çalışmaları hızla devam etmektedir. Projeyle ilgili
her türlü görüş ve öneri için dergipark@ulakbim.gov.tr adresi üzerinden
iletişime geçebilirsiniz." http://dergipark.ulakbim.gov.tr/index2.php?p=hakkinda
·
Kütüphane
kataloğunun Tezorus imkanı sunabilmesinin sağlanması.
·
Ülkemizde
yayınlanmış bedelsiz, açık tam metin kitaplara ilişkin linkler açıklamalı
olarak verilebilir. (Yerli dijital kaynakların veritabanı yaratılabilir.)
·
Kütüphanenin
web sitesinde SSS bölümü yer alabilir.
·
Ülkemizde
yeni çıkan kitapların tam kaynakçası yapılabilir.
·
Kullanıcı
odaklı hizmetlere çok ihtiyaç var. Bu çok çok önemli. Mesela, ülkemizde yeni
çıkan kitap ve dergilerin hemen hizmete sunulmasının imkanları araştırılabilir.
·
Araştırmacılığın
teşviki için konu kaynakçalarının çoğalması gerekir.
·
Dünyada
önde gelen kitap ve makale bilgi bankalarına abone olunabilir, kütüphaneye
gelenler bunları kullanabilmelidir.
·
Yıl
içinde yayınlanan tüm kitap, tez , bildirilerin ve dergi makalelerinin künyeleri özel bir veri
tabanında taranabilmelidir.
·
Mevcut
yerli paralı bilgi bankalarına abone olunabilir.
·
Yayın
arama rehberi çalışması hazırlanabilir.
·
Yeni
yayınlanan kaynakçaların, gerekli izinler alınarak İŞK web sitesinde
yayınlanması imkanları araştırılabilir.
·
Ülkemizde
yayınlanmış popüler tarih dergilerinde yer alan makaleler ve haberler gerekli
izinler alınarak sayısallaştırılabilir.
·
Dergiler
bölümü açık raf sisteminde olursa…
·
İstanbul
Kütüphanelerindeki dergilerin toplu kataloğu hazırlanabilir.
·
Türkiye'de
yayınlanmış bütün dergilerin dijital kopyalarının kütüphanede yer almasının
imkanı araştırılabilir.
·
Yeni
çıkan kitaplar hemen kütüphanede yerini alabilirse…
·
Sosyal
bilim alanında mevcut yerli akademik olan ve olmayan makale dergilerinin
indeksi webde yayınlanabilir. Daha sonra geriye gidilmelidir.
·
Ülkemizde
kaynakçası üretilmemiş önde gelen konularda kaynakçalar hazırlanabilir.
·
Gale
indeksleri türü indekslerin ülkemizde hazırlanması imkanları araştırılabilir. (
http://www.cengage.com/search/showresults.do?N=197 adresinde solda; Browse Products )
·
Online
bir toplu katalog yaratılabilir: Kitap, makale, tez, yazma va raporların
künyeleri bu katalogda yer alırsa büyük kolaylık olur.
·
Talep
edildiğinde Kütüphanede bulunmayan kaynakları KİTS benzeri bir proje ile
İstanbul'daki başka kütüphanelerden sağlamak.
·
https://www.oclc.org/oaister.en.html http://oaister.worldcat.org/ kataloğunda 23 milyon dijital kaynak vardır.
Bunun gibi e-kitap depolarının (veritabanlarının) web adresleri derlenip webde
bir sayfada sunulabilir.
HİZMETLER -
Sağlanabilecek Kolaylıklar - Sayısallaştırma
·
Nisan
2013 itibariyle Google 30 milyon kitabı taramıştır… (Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Google_Books )
·
1945
yılından önce vefat eden yazarların telif hakkı süresi günümüz itibariyle
dolmuştur. Bu yazarların eserleri taranıp webe konulabilir.
·
Kamuda
Dijital Kaynaklar Başkanlığı kurulması için girişimlerde bulunulabilir.
·
Kurumlardan
yayınladıkları bütün kitapları ve dergileri internette bedelsiz olarak sunanlar
gereken düzeyin altında. Bu konuda vizyon ortaya konulmasına çok ihtiyaç var.
Bu kapsamda 3 girişim örnek teşkil ediyor. Resmi Gazete’nin 1921’den, Milliyet
gazetesinin de 1950’den bu yana bütün sayıları bedelsiz olarak internet
üzerindedir. TÜİK’in de 4500 civarında kitabı internet üzerindedir. Mesleki
kuruluşlar, Sivil Toplum Kuruluşları kendi kitaplarını ve dergilerinin tüm eski
sayılarını taratıp internete sunmalılar. Bunun için girişimler yürütülebilir.
·
Bir
çok kültür değerimiz var. Bunların yazdıkları internette yer almalı. Bunun için
üniversiteler ve mesleki kuruluşlar, mensuplarının eserlerini tarayabilir.
Varislerin de kültür değerlerimizin eserlerinin internette yer almasının
sağlanması için yapılması gerekenler vardır. Varislerin büyük düşünüp telif
peşinde olmamaları erdemli bir davranış olacaktır. Bunun için girişimler
yürütülebilir.
·
İnternet
üzerinde dijital kaynak içeren web sitelerinin ve intranet hizmetlerinin
kullanıcılar yönünden mevcut durumu, sorunları da içerecek bir şekilde makale
veya rapor yoluyla ortaya konulmalıdır. Mesela sıklıkla arızalı olan siteler bulunmaktadır.
·
Taranmamış
1987 öncesi tezlerin taranması için ilgili kuruluşlar nezdinde girişimler
yapılabilir.
·
Derleme
kanununa bir madde eklenip gazetelerin bastıkları her sayının pdf kopyasını
Kütüphaneye göndermeleri sağlanabilir
mi, konusu üzerinde girişimlerde bulunulabilir.
HİZMETLER -
Sayısallaştırma
·
Başarılı
sayısallaştırma uygulamalarının hikayelerini de anlatmak üzere bir kitapçık
yayınlanabilir. Web sitesi kurulabilir. Dijital kaynaklar dünyasında neler
yapılıyor haberleri verilebilir. Bu işin nasıl yapılabileceği anlatılabilir.
Firma isimleri verilebilir. Bunlar farkındalık yaratılmasını sağlayacaktır.
·
1945
yılından önce vefat eden yazarların telif hakkı süresi günümüz itibariyle
dolmuştur. Bu yazarların eserleri taranıp webe konulabilir. Devamında her sene
bitiminde (1946…) telif süresi dolan yazarların eserleri sayısallaştırılabilir.
HİZMETLER - Yayınlanabilecek Kitaplar
·
"Ruhumuzun
Büyülü Tapınakları : İstanbul Kütüphanelerinden Anılar" kitabı benzeri
kitaplar yayınlanabilir. Bu şekilde yayınlanabilecek kitapların neler olması
gerektiği kısaca listelenebilir. http://istanbulkutuphaneci.org/ruhumuzun-buyulu-tapinaklari-istanbul-kutuphanelerinden-anilar/
·
Kütüphane
hizmetleri sözlüğü yapılabilir.
·
G8’lerde
kütüphane hizmetleri konulu bir rehber kitap hazırlanabilir.
·
Türk
Kütüphaneciliğinin Sorunları dokümanı hazırlanabilir.
·
Kitapseverler
kitabı hazırlanabilir.
·
Dünyada
kütüphanecilik alanında yaşanan yeni gelişmelerden önemli olanlar derlenip
bunların bilgileri webde yayınlanabilir.
·
Türkiye'nin
üniversite dışı araştırmacılar / incelemecileri (etütçüleri) kitabı hazırlanablir. Aşağıdaki örnek isimler gibi, titizlikle
büyük emek veren insanlarımız hakkında bir toplu biyografi kitabı maalesef
yoktur. Bunun faydası ne olur, yazmakta
yarar var. Abdülbaki Gölpınarlı, Ahmet Refik Altınay, Alpay Kabacalı, Attila
İlhan, Aytunç Altındal, Cahit Öztelli, Evliya Çelebi, Fethi Naci, Hulki Aktunç,
İbnülemin Mahmut Kemal İnal, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, İsmail Hami Danişment,
Katip Çelebi, Murat Bardakçı, Orhan Şaik Gökyay, Osman Nuri Ergin, Refik Ahmet
Sevengil, Reşat Ekrem Koçu, Sadık Albayrak, Selim Nüzhet Gerçek, Sunay Akın,
Şükran Kurdakul , Türker Acaroğlu.
--------------------
·
Ülkemizde
zorluklarla mücadele edip kütüphaneciliğe öncü katkılarda bulunan 13 kişinin
öyküleri bir kitapçıkta toplanıp yayınlanmalıdır. "Zorluklarla mücadele
edip kütüphaneciliğe hizmet edenler kitabı ve belgeseli
Hedef
kitle: Kütüphaneci
Amaç:
Bir vefayı yerine getirmek. Genç kuşakların bilgi eksikliğini gidermek.
Geçmişte büyük düşünen insanların özelliklere gençlere örnek olmasına katkıda
bulunmak.
Kapsam:
Örneğin
aşağıdaki isimler:
Katip
Çelebi (bibliyograf)
Ali
Emiri (bağışçı)
Osman
Ergin (bağışçı)
Muallim
Cevdet (bağışçı)
Adnan
Ötüken (kütüphane kurucusu)
İsmail
Saib Sencer (kütüphane müdürü)
Seyfettin
Özege (bibliyograf)
Hakkı
Tarık Us (bağışçı)
Muzaffer
Gökman (kütüphane müdürü, yazar)
Nuri
Alrasez (bağışçı)
Sevim
Tezcan (kütüphane kurucusu)
Çelik
Gülersoy (bağışçı, kütüphane kurucusu)
Mustafa
Güzelgöz (kütüphane müdürü)"
---------------------
·
"Kütüphanecilik
için 100 [veya 200] proje tasarısı" kitabı hazırlanıp yayınlanabilir.
·
İstanbul'un
100 Araştırmacısı kitabı hazırlanabilir
·
En
çok emek vererek, en büyük eserleri veren incelemeci-etütçülerimiz ve eserleri
tanıtılabilir: İbnülemin Mahmut Kemal / Burhan Oğuz vs.
·
Kütüphane
kısa az öz pratik bilgiler içeren yayınlar yapabilir.
·
İstanbul
Kültürü konulu bibliyografya hazırlanabilir.
·
İstanbul
Kültürü konulu kitap hazırlanabilir.
HİZMETLER
·
İçinde
bilim merkezi olabilir mi?
·
Balkan
ülkeleri vatandaşlarına da mevzuat çerçevesinde hizmet verilebilir. Bunun için
tanıtım yapılabilir.
·
Kütüphanenin
basılı yayınları olabilir. Bunlar ülkemizdeki klasik kütüphanecilik
yaklaşımlarının ötesinde bakış açılarını içerebilmeli.
·
İstanbul
Bibliyografyası online ve güncel olarak webde yayınlanabilir.
·
Kütüphane
hizmetlerinde son trendler aynen kopyalama yapılmadan Türkiye'nin yapısına
yaratıcı şekilde düşünülerek uyarlanabilir.
·
Kütüphanenin
girişinde kullanıcılar için kütüphanecilik / bilgi hizmetleri konulu çeşitli
cazip kitapçıklar bedelsiz olarak verilebilir.
İHTİYAÇ
·
İstanbul'un
alan ve nüfus büyüklüğü sebebiyle 1'den fazla Şehir Kütüphanesi'ne ihtiyacı
var.
İSTANBUL'DA KÜTÜPHANELERİ
KULLANAN ARAŞTIRMACILARIN KARŞILAŞTIKLARI ZORLUKLAR BAĞLAMINDA KAYNAK SORUNU
VAR MI?
·
Denemeler
yapılabilir: 5-10 ayrı yayın ihtiyacı düşünülüp bunların İstanbul
kütüphanelerinde nasıl karşılanacağının iş programı yapılabilir ve sonrasında
yaşanan zorluklar değerlendirilebilir.
·
Kullanıcıların
dertleri detaylı bilinmeli: Gazete, dergi talep ettiğinizde bazı kütüphanelerde
alınan cevap; "Ciltte".
·
Kullanıcıların
en büyük sorunu aradıkları malzemelere hızla erişebilme konusunda
yaşanmaktadır.
KOLEKSİYON KAPSAMI
·
Avrupa'da
yayınlanan Türkçe kitaplar da kütüphanede yer alabilmeli.
KOZLARIMIZ
·
Kozlarımız:
Medeniyetimiz / İstanbul'un 8500 yıllık bir tarihi var / Katip Çelebi'nin
vizyonu / İstanbul'un binlerce yıllık kültürü. / İstanbul'da günümüzde hayatta
olan kültür insanları.
NEDENLER
·
Neden?
: "Buna rağmen Amerika’da bugün hangi kütüphaneye giderseniz gidin,
ortamın çok canlı olduğunu, insanların kitaplar arasında kaybolduklarını ve
okumak için dışarıya bolca kitap çıkardıklarını görürsünüz. Kütüphane sayısı da
azalmıyor. Mahalle kütüphaneleriyse hâlâ çok aktif." http://www.haberturk.com/yazarlar/serdar-turgut-2025/1048561-sentez-ulkesi
NİÇİN
·
İstanbul'un
8500 yıllık geçmişi var.
·
Cazibe
ve orijinallik bakımından dünyanın en önemli şehri.
·
İstanbul'un
kültür birikimi çok değerli.
SORULAR
·
Kullanıcılar
için cazip kolaylıklar neler olabilir?
·
1928
öncesi eski dergilerimizin tümü tarandı mı?
·
Kütüphane
hizmetleri üzerine tez var mı?
·
Sözlü
kültür geleneğimizin getirdiği kütüphanelere ve kitap okumaya ilişkin kimi
olumsuzluklar nasıl aşılabilir?
·
Hangi
konularda anketler yapılmalı?
·
Ülkemizde
kullanıcılara yönelik kütüphane hizmetlerine ilişkin hangi eksikler var?
·
Kütüphaneler
ne kadar ders çalışma ne kadar araştırma mekanı? Bu konuda mevcut veri var mı?
·
Dünyada
kütüphanecilik hizmetlerinde şampiyonların hikayelerini derleyen bir yayın var
mıdır? (Yabancı önde gelen kütüphanecilik derneklerine sorulabilir)
·
Şu
sorunun cevabı aranabilir: "Ülkemizde kütüphane kullanıcılarına yönelik
yazılı literatür neden azdır?"
·
Araştırma
kültürü nasıl yaygınlaştırılır?
·
Sorular
sorulabilir
·
Önde
gelen ülkelerin Milli Kütüphanelerinde hangi konu odaları var?
·
G8
ülkelerinde kütüphanelere ilgi azalıyorsa, aldıkları tedbirler nelerdir?
·
Katip
Çelebi'nin yaptığı bibliyografyanın örneği yoktur. Kütüphaneciliğe muhteşem bir
başlangıçtı onun yaptığı. Daha sonra bu davranışı bir gelenek haline
getiremedik. Katip Çelebi'nin vizyonundan kütüphanelerimizin alacağı büyük
dersler var. Katip Çelebi'nin vizyonunun farkında mıyız?
·
Yurtdışı
kütüphanelere ilişkin izlenimleri içeren yerli yazılar var mıdır?
·
G8
ülkelerinde kütüphanelerin yaptığı halkla ilişkiler çalışmaları nelerdir?
·
TÜBİTAK
hibe destekli Pecya projesi (http://www.pecya.com/working.php ) devam ettirilemedi. Bu hizmetin ayağa
kalkması sağlanabilir mi?
·
Türkiye
kütüphane kullanıcılarının hiç tanışmadıkları yabancı ülkelerdeki
kütüphanecilik hizmetleri nelerdir?
·
Dünyanın
en önde gelen 20 şehir kütüphanesi nelerdir?
·
Eskiden
kültür araştırmacıları nasıl çalışırdı?
·
Araştırmacıların
kütüphanelerde yaşadığı sorunlar konulu makale var mıdır?
·
Kütüphanecilik
alanındaki ezberler (ezber kalıpları) nelerdir?
TANITIM
·
Web
sitesi ülkemiz için örnek olacak şekilde düzenlenebilir. Bunun için dünyadaki
en iyi 10 kütüphane web sitesi tespit edilebilir.
·
Kütüphane
hakkında kısa az öz / etkileyici / çarpıcı bilgileri içeren kitapçıklar
yayınlanabilir.
·
Video
hazırlanabilir. Yurtdışından ilgili videolar örnek olabilir.
·
Kütüphanelerin
kendilerini tanıtmak için kullandıkları malzemeler içinde ilk 10 sırada yer
alabilecekler saptanabilir.
VİZYON
·
"Gençliğinizden
beri, bilgi sosyolojisi özellikle ilginizi çekiyor. Toplumsal yapı ile ortaya
konan düşüncenin/felsefenin bir bağlantısı olması gerektiğini söylüyorsunuz.
Bugünkü toplumsal yapımızın ortaya orjinal bir düşünce koyma şansı var mı?
·
Bu
çok zor. Bunun için toplumda bilgi ile uğraşan bir grubun oluşması lazım, biz
toplumumuzda henüz bilgiyi bir değer olarak benimsemedik. [Ömer Lütfü] Barkan’ı
bir bilim adamı olarak tek gördüm dedim, ondan sonra da görmedim. İşi bilgi
olan bir grubun oluşması lazım, bu hâlâ yok. Tek tek var, tek tek çok değerli
Türkler var. Ama kolektif olarak bilgi motivasyonuyla hareket eden bir sosyal
grup henüz oluşmuş değil bence, ama oluşacak, yoksa bu dünyada
yaşayamayız." http://sabahulkesi.com/mehmet-gen%C3%A7-ile-s%C3%B6yle%C5%9Fi/
·
"Kütüphanecilikte
kullanıcı hizmetleri, referans hizmetleri ve halkla ilişkiler" konusunda
sosyal bilimlerde lisans mezunlarına da yönelik tezsiz yüksek lisans
öğreniminin sağlanması için Üniversitelerle temaslar yürütülebilir. (Havacılık
konusunda yüksek lisans öğrenimi için bir örnek): http://www.milliyet.com.tr/itu-boeing-thy-den-dunyada-bir/gundem/ydetay/2104210/default.htm
·
Hayal
etmeli… (Albert Einstein’dan 10 hayat dersi. (4. Hayal gücü güç verir.
"Hayal gücü her şeydir. Sizi bekleyen güzelliklerin önizlemesi gibidir.
Hayal gücü bilgiden daha önemlidir."). http://www.sabah.com.tr/fotohaber/dunya/albert_einsteindan_10_hayat_dersi?tc=21&page=8 ) ( Temel Aksoy: Kalbinin Ve Sezgilerinin
Yolunu Takip Et! Kişisel GelişimEki 10, 2011. http://www.temelaksoy.com/kalbinin-ve-sezgilerinin-yolunu-takip-et/ ) (“ Bırakın hayal gücünüz harika tecrübeler
yaratabileceğiniz yollarda çılgınca koşsun." https://storytechfuture.wordpress.com/2014/03/10/steve-jobsun-inovasyon-sirlari/ )
·
Hedef
araştırmacıların yoğun şekilde kullanması ise, araştırmacıların çoğalmasının
sağlanması gerekir.
·
Büyük
büyük büyük düşünülmelidir. Mesela Türkiye'de yayınlanmış bütün kitaplar
dijitalleştirilmelidir.
·
Kütüphane
odalarına kültürümüzün önde gelen isimleri verilebilir.
·
Ülkemizde
kütüphanecilik / bilgi hizmetleri alanında önemli gelişmeler yaşanması için
gerekenlerden birisi de konu hakkında 10 bin saat çalışarak (Günde 12 saat
çalışma ile yaklaşık 2.5 sene) büyük
emekler verecek gençlerdir. http://sosyal.hurriyet.com.tr/yazar/selcuk-sirin_530/bill-gates-in-hikayesi-bildiginiz-gibi-degil_29829085
·
Bakış
açısının büyük önemi.
·
Ülkemizde
günümüze kadar görülmemiş örnek olması hedeflenmeli. Sonrasında da model olarak
ülkede yaygınlaşabilsin.
·
"Niçin
Az Okuyoruz" anketleri yapılabilir. Bu anket 2 senede bir tekrarlanabilir.
·
Kütüphanenin
hizmetleri yanında çok sayıda projesi de olursa, kütüphanecilik alanımızdaki
önemli boşluklar giderilme yoluna girebilir.
·
Vizyon
geliştirmek çok önemli. Bu vizyon Medeniyetimiz kapsamında da şekillenmeli.
·
"Bilginin
önem ve değeri konusundaki gelişmeler dikkatle takip edilebilmeli: “Yeni
ekonomik güç: Ekonomik güç bilgiye sahip
olanın, bilgiyi üretenin eline geçiyor. Şimdi tam burada bilgi de zaten şimdiye
değin “yukarıda” olanların elinde, ABD’nin, Avrupa’nın elindeki patent sayısı
ile gelişmekte olan ülkelerin patent sayısına, üniversitelerde üretilen
bilimsel çalışmalara, küresel para-sermayeyi elinde bulunduranların Ar-Ge
harcama oranlarına bakın, bunları karşılaştırın” demeyin; bu tür itirazların ve
teslimiyetin artık hiçbir kıymeti harbiyesi yoktur. Çünkü bu bilgi sanayi
devrimi bilgisidir ve artık pek önemi yoktur. Mesela elinde tam 1100 patent
olan dünyaca ünlü bir fotoğraf firması birkaç yıl önce battı ve aslında
milyarlarca dolar olması gereken patentleri pek işe yaramadı. Sanıyorum bu
firmanın bini aşkın patenti orta büyüklükte bir firmanın yıllık cirosu kadar
bir fiyata haraç-mezat satıldı. Peki bu firma bu kadar büyük bir bilgi
birikimini neden ticarileştiremedi; çünkü kıskançlıkla-tekel olarak- kasasında
tuttuğu bilgi, başka biçimiyle, bir sürü Asya firmasında ortaya çıkmaya,
kullanılmaya başlamıştı. Savunma sanayiinde de benzer bir durum vardır;
Batı’nın ilk çağlardan beri, zenginliği paylaşmak için ortaya çıkardığı
savaşlarla geliştirdiği teknoloji artık herkesin elinde. Bugün insansız hava
araçlarından, nükleer silah teknolojisine kadar olan bütün savunma sanayi
teknolojisi istisnasız her ülkenin geliştirebileceği yaygınlığa ulaştı. “. http://www.aksam.com.tr/yazarlar/cemil-ertem/yeni-bir-demokrasi-yeni-bir-ozguven-siyaseti/haber-396663
·
Kütüphaneye
bağlı "Kütüphanecilik, Bilgi Hizmetleri ve Okuma Alışkanlıkları
Enstitüsü" kurulabilir. Veya Kütüphane bu enstitünün bir üniversiteye
bağlı olarak kurulmasını sağlamaya çalışabilir.
·
Günümüze
kadar ülkemizde varolan kütüphaneciliğe ilişkin klasik yaklaşımlar yerine yeni
anlayışlar, yaklaşımlar açılımlar ortaya
konulmalıdır.
·
İncelemecilerimiz
(Etütçülerimiz) için bir biyografi sözlüğü yayınlanabilir. (Böyle bir kitap
hazırlanırken yararlanılabilir: İstanbul’un 100 Yazarı + İstanbul’un 100 İlim
ve Fikir Adamı) http://www.istanbulkitapcisi.com/magaza/istanbulun-100-yazari-kubra-andi-mehmet-samsakci-p344.html#urunhakkinda http://www.istanbulkitapcisi.com/magaza/istanbulun-100-ilim-ve-fikir-adami-akif-kurucay-p474.html
·
Ülkemiz
kütüphanecilik konuları için öneriler etkinlikleri düzenlenebilir: Panel /
Çalıştay / Sempozyum.
·
"8500
yıllık geçmişi olan İstanbul" gerçeği önümüzde duruyor. Bu bakımdan
Kütüphane için olabildiğince büyük düşünmek gerekir.
·
VİZYON
VİZYON VİZYON… Bu bir manifesto ile
ortaya konulabilir.
·
"Kütüphanecilikte
kullanıcı hizmetleri, referans hizmetleri ve halkla ilişkiler" konusunda
çalıştaylar, seminerler, sempozyumlar düzenlenebilir.
·
Medeniyetimize
ilişkin temel ilkeler doğrultusunda da bir kütüphanecilik modeli ortaya
konulabilir.
·
Kütüphaneciliğimizin
en önemli 10 sorunu listelenmeli ve bunların çözümü hedeflenmeli.
·
Çok
sayıda proje tasarlanabilir.
·
Kütüphane
ülkemizde kütüphane hizmetleri bakımından yepyeni bir dönemi açacak çalışmaları
hedefleyebilir.
·
Katip
Çelebi gibi araştırmacı kişilikte insanlar yetiştirmek hedeflenmelidir. Cazip
kütüphanecilik hizmetleri olursa bu insanlar daha kolay yetişebilir.
·
Yepyeni
bir model arayışı içinde olunmalıdır.
·
Uzman
azlığımıza ilişkin soruna çarelerden biri olunabilir.
·
Mesleki
kuruluşların kendi konu alanlarında kamuya açık
ve yararlı veritabanı
kurmalarının sağlanması için temaslar yürütülebilir.
·
Kurulacak
kütüphanede hizmetler ne kadar mükemmel bir anlayışı içerse de mevcut
kütüphanecilik, bilgi hizmetleri altyapı sorunlarımız giderilmedikçe…
·
"Niçin
Az Okuyoruz" Enstitüsü kurulabilir.
·
Kültürümüzde
birçok konularda yazılı eser boşluğu var (az veya çok). Bu boşluğun giderilmesi
için yapılacaklar listelenebilir.
·
Kaynakçaya
dayanarak, kaynak çeşitliliği içinde araştırma yapmasını bilen insanların
yetişebilmesinin önemi büyük olsa gerek.
·
Geçmiş
yüzyıllardan gelen sosyolojik yapımız gereği derinlemesine incelemeler
ülkemizde gereken düzeyin altındadır. Bu yapımız sözlü kültür eserlerini öne
çıkarmıştır. Yazılı kültürümüzün derinleşmesi, yaygınlaşması, yazılı kültür
üretiminin çoğalması hedeflenebilir.
·
İstanbul'un
dünyaya tanıtılmasına katkıda bulunmak.
YÖNETİM - Öneri Derleme
·
Referans
kütüphanecileri çalıştayı yapılabilir.
·
Yurtdışında
kütüphaneler için yazılı olarak kayda geçmiş öneriler tespit edilebilir.
·
2.
kez bir çalıştay düzenlenebilir. Tek çalıştay yetmeyebilir.
·
Kuruluş
sürecinde çok sayıda öneri alınması sağlanabilir.
·
Kütüphaneciliğimiz
için kayda geçen tüm öneriler derlenebilir.
·
Sadece
VİZYON için bile çalıştay düzenlenebilir.
·
Derlenen
öneriler kitap olarak yayınlanıp ilgili kişilere gönderilerek yeni önerilerde
bulunmaları talep edilebilir.
·
Ülkemizde
kütüphanecilik alanında günümüze kadar yazılı kaynaklarda yer almış öneriler
tespit edilerek bunlar webde bir veritabanında sunulabilir.
·
Derlenen
öneriler webe konulduktan sonra bu önerilere ilaveler ve mevcut olanlara
geliştirmeler talep edilirse cazip sonuçlar ortaya çıkabilir.
·
Kütüphaneciliğimizin
alt konularından her birisinde uzman olanlardan önerileri yazılı olarak talep
edilebilir.
·
İlgili
kişilere mail gönderilerek önerileri istenebilir.
·
Web
ortamında e-bf (elektronik beyin fırtınası) yapılabilir.
·
Öneri
geliştirilmesi için ilgili kaynaklar tespit edilebilir. Bunlar web ortamına
konulduktan sonra ilgili kişilere çağrı yapılarak, öneri geliştirmek içim bu
kaynaklardan da istifade edebilecekleri belirtilebilir.
·
Telif
verilerek uzmanlardan önerilerini yazmaları talep edilebilir.
·
Webde
öneri havuzu kurularak ilaveler rica edilebilir. (Mesela Sapanca'da derlenen
öneriler webde bir veri tabanı olarak sunulabilir).
·
Bu
havuzda yer alan öneriler için oylama yapılabilir. "(Öneriler sisteme
katılanlar tarafından 1. derece önemli; 2. derece önemli, 3. derece önemli vs.
şekillerde değerlendirilebilir.)
·
Yapılan
çalıştay ile derlenen önerilere yeni ilaveler alınabilmesi için çeşitli
faaliyetler yürütülebilir.
YÖNETİM - Yönetim İçin
Yardımcı Araçlar
·
Kütüphanecilik
hizmetleri kaynakçası hazırlanarak buradan iş geliştirme fikirleri
üretilebilir.
·
Şu
anda G8 ülkelerinde kullanıcılar için sağlanan kolaylıkların neler olduğu
konusunda bilgi sahibi uzmanlarımıza danışılabilir.
·
Her
sene kütüphanecilik makale ve kitaplarından seçme bir liste yapılabilir ve
bunlar okunarak önemli cümleler tespit edilebilir ve bunlar alıntılar olarak
bir dokümanda derlenebilir.
·
Şehir
kütüphaneleri kaynakçası hazırlanabilir.
·
su:library
services 50.131 yayın sonucu veriyor. Kitap: 8170. Bu listeyi dikkatle
incelemeli ve işe yarayabilecekleri ayrı bir listede toplamalı. Özellikle son
3-5 yılı da ayrı bir bölümde toplamalı.
·
Kütüphanecilik
hizmetleri konulu yeni yabancı yayınlar takip edilmeli ve değerlendirilmelidir.
·
"library
customer service" kaynakçası yapılabilir.
·
Kütüphanecilikte
yeni trendler kaynakçası yapılabilir.
·
Ülkemizde,
kütüphane trendleri hakkında yazılar / yayınlar var mı?
·
Tezcan,
Sevim : Uygulamada başarılı olmanın yolları ve koşulları / Sevim Tezcan İstanbul : Edebiyat Fakültesi
Basımevi, 1988 s. 149-190 ; 23 cm.
“Türkiye’de kütüphane alanında teori ile uygulama ilişkisi sempozyumu
7-8 mayıs 1987’den” ayrıbasım
·
Kütüphane
inovasyonları hakkındaki yayınlar devamlı olarak takip edilebilir.
·
Ülkelere
göre kütüphane kullanıcı hizmetleri bakımından bir tablo yapılabilir. Hangi
hizmet hangi ülkelerde yoğun, az veya yok.
·
Ülkemizde
kütüphane kurulma sürecinde yapılan çalıştaylar varsa bunların dokümanlarına
bakılabilir.
·
Kütüphaneciliğin
geleceği üzerine yayınları dikkatle incelenebilir.
·
Ülkemizde
Sanayi Tezleri için uygulanan teşvik programı benzeri, Kütüphanenin ihtiyaç
duyduğu konularda kütüphanecilik / bilgi hizmetleri tezleri için
uygulanabilirse… http://www.disticaretyonetimi.com/2015-san-tez-basvurulari-basladi
·
Her
yıl sonunda Google'da arama yapılabilir:
kütüphanecilik filetype:pdf , arama araçları: herhangi bir zaman, son 1
yıl
·
"Kütüphane
Kullanıcıları Derneği" kurulması sağlanabilir.
·
Dünyanın
gelişmiş ülkelerinde kullanıcılar için hangi kütüphanecilik hizmetleri
veriliyor konulu karşılaştırmalı bir tablo hazırlanabilir.
·
Kütüphaneciliğin
geleceği hakkında yapılmış yabancı senaryo çalışmalarının kaynakçası
yapılabilir ve bunlar okunarak
değerlendirilebilir.
·
Yaratıcı,
farklı düşünen önerilere çok ihtiyaç olsa gerek…
·
Yenilikçi
(İnovatif) / Yaratıcı Kütüphane Kaynakçası yapılabilir. (Yerli-yabancı
yayınlar)
·
Kütüphaneciliğimizin
sorunları kaynakçası yapılabilir.
·
Kullanıcı
/ referans hizmetleri, halkla ilişkiler konularında son 5 yılın yayınlarına dayalı
kaynakça hazırlanabilir.
·
"Kullanıcılara
sağlanan kolaylıklar" konulu yerli-yabancı yayınlar tespit edilebilir.
·
"Dünyada
kütüphanelerde en iyi uygulamalar" konulu Türkçe bir yayın hazırlanabilir.
·
G8’lerde
kütüphane hizmetlerinde trendler her sene tespit edilebilir.
·
Basılı
kitapların geleceği konusunda bilgi derlenebilir. (Basılı kitaplar gelecekte
yok olacak mı?) (Yandaki link basılı
gazetelerin geleceği hakkındadır. Saat: 19.50, Serdar Turgut röportajı. http://www.tvarsivi.com/bloomberg-ht/28-08-2015-yayin-akisi-443t.html
YÖNETİM
·
İstanbul'da
kurulabilecek bilgi bankalarının (veritabanlarının, bilgi hizmetleri
firmalarının) İstanbul Kalkınma Ajansı tarafından desteklenmesi hususunda
girişimlerde bulunulabilir.
·
Anketler
düzenlenebilir. Bunun için G8 ülkelerindeki uygulamalara bakılabilir.
·
Kütüphanecilik
alanında ülkemizde var olan boşluklar tespit edilebilir.
·
Gelecekte
kütüphanelerin okuyucu sayısının azalacağı tahmin edilebilir. Bunun için
tedbirler alınabilir.
·
Kütüphanenin
danışma kurulu bulunabilir. https://www.google.com.tr/search?num=100&newwindow=1&es_sm=122&q=%22k%C3%BCt%C3%BCphane+dan%C4%B1%C5%9Fma+kurulu%22&oq=%22k%C3%BCt%C3%BCphane+dan%C4%B1%C5%9Fma+kurulu%22&gs_l=serp.3..0i30.66217.68078.0.68938.2.2.0.0.0.0.163.291.0j2.2.0....0...1c.1.64.serp..0.2.288.3ymphf6iRJQ
·
İnsanları
Kütüphaneye çekmek için yaratıcı fikirler üretilebilir.
·
Gönüllülerin
kütüphaneye çekilmesi gerekir. G8'lerdeki uygulamalar nasıl?
·
Yabancı
ülkelerdeki kullanıcılara yönelik hizmetleri iyi bilen insanlarımıza
danışılabilir.
·
Dünyada
kullanıcı hizmetlerinde ilk 10 kütüphane hangileridir? Gelecek vaat eden genç
kütüphaneciler bunlara gönderilip raporlamaları istenebilir.
·
Yurtdışında
lisans, yüksek lisans ve doktora yapan Türkiye vatandaşlarına sorulabilir:
Çalışmalarınız yaparken birebir gözlediğiniz, ilginizi çeken, önerdiğiniz
kütüphanelerin kullanıcı hizmetleri nelerdir?
·
Kütüphane
kullanıcılarına yönelik anketler yapılabilir.
·
Araştırmacılara
anket yapılabilir: İhtiyaçlarınız
nelerdir.
·
Sorulabilir:
Sabancı Üniversitesi Kütüphanesi kurulurken süreç nasıl şekillendi.
·
Kütüphanede
personelin kullanabileceği iç öneri sistemi kurulabilir.
·
Bilgi
Çağı gerçeklerine uygun bir yönetmelik hazırlanabilir.
·
"Kütüphanelerin
geleceği" konusunda yerli uzmanlarımıza danışılabilir.
·
Ülkemizde
basılan yeni kitapların kütüphanecilik kaidelerine göre düzenlenmiş katalog
bilgilerinin barkod olarak kitapta yer almasının sağlanması konusunda ilgili
devlet kuruluşlarına öneri götürülüp konu dikkatle takip edilebilir. Böylelikle
teknik işlemlerden emek para ve zaman tasarrufu sağlanabilir. Dünyada böyle bir
uygulama mevcut olup olmadığı konusunda bilgi toplanabilir.
·
Yeni
yaklaşımlarda bulunması tahmin edilen Kütüphane için "iletişim
stratejisi" hazırlanabilir.
·
Kütüphanecilik
alanında klasik yaklaşım göstermek yerine "farklı düşünenler"
kimlerdir sorusunun cevabı aranabilir. Bu kişilerle iletişim
yoğunlaştırılabilir.
·
Batı'da
kütüphanelerin işleyişini bilenlerin görüşleri alınabilir.
·
Kütüphanecilikte
trendler devamlı takip edilip raporlanması sağlanabilir.
·
Teknolojinin
kütüphanelere sağladığı imkanlar yurtdışındaki son gelişmelere dayalı olarak
tespit edilebilir ve uygulanma imkanları zorlanabilir.
·
Simülasyon
yapılabilir.
·
Kütüphane
binasının önüne Katip Çelebi'nin heykeli dikilebilir.
·
Yurtdışında
lisans, yüksek lisans ve doktora yapan ve yapmakta olan Türkiye vatandaşlarına
sorulabilir: 1) Çalışmalarınız yaparken birebir gözlediğiniz, ilginizi çeken,
önerdiğiniz kütüphanelerin kullanıcı hizmetleri nelerdir? 2) Çalışmalarınızı
yaparken kullandığınız kütüphanelere ilişkin gözlemleriniz nelerdir?
·
Hizmet
tarafında bilgi ve kitap sevgisi olan çeşitli sosyal bilim alanlarından
insanların da çalıştırılması son derece önemli olsa gerek.
·
Türker
Acaroğlu'nun kütüphanelerde çalışanlar için düşüncesi; "Bir kütüphanecinin kaliteli hizmet
verebilmesi için her alana ilişkin yeterli bilgisi olmalı. Kütüphaneye gelen
kullanıcıya talebiyle ilgili olarak “şu kitaplar da var” diyebilmeli. Bu da
ilgi alanının geniş olmasına bağlıdır”.
İçinde: Bülent Ağaoğlu: 100 Yaşında Bir Deliormanlı M. Türker Acaroğlu
Kaynakçası. Müteferrika, sayı: 47, Yaz 2015.
·
Eylem
Planı (Stratejik Plan) hazırlanabilir.
(Bazı güncel örnekler: http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/EylemVeDigerPlanlar.aspx )
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder