TARİH ALANINDA BAZI ELEŞTİRİ KİTAPLARI

TARİH ALANINDA BAZI ELEŞTİRİ KİTAPLARI

“Türkiye'de bir eleştiri kültürü eksikliğinden çok ciddi olarak söz edebiliriz. Sinemada, edebiyatta, genelde sanatta, hatta Türkolojide durum biraz daha iyi görünüyor ama söz konusu olan tarih metinleri ise bu eksiklik iyice dikkat çekiyor. O kadar ki tarih eleştirileri niteliği taşıyan metinlerin, üstelik komşu ve tarihe yardımcı disiplinlerde olanlarını sayarak geniş tutsak bile epeycesini bir çırpıda saymak işten bile değil. Merhum Orhan Şaik Gökyay'ın  Destursuz Bağa Girenler'ini [1], Talat Tekin'in Türkoloji Eleştirileri'ni[2] merhum Şinasi Tekin'in, İştikakçının Köşesi'ni [3] hangi tarihçi zevkle ve yararlanarak okumadı ki? Başka? Edebiyat tarihçilerine hiç girmeyeyim ama özel konumundan dolayı Fuat Köprülü'yü atlayıp geçemeyiz gibime geliyor. Tarihe olan özel ilgisinden dolayı Murat Belge'yi de kesinlikle atlamamalıyız... Sonra? Hasan Bülent Kahraman'ın "tarihle kültürün kesiştiği noktaya""çentik" atan Kültür Tarihi Affetmez'ini[4] de kaydedelim...Tabii, tarihçilerin kendilerinin yaptıklarını da unutmamak gerek. Ali Birinci'nin yıllara yayılan mesaisinin önemli bir kısmı kaynak değerlendirilmesine ve eleştiriye hasredilmiş olmasıyla hemen ön plana çıkıyor. Onun Tarih Uğrunda'sı[5] hatta kısmen deTarih Yolunda'sı[6] bu meyanda aklıma gelen eserleri. Mertol Tulum'un Tarihî  Metin Çalışmalarında Usul'ü[7] bu alanda gayet yararlı bir deneme.Tabii ki, Mete Tunçay'ın Eleştirel Tarih Yazıları'nı[8] da burada zikretmeliyiz... Burada kitap haline gelmiş metinleri sıralıyorum. Yoksa tek tek tarih metinlerinin kitap eleştirileri formatında eleştirilmesi tabii ki söz konusu ve bu eleştiri makaleler ini üreten ve benim burada sayamayacağım nice meslektaşımız var. Bu eleştirilerin epeycesinin çıktığı eski Tarih ve Toplum ile şimdiki Toplumsal Tarih dergilerini es geçmesek iyi olur... Bu meyanda hemen, gayet ciddi ve tematik yayın yapan ve büyük oranda genç tarihçilerin emeğine dayanan Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi aklıma geliyor... Genel bir kitap ve eleştiri dergisi olmakla beraber sayfalarında tarih metinleri eleştirilerine sık sık yer veren Virgül'ü katiyen atlamayalım... Kitabiyat dergisi Müteferrika'da her zaman tarih metinlerine yer var... Peki, günlük gazetelerde tarih metinleri eleştirileri yapanları da eklersek, resim, tabii ki hâlâ eksik, ama oldukça berrak bir şekilde ortaya çıkıyor. Çok farklı duruşları ve çıkış noktaları olsa da bir zamanlar çeşitli gazetelerde bir "Zaptiye" köşesi olan Murat Bardakçı'yı ve bugünkü Taraf 'ta "Okuma Notları"nı yazan Halil Berktay'ı örnek vereyim... Ama bakın, bir nokta geliyor ve hakikaten tıkanıyoruz. “.

Y. Hakan Erdem: Tarih-lenk -