"Yaratıcılık evren kadar sonsuzdur".(ba) ***** 1500 kaynakça: https://turkbibliography.com/tablo/: Osmanlı seyyahları konulu bazı yayınlar

Osmanlı seyyahları konulu bazı yayınlar

23.6.2024

Appendix. A researchers’ list of Ottoman travel accounts to Europe. Bibliographical part * January 2013 * DOI:10.5771/9783956507076-227 * LicenseCC BY-NC-ND 4.0 * In book: Venturing beyond borders (pp.227-262) * Authors: Caspar Hillebrand * https://www.researchgate.net/publication/339702351_Appendix_A_researchers'_list_of_Ottoman_travel_accounts_to_Europe_Bibliographical_part/link/63e64a9ce2e1515b6b8727b3/download?_tp=eyJjb250ZXh0Ijp7ImZpcnN0UGFnZSI6InB1YmxpY2F0aW9uIiwicGFnZSI6InB1YmxpY2F0aW9uIn19

https://www.academia.edu/3785158/A_researchers_list_and_bibliography_of_Ottoman_travel_accounts_to_Europe_1st_edition_June_2013_

Ottoman travel accounts to Europe. An overview of their historical development and a commented researchers’ list. Caspar Hillebrand, Bonn. https://www.nomos-elibrary.de/10.5771/9783956507076-53.pdf

https://web.archive.org/web/20200308095941id_/https://www.nomos-elibrary.de/10.5771/9783956507076-29.pdf

EK:

A researchers’ list and bibliography of Ottoman travel accounts to Europe (1st edition, June 2013). Caspar Hillebrand. 2013, Working Papers of the BMBF project “Europe from the outside – Formations of Middle Eastern views on Europe from inside Europe”, no. 1. https://www.academia.edu/3785158/A_researchers_list_and_bibliography_of_Ottoman_travel_accounts_to_Europe_1st_edition_June_2013_

iii. Bibliography

All sources marked with at least one of the letters M, A, L, T, F or E in the bibliographical list above are included here under ‘primary sources’. The repositories of most of the original texts can be found online in ToKat or in the Türkiye Kütüphaneleri Veri Tabanı on the website of the İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM) (ktp.isam.org.tr).

iii.1. Primary sources (including translations)

Abdülkerim Paşa – Repnin, N. V. 1970. Mubadele. An Ottoman-Russian exchange of

ambassadors. Transl. and comm. by N. Itzkowitz and M. Mote. Chicago [et al.]: Univ. of

Chicago Press.

Abdürrahim Muhibb 2009. Paris’te bir Osmanlı. Seyyid Abdurrahim Muhib Efendi’nin Paris

sefirliği ve büyük sefaretnamesi. Ed. by B. Günay. İstanbul: Kitabevi.

Afyoncu, E. 1990. Necati Efendi: Tarih-i Kırım (Rusya Sefaretnamesi). Unpubl. MA thesis.

İstanbul: Marmara Üniv.

Agai, B. 2013a. Die Inszenierung der eigenen Reise als gute Geschichte im Anatolien- und

Syrienreisebericht von Şerefeddin Mağmumi 1895/96 oder: Wie viel Reise steckt im

Reisebericht? In B. Agai – S. Conermann (eds.). „Wenn einer eine Reise tut, hat er was zu

erzählen“. Präfiguration – Konfiguration – Refiguration in muslimischen Reiseberichten.

Berlin: EB-Verlag, 29–73.

Ahmed Midhat 1307 [1889/90]. Avrupa’da bir cevelan. İstanbul: Tercümân-ı hakîkat.

Ahmed Râsim 1333r [1917]. Romanya mektubları. İstanbul: Ahmed İhsan.

Ahmed Râsim 1988. Romanya mektupları. Ed. by R. Yakın. İstanbul: Arba.

Ahmed Resmî 1809. Gesandtschaftliche Berichte von seinen Gesandtschaften in Wien im

Jahre 1757, und in Berlin im Jahre 1763. Ed. by J. v. Hammer-Purgstall. Berlin [et al.]:

Friedrich Nicolai.

Ahmed Resmî 1903. Eine türkische Botschaft an Friedrich den Großen. Transl. by W. B.

Bolland. Konstantinopel: Keil.

Ahmed Resmî 1980. Ahmed Resmi Efendi’nin Viyana ve Berlin Sefaretnameleri. Transl. by B.

Atsız. İstanbul: Tercüman.

Ahmed Resmî 1983. Des türkischen Gesandten Resmi Ahmet Efendi gesandtschaftliche

Berichte von Berlin im Jahre 1763. Repr. of the 1809 ed. [Berlin [et al.]: Nicolai]. Berlin:

Berliner Handpresse.

Ahmed Resmî 2011. Hulâsatü’l-İʿtibâr – a summary of admonitions. A chronicle of the 1768–

1774 Russian-Ottoman war. Transl. and transcribed from the Ottoman Turkish by E. L.

Menchinger. Istanbul: Isis.

Akalın, Ş. 1952. Mehmed Namık Paşa. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi

(4/7): 127–146.

Aktepe, M. M. 1971. Mehmed Efendi’nin Lehistan sefâreti ve sefâret-nâmesi (1730–1731).

Tarih Enstitüsü Dergisi (2): 131–140 + app. without page numbers (5 pp.).

Ali Kemal 1897. Paris musâhabeleri. 3 vols. Dersaâdet [=İstanbul]: İkdam.

Ali Kemal 1985. Ömrüm. Ed. by Z. Kuneralp. İstanbul: İsis.

Ali Kemal 2004. Ömrüm. Ed. by M. K. Özgül. Ankara: Hece.

Altuniş-Gürsoy, B. 1997. Âmedî Galib Efendi sefâretnâmesi. Erdem – Atatürk Kültür Merkezi

Dergisi (9/27): 911–941. [Translit. and summ. of Âmedî Mehmed Said Galib Efendi 1332

[1916/17].]

Altuniş-Gürsoy, B. 2000. Seyyid Ali Efendi’nin sefaretnamesi. Erdem – Atatürk Kültür

Merkezi Dergisi (12/36): 711–845. [Transl. and translit. of Moralı Seyyid Ali Efendi 1329

[1913] (ed. and comm. by Ahmed Refik [Altınay]).]

Altuniş-Gürsoy, B. 2011. Siyasetname hüviyetinde bir esaretname. Erdem – Atatürk Kültür

Merkezi Dergisi (60): 77–141.

Âmedî Mehmed Said Gālib 1332r [1916/17]. Sefâretnâme-i Âmedî Gālib Efendi. Edebiyât-ı

Umûmiyye Mecmûası (1/9–15): 161–163 (9); 180–181 (10); 204–206 (11); 222–223 (12);

236–239 (13); 259 (15).

Arıkan, S. 1996. Nizam-ı Cedid’in kaynaklarından Ebu Bekir Ratib Efendi’nin büyük lâyihası.

Unpubl. PhD thesis. İstanbul: İstanbul Üniv.

Asmaî (Yûsuf Sâmih) 1308r [1892]. Seyâhat-i Asmaî. Kâhire: Matbaatü’l-Câmia.

Asmaî (Yûsuf Sâmih) 1922. Sicilya hâtırâtı. Kâhire: Matbaa-i Emin Hindiyye.

Asmaî (Yûsuf Sâmih) 1999. Viaggio di un turco in Italia. Ed. and transl. by G. E. Carretto.

Torino: Promolibri Magnanelli.

Aydın, M. 1989–92. Livadya sefâretleri ve sefâretnâmeleri. Belgeler – Türk Tarih Belgeleri

Dergisi (14/18): 321–358 + app. without page numbers (56 pp.).

Balint 1909. Budapeşte hâtıra-i ziyâret, sene 1909. 2nd ed. Budapeşte: n.p.

Bareilles, B. 2008. Un Turc à Paris, 1806–1811. Relation de voyage et de mission de Mouhib

effendi, ambassadeur extraordinaire du sultan Selim III, d’après un manuscrit autographe.

In F. Sezgin (ed.). Ottoman ambassadors to Persia and to Europe and their reports. Texts

and studies. Coll. and repr. by F. Sezgin. Frankfurt a.M.: Inst. for the History of Arabic-

Islamic Science at the Johann Wolfgang Goethe Univ., 225–328. [Orig. publ. in 1920.

Paris: Editions Bossard.]

Basîretçi Ali 1325r [1909]. İstanbul’da yarım asırlık vakâyiʿ-i mühimme. Dersaâdet

[=İstanbul]: Matbaa-yı Hüseyin Enver.

Basîretçi Ali 1997. İstanbul’da yarım asırlık vekayi-i mühimme. Ed. and transl. by N. Sağlam.

İstanbul: Kitabevi.

Beydilli, K. – Erünsal, İ. E. 2001. Prut Savaşı öncesi diplomatik bir teşebbüs. Seyfullah

Ağa’nın Viyana elçiliği (1711). Belgeler – Türk Tarih Belgeleri Dergisi (22/26): 1–47 +

app. without page numbers (134 pp.).

Böer, I. – Haerkötter, R. – Kappert, P. (eds.) 2002. Türken in Berlin 1871–1945. Eine

Metropole in den Erinnerungen osmanischer und türkischer Zeitzeugen. Berlin [et al.]: de

Gruyter.

Cenab Şahâbeddin 1335r [1919]. Avrupa mektubları. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Cenab Şahâbeddin 1997. Cenab Şahabeddin’in Avrupa mektupları. Ed. by Z. Uluant. İzmir:

Akademi.

Dumoret, J. 1826. Relation de l’ambassade du dervich Méhemmed-Efendi à Pétersbourg, en

1168 de l’hégire (J.-C. 1754), extraite des Annales de l’empire ottoman de Vassif-Efendi,

et traduite du turc par J. Dumoret. Journal Asiatique (8): 118–125.

Ebû Sehil Nuʿman 1972. Molla und Diplomat. Der Bericht des Ebû Sehil Nu’mân Efendi über

die österreichisch-osmanische Grenzziehung nach dem Belgrader Frieden 1740/41. Transl.

and comm. by E. Prokosch. Graz [et al.]: Styria.

Ebû Sehil Nuʿman 1999. Tedbîrât-ı pesendîde (beğenilmiş tedbirler). Ed. by A. İ. Savaş.

Ankara: TTK.

Ebûbekir Râtib 1999. Ebûbekir Râtib Efendi’nin Nemçe sefâretnâmesi. Ed. by A. Uçman.

İstanbul: Kitabevi.

Ebüzziyâ Tevfik 1315/6h [1897/8]. Paris’den Londra’ya ve Otel Metropol. Mecmûa-yı

Ebüzziyâ (7+8/68–79): 1052–1063 (68), 1108–1114 (69), 1138–1143 (70), 1200–1211

(71), 1260–1264 (72), 1299–1303 (73), 1405–1408 (75), 1589–1592 (79).

Engin, V. 1999. Mahmud Raif Efendi tarafından kaleme alınmış İngiltere seyahati gözlemleri.

In N. Bilgi (ed.). Prof. Dr. İsmail Aka armağanı. İzmir: n.p., 135–162.

Enginün, İ. 1964. Abdülhâk Hâmid ve Sami Paşazade Sezai’nin Londra intibâları. Türk Dili

ve Edebiyatı Dergisi (13/31): 123–150.

Ercan, Y. 1991. Seyyid Mehmed Emin Vahid Efendi’nin Fransa sefaretnamesi. OTAM (2):

73–125.

Ercilasun, B. 1996. Ahmet İhsan Tokgöz. Ankara: Kültür Bakanlığı.

[Ersoy], M. Â. 1928/1347h. Berlin ḫâṭıraları. In M. Â. [Ersoy]. Ṣafaḥât, beşinci kitâb.

Ḫâṭıralar. 2nd ed. [1st ed. 1917]. İstanbul: Gündoġdı Maṭbaʿası, 39–75. [Online at

http://www.archive.org/stream/safahatmehm16mehmuoft#page/227/mode/2up, last

accessed March 21, 2012.]

Evliyâ Çelebi 1987. Im Reiche des Goldenen Apfels. Des türkischen Weltenbummlers Evliyâ

Çelebi denkwürdige Reise in das Giaurenland und in die Stadt und Festung Wien anno

1665. Ed., transl. and comm. by R. F. Kreutel, rev. and suppl. by E. Prokosch and K.

Teply. Graz [et al.]: Styria.

Evliyâ Çelebi 2003. Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi, 7. Kitap. Topkapı Sarayı Kütüphanesi

Bağdat 308 numaralı yazmanın transkripsiyonu – dizini. Ed. by Y. Dağlı, S. A. Kahraman

and R. Dankoff. İstanbul: YKY 2003.

Evliyâ Çelebi 2010. An Ottoman traveller. Selections from the Book of Travels of Evliya

Çelebi. Transl. and comm. by R. Dankoff and S. Kim. London: Eland.

Fağfûrîzâde Hüseyin Nesîmî 1320 [1902/03]. Seyâhat. Hanya: Yûsuf Kenʿan Matbaası.

GÖS = Gezi Özel Sayısı. Türk Dili (27/258) (1973).

Hammer-Purgstall, J. v. 1823. Gesandtschaftsbeschreibung des im Jahre 1748 nach Wien

geschickten türkischen Internuntius Chatti Efendi, aus der Reichsgeschichte Isi’s. Blatt

190. Archiv für Geschichte, Statistik, Literatur und Kunst (14/27–86): 141f. (no. 27/28);

159f. (30/31); 265f. (50); 303–305 (59); 418–420 (79/80); 446–448 (86).

Hammer-Purgstall, J. v. 2008. Türkische Gesandtschaftsberichte. Aus den zu Constantinopel

gedruckten Geschichten des osmanischen Reiches, übersetzt durch Joseph v. Hammer. In

F. Sezgin (ed.). Ottoman ambassadors to Persia and to Europe and their reports. Texts

and studies. Coll. and repr. by F. Sezgin. Frankfurt a.M.: Inst. for the History of ArabicIslamic Science at the Johann Wolfgang Goethe Univ., 197–209. [Orig. publ. in 1822.

Archiv für Geographie, Historie, Staats- und Kriegskunst (13): 257–259, 273–278, 341–

344.]

Hasan Bahrî (Şövalye) 1330r [1914/15]. Avrupa’da Osmanlı. Etranger en Orient. N.p.: n.p.78

Hasan Bedreddin 1329 [1911]. İtalya nedir? Dersaâdet [=İstanbul]: Necm-i İstikbal.

Hattî Mustafa 1999. Viyana sefaretnamesi. Ed. by A. İ. Savaş. Ankara: TTK.

78 Found under this title in ToKat (www.toplukatalog.gov.tr) without information on publisher or place of

publication. Olgun (1973) and Asiltürk (2000b) both list a similar title (Avrupa’da Türk) dated 1327 and

published in İstanbul by Ahmed İhsan’s press.

Hayrullah Efendi 1939a. Türk tiyatrosu tarihine ait çok mühim bir vesika. Hâmid’in babası

Hayrullah Efendinin piyesi. Ed. by İsmail Hami Danişmend. Türklük – Milliyetçi Kültür

Mecmuası (2): 109–122.

Hayrullah Efendi 1939b. “Encümen-i Dâniş” reisinin maarif ıslâhına ait lâyihası. Ed. by

İsmail Hami Danişmend. Türklük – Milliyetçi Kültür Mecmuası (8): 102–104.

Hayrullah Efendi 2002. Avrupa seyahatnamesi. Ed. by B. Altuniş-Gürsoy. Ankara: Kültür

Bakanlığı.

Hillebrand, C. 2013a. Narrative Strategien der Autor-Leser-Identifikation in Vor- und

Nachwort von Hayrullah Efendis Europareisebericht (1863/64). In B. Agai – S.

Conermann (eds.). „Wenn einer eine Reise tut, hat er was zu erzählen“. Präfiguration –

Konfiguration – Refiguration in muslimischen Reiseberichten. Berlin: EB-Verlag, 119–

150.

Hüseyin Gālib 1308r [1892]. Efel Kulesi.

Hüseyin Hulkî 1308h [1891]. Berlin Hâtırâtı, Dersaâdet [=İstanbul]: Karâbet Matbaası.

İstanbul: Asaduryan / Şirket-i Mürettibiyye

Matbaası.

İbrâhim Paşa 1332r [1916]. Bin yüz otuz bir senesi mâh-ı cemâziyü’l-evvelin ikinci güni elçi

İbrâhim Paşa hazretleri İstanbul’dan çıkub Beç’e revâne olduğını ve konaklarıyla maan

beyan eder. Ed. by Ahmed Refik [Altınay]. TOEM (40): 212–227.

İbrâhim Paşa 1908. Bericht über den Zug des Groß-Botschafters Ibrahim Pascha nach Wien

im Jahre 1719. [=Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften in

Wien, Philosophisch-Historische Klasse 158.3]. Ed., transl. and comm. by F. v. KraelitzGreifenhorst. Wien: Hölder.

[İleri], C. N. 1330r [1914]. Şimal hâtıraları. İstanbul: Matbaa-yı İctihad.

[İleri], C. N. 1331r [1915]. Kutub musâhabeleri. İstanbul: Yeni Osmanlı Matbaası.

[İleri], C. N. 1997a. Şimâl hâtıraları. Ed. by İ. Demirci. İstanbul: Mavi.

[İleri], C. N. 1997b. Kutub musâhabeleri. Ed. by İ. Demirci. İstanbul: Mavi.

İlikmen, A. 2001. Sefaretname-i Abdülkerim Paşa. Unpubl. MA thesis. Kütahya: Dumlupınar

Üniv.

İz, F. 1970. Macuncuzade Mustafa’nın Malta anıları: Sergüzeşt-i esiri-i Malta. Belleten – Türk

Dili Araştırmaları Yıllığı: 69–122.

Jobst, W. 1980. Der Gesandtschaftsbericht des Ẕü l-Fiqār Efendi über die

Friedensverhandlungen in Wien 1689. Unpubl. PhD thesis. Wien: Univ. of Vienna.

Kam, F. 2000. Avrupa mektupları. Ed. by N. Yılmaz, İstanbul: Dergâh.

79 Sic! Also to be found as Eifel Kulesi and Efel (Eiffel) Kulesi in ToKat.

Karamuk, G. 1975. Ahmed Azmi Efendis Gesandtschaftsbericht als Zeugnis des osmanischen

Machtverfalls und der beginnenden Reformära unter Selim III. Frankfurt a.M. [et al.]:

Lang.

Karamuk, G. 1992. Hacı Zağanos’un elçilik raporu. Belleten (56/213): 391–403.

Kut, C. 1999. Ahmed İhsan Bey’in Tuna’da bir haftası. Simurg Kitap Kokusu (1): 128–153.

Kut, G. 1986. Esîrî, his “Sergüẕeşt” and his other works. Journal of Turkish Studies – Türklük

Bilgisi Araştırmaları (10): 235–244.

Maʿcuncuzâde Mustafa Efendi 1996. Malta Esirleri. Ser-güzeşt-i esîrî-i Malta. Ed. by C.

Çiftçi. İstanbul: Kitabevi.

Mardin, Y. 1976. Abdülhak Hâmid’in Londra’sı. İstanbul: İş Bankası.

Mehmed Celal 1917. Almanya’daki ihtisâsâtım. Meine Reise-Eindruecke in Deutschland.

Konstantinopel: Âmire.

Mehmed Emin Vahid 1843. Relation de l’ambassade de Mohammed Seid Wahid effendi.

Paris: Firmin Didot. [Turkish text under French title.]

Mehmed Emin Vahid 1986. Sefaretnâme de Seyyid Mehmed Emin Vahid Efendi. Transl. by

A. Süslü. Belleten (50/196): 127–167.

Mehmed Emnî 1989. Mehmed Emnî Beyefendi (Paşa)’nın Rusya sefâreti ve sefâret-nâmesi.

Ed. by M. M. Aktepe. 2nd ed. [1st ed. 1974]. Ankara: TTK.

Mehmed Fazlı 1325 [1909]. Resimli Afgan seyâhati. İstanbul: Ahmed İhsan.

Mehmed Nâmık 1987. Devlete, millete beş padişah devrinde kıymetli hizmetlerde bulunan

şeyhül vüzera, serasker Mehmed Namık Paşa. Coll. and ed. by A. N. Sinaplı. İstanbul:

Yenilik.

Mehmed Said 1327r [1911]. Sadr-ı aʿzam Said Mehmed Paşa merhûmun hâcegân-ı dîvân-ı

hümâyundan iken İstokholma vukuʿ-bulan sefâreti. Ed. by Yanko İskender Hoçi. TOEM

(11): 658–677.

Mehmed Tevfik 1294h [1877]. Yâdigâr-ı Macaristan asr-ı Abdülhamid Han. İstanbul:

Mihran.

Mehmed Tevfik n.y. [2009]. Yadigar-ı Macaristan asr-ı Abdülhamid Han. [Ankara]: TürkMacar Dostluk Derneği.

Menchinger, E. L. 2010. The Sefaretname of Ahmet Vasıf Efendi to Spain. History Studies –

International Journal of History (2/3): 351–367.

Mertayak, A. 2005. Nişli Mehmed Ağa’nın Rusya sefâreti ve sefâretnâmesi (1722–1723).

Unpubl. MA thesis. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniv.

Meynard, B. de 1862. Ambassade de l’historien turc Vaçif-Efendi en Espagne (1787–1788).

Traduit sur la relation originale. Journal Asiatique (5/19): 505–523.

Moralı Ali – Abdürrahim Muhibb 1998. Deux ottomans à Paris sous le Directoire et

l’Empire. Relations d'ambassade. Ed., transl. and comm. by S. Yerasimos. Arles: Sindbad.

Moralı Ali 1329r [1913]. Moralı Es-Seyyid Ali Efendi’nin sefâretnâmesi. Ed. and comm. by

Ahmed Refik [Altınay]. TOEM (20–24): 1246–1259 (20); 1333–1343 (21); 1378–1390

(22); 1458–1466 (23); 1548–1560 (24).

Mustafa Kesbî 2002. İbretnümâ-yı devlet. Tahlil ve tenkitli metin. Ed. by A. Öğreten. Ankara:

TTK.

Mustafa Said 2004. Avrupa seyâhatnâmesi (1898). Ed. by B. Günaysu. İstanbul: YKY.

Mustafa Sâmî 2002. Bir Osmanlı bürokratının Avrupa izlenimleri. Mustafa Sami Efendi ve

Avrupa risalesi. Ed. by M. F. Andı. 2nd ed. [1st ed. 1996]. İstanbul: Kitabevi.

Mustafa Sâmî 1996. Avrupa risâlesi. Ed. by R. Demir. Ankara: Gündoğan.

N. N. n.y. [1262 (1846)?]. İngiltere seyâhatnâmesi. Mirʾât-ı Zafer sefînesi kumandanı

tarafından 1262’de yapılan seyâhat. N.p.: n.p.

N. N. 1329/30r [1913/14]. Vâkıʿât-ı Sultan Cem. Ed. by Mehmed Ârif. Supplement to TOEM

(22, 23 and 25).

N. N. 1969. Sultan Cem’in başına gelenler (Vâkı’ât-ı Sultan Cem). Transl. by Ş. Rado. Hayat

Tarih Mecmuası (5/49): 4–8; (5/50): 4–8; (5/51): 10–14; (5/52): 11–15; (5/53): 11–15;

(5/54): 9–13.

N. N. 2007. Bir Osmanlı aydınının Londra seyahatnamesi. Ed. by E. Serçe. İstanbul: İstiklal.

N. N. 2009. Seyahatname-i Londra. Tanzimat bürokratının modern sanayi toplumuna bakışı.

Ed., transl. and comm. by F. Turan. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Nâmık Kemal 1967. Namık Kemal’in husûsî mektupları I. İstanbul, Avrupa ve Magosa

mektupları. Ed. by F. A. Tansel. Ankara: TTK.

Necmeddin Ârif 1322h [1904/05]. Paris’de tahsil. Paris’in mekâtib-i âliyyesinden ve

programlarından usûl-i tahsil ve maîşetinden bâhis rehberdir. Kâhire: Matbaat-ı Tevfik.

Okay, M. O. 2008. Batı medeniyeti karşısında Ahmed Midhat Efendi. 4th ed. [1st ed. 1975].

İstanbul: Dergâh.

[Ölçen], M. A. 1994. Vetluga Irmağı. Ed. by A. N. Ölçen. Ankara: Ümit.

[Ölçen], M. A. 1995. Vetluga Memoir. A Turkish prisoner of war in Russia, 1916–1918. Intr.

and epilogue by A. N. Ölçen, transl. and ed. by G. Leiser. Gainesville, FL: Univ. Press of

Florida.

Ömer Lütfî 1292h [1875]. Ümidburnu seyâhatnâmesi. İstanbul: Ahmed Efendi’nin Matbaası.

Ömer Lütfî 1994. Ümitburnu seyahatnâmesi. Yüz yıl önce Güney Afrika. Ed. by H. Yorulmaz.

İstanbul: Ses.

Osman Ağa 1954. Leben und Abenteuer des Dolmetschers Osman Aga. Eine türkische

Autobiographie aus der Zeit der großen Kriege gegen Österreich. Transl. and comm. by R.

F. Kreutel and O. Spies. Bonn: Orientalisches Seminar der Univ. Bonn.

Osman Ağa 1962. Der Gefangene der Giauren. Die abenteuerlichen Schicksale des

Dolmetschers ‘Osman Ağa aus Temeschwar, von ihm selbst erzählt. Transl. and comm. by

R. F. Kreutel and O. Spies. Graz [et al.]: Styria.

Osman Ağa 1966. Zwischen Paschas und Generälen. Bericht des ‘Osman Ağa aus

Temeschwar über die Höhepunkte seines Wirkens als Diwansdolmetscher und Diplomat.

Transl. and comm. by R. F. Kreutel. Graz [et al.]: Styria.

Osman Ağa 1986. Kendi kalemiyle Temeşvarlı Osman Ağa. Bir Osmanlı Türk sipâhîsinin

hayatı ve esirlik hatıraları. Ed. by H. Tolasa. Konya: Selçuk Üniv. Basımevi.

Osman Ağa 1998a. Osmân Agha de Temechvar. Prisonnier des infidèles. Un soldat ottoman

dans l’Empire des Habsbourg. Ed., transl. and comm. by F. Hitzel. [Arles]: Actes Sud,

[Paris]: Sindbad.

Osman Ağa 1998b. Temeşvarlı Osman Ağa’nın anıları. Ed. by E. N. Erendor. 2nd ed. [1st ed.

1971]. İstanbul: Aksoy.

Pîrî Reis 1988. Kitab-ı Bahriye. Ed. by E. Z. Ökte, transl. by V. Çabuk, T. Duran and R.

Bragner. 4 vols. İstanbul: TTT Vakfı / Historical Research Foundation.

Pîrî Reis 2002. Kitab-ı Bahriye. Book of navigation. Ed. by B. Arı, translit. by A. Demir,

transl. by E. Özden. Ankara: Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı / Prime Ministry

Undersecretaryship of Navigation.

Polatcı, T. 2003. Şehdî Osman Efendi’nin Rusya sefâreti ve sefâretnâmesi (1757–1758).

Unpubl. MA thesis. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniv.

Sâdık el-Müeyyed 1322h [1904]. Ḥabeş seyâḥatnâmesi. Dersaʿâdet: İḳdâm.

Sâdık el-Müeyyed 1999. Habeş seyahatnamesi. Ed. by M. Baydemir. İstanbul: Kaknüs.

Sâmîpaşazâde Sezâî 2003. Bütün eserleri. Ed. by Z. Kerman. 3 vols. Ankara: Türk Dil

Kurumu.

Sanaç, F. 1992. Der Gesandtschaftsbericht Mustafa Efendis über die Gesandtschaftsreise

nach Wien im Jahre 1730/31. Unpubl. PhD thesis. Wien: Univ. of Vienna.

Savaş, A. İ. 1989. Der Gesandtschaftsbericht des Muṣṭafa Ḫaṭṭī Efendi über die

Gesandtschaftsreise nach Wien. Unpubl. PhD thesis. Wien: Universität Wien.

Savaş, A. İ. 1994/5. Takrîr-i Ahmed Merâmî Efendi (Azak muhaddidi Ahmed Merâmî

Efendi'nin 1740/41 sınır tespit çalışmaları hakkındaki raporu). Belgeler – Türk Tarih

Belgeleri Dergisi (16/20): 151–173 + app. without page numbers (58 pp.).

Schmiede, H. A. 1990. Osmanlı ve Prusya kaynaklarına göre Giritli Ali Aziz Efendi‘nin

Berlin sefareti. [İstanbul]: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.

Schmucker, W. 1970. Die maltesischen Gefangenschaftserinnerungen eines türkischen Kadi

von 1599. Archivum Ottomanicum (2): 191–251.

Şehdî Osman 1941/42. Şehdi Osman Efendi sefaretnamesi. Ed. by F. R. Unat. Tarih

Vesikaları (1/1–5): 66–80 (1), 156–159 (2), 232–240 (3), 303–320 (4), 390–400 (5).

Şen, S. 1997. Ahmed Vâsıf Efendi’nin İspanya sefâreti ve sefâretnâmesi. Unpubl. MA thesis.

Kırıkkale: Kırıkkale Üniv.

Şerefeddin Mağmûmî 1326/1908. Seyâhat hâtıraları 2. Brüksel ve Londra’da. Mısru’lKâhire: n.p.

Şerefeddin Mağmûmî 1327/1909. Seyâhat hâtıraları 1. Anadolu ve Sûriyye’de. Mısru’lKâhire: n.p.

Şerefeddin Mağmûmî 1329/1911. Paris’den yazdıklarım. El-Kâhire: Matbaa-yı Kibâre.

Şerefeddin Mağmûmî 1330/1914. Seyâhat hâtıraları 3. Fransa ve İtalya ve İsviçre’de.

Mısru’l-Kâhire: Matbaat Mikdad.

Şerefeddin Mağmûmî 2008a. Bir Osmanlı doktorunun anıları. Yüzyıl önce Anadolu ve Suriye.

Ed. by C. Kayra. İstanbul: Boyut.

Şerefeddin Mağmûmî 2008b. Avrupa’da seyahat hatıraları. Ed. by N. H. Polat and H. Fedai.

İstanbul: Boyut.

Seyitdanlıoğlu, M. 1996. Sâdık Rıfat Paşa ve Avrupa’nın ahvâline dair risâlesi. Liberal

Düşünce (3): 115–124.

Stein, J. M. 1985a. An eighteenth-century Ottoman ambassador observes the West. Ebu Bekir

Rātip Efendi reports on the Habsburg system of roads and posts. Archivum Ottomanicum

(10): 219–312.

Süleyman Şükrü 1907/1325h. Seyâhatü’l-Kübrâ. St. Petersburg: Abdürreşid bin Ömer

İbrâhîmof.

[Tarcan], S. S. 1948. Yurd dışında. Londra’da gördüklerim. İstanbul: Ülkü.

[Tarcan], S. S. 1327r [1911]. Bizce mechul hayatlar. İsveç’de gördüklerim. İstanbul: Şant

Matbaası.

[Tarhan], A. H. 1994. Abdülhak Hâmid’in hatıraları. Ed. and translit. by İ. Enginün. İstanbul:

Dergâh.

[Tarhan], A. H. 1995. Abdülhak Hâmid’in mektupları. Ed. and translit. by İ. Enginün. 2 vols.

İstanbul: Dergâh.

[Tokgöz], A. İ. 1307r [1891]. Avrupa’da ne gördüm. İstanbul: Âlem.

[Tokgöz], A. İ. 1327r [1911]. Tuna’da bir hafta. Almanya dâhilinde Passau’dan Kara

Deniz’e kadar Tuna tarîkıyle icrâ olunan bir seyâhat-i nehriyyeyi ve esnâ-ı seyâhatde

alınan resimleri muhtevîdir. İstanbul: Ahmed İhsan.

[Tokgöz], A. İ. 1917. Tirol cephesinde – ateş hattında. İstanbul: Ahmed İhsan.

[Tokgöz], A. İ. 2007. Avrupa’da ne gördüm / Tuna’da bir hafta. [Both books in one vol.] Ed.

by A. Servantie and F. Gündoğdu. İstanbul: Tarih Vakfı.

Tunalı Hilmî 1320h/1903. Avrupa’da tahsil I (resimli). Cenevra, şehri – mektebleri, mühimm

bir zeyl. Cenevra: n.p.

Unat, F. R. 1942. Kapıcıbaşı Nişli Mehmet Ağa’nın Moskova sefaretnamesi. Tarih Vesikaları

(2/10–12): 284–299, 352–371, 462–472.

Unat, F. R. 1944. Kırım Tarihi veya Necati Efendi’nin Rusya sefaretnamesi. Tarih Vesikaları

(3/13–15): 60–68, 137–149 and 222–229.

[Uşaklıgil], H. Z. 1331r [1915]. Almanya mektubları. Tanin (2387–?).

[Uşaklıgil], H. Z. 1331/32r [1916]. Alman hayâtı. Tanin (2579–2719).

Uzunçarşılı, İ. H. 1951. Merhum Sâdullah Paşa’nın Safvet ve Cevdet Paşalar ve Safvet

Paşazâde Refet Beyle mektuplaşması. Belleten (15/58): 263–299.

Vatin, N. 1997. Djem Sultan. Un prince ottoman dans l’Europe du XVe

siècle d’après deux

sources contemporaines: Vâḳıʿât-ı Sulṭân Cem, Œeuvres de Guillaume Caoursin. Ankara:

Société Turque d’Histoire [=TTK].

Wagner, V. 2013. Satirische Erzählelemente in der osmanischen Reisebeschreibung

Seyāhatnāme-i Londra von 1852. In B. Agai – S. Conermann (eds.). „Wenn einer eine

Reise tut, hat er was zu erzählen“. Präfiguration – Konfiguration – Refiguration in

muslimischen Reiseberichten. Berlin: EB-Verlag, 229–263.

[Yalkı], M. E. 1330h [1912]. Alman rûhı. İstanbul: Nefâset.

[Yalkı], M. E. 2008. Bir denizcinin Avrupa günlüğü (Avrupa hâtırâtım). Ed. by N. A. Özalp.

İstanbul: Kitabevi.

Yirmisekiz Mehmed [1977?]. Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi’nin Fransa sefaretnamesi.

Tercüman 1001 Temel Eser (82). Ed. by A. Uçman. İstanbul: Tercüman.

Yirmisekiz Mehmed 1987. Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi’nin Fransa Sefâretnâmesi

(1132–33 H./1720–21 M.). Ed. by H. Tuncer. Belleten (51/199): 131–151 [reprinted in

Tuncer 2010: 76–105].

Yirmisekiz Mehmed 1993. Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi’nin Fransa sefaretnamesi. Ed.

by B. Akyavaş. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.

Yirmisekiz Mehmed 2004. Le paradis des infidèles. Relation de Yirmisekiz Çelebi Mehmed

efendi, ambassadeur ottoman en France sous la Régence. Transl. by Julien-Claude

Galland, ed. and comm. by G. Veinstein. New ed. [1st ed. 1981. Paris: Maspero]. Paris: La

Découverte.

Yirmisekiz Mehmed 2008. Paris’te bir Osmanlı sefiri. Yirmisekiz Mehmet Çelebi’nin Fransa

seyahatnamesi. Ed. and transl. by Ş. Rado, intr. by Taha Toros. 2nd ed. [1st ed. 1970].

İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.

Zeyneb Hanoum 2004. A Turkish woman’s European impressions. Intr. by G. Ellison.

Facsimile repr. of the orig. ed., newly intr. by R. Lewis. Piscataway (NJ): Gorgias Press.

[Orig. publ. in 1913. Philadelphia (PA): Lippincott.]

Zülfikār Paşa 2008. Zülfikâr Paşa’nın Viyana sefâreti ve esâreti (1099–1103/1688–1692).

Cerîde-i takrîrât-i Zülfikâr Efendi der kal‘a-i Beç. Ed. by M. Güler. İstanbul: Çamlıca.

iii.2. Secondary sources

Abou-El-Haj, R. A. 2004. Ottoman diplomacy at Karlowitz. In A. N. Yurdusev (ed.).

Ottoman diplomacy: conventional or unconventional? Basingstoke [et al.]: Palgrave

Macmillan, 89–113. [Orig. publ. in 1967. Journal of the American Oriental Society (87/4):

498–512.]

Afyoncu, E. 2003. Mehmed Said Paşa, Yirmisekizçelebizâde (ö. 1175/1761). Osmanlı

sadrazamı. DİA (28): 524–526.

Afyoncu, E. 2009. Tanzimat öncesi Osmanlı tarihi araştırma rehberi. 3rd ed. [1st ed. 2007].

İstanbul: Yeditepe.

Agai, B. 2009. Reisen im Wandel. Die Folgen einer veränderten Reiseinfrastruktur und

politischen Wandels im 19. Jahrhundert für muslimische und europäische Reiseberichte als

Zeugnisse des Kulturkontakts. In M. Tamcke – A. Manukyan (eds.). Protestanten im

Orient. Würzburg: Ergon, 191–209.

Agai, B. 2010. Wenn einer eine Reise tut, dann kann er was (?) erzählen. Der Reisebericht als

kulturübergreifende inszenierte Grenzerfahrung – ein Vergleich der Reiseberichte des

Ägypters Ṭahṭāwī, des Osmanen Muḥibb Efendi und des Preußen von Moltke. In B. Agai –

Z. Á. Pataki (eds.). Orientalische Reisende in Europa – europäische Reisende im Nahen

Osten. Bilder vom Selbst und Imaginationen des Anderen. Berlin: EB-Verlag, 13–38.

Agai, B. 2012. Die Freiheit neu entdeckt? Vergessene gemeinsame Erfahrungen des Nahen

Ostens und Europas. In A. Öztürk (ed.). Arabische Zeitenwende. Aufstand und Revolution

in der arabischen Welt. Bonn: Bundeszentrale für politische Bildung, 18–31.

Agai, B. 2013b. Religion as a determining factor of the Self and the Other in travel literature.

How Islamic is the Muslim worldview? Evliya Çelebi and his successors reconsidered. In

B. Agai – O. Akyıldız – C. Hillebrand (eds.). Venturing beyond borders – Reflections on

genre, function and boundaries in Middle Eastern travel writing. Würzburg: Ergon, 101–

129.

Akıncı, G. 1954. Abdülhak Hâmid Tarhan. Hayatı, eserleri, sanatı. Ankara: TTK.

Akıncı, G. 1973. Türk-Fransız kültür ilişkileri (1071–1859). Başlangıç dönemi. Ankara:

Sevinç.

Aksan, V. H. 1995. An Ottoman Statesman in War and Peace. Ahmed Resmi Efendi, 1700–

1783. Leiden [et al.]: Brill.

Aksan, V. H. 2004. Ottoman sources of information on Europe in the eighteenth century. In

V. H. Aksan. Ottomans and Europeans: contacts and conflicts. Istanbul: Isis, 13–23. [Orig.

publ. in 1986. Archivum Ottomanicum (11): 5–16.]

Aksan, V. H. 2006a. Aḥmed b. İbrāhīm, Resmī, Girīdī. In C. Kafadar – H. Karateke – C.

Fleischer (eds.). Historians of the Ottoman Empire (www.ottomanhistorians.com, last

accessed on Jan/1/2011).

Aksan, V. H. 2006b. War and peace. In S. N. Faroqhi (ed.). The Cambridge History of Turkey

3. The later Ottoman Empire. Cambridge [et al]: Cambridge Univ. Press, 81–117.

Aksan, V. H. 2011. Who was an Ottoman? Reflections on ‘wearing hats’ and ‘turning Turk’.

In B. Schmidt-Haberkamp (ed.). Europa und die Türkei im 18. Jahrhundert. Europe and

Turkey in the 18th century. Göttingen: V&R unipress, 305–324.

Akün, Ö. F. 1972. Nâmık Kemal’in mektubları. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Matbaası.

Akün, Ö. F. 1993. Çaylak Tevfik (1843–1893). Türk folklor derlemelerinin öncüsü, biyografitarih müellifi, gazeteci ve mizah yazarı. DİA (8): 240–244.

Akün, Ö. F. 1998. Hayrullah Efendi (1818–1866). Reisületibbâ, devlet adamı, eğitimci, edip

ve tarihçi. DİA (17): 67–75.

Akün, Ö. F. 2006. Nâmık Kemal (1840–1888). XIX. yüzyılın ikinci yarısında Türk edebiyatı

ve siyasî hayatında büyük tesirler meydana getiren vatan ve hürriyet şairi, dava ve

mücadele adamı, edip, yazar, gazeteci ve idareci. DİA (32): 361–378.

Akyıldız, A. 2008a. Sâdık Rifat Paşa (1807–1857). Viyana sefiri ve Hariciye nâzırı. DİA (35):

400–401.

Akyıldız, A. 2008b. Sâdullah Paşa (1838–1891). Osmanlı Devleti’nin Berlin ve Viyana sefiri.

DİA (35): 432–433.

Akyıldız, O. 2003. Seine’i uzaktan sevmek. Hayal’de ve hakikatte Paris. Journal of Turkish

Studies – Türklük Bilgisi Araştırmaları (27/1): 59–72.

Akyıldız, O. 2006. Muhayyil iki yazar. Ahmet Mithat ve Karl May. In N. Esen – E. Köroğlu

(eds.). Merhaba ey muharrir. Ahmet Mithat üzerine eleştirel yazılar. İstanbul: Boğaziçi

Üniv. Yayınevi, 239–255.

Akyıldız, O. 2009. Zwei träumende Autoren. Karl May und Ahmed Midhat und ihre

Imaginationen von Orient und Okzident. In H. Schmiedt – D. Vorsteher (eds.). Karl May.

Werk – Rezeption – Aktualität. Würzburg: Königshausen & Neumann, 127–144.

Akyıldız, O. 2010. Was offizielle Reiseberichte ihren Lesern zu sagen haben... In B. Agai – Z.

Á. Pataki (eds.). Orientalische Reisende in Europa – europäische Reisende im Nahen

Osten. Bilder vom Selbst und Imaginationen des Anderen. Berlin: EB-Verlag, 87–104.

Akyıldız, O. 2013. Imaginary travel(s) as a discursive strategy. The case of Ahmet Midhat

and Ottoman constructions of Europe. In B. Agai – O. Akyıldız – C. Hillebrand (eds.).

Venturing beyond borders – Reflections on genre, function and boundaries in Middle

Eastern travel writing. Würzburg: Ergon, 203–226.

Albayrak, N. 1998. Hüseyin Kâzım Kadri (1870–1934). Türk fikir adamı, Türk Lugatı adlı

eseriyle tanınan müellif. DİA (18): 545–555.

Alexandru-Dersca, M. M. 1971. La condition des captifs turcs dans l’Empire des Habsbourgs

(1688–1689) d’après les mémoires de Osman Aga. Studia et Acta Orientalia (8): 125–144.

Altar, C. M. 1981. Onbeşinci yüzyıldan bu yana Türk ve Batı kültürlerinin karşılıklı etkilenme

güçleri üstünde bir inceleme. Ankara: Ankara Üniv. Basımevi.

[Altınay], A. R. 1331r [1915]. Târîḫî sîmâlar. İstanbul: Kitâbḫâne-i ʿaskerî, İbrâhîm Ḥilmî.

[Altınay], A. R. 1329r [1913]. Moralı ʿAlî Efendi’niñ Paris sefâreti (1797–1802). TOEM (18):

1120–1138.

Altundağ, Ş. 1942. Kavalalı Mehmet Ali Paşa isyanı esnasında Namık Paşa’nın yardım talep

etmek üzere 1832 senesinde memuriyet-i mahsusa ile Londraya gönderilmesi. Belleten (6):

229–251.

Altundağ, Ş. 1943–49. Mehmed Ali isyanında, yardım talebinde bulunmak üzere 1832

tarihinde Namık Paşa’nın hususî elçi olarak Londra’ya gönderilmesi. Tarih Vesikâları

(2/12, 1943): 441–451; (3/14, 1944): 127–136; (3/15, 1949): 200–205.

Altuniş-Gürsoy, B. 1995. Bir XIX. asır sefaretnamesi. “Avrupa Risâlesi”. Türk Yurdu (93):

36–41.

Altuniş-Gürsoy, B. 2006. Türk modernleşmesinde sefir ve sefaretnamelerin rolü. Bilig (36):

139–165.

Andı, M. F. 2006a. Bir medeniyet algılaması olarak Ahmet Mithat Efendi’nin Paris’i. In N.

Esen – E. Köroğlu (eds.). Merhaba ey muharrir. Ahmet Mithat üzerine eleştirel yazılar.

İstanbul: Boğaziçi Üniv. Yayınevi, 256–275.

Andı, M. F. 2006b. Mustafa Sâmi Efendi (ö. 1855). Osmanlı sefiri ve sefâretnâme yazarı. DİA

(31): 356.

Arı, B. 2004. Early Ottoman diplomacy. Ad hoc period. In A. N. Yurdusev (ed.). Ottoman

diplomacy: conventional or unconventional? Basingstoke [et al.]: 36–65.

Arıkan, S. 1994. Ebûbekir Râtib Efendi (ö. 1214/1799). Osmanlı Devleti’nin son geçici

Avusturya elçisi ve sefâretnâme müellifi. DİA (10): 277–278.

Asiltürk, B. 1995. Ahmet Midhat Efendi müsteşrikler kongresinde. Türk Dili (521, Ahmet

Midhat Özel Bölümü): 570–576.

Asiltürk, B. 1998. Osmanlı’nın Avrupa’yı tanımasında seyahatnâmelerin rolü. Kubbealtı

Akademi Mecmûası (27): 20–27.

Asiltürk, B. 1999. Osmanlı seyyahları Avrupa yolunda. In G. Eren (ed.). Osmanlı 9. Kültür ve

sanat. Ankara: Yeni Türkiye, 100–109.

Asiltürk, B. 2000a. Osmanlı seyyahlarının gözüyle Avrupa. İstanbul: Kaknüs.

Asiltürk, B. 2000b. Türk edebiyatında gezi kitapları bibliyografyası. Türk Kültürü

İncelemeleri Dergisi (2): 209–240.

Asiltürk, B. 2009. Edebiyatın kaynağı olarak seyahatnameler. Turkish Studies – International

Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish (4/1-I): 911–995.

Asiltürk, B. 2013. The image of Europe and Europeans in Ottoman -Turkish travel writing.

Transl. by B. Yoleri. In B. Agai – O. Akyıldız – C. Hillebrand (eds.). Venturing beyond

borders – Reflections on genre, function and boundaries in Middle Eastern travel writing.

Würzburg: Ergon, 29–51.

Aubigny, E. d’ 1889. Un ambassadeur turc à Paris sous la Régence. Ambassade de MehémetEffendi en France, d’après la relation écrite par lui-mème et des documents inédits des

Archives du Ministère des Affaires étrangères. Revue d’histoire diplomatique (3): 78–91

and 200–235.

Aytaç, G. 1986. Mehmet Akif Ersoy’un “Berlin hatıraları”. Milli Kültür (55): 76.

Baykal, B. S. 1942. Namık Kemal’e göre Avrupa ve biz. In N. N. (ed.). Namık Kemal

hakkında. Büyük şairin yüzüncü doğum yıldönümü münasebetiyle Dil ve Tarih-Coğrafya

Fakültesi profesör ve doçentleri tarafından hazırlanmıştır. İstanbul: Vakıt, 187–218.

Baykan, A. 2009. Mehmed Akif ve Alfred Döblin’in Berlin şehri perspektifinde Alman

sosyo-kültürel olgusu üzerine karşılaştırmalı bir çalışma. In G. Yıldız – M. Z. Yıldırım – Ş.

Kazan – H. Yazıcı Okuyan (eds.). 1. Uluslararası Mehmet Akif Ersoy Sempozyumu.

Bildiriler. 19-20-21 Kasım 2008. Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniv., 87–99. [Online at

http://uam.mehmetakif.edu.tr/mehmetakif/files/sem/3.pdf, last accessed June 6, 2012.]

Bayram, F. 2000. Ebubekir Ratib Efendi as an Ottoman envoy of knowledge between the East

and the West. Unpubl. MA thesis. Ankara: Bilkent Üniv.

Bensoy, O. 2007/08. Geç Osmanlı döneminde oksidentalizm. Ahmet İhsan, Paris’te sadece

İstanbul’da ‘olmayan’ı mı gördü? Tarih ve Toplum – Yeni Yaklaşımlar (6): 143–166.

Berridge, G. R. 2004. Diplomatic Integration with Europe before Selim III. In A. N. Yurdusev

(ed.). Ottoman diplomacy: conventional or unconventional? Basingstoke [et al.]: Palgrave

Macmillan, 114–130.

Beydilli, K. 2003. Mahmud Râif Efendi (ö. 1807). Osmanlı reîsülküttabı ve ıslahat yazarı.

DİA (37): 382–383.

Beydilli, K. 2007. Sefaret ve sefaretnâme hakkında yeni bir değerlendirme. Osmanlı

Araştırmaları – The Journal of Ottoman Studies (30): 9–30.

Beydilli, K. 2009. Seyyid Ali Efendi (ö. 1809). Osmanlı devlet adamı, ilk dâimî Paris sefiri.

DİA (37): 45–47.

Bilgiç, N. 2008. Ahmet Mithat Efendi’nin Letâîf-i Rivâyât adlı eserinin “edebiyat coğrafya

merkezli” incelenmesi. Unpubl. MA thesis. İstanbul: Marmara Üniv.

Bilim, C. 1990. Ebubekir Ratib Efendi, Nemçe sefaretnamesi. Belleten (54/209): 261–296.

Bilim, C. 1996. Mustafa Rasih Paşa’nın Rusya sefaretnamesi. OTAM (7): 15–36.

Bostan, İ. 2007. Pîrî Reis (ö. 960/1553). Kitâb-ı Bahriyye müellifi, ünlü Osmanlı haritacı ve

denizcisi. DİA (34): 283–285.

Bostan, İ. 2008. Sâdık el-Müeyyed Paşa (1858–1911). Osmanlı devlet adamı. DİA (35): 399–

400.

Bozkurt, N. – Beydilli, K. 2009. Sefâretnâme. Yabancı ülkelere gönderilen elçilik heyeti

raporları. DİA (36): 288–294.

Brenner, P. J. 1990. Der Reisebericht in der deutschen Literatur. Ein Forschungsüberblick als

Vorstudie zu einer Gattungsgeschichte [= 2. Sonderheft Internationales Archiv für

Sozialgeschichte der deutschen Literatur]. Tübingen: Niemeyer.

Buluç, S. 1986–89. Türkçe yazma iki seyahatnâme. In Türk Tarih Kongresi (ed.). IX. Türk

Tarih Kongresi, Ankara: 21–25 Eylül 1981. Kongreye sunulan bildiriler. Ankara: TTK,

1507–1513.

Çetin, A. 2003. Mehmed Emin Vahîd Paşa (ö. 1828). Osmanlı devlet adamı ve sefiri. DİA

(28): 468–469.

Çolak, S. 2006 Zülfikâr Paşa’nın mükâleme takririne göre Osmanlı elçilik heyetinin Komorn

ve Pottendorf’ta hapsedilmesi ve İstanbul’a dönme çabaları (3 belge ile birlikte). Belleten

(52/258): 589–623.

Conermann, S. 1999. Das Eigene und das Fremde. Der Bericht der Gesandtschaft Muṣṭafā

Rāsiḫs nach St. Petersburg 1792–1794. Archivum Ottomanicum (17): 249–270.

Coşkun, M. 2006. Seyahatname ve sefaretnameler. In T. S. Halman (ed.). Türk edebiyatı

tarihi. Vol. 2. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 327–344.

Ḏākir, ʿA. 2005. Ar-riḥla al-ʿarabīya ilā Ūrūbbā wa-Amrīkā wa-’l-bilād ar-Rūsīya ḫilāla ’lqarnain at-tāsiʿ ʿašar wa-’l-ʿišrīn. Dirāsa fi ’l-muḥtamal. Arab travels through Europe,

America and Russia 1800–1950. Abū-Ẓabī: Dār as-Suwaidī lin-Našr wa-’t-Tauzīʿ.

Dankoff, R. 2005. The Seyahatname of Evliya Çelebi as a literary monument. Journal of

Turkish Literature (2): 71–83.

Dankoff, R. 2011. An Evliya Çelebi Bibliography. 2nd ed. [1st ed. 2010]

(http://www.bilkent.edu.tr/~tebsite/kaynaklar/evliya.pdf, last accessed on Jan/22/2012).

Dankoff, R. – Kreiser, K. 1992. Materialien zu Evliya Çelebi II. A guide to the Seyāḥat-nāme

of Evliya Çelebi – Bibliographie raisonnée. Wiesbaden: Reichert.

Demir, U. 2010. Şehdî Osman Efendi (ö. 1138/1770). Osmanlı bürokratı ve sefâretnâme

müellifi. DİA (38): 427–428.

Duymaz, R. 1993. Celâl Nuri İleri (1882–1936). II. Meşrutiyet ve Cumhuriyet devrinin

tanınmış gazetecisi, fikir ve siyaset adamı. DİA (7): 242–245.

Ebüzziya, Z. 1989. Ali Efendi, Basîretçi (1838–1912). Osmanlı gazetecisi. DİA (2): 388–389.

Enginün, İ. 1988. Abdülhak Hâmid Tarhan (1852–1937). Tanzimat’tan sonraki yenileşme

devri Türk edebiyatının tanınmış şair ve tiyatro yazarı. DİA (1): 207–210.

Eravcı, H. M. 2007. ‘Kitab-ı Cem Sultan’ ve Güney Batı Avrupa (Frengistan). Afyon

Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (9/1): 1–10.

Ercan, Y. 1987. Bir Türk diplomatının gözüyle 19. yüzyıl başında üç Avrupa kenti Viyana,

Varşova ve Paris. In [Z. C. Arda] (ed.). I. Uluslararası Seyahatnamelerde Türk ve Batı

İmajı Sempozyumu belgeleri, 28. X. –1. XI. 1985, Eskişehir. Eskişehir: Anadolu Üniv.

Basımevi, 208–215.

Ercilasun, B. 1983. Mustafa Sami Efendi’nin Türk yenileşme tarihindeki yeri. Hacettepe

Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi (özel sayı): 71–80.

Erdem, G. 2010. Sefāretnāme-i Yirmisekiz Mehmed Çelebi Efendi: eine Liaison der

Diplomatie mit der Literatur. Ein Reisebericht als Anfangspunkt eines langen Weges des

Osmanischen Reiches in seiner Orientierung an Europa. In B. Agai – Z. Á. Pataki (eds.).

Orientalische Reisende in Europa – europäische Reisende im Nahen Osten. Bilder vom

Selbst und Imaginationen des Anderen. Berlin: EB-Verlag, 39–55.

Erimtan, C. 2007. The perception of Saadabad. The ‘tulip age’ and Ottoman-Safavid rivalry.

In D. Sajdi (ed.). Ottoman tulips, Ottoman coffee. Leisure and lifestyle in the eighteenth

century. London [et al.]: Tauris, 41–62 and 179–187 (endnotes).

Ertaylan, İ. H. 1951. Sultan Cem. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.

Erünsal, İ. E. 2000. Seyfullah Agha’s embassy to Vienna in 1711. The Ottoman version.

WZKM (90): 7–28.

Ezer, Ö. 2002. Challenging the image of Turkish women. Travel accounts of female authors

1762–1935. Unpubl. MA thesis. Ankara: Middle East Technical Univ.

Ezer, Ö. 2004. A challenge to travel literature and stereotypes by two Turkish women. Zeyneb

Hanoum and Selma Ekrem. Feminismo/s (4): 61–68.

Ezer, Ö. 2010a. Three Turkish women travellers (1913–1930). From the represented to the

representing. PhD thesis. Toronto: York Univ.

Ezer, Ö. 2010b. Novel contributions to Orientalism and Occidentalism. Depictions of nonWestern women by Turkish women travelers in the early twentieth century. In N. N. (ed.).

21.yüzyılın eşiğinde kadınlar. Değişim ve güçlenme. İzmir: D.E.Ü. Vol. 2, 480–491.

Faroqhi, S. 2004. The Ottoman Empire and the world around it. London [et al.]: Tauris.

Faroqhi, S. 2009. Materielle Kultur und – zuweilen – gesellschaftliche Werte. Das Europabild

in den Berichten osmanischer Gesandter des XVIII. Jahrhunderts. In H. Fenz (ed.).

Strukturelle Zwänge – persönliche Freiheiten. Osmanen, Türken, Muslime: Reflexionen zu

gesellschaftlichen Umbrüchen. Gedenkband zu Ehren Petra Kapperts. Berlin: de Gruyter,

81–103.

Filizok, R. 1988. Namık Kemal’in Batı medeniyetine bakış tarzı. In N. N. (ed.). Ölümünün

100. yılında Namık Kemal. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi, 39–50.

Findley, C. V. 1995a. Ebu Bekir Ratib’s Vienna embassy narrative. Discovering Austria or

propagandizing for reform in Istanbul? WZKM (85): 41–80. [A French version of this

article appeared in the same year in F. Georgeon (ed.). Voyageurs et diplomates ottomans

(=Études turques et ottomanes: documents de travail 4). Paris: EHESS, 25–38.]

Findley, C. V. 1995b. État et droit dans la pensée politique ottoman. Droits de l’homme ou

Rechtsstaat ? À propos de deux relations d’ambassade. In F. Georgeon (ed.). Voyageurs et

diplomates ottomans [=Études turques et ottomanes: documents de travail 4]. Paris:

EHESS, 39–50.

Findley, C. V. 1998. An Ottoman occidentalist in Europe. Ahmed Midhat meets Madame

Gülnar, 1889. The American Historical Review (103/1): 15–49. [A Turkish transl. of this

article has appeared in book form in 1999: Ahmed Midhat Efendi Avrupa’da. Transl. by A.

Anadol. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.]

Freely, J. 2004. Jem Sultan. The adventures of a captive Turkish prince in Renaissance

Europe. London: HarperCollins.

Gencer, A. İ. 1988. Abdürrahim Muhib Efendi (ö. 1821). Osmanlı Devleti’nin üçüncü Paris

büyükelçisi. DİA (1): 292–293.

Georgeon, F. (ed.) 1995. Voyageurs et diplomates ottomans [=Études turques et ottomanes:

documents de travail 4]. Paris: EHESS.

Gezgin, F. 2010. Ali Kemal. Bir muhalifin hikâyesi. İstanbul: İsis.

Göçek, F. M. 1987. East encounters West. France and the Ottoman Empire in the eighteenth

century. New York [et al.]: Oxford Univ. Press.

Gök, N. 2003a. Sultan Abdülaziz’s visit to Europe in the light of the notes of Halimi Efendi

(21 June–7 August 1867). Turkish Area Studies Review – Bulletin of the Turkish Area

Study Group (1): 33–37.

Gök, N. 2003b. The European travelogue of Sultan Abdülaziz summarised from Halimi

Efendi’s notes. Turkish Area Studies Review – Bulletin of the Turkish Area Study Group

(2): 28–33.

Güllüoğlu, A. 2010. Die Wahrnehmung des Anderen in den Berichten des osmanischen

Gesandten Ahmed Resmi Efendi (1694/95–1783). In B. Agai – Z. Á. Pataki (eds.).

Orientalische Reisende in Europa – europäische Reisende im Nahen Osten. Bilder vom

Selbst und Imaginationen des Anderen. Berlin: EB-Verlag, 57–85.

Günergun, F. 2011. The Ottoman ambassador’s curiosity coffer. Eclipse prediction with de la

Hire’s ‘machine’ crafted by Bion of Paris. In F. Günergun – D. Raina (eds.). Science

between Europe and Asia. Historical studies on the transmission, adoption and adaptation

of knowledge. Dordrecht [u.a.]: Springer, 103–123.

Hagen, G. 2007. Kātib Çelebī. Muṣṭafā b. ʿAbdullāh, Ḥācī Ḫalīfe (b. 1609; d. 1657). In C.

Kafadar – H. Karateke – C. Fleischer (eds.). Historians of the Ottoman Empire

(www.ottomanhistorians.com, accessed on Jan/9/2012).

Hanioğlu, M. Ş. 2008. A brief history of the late Ottoman Empire. Princeton [et al.]: Princeton

Univ. Press.

Hatipoğlu, V. 1978. Halit Ziya’nın ‘Almanya mektupları’. Unpubl. thesis. İstanbul: İstanbul

Üniv.

Helmschrott, S. 2012. „In Europa lässt man den Wind nicht wehen.“ Die ersten osmanischen

Botschafter in Frankreich als Beobachter und Mittler europäischer Fremdkultur ‒

osmanische Identität zwischen Tradition und Reform, 1797‒1811. Unpubl. MA thesis.

Tübingen: Tübingen Univ.

Herbette, M. 1997. Fransa’da ilk daimi Türk Elçisi “Moralı Esseyit Ali Efendi” (1797–1802).

Intr., transl. and comm. by E. Üyepazarcı. İstanbul: Pera.

Herbette, M. 2010. Une ambassade turque sous le directoire. Avec neuf planches hors texte.

[Facsimile repr. of the ed. Paris: Perrin, 1902]. Breinigsville, PA: Nabu.

Herzog, C. – Motika, R. 2000. Orientalism alla turca. Late 19th / early 20th century Ottoman

voyages into the Muslim ‘outback’. Die Welt des Islams (40/2): 133–195.

Hillebrand, C. 2013b. Ottoman travel accounts to Europe. An overview of their historical

development and a commented researchers’ list. In B. Agai – O. Akyıldız – C. Hillebrand

(eds.). Venturing beyond borders – Reflections on genre, function and boundaries in

Middle Eastern travel writing. Würzburg: Ergon, 53–74 and 227–262 (bibliography).

Hitzel, F. 1995. Sefâretnâme. Les ambassadeurs ottomans rendent compte de leurs séjours en

Europe. In F. Georgeon (ed.). Voyageurs et diplomates ottomans [=Études turques et

ottomanes: documents de travail 4]. Paris: EHESS, 16–24.

Hitzel, F. 2001. ‘Osmân Ağa, captif ottoman dans l’Empire des Habsbourg à la fin du XVIIe

siècle. Turcica (33): 191–213.

Hitzel, F. 2003a. Prisonniers des infidèles. Les captifs ottomans dans l’Empire des Habsbourg

(XVIIe

–XVIIIe

siècles). In W. Arbid – S. Kançal – J.-D. Mizrahi – S. Saul (eds.):

Méditerranée, Moyen-Orient: deux siècles de relations internationales. Recherches en

hommage à Jacques Thobie [=Varia Turcica (37)]. Paris [et al.]: L’Harmattan, 185–200.

Hitzel, F. 2003b. Réflexions juridiques et historiques sur le voyage des Ottomans en terre

infidèle. In A. El Moudden et A. Benhadda (eds.). Le voyage dans le monde arabomusulman. Échange et modernité. Rabat: Faculté des Lettres, 13–34.

İhsanoğlu, E. (ed.) 2000. Osmanlı coğrafya literatürü tarihi. History of geographical

literature during the Ottoman period. 2 vols. İstanbul: İslâm Tarih, Sanat ve Kültür

Araştırma Merkezi (IRCICA).

İnalcık, H. 2004. A case study in Renaissance diplomacy. The agreement between Innocent

VIII and Bayezid II on Djem Sultan. In A. N. Yurdusev (ed.). Ottoman diplomacy:

conventional or unconventional? Basingstoke [et al.]: Palgrave Macmillan, 66–88. [Orig.

publ. in 1979. Journal of Turkish Studies (3): 209–223.]

İyigünler, U. 1999. Mustafa Rasih Efendi’nin Rusya sefâreti ve sefâretnâmesi. Unpubl. MA

thesis. Kırıkkale: Kırıkkale Üniv.

İzgi, C. 2007. Nûman Efendi, Eğinli (ö. 1168/1755’ten sonra). Matematik âlimi ve tarihçi.

DİA (33): 235–236.

Jurado Aceituno, A. 2001. 18. yüzyılda bir Osmanlı elçisinin İspanya’yı ziyareti. Tarih ve

Toplum (214): 33–38.

Kafadar, C. 1989. Self and Others. The diary of a dervish in seventeenth century Istanbul and

first-person narratives in Ottoman literature. Studia Islamica (69): 121–150.

Kaplan, M. – Enginün, İ. – Emil, B. (eds.) 1974–89. Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi. 5 vols.

İstanbul: İstanbul Üniv. Edebiyat Fakültesi Matbaası.

Kappert, P. 1978. Muḥibb Efendis Paris-Bericht. Die Französische Revolution aus der Sicht

eines osmanischen Diplomaten. Der Islam (55): 93–98.

Karaer, N. 2003. Paris, Londra, Viyana: Abdülaziz’in Avrupa seyahati, Ankara: Phoenix.

Karahan, L. 2009. Ahmet İhsan’ın seyahatnamesinden yazarın ve dönemin diline dair notlar.

Gazi Türkiyat (5): 171–186.

Karakartal, O. 2003. Türk edebiyatında İtalya. İtalya ile ilgili yazılar, edebiyat eserleri ve gezi

kitapları üzerinde bir deneme. İstanbul: Eren.

Karakartal, O. – Asiltürk, B. 1995. Sadık Rıfat Paşa ve İtalya seyahatnamesi. In N. N. (ed.).

Prof. Dr. Hakkı Dursun Yıldız Armağanı. Ankara: TTK, 319–330.

Karakaya, Y. 1996. 1793 tarihli Rusya sefaretnamesi. Unpubl. MA thesis. İstanbul: İstanbul

Üniv.

Karal, E. Z. 1940. Halet Efendinin Paris büyük elçiliği (1802–1806). İstanbul: Kenan.

Karaveli, O. 2009. Ali Kemal. “Belki de bir günah keçisi...”. İstanbul: Doğan.

Kefeli, E. 2006. Kültürlerarası ilişkiler açısından seyahatler. Fransa Sefaretnâmesi. Türklük

Bilgisi Araştırmaları – Journal of Turkish Studies (30/2): 185–196.

Kerman, Z. 1986. Sami Paşazade Sezai. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.

Kerman, Z. 2009. Sâmipaşazâde Sezâi (1859–1936). Tanzimat sonrası Türk edebiyatının

ikinci nesline mensup hikâye ve roman yazarı. DİA (36): 77–78.

Kıranlar, S. 2010. Giriş; Ali Kemal’in makalelerinin üslup ve içerik bakımından

değerlendirilmesi. In Ali Kemal. Toplu Yazıları 1908–1909. Bölüm I (Temmuz–Teşrîn-i

sânî 1908). Ed. by S. Kıranlar. İstanbul: Isis, 15–107.

Klein, D. 2010. The Sultan’s envoys speak. The ego in 18th-century Ottoman sefâretnâmes

on Russia. In R. Elger – Y. Köse (eds.). Many ways of speaking about the Self. Middle

Eastern ego-documents in Arabic, Persian, and Turkish (14th–20th century). Wiesbaden:

Harrassowitz, 89–102.

Köhbach, M. 1987. Der anonyme Bericht über die Gesandtschaft İbrahim Paşas nach Wien

1719/20. In [Z. C. Arda] (ed.). I. Uluslararası Seyahatnamelerde Türk ve Batı İmajı

Sempozyumu belgeleri, 28. X. –1. XI. 1985, Eskişehir. Eskişehir: Anadolu Üniv. Basımevi,

133–160.

Köhbach, M. 1991. Der Reflex einer Wiener Lokalsage bei Evliyā Çelebi? Osmanlı

Araştırmaları – The Journal of Ottoman Studies (11): 229–235.

Konuk, K. 2003. “Meine Herren, das nennt man einen Hut…” – Kleidungsstrategien

osmanischer Reisender in Europa. In R. Schlesier – U. Zellmann (eds.). Reisen über

Grenzen. Kontakt und Konfrontation, Maskerade und Mimikry. Münster [et al.]:

Waxmann, 73–87.

Köprülü, O. F. 1996. Galib Paşa, Mehmed Said (1763–1829). Osmanlı sadrazamı. DİA (13):

329–331.

Korkut, H. 2003. Osmanlı sefaretnâmeleri hakkında yapılan araştırmalar. Türkiye

Araştırmaları Literatür Dergisi (1/2): 491–511.

Korkut, H. 2007. Osmanlı elçileri gözü ile Avrupa. İstanbul: Gökkubbe.

Krafft, A. 2008. Ewropa Risalesi. Abhandlung über Europa, von Sami Beg, gedruckt in der

Druckerey der kaiserl. Staatszeitung zu Constantinopel, Anfangs des Dschemasiulewwel

1256 (July 1840). In F. Sezgin (ed.). Ottoman ambassadors to Persia and to Europe and

their reports. Texts and studies. Coll. and repr. by F. Sezgin. Frankfurt a.M.: Inst. for the

History of Arabic-Islamic Science at the Johann Wolfgang Goethe Univ., 217–223. [Orig.

publ. in 1841. Wiener Zeitschrift für Kunst, Literatur, Theater und Mode (52+53).]

Kreiser, K. 2005a. Evliyā Çelebī (b. 1611; d. > 1683). In C. Kafadar – H. Karateke – C.

Fleischer (eds.). Historians of the Ottoman Empire (www.ottomanhistorians.com, last

accessed on Jan/18/2011).

Kreiser, K. 2005b. Denkmäler für Heroen des Geistes. Materialien zu einer osmanischen

Obsession. In K. Clewing – O. J. Schmitt (eds.). Südosteuropa. Von vormoderner Vielfalt

und nationalstaatlicher Vereinheitlichung. Festschrift für Edgar Hösch. München:

Oldenbourg, 303–314.

Kreiser, K. 2011. Wissenschaftswandel im Osmanischen Reich des 18. Jahrhunderts? In B.

Schmidt-Haberkamp (ed.). Europa und die Türkei im 18. Jahrhundert. Europe and Turkey

in the 18th century. Göttingen: V&R unipress, 433–446.

Kreutel, R. F. 1948–52. Ewlijā Čelebīs Bericht über die türkische Großbotschaft des Jahres

1665 in Wien. Ein Vergleich mit zeitgenössischen türkischen und österreichischen

Quellen. WZKM (51): 188–242.

Kreutel, R. F. 1957. [Introduction]. In Evliya Çelebi. Im Reiche des Goldenen Apfels. Des

türkischen Weltenbummlers Evliyâ Çelebi denkwürdige Reise in das Giaurenland und in

die Stadt und Festung Wien anno 1665. Ed., transl. and comm. by R. F. Kreutel. Graz [et

al.]: Styria. [This introduction is not included in the book’s revised 1987 edition.]

Kreutel, R. F. 1967. Die Schriften des Dolmetschers ʿOs̱mān Aġa aus Temeschwar. In W.

Hoenerbach (ed.). Der Orient in der Forschung. Festschrift für Otto Spies zum 5. April

1966. Wiesbaden: Harrassowitz, 434–443.

Kuneralp, S. 1995. Les Ottomans à la découverte de l’Europe. Récits de voyageurs de la fin

de l’Empire. In F. Georgeon (ed.). Voyageurs et diplomates ottomans [=Études turques et

ottomanes: documents de travail 4]. Paris: EHESS, 51–58.

Kuneralp, S. – Hitzel, F. 1991. Ambassadeurs, ministres, chargés d’affaires et envoyés en

mission spéciale de la Porte Ottomane et de la République de Turquie auprès de la France

de 1483 à 1991. In J.-L. Bacqué-Grammont – S. Kuneralp – F. Hitzel (eds.). Représentants

permanents de la France en Turquie (1536–1991) et de la Turquie en France (1797–

1991). Recueil publié à l’occasion du quatre cent cinquante-cinquième anniversaire de

l’établissement des relations diplomatiques permanentes entre la France et la Turquie.

Istanbul [et al.]: Isis, 107–166.

Kuneralp, Z. 1993. Ali Kemal (1869–1922). A portrait for the benefit of his English speaking

progeny. Istanbul: [Isis].

Kuran, E. 1980. Tanzimat devri Osmanlı aydını Hayrullah Efendi (1820–1866)’nın Yolculuk

Kitabı adlı eseri. Prilozi za orijentalnu filologiju (= Revue de philologie orientale) (30):

299–306.

Kuran, E. 1988. Avrupa’da Osmanlı ikamet elçıliklerinin kuruluşu ve ilk elçilerin siyasi

faâliyetleri 1793–1821. 2nd ed. [1st ed. 1968]. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.

Kuran, E. 1994a. Osmanlı daimî elçisi Ali Aziz Efendi’nin Alman şarkiyatçısı Friedrich von

Diez ile Berlin’de ilmî ve felsefî muhaberatı. In E. Kuran. Türkiye’nin batılılaşması ve

millî meseleler. Coll. and ed. by M. Türköne. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 123–133.

[Orig. publ. in 1963. Belleten (27/105): 45–58.]

Kuran, E. 1994b. Osmanlı İmparatorluğunda insan hakları ve Sadık Rifat Paşa (1807–1857).

In E. Kuran. Türkiye’nin batılılaşması ve millî meseleler. Coll. and ed. by M. Türköne.

Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, 135–140. [Orig. publ. in 1981 in VIII. Türk Tarih

Kongresi, Ankara 11–15 Ekim 1976. Kongreye Sunulan Bildiriler. Vol. 2. Ankara: TTK,

1449–1453.]

Kuran, E. 1996. Osmanlı aydını Hayrullah Efendi’nin Viyana seyahatları (1862–1864). Türk

Kültürü Araştırmaları (34/1–2): 95–99.

Kurdakul, N. 1997. Tanzimat dönemi basınında sosyo-ekonomik fikir hareketleri. Ankara:

Kültür Bakanlığı.

Küreli, İ. 1992. Abdürrahim Muhib Efendi’nin Fransa Sefaretnamesi. Unpubl. MA thesis.

İstanbul: İstanbul Üniv.

Kürkçüoğlu, Ö. 2004. The adoption and use of permanent diplomacy. In A. N. Yurdusev

(ed.). Ottoman diplomacy: conventional or unconventional? Basingstoke [et al.]: Palgrave

Macmillan, 131–150.

Kutay, C. 1991. Sultan Abdülaziz’in Avrupa seyahati, İstanbul: Boğaziçi.

Landweber, J. A. 2011. How can one be Turkish? French responses to two Ottoman

embassies. In B. Schmidt-Haberkamp (ed.). Europa und die Türkei im 18. Jahrhundert.

Europe and Turkey in the 18th century. Göttingen: V&R unipress, 403–415.

Le Gall, M. 1990. A new Ottoman outlook on Africa. Notes on turn of the century literature.

In S. Deringil – S. Kuneralp (eds.). The Ottomans and Africa. Istanbul: Isis, 135–146.

Lemercier-Quelquejay, C. 1965. Notice sur quelques manuscrits historiques turcs concernant

la Russie se trouvant dans les bibliothèques publiques d’Istanbul. Cahiers du monde russe

et soviétique (6/2): 264–278.

Livingston, J. W. 1970. Evliya Çelebi on surgical operations in Vienna. Al-Abhath (23): 223–

245.

Mardin, Y. 1974. Namık Kemal’in Londra yılları. [İstanbul]: Milliyet.

Matar, N. 2009. Europe through Arab eyes, 1578–1727. New York [et al.]: Columbia Univ.

Press.

Mende, L. v. 2013. Taḥṣīl rehberi as a source for both the traveller and the historian. In B.

Agai – O. Akyıldız – C. Hillebrand (eds.). Venturing beyond borders – Reflections on

genre, function and boundaries in Middle Eastern travel writing. Würzburg: Ergon, 159–

177.

Mertayak, A. 2008. Nişli Meḥmed Aġa. In C. Kafadar – H. Karateke – C. Fleischer (eds.).

Historians of the Ottoman Empire (www.ottomanhistorians.com, last accessed on

Aug/26/2011).

Minaoglou, C. A. 2007. Greek travellers and travel literature from the fifteenth to the

eighteenth century. In E. Close – M. Tsianikas – G. Couvalis (eds.). Greek research in

Australia. Proceedings of the sixth biennial International Conference of Greek Studies,

Flinders University June 2005. Adelaide: Flinders Univ. Dept. of Languages, 305–312.

Naff, T. 1963. Reform and the conduct of Ottoman diplomacy in the reign of Selim III, 1789–

1807. Journal of the American Oriental Society (83/3): 295–315.

Newman, D. L. 2001. Arab travellers to Europe until the end of the 18th century and their

accounts. Historical overview and themes. Chronos (4): 7–61.

Newman, D. L. 2002. Myths and realities in Muslim alterist discourse. Arab travellers in

Europe in the age of the nahda (19th c.). Chronos (6): 7–76.

Newman, D. L. 2008. Myths and signs of alienation between 19th-century rihlat and Europe.

In R. Ostle (ed.). Sensibilities of the Islamic Mediterranean. Self-expression in a Muslim

culture from post-classical times to the present day. London [u.a.]: Tauris, 85–102.

Nünning, A. 2009. On the manifold prefiguration/premediation of the representation of reality

in the travelogue. An outline of a narratological theory, typology and poetics of travel

writing. Comunicação & Cultura (8): 127–149.

Öğreten, A. 2002. Kesbî Mustafa Efendi (ö. 1213/1798’den sonra). İbretnümâ-yı Devlet adlı

eseriyle tanınan Osmanlı tarihçisi ve şair. DİA (25): 306–307.

Oğuzkan, A. F. 1954. Sami Paşazade Sezai. Hayatı, sanatı, eserleri. İstanbul: Varlık.

Okay, M. O. – Düzdağ, M. E. 2003. Mehmed Âkif Ersoy (1873–1936). İstiklâl Marşı ve

Safahat şairi, millî-dinî hassasiyeti, karakter ve seciyesiyle Türk milletinin gönlünde yer

edinen İslâmcılık akımının önemli şahsiyeti. DİA (28): 432–439.

Olgun, İ. 1973. Gezi kaynakçası. In GÖS, 717–726.

Önler, Z. 2009. Evliya Çelebi’de çeşitli hastalıklara ilişkin gözlemler. In N. Tezcan (ed.).

Çağının sıradışı yazarı Evliyâ Çelebi. İstanbul: YKY, 293–305.

Özaydın, Z. 1993–97. Tanzimat devri hekimi Hayrullah Efendi. Hayatı ve eserleri (I–III). Tıp

Tarihi Araştırmaları – History of Medicine Studies (5): 59–95 (part 1, 1993); Yeni Tıp

Tarihi Araştırmaları – The New History of Medicine Studies (1): 98–132 (part 2, 1995);

ibid. (2–3): 189–210 (part 3, 1996/97).

Özcan, A. 1997. Hâlet Efendi (1760–1822). Osmanlı devlet adamı. DİA (15): 249–251.

Özkaya, Y. 1987. XVIII. yüzyılda Prusya (Almanya)da Osmanlı elçileri ve bu elçilerin

sefaret-nâmelerine göre Almanya. In [Z. C. Arda] (ed.). I. Uluslararası Seyahatnamelerde

Türk ve Batı İmajı Sempozyumu belgeleri, 28. X.–1. XI. 1985, Eskişehir. Eskişehir:

Anadolu Üniv. Basımevi, 263–276.

[Pakalın], M. Z. 1917/1336h. Beç’de ʿOs̱manlı sefîri. Edebiyât-ı ʿUmûmiyye Mecmûʿası

(15/46): 325–329.

Palabıyık, M. S. 2012. Ottoman travelers’ perceptions of Africa in the late Ottoman Empire

(1860–1922). A discussion of civilization, colonialism and race. New Perspectives on

Turkey (46): 187–212.

Parmaksızoğlu, İ. 1953. Bir Türk kadısının esaret hatıraları. İstanbul Üniversitesi Edebiyat

Fakültesi Dergisi (5): 77–84.

Peker, A. U. 2011. The assessment of European architecture by Ottoman ambassadors of the

eighteenth century. In B. Schmidt-Haberkamp (ed.). Europa und die Türkei im 18.

Jahrhundert. Europe and Turkey in the 18th century. Göttingen: V&R unipress, 489–503.

Perin, C. 1942. Namık Kemal ve Fransız edebiyatı. In N. N. (ed.). Namık Kemal hakkında.

Büyük şairin yüzüncü doğum yıldönümü münasebetiyle Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi

profesör ve doçentleri tarafından hazırlanmıştır. İstanbul: Vakıt, 127–160.

Polat, N. H. 2002. Bir Jöntürk’ün serüveni. Dr. Şerafettin Mağmumi. Hayatı ve eserleri.

İstanbul: Büke.

Polatcı, T. 2008. Şehdī ʿOs̱mān (ö. > 1769). In C. Kafadar – H. Karateke – C. Fleischer (eds.).

Historians of the Ottoman Empire (www.ottomanhistorians.com, last accessed on

Sep/19/2012).

Procházka-Eisl, G. 2011. Evliya Çelebi’nin Viyana yolculuğu. In N. Tezcan – S. Tezcan

(eds.). Doğumunun 400. yılında Evliya Çelebi. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 157–

165.

Riemann, W. 1983. Das Deutschlandbild in der modernen türkischen Literatur. Wiesbaden:

Harrassowitz.

Römer, C. 2011. Seyahatnâme’deki halk hikâyeleriyle Avusturya halk hikâyelerinin

karşılaştırılması. In N. Tezcan – S. Tezcan (eds.). Doğumunun 400. yılında Evliya Çelebi.

Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 444–453.

Sabev, O. 2007. Formation of Ottoman print culture (1726–1746). Some general remarks. In

New Europe College regional program 2003–2004/2004–2005. Bucharest: n. p., 293–333.

Sabev, O. 2011. In search of lost time. How “late” was the introduction of Ottoman-Turkish

printing? In B. Schmidt-Haberkamp (ed.). Europa und die Türkei im 18. Jahrhundert.

Europe and Turkey in the 18th century. Göttingen: V&R unipress, 447–456.

Safi, M. 2011. Osmanlı elçilerinin wikileaks raporları. İstanbul: Ural.

Sagaster, B. 1997a. Beobachtungen eines ‚Okzidentalisten‘. Aḥmed Midḥat Efendis

Wahrnehmung der Europäer anläßlich seiner Reise zum Orientalistenkongreß in

Stockholm 1889. asien afrika lateinamerika (25): 29–40.

Sagaster, B. 1997b. „Herren“ und „Sklaven“. Der Wandel im Sklavenbild türkischer

Literaten in der Spätzeit des Osmanischen Reiches. Wiesbaden: Harrassowitz.

Sagaster, B. 2001. Reisender zwischen zwei Kulturen. Cenāb Šahābeddīn’s „Ḥacc Yolunda“.

In H. Fürtig (ed.). Islamische Welt und Globalisierung. Aneignung, Abgrenzung,

Gegenentwürfe. Würzburg: Ergon, 159–176.

Sak, İ. 2003. Şehdî Osman Efendi’nin Hâdim Kütüphânesi’ne vakfettiği kitaplar. Selçuk

Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (10): 83–131.

Şakiroğlu, M. H. – Kut, G. 1993. Cem Sultan (ö. 900/1495). Osmanlı şehzadesi. DİA (7):

283–286.

Saral, İ. T. – Saral, E. (ed.) 2010. Budapeşte seyahatnameleri. Ankara: Türk-Macar Dostluk

Derneği.

Savaş, A. İ. 1997. Avusturya basınında bir Osmanlı elçisi. Toplumsal Tarih (41): 51–55.

Savaş, A. İ. 2005a. Muṣṭafā Ḫaṭṭī. In C. Kafadar – H. Karateke – C. Fleischer (eds.).

Historians of the Ottoman Empire (www.ottomanhistorians.com, last accessed on

Jan/18/2011).

Savaş, A. İ. 2005b. Nuʿmān, Ebū Sehl. In C. Kafadar – H. Karateke – C. Fleischer (eds.).

Historians of the Ottoman Empire (www.ottomanhistorians.com, last accessed on

Jan/18/2011).

Savvides, A. G. C. 1999. Notes on Zaghanos Pasha’s career. Journal of Oriental and African

Studies (10): 144–147.

Saydam, A. 2006. Nâmık Paşa (1804–1892). Osmanlı devlet adamı. DİA (32): 379–380.

Servantie, A. 2004. Aux débuts du journalisme de tourisme turc en Europe. Ahmet Ihsan

Tokgöz (1891). In A. Quella-Villéger (ed.). Voyages inédits d’hier et d’aujourd’hui. [=

Carnets de l’exotisme – nouvelle série (4).] Paris [et al.]: Kailash / Poitiers: Le Torii, 141–

207.

Şirin, İ. 2009. Osmanlı imgeleminde Avrupa. 2nd ed. [1st ed. 2006]. Ankara: Lotus.

Soysal, İ. 1964. Fransız İhtilali ve Türk-Fransız diplomasi münasebetleri (1789–1802).

Ankara: TTK.

Standage, T. 2007. The Victorian internet. The remarkable story of the telegraph and the

nineteenth century’s on-line pioneers. Paperback ed. [1st ed. 1998]. New York: Walker and

Co.

Stein, J. M. 1985b. Habsburg financial institutions presented as a model for the Ottoman

Empire in the sefaretname of Ebu Bekir Ratib Efendi. In A. Tietze (ed.). Habsburgischosmanische Beziehungen. Relations Habsbourg-ottomanes. Wien, 26.–30. September 1983.

Colloque sous le patronage du Comité international des études pré-ottomanes et

ottomanes. [= Beihefte zur Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes (13).]

Wien: Verlag des Verbandes der wissenschaftlichen Gesellschaften Österreichs, 233–241.

Süslü, A. 1979. Relations entre l’Empire Ottoman et la France à travers l’ambassade de

Vahid Paşa. 1806–1807. Unpubl. PhD thesis. Paris.

Süslü, A. 1981/82. Un aperçu sur les ambassadeurs ottomans et leurs sefaretname. Tarih

Araştırmaları Dergisi (14/25): 233–260 [available online at

http://dergiler.ankara.edu.tr/index.php (last accessed July 18, 2012)].

Süslü, A. 1983. Rapports diplomatiques ottomano-français, 1798–1807. Osmanlı-Fransız

diplomatik ilişkileri, 1798–1807. Belleten (47/185): 237–279.

Tallett, F. 1997. War and society in early-modern Europe, 1495–1715. Paperback ed. London

[et al.]: Routledge.

Tanpınar, A. H. 2010. XIX. asır Türk edebiyatı tarihi. Ed. by A. Uçman. 8th ed. [1st ed. 1949].

İstanbul: YKY.

Tarakçı, C. 1993. Cenab Şahabeddin (1871–1934). Servet-i Fünûn dönemi şair ve nesir

yazarı. DİA (7): 346–349.

Teply, K. 1975. Evliyā Çelebī in Wien. Der Islam (52/1): 125–131.

Tezcan, N. – Tezcan, S. (eds.) 2011. Doğumunun 400. yılında Evliya Çelebi. Ankara: Kültür

ve Turizm Bakanlığı.

Thuasne, L. 1892. Djem-Sultan, fils de Mohammed II, frère de Bayezid II (1459–1595),

d’après les documents originaux en grande partie inédits. Étude sur la question d’Orient à

la fin du XVe siècle. Paris: Leroux.

Timur, T. 2004. Matbaa, aydınlanma ve diplomasi. Said Mehmed Efendi. Toplumsal Tarih

(128): 54–61.

Topaktaş, H. 2005. Osmanlı sefaretnameleri ışığında 1730–1763 yıllarında Osmanlı devleti

ile Lehistan/Polonya arasında diplomatik ilişkiler. Unpubl. MA thesis. Trabzon: Karadeniz

Teknik Üniv.

Topaktaş, H. 2007. XVIII. yüzyıl ortalarında Türk-Leh ilişkilerinden bir kesit. Kapıcıbaşı

Mehmed Ağa’nın Lehistan (Polonya) elçiliği (1757–1758). Osmanlı Araştırmaları – The

Journal of Ottoman Studies (29): 203–225.

Topaktaş, H. 2010. Bir Osmanlı raporuna göre XVIII. yüzyılda Lehistan’ın idarî, askerî,

iktisadî ve hukukî yapısı. In E. Čaušević – N. Moačanin – V. Kursar (eds.). Perspectives

on Ottoman studies. Papers from the 18th symposium of the International Committee of

Pre-Ottoman and Ottoman Studies (CIEPO) at the University of Zagreb 2008. Berlin: Lit.

Tuncer, H. 2010. Osmanlı Diplomasisi ve Sefaretnameler. 3rd ed. [1st ed. Ankara 1997].

İstanbul: Kaynak.

Turan, F. 2007. Forming the modern lexicon of Tanzimat Turkish. Words and expressions of

modernity in Seyāhatnāme-i Londra. Turkic Languages (11/2): 159–181.

Turan, N. S. 2004. Osmanlı diplomasisinde Batı imgesinin değişimi ve elçilerin etkisi (18. ve

19. yüzyıllar). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (5/2): 57–86.

Türesay, Ö. 2008. Être intellectuel à la fin de l’Empire ottoman. Ebüzziya Tevfik (1849–1913)

et son temps. Unpubl. PhD thesis. Paris: Institut national des langues et civilisations

orientales (INALCO).

Türköne, M. 2000. The Tanzimat Charter and Mehmed Sadık Rıfat Pasha. In K. Çiçek (ed.).

The great Ottoman-Turkish civilization, vol. 3. Philosophy, science and institutions.

Ankara: Balkan Ciltevi, 99–110.

Türküm, S. M. 1982. Halit Ziya Uşaklıgil’in ‘Alman hayatı’. Unpubl. thesis. İstanbul:

İstanbul Üniv.

Unat, F. R. 1992. Osmanlı sefirleri ve sefaretnameleri. Suppl. by B. S. Baykal. 3rd ed. [1st ed.

1968]. Ankara: TTK.

[Ünver], A. S. 1931. Tabip Hayrullah efendi ve Mekalâtı Tıbbiye 1820–1869. [sic!] İstanbul:

Kader. [Re-published in 1986 in TıpTarihi Araştırmaları – History of Medicine Studies (1):

11–16 under the title ‘Tabib Hayrullah Efendi ve Makâlât-ı Tıbbiyye’.]

[Ünver], A. S. 1966. Hekimbaşı ve müverrih Dr. Hayrullah Efendinin Avrupa’ya

seyahatinden notlar. Tıp Tarihimiz Yıllığı (1): 52–54.

Upton-Ward, J.-A. 2000. European-Ottoman relations in the nineteenth century. The visit of

Sultan Abdülaziz to Europe. In K. Çiçek (ed.). The great Ottoman-Turkish civilization, vol.

1. Politics. Ankara: Balkan Ciltevi, 458–468.

Ursinus, M. 2004. Fünf Briefe Öküzöldüren Ahmed Paschas, des „Ochsentöters“, aus seiner

Wiener Kriegsgefangenschaft vom 23. Juli 1690. Osmanlı Araştırmaları – The Journal of

Ottoman Studies (24): 345–364.

Uysal, M. 2009. Mehmet Akif’in Berlin Hatıraları’nda Batı(lı) imgesi. In G. Yıldız – M. Z.

Yıldırım – Ş. Kazan – H. Yazıcı Okuyan (eds.). 1. Uluslararası Mehmet Akif Ersoy

Sempozyumu. Bildiriler. 19-20-21 Kasım 2008. Burdur: Mehmet Akif Ersoy Üniv., 539–

546. [Online at http://uam.mehmetakif.edu.tr/mehmetakif/files/sem/11.pdf, last accessed

June 6, 2012.]

Uzun, M. 1989. Ali Kemal (1867–1922). Gazeteci, yazar, edebiyat ve siyaset adamı. DİA (2):

405–408.

Vatin, N. 1984. À propos de l’exotisme dans les Vâḳıʿât-ı Sulṭân Cem. Le regard porté sur

l’Europe occidentale à la fin du XVe

siècle par un Turc ottoman. Journal Asiatique (272):

237–248.

Vatin, N. 1995. Pourquoi un Turc ottoman racontait-il son voyage? Note sur les relations de

voyage chez les Ottomans des Vâḳıʿât-ı Sulṭân Cem au Seyâḥatnâme d’Evliyâ Çelebi. In F.

Georgeon (ed.). Voyageurs et diplomates ottomans [=Études turques et ottomanes:

documents de travail 4]. Paris: EHESS, 5–15.

Yalçınkaya, M. A. 1994. Mahmud Raif Efendi as the chief secretary of Yusuf80

Yalçınkaya, M. A. 1996a. Osmanlı Devleti’nin yeniden yapılanması çalışmalarında ilk ikamet

elçisinin rolü. Toplumsal Tarih (32): 45–53.

Agah Efendi,

the first permanent Ottoman-Turkish ambassador to London (1793–1797). OTAM (5):

385–434.

Yalçınkaya, M. A. 1996b. Osmanlı zihniyetindeki değişimin göstergesi olarak

sefaretnamelerin kaynak değeri81

Yalçınkaya, M. A. 2003. Kuruluştan Tanzimat’a Osmanlı diplomasi tarihi literatürü. Türkiye

Araştırmaları Literatür Dergisi (TALİD) (1/2): 423–489.

. OTAM (7): 319–338.

Yalçınkaya, M. A. 2010. The first permanent Ottoman embassy in Europe. The embassy of

Yusuf Agah Efendi to London (1793–1797). Istanbul: Isis.

Yanıkdağ, Y. 1999. Ottoman prisoners of war in Russia, 1914–22. Journal of Contemporary

History (34/1): 69–85.

Yerasimos, S. 1991. Les premiers témoignages ottomans sur la France post-revolutionnaire.

Les rapports des ambassadeurs ottomans à Paris pendant le Directoire, le Consulat et

80 In the title of the actual text, this name is incorrectly written as “Yusug”.

81 In the title of the actual text, the word “değeri” is incorrectly written as “defteri”.

l’Empire. Cahiers d’Études sur la Méditerranée Orientale et le monde turco-iranien

(CEMOTI) (12): 47–57. [Repr. in S. Yerasimos 1997. Hommes et idées dans l’espace

ottoman. Istanbul: Isis, 97–106.]

Yerasimos, S. 1997. Le Turc à Vienne ou le regard inversé. In S. Yerasimos. Hommes et idées

dans l’espace ottoman. Istanbul: Isis, 87–96. [Orig. publ. in B. Rupp-Eisenreich – J. Stagl

(eds.). Kulturwissenschaften im Vielvölkerstaat. Zur Geschichte der Ethnologie und

verwandter Gebiete in Österreich, ca. 1780–1918 (= L’anthropologie et l’État

pluriculturel. Le cas de l’Autriche, de 1780 à 1918 environ). Wien [et al.]: Böhlau, 28–37.]

Yerasimos, S. 1999. Explorateurs de la modernité. Les ambassadeurs ottomans en Europe.

Genèses (35): 65–82.

Yeşil, F. 2007. Looking at the French Revolution through Ottoman eyes. Ebubekir Ratib

Efendi’s observations. Bulletin of the School of Oriental and African Studies (70/2): 283–

304.

Yeşil, F. 2011. Aydınlanma çağında bir Osmanlı kâtibi. Ebubekir Râtib Efendi (1750–1799).

İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Yurdusev, A. N. (ed.) 2004. Ottoman diplomacy: conventional or unconventional?

Basingstoke [et al.]: Palgrave Macmillan.

Yurdusev, E. 2004. Studying Ottoman diplomacy. A review of the sources. In A. N. Yurdusev

(ed.). Ottoman diplomacy: conventional or unconventional? Basingstoke [et al.]: Palgrave

Macmillan, 167–193.

Zolondek, L. 1971. Nineteenth-century Arab travelers to Europe. Some observations on their

writings. The Muslim World (61/1): 28–34

"Yaratıcılık evren kadar sonsuzdur".(ba) ***** 1500 kaynakça: https://turkbibliography.com/tablo/

23 Haziran 2024 Pazar

Osmanlı seyyahları konulu bazı yayınlar

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder