SIFIR NOKTASI HAKKINDA BAZI SORULAR VE CEVAPLARI

SIFIR NOKTASI HAKKINDA BAZI SORULAR VE CEVAPLARI

8.8.2015

1

Başlangıç Meridyeni nedir

“   Başlangıç Meridyeni dünya üzerindeki coğrafî konumunuzu belirleyebilmek için sıfır (0) noktası

olarak kabul edilen ilk boylamdır. Bu boylamdan başlanılarak Dünya üzerinde hayali çizgiler oluşturulmuştur. Başlangıç Meridyeni’nin doğusunda ve batısında 180’er tane olmak üzere toplam 360 adet boylam vardır.”. Emre, Yakup: Osmanlı’nın başlangıç meridyeni Ayasofya’ydı. Yedikıta, Temmuz 2014.

Başlangıç Meridyeni’nin fonksiyonu nedir?

“Başlangıç Meridyeni’ne olan mesafeye göre uluslararası yerel saat sistemleri oluşturulmuştur. Dünya, ekseni etrafında tam devrini 24 saatte tamamladığı için 24 saat dilimine ayrılmıştır. 360 meridyen yayı olduğuna göre, her saat diliminden 15 meridyen geçmektedir (360:24=15). Ve her ülke için standart meridyenler tayin olunmuştur. Böylelikle her ülkenin, günümüzde Başlangıç Meridyeni olarak kullanılan Greenwich’e (Londra) göre saat farkları oluşmuştur. Mesela ülkemiz standart olarak Greenwich’ten 2 saat ileridedir. Fakat, mart ayının son haftasından ekim ayının son haftasına kadar uygulanan yaz saati ile bu fark 3 saate çıkmıştır.” Emre, Yakup: Osmanlı’nın başlangıç meridyeni Ayasofya’ydı. Yedikıta, Temmuz 2014.

Tarih boyunca hangi baş meridyenler mevcuttur?

“O zamanlar uluslararası bir saat sistemi olmadığından her millet bilimsel çalışmalarında, haritalarında başkentlerini mebde-i tûl (baş meridyen) kabul ediyorlardı. Osmanlı Devleti İstanbul’u, İngiltereliler Greenwich’i, Fransalılar Paris’i esas almıştır.” http://www.yenisafak.com/pazar/sifir-meridyeni-londradan-degil-istanbuldan-gec-2062033

2

“Başlangıç meridyeninin İstanbul olarak belirlenmesinin anlamı nedir? Bu bize ne sağlıyor?

“Osmanlı için halifeliğin bir nişanıdır. Bu yüzden Osmanlı’nın hâkim olduğu toprakları gösteren haritalarda baş meridyen olan Ayasofya Camii’nin kubbesinden geçen meridyene “Arz-ı Halife” veya “Arz-ı İstanbul” deniliyordu. Çünkü Halife-i Mü’minin İstanbul’dadır. Hâlen İstanbul’u esas alarak namazlarını kılan ülkeler mevcut. Mesela Afganistan’da bayram namazı vaktini İstanbul esas alarak kılıyorlar. Sebeb ise Halife-i Mü’minin ile aynı anda bayram namazını eda edelim düşüncesidir. Greeenwich esas alındıktan sonra artık bütün hesaplar oraya göre yapılıyor. Dünya’nın düzenini saatini programını İngilizler ayarlıyor. Borsaların açılıp kapanması uçakların kalkış saatleri hep Greenwich’e göre ayarlanıyor.” http://www.yenisafak.com/pazar/sifir-meridyeni-londradan-degil-istanbuldan-gec-2062033

3

“Bizim bazı soruları sormamız lazım. Milyon taşı neden İngiltere’ye götürüldü? Sıfır boylam niye oradan geçiyor?

 Zaman neden yeniden tanımlandı, yeni gün neden gece yarısı on ikide başlıyor? Bizim eski kültürümüzde böyle değildi, Tevrat’ta da böyle değildi, Hint geleneğinde de böyle değildir. Bizde gün, geceyle başlar. Perşembe bittiğinde Cuma’nın gecesi başlar. Kural budur. Bu soruyu cevaplayalım.” http://www.yenisafak.com/pazar/sifir-meridyeni-londradan-degil-istanbuldan-geciyor-2062033

4

Baş Meridyen olarak Londra’daki Greenwich semtinin seçilmesinin zahiri sebebi nedir?

“1884’teki konferansta Washington, Berlin ve Paris gibi şehirlerin yerine Londra’daki Greenwich semtinin seçilmesinin en önemli sebeplerinden biri olarak, dünya deniz ticaretini yürüten denizcilerin yüzde 70’inden fazlasının Greenwich zaman dilimini kullanıyor olması gösterilmektedir.” Emre, Yakup: Osmanlı’nın başlangıç meridyeni Ayasofya’ydı. Yedikıta, Temmuz 2014.

5

Baş Meridyen olarak Londra’daki Greenwich semtinin seçilmesinin esas sebebi nedir?

“Orhan Sakin - Tarihçi Yazar: Amerikan ve İngiliz oyunu

19. yüzyılın sonlarına doğru ulaşım ve iletişim araçlarının gelişmesinin, zamanı daha önemli hale getirdiği bilinen bir husustur. Ulaşım ve iletişimin süratlenmesi, zamanı mahalli olmaktan da çıkarmış, globalleştirmişti. Nitekim 1860’lardan itibaren başlangıç meridyeni ve meridyen ölçümleri konusunda çalışmaların yoğunluk kazandığı, ulusal ve uluslararası toplantıların arttığı görülmektedir. Bu dönem aynı zamanda Batı’nın dünyanın üzerinde hâkimiyet ve üstünlük yarışına girdiği bir dönemdir. 1884 yılında Washington’da yapılan konferansta İngiliz tezinin kabul edilmesi, “Güneş batmayan imparatorluk” olarak da adlandırılan İngiltere’nin küresel gücüyle bağlantılı olduğu inkâr edilemez.” http://www.yenisafak.com/pazar/sifir-meridyeni-londradan-degil-istanbuldan-gec-2062033

6

“Peki yüzyıllar boyunca Dünya’nın başlangıç noktası yani merkezi olarak kabul edilen İstanbul’daki Million taşı neden başlangıç meridyeni olarak kullanılmaz olmuştur. İşte burada yine İngiltere’nin Dünya üzerinde kurduğu baskı ve kültür hırsızlığı yatmaktadır. (Bu düşünülmesi gereken ve kültürel geçmişimiz için mücadele etmemiz gereken önemli durumlardan biridir.)” http://www.astroyonca.com/blog/?p=104

7

Ayasofya ile bağlantılı “Sıfır Meridyen” konusu hangi tarihte gündeme geliyor?

Yalçın Koçak’ın Hürriyet gazetesinin 20.12.2009 tarihli nüshasında çıkan “GMT: GreenwichMean Time IMT: İstanbul Mean Time” başlıklı açıklamayla gündeme geldi. http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/13255515.asp

8

“İstanbul Aydın Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Dr. Mustafa Aydın “Greenwich ne anlam ifade ediyor diye düşünüyorduk. Dünya’nın merkezinin neden Greenwich olduğunu bilmiyorduk. Yalnızca konuyla alakalı olan belirli akademisyenler bunun nedenini ve derinini biliyor.” http://etkinlik.aydin.edu.tr/haber_detay.asp?haberID=2587

9

“Sıfır meridyen, İstanbul’dan geçiyordu ve bu sıfır meridyen, kente İstanbul Mean Time’ı getirdi, yani İstanbul Ana Zamanını. Bugün hala 15 ülke İstanbul’un saat dilimini kullanıyor ve vakit olarak bu kenti baz alıyorsa biz neden başkasınınkini baz alalım? Bunlar gençliğimize bir soru işareti olsun” http://www.milliyet.com.tr/dunya-nin-sifir-noktasi-istanbul-calistayi-istanbul-yerelhaber-545682/

10

“Başlangıç meridyeninin İstanbul olarak belirlenmesinin anlamı nedir? Bu bize ne sağlıyor?

Osmanlı için halifeliğin bir nişanıdır. Bu yüzden Osmanlı’nın hâkim olduğu toprakları gösteren haritalarda baş meridyen olan Ayasofya Camii’nin kubbesinden geçen meridyene “Arz-ı Halife” veya “Arz-ı İstanbul” deniliyordu. Çünkü Halife-i Mü’minin İstanbul’dadır. Hâlen İstanbul’u esas alarak namazlarını kılan ülkeler mevcut. Mesela Afganistan’da bayram namazı vaktini İstanbul esas alarak kılıyorlar. Sebeb ise Halife-i Mü’minin ile aynı anda bayram namazını eda edelim düşüncesidir.

Greeenwich esas alındıktan sonra artık bütün hesaplar oraya göre yapılıyor. Dünya’nın düzenini saatini programını İngilizler ayarlıyor. Borsaların açılıp kapanması uçakların kalkış saatleri hep Greenwich’e göre ayarlanıyor.” http://www.yenisafak.com/pazar/sifir-meridyeni-londradan-degil-istanbuldan-geciyor-2062033

11

“Mehmet Eşref Bey’in hazırladığı coğrafya kitaplarında farklı yerlerden sıfır meridyenini geçiren haritalar olduğunu söylüyorsunuz. Bunlar ne anlama geliyor?

Evet, Mehmed Eşref Bey hazırladığı Coğrafya-i Umumi Atlası kitabının mukaddime kısmında şöyle ifade ediyor. Osmanlı’nın hâkim olduğu topraklarda Dersaadet’i (İstanbul’u) esas aldığını, Dünya haritalarında ise Paris veya Greenwich’i esas aldığını söylüyor. Mehmed Eşref Bey İkinci Abdülhamid Han devrinde Şehzadelere Coğrafya dersleri veren birisi. Washington’daki kongreden sonra dahi Greenwich’i kabul etmeyip Osmanlı’nın hâkim olduğu haritalarda hep İstanbul’u Ayasofya’nın kubbesini arz-ı halife dedikleri yeri kabul etmiştir.” http://www.yenisafak.com/pazar/sifir-meridyeni-londradan-degil-istanbuldan-geciyor-2062033

12

 “Peki Greenwich 0 derece meridyeni kabul edilmiş olmasaydı ve daha doğrusu 1926 itibarı ile bizim ülkemizde de bu ölçütün kabulüne dair kanun kabul edilmiş olmasaydı Doğum Haritalarımız değişir miydi? Elbette ki natal haritalarımız oldukça farklı bir hal alacaktı. Ancak zamanın kabulüne göre hesaplarımızı yapmamız gerekiyor. Yani bu bilgilerle haritalarımız yanlış mıdır? Hayır değildir.. 0 derece meridyeninin İstanbul’dan geçtiğini en azından bir zamanlar böyle kabul edildiğini bilmek dahi bende heyecan uyandırıyor :) İstanbul ve hem astronomik, hem astrolojik, hem de kainat üzerinde ki önemine bir vurguda bulunmak istedim. Umarım sizde de bir şeyler uyandırmıştır bu yazı. Saygı ve sevgiler dostlar..” http://www.astroyonca.com/blog/?p=104

13

Bugün kaç ülke saatlerini İ.M.T.’e bağlı olarak kullanıyor?

“Bu gün hala 11 ile 15 Afrika ve Uzakdoğu ülkesi saatlerini İ.M.T.’e bağlı kullanıyor. Bilinmesinde yarar var, gördüğüm bir konuyu paylaşayım istedim.” Koçak, Yalçın: İstanbul ve Ayasofya. (2015, 2 Ocak). http://yalcinkocak.com/istanbul-ve-ayasofya/http://www.yenidunyagundemi.com/yazar-95-istanbul_ve_ayasofya.html

14

Million Taşı hakkında kitap var mı?

Maalesef yok.

15

”Her yol Roma’ya çıkar” atasözü hangi şehir için söylenmiştir?

”Her yol Roma’ya çıkar” atasözünü neredeyse hepimiz biliriz. İşte burada bahse konu şehir İtalya’nın Roma’sı değil, İstanbul’dur.” http://www.astroyonca.com/blog/?p=104