COVID-19 SONRASI
DÖNEMDE BASILI YAYINLARIMIZIN DİJİTALLEŞTİRİLMESİNİN ÖNEMİ
Bülent Ağaoğlu
İstanbul, 5.5.2020
Çevreye / tabiata yapılan
tahribatlar sebebiyle ekolojik dengenin bozulması, biyolojik savaş gibi
etkenlerle önümüzdeki yıllarda salgın riskinin büyümesi; evlerimizde kapalı
kalma ihtimalimizi artıracaktır.
Bu sebeple basılı yayınlarımızın
dijitalleştirilmesinin hızlanması önemli olsa gerek.
Telif hakkının yazarın vefatından sonra 70 yıl sürmesi sebebiyle
1951 yılına kadar vefat edenlerin yayınlanmış yazılı eserleri bu kapsamda telif sorunu olmadan
dijitalleştirilebilir ve bedelsiz olarak webde yayınlanabilir. Biten her yıldan
sonra 1951’den itibaren, her yılın vefat edenlerinin kitapları ve dergileri sisteme eklenebilir. (Mevzuata ilişkin düzeltme uyarısı için A. Şenol Armağan'a teşekkür ederim).
1929 öncesi Arap harfli Türkçe eserlerin dijitalleştirilmesi bakımından ülkemiz mesafe aldı. (Ayrıca, “1923-1928 arası yayınlanan 2484 kitabın hangileri dijitalleştirildi” sorusunun cevabı olacak şekilde bir veri tabanı hazırlanması ülkemizin bir ihtiyacı.)
2484 sayısı için baz aldığımız tablo;
Kaynak: Nurhan
Kabakulak: Yazı Değişikliği Karşısında Basımevlerinin Kamuoyu Oluşturma Çabalarının
Günlük Basına Yansıması (1928-1933). Tez Danışmanı Prof. Dr. Niyazi Çiçek İstanbul
– 2016. T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bilgi Ve Belge
Yönetimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. 33.s.
1929-1950 arasında yayınlanmış
kitapların sayısal dağılımı;
1928-1933
|
6262
|
1934
|
1468
|
1935
|
1618
|
1936
|
1972
|
1937
|
2223
|
1938
|
2520
|
1939
|
2486
|
1940
|
2119
|
1941
|
2083
|
1942
|
1906
|
1943
|
2630
|
1944
|
2904
|
1945
|
2463
|
1946
|
2600
|
1947
|
2282
|
1948
|
2173
|
1949
|
2251
|
1950
|
2137
|
TOPLAM
|
44097
|
1928-1933 arası için kaynak:
Nurhan
Kabakulak: Yazı Değişikliği Karşısında Basımevlerinin Kamuoyu Oluşturma Çabalarının
Günlük Basına Yansıması (1928-1933). Tez Danışmanı Prof. Dr. Niyazi Çiçek İstanbul
– 2016. T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bilgi Ve Belge
Yönetimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. 34.s.
1934-1950 arası için kaynak:
Türkiye'de
1928-1952 Yıllarına Ait Kitap İstatistikleri. Türk Kütüphaneciler Derneği
Bülteni, Cilt 1, Sayı 2 (1952). http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/2318/2282
----------------------------.
İlgili mevzuat:
----------------------------.
İlgili mevzuat:
SORU: Eser sahiplerinin hakları kaç yıl süreyle korunur? Eserlerin izin almaksızın serbestçe kullanılabilmesi için kaç yıl geçmesi gerekir?
CEVAP: Koruma süresi, eser sahibi yaşadığı sürece ve ölümünden itibaren 70 yıldır.
Eser sahibi tüzel kişiyse, koruma süresi aleniyet tarihinden itibaren 70 yıldır. Sahibinin ölümünden sonra alenîleşen eserlerde koruma süresi ölüm tarihinden sonra 70 yıldır.
Eser sahibi belli değilse, koruma süresi eserin alenîyet kazanmasından itibaren 70 yıldır.
Koruma süresi eser alenîleşmediği sürece işlemeye başlamaz.
Koruma sürelerinin dolmasıyla birlikte eser sahibine tanınan mali haklar sona erer. Bu sebeple koruma süresi dolmuş eserler, eser sahibinden izin alınmaksızın serbestçe kullanılabilir.
&
Kaynak:
FiKiR VE SANAT ESERLERİ KANUNU
Kanun Numarası : 5846
İlgili madde no: 27
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder