20 Haziran 2024 Perşembe

Osmanlı’ya gelen seyyahlara ilişkin listeler

 

Osmanlı’ya gelen seyyahlara ilişkin listeler

19.6.2024

 

1

List of European Travelers in the Ottoman Empire 16th-18th Century. Bart Severi. https://www.academia.edu/14672267/List_of_European_Travelers_in_the_Ottoman_Empire_16th_18th_Century

 

2

Osmanlı Topraklarına Gelen Batılı Seyyahlar ve Eserleri. https://www.efeakademi.com/osmanli-topraklarina-gelen-batili-seyyahlar-ve-eserleri

 

3

“Vatan bildiğimiz bu toprak parçası, miladi 11.asırdan itibaren Türkleşmiştir. Osmanlı öncesinde buralar Türkiya veya Turcmenia olarak biliniyordu. Yakın Doğu’yu iyi tanıyan, burada ticaret yapan Venedikliler, İtalyanlar, Cenevizliler topraklarımıza bu adları vermişlerdir. Biz ise, imparatorluk iddia ve hedefini önde tutmamız sebebiyle topraklarımıza Rum ülkesi, Rumi ve Rumeli gibi isimler vermişizdir. Topraklarımızı, Osmanlı Devleti’ni ve Selçuki İmparatorluğu’nu, daha çok yabancı seyyahların yazdıklarından öğreniyoruz. Seyyahların 1135’ten itibaren sistematik olarak devam eden, Türkiye’ye dair raporlarını bugün Vatikan arşivlerinde bulmak mümkündür. Venedik ve Cenova arşivleri de, bu gibi bilgileri içermektedir. Sadece 19. yüzyılda, Osmanlı coğrafyasına yapılan gezilerle ilgili seyahatnamelerin adedi 5000’i geçmektedir. Türkiye üzerine en eski Fransızca-Almanca seyahatnameler, Osmanlı öncesine kadar uzanmaktadır. Bu seyyahlar Bizans İstanbul’undan geçmişler; Türklerin elinde olan o zamanki Anadolu’yu da canlı bir biçimde anlatmışlardır. Hatta Hans Schiltberger, eserinde Tatarca, yani Kırım Kazan Çağatay Türkçesiyle dualar kaydetmiştir. Bu çok enteresan bir olgudur. Demek ki misyonerler daha o zamandan Türk halklarına yönelik propaganda metinlerini bu halkların kendi dillerinde hazırlamaktadırlar. Bu Vatikan’ın tarihi ve dünyevi konumunun gücünü gösterir. İşin daha da ilginci, bu kitapların matbaadan evvel yazılmış ve matbaa icat edilip kullanımına geçmeden çok evvel el yazmasıyla onlarca nüsha olarak etrafa dağılmış olmasıdır. Batı’daki halklar, matbaadan evvel de o kadar okuyor ki Türkiye’yi bile merak ediyor.” https://andcenter.org/tr/yazarlar/yabancilarin-gozuyle-osmanli-ve-seyahatnameler/

 

4

Osmanlı ülkesinde Avrupalı seyyahlar. Eylül 2018 Necdet Sakaoğlu. https://tarihdergi.com/anadolu-yollarinin-batili-yolculari/

 

5

“1.6. Araştırmanın Temel Kaynakları”. İçinde: Engin Cihad Tekin. https://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/10148647%20(2).pdf  .. 20-26ss.

 

6

Tarihe Damga Vuran Türk Seyyahlar. 16 Aralık 2020. https://www.hisglobal.com.tr/blog/tarihe-damga-vuran-turk-seyyahlar

 

7

Osmanlı Devleti’nde Ören Yerlerini İncelemeye Gelen Seyyahlar. Burcu Kutlu Dilbaz* Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, Yıl: 2016-2 Sayı: 30 S. 89-110. https://www.academia.edu/38869238/Osmanl%C4%B1_Devletinde_%C3%96ren_Yerlerini_%C4%B0ncelemeye_Gelen_Seyyahlar

 

8

Batılı Hekim Seyyahlar Ve Osmanlı Devleti. Prof. Dr. Semavi E. https://isamveri.org/pdfsbv/D01658/1998_4/1998_4_EYICES.pdf

 

9



XVIII. ve XIX. yüzyıllarda İngiliz ve Fransız seyahatnamelerinde Osmanlı fakirlikleri / Osmanlı toplumu XVIII. ve XIX. yüzyılda İngiliz ve Fransız seyahat kitaplarında. Yazar: GÖKHAN GÖK. Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ TÜRKAN POLATCI DEMİRKOL. Yer Bilgisi: Çankırı Karatekin Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı. Konu: Tarih = Tarih. Dizin:18. yüzyıl = 18. yüzyıl; 19. yüzyıl = 19. yüzyıl; Fransızlar = Fransızca; Gelenekler = Gelenekler; Osmanlı şirketleri = Osmanlı toplumu; Osmanlılar = Osmanlılar; Seyahatname = Seyahatname ; Seyyahlar = Gezginler; Sosyal hayat = Sosyal hayat; İngilizler = İngiliz. Yüksek Lisans. English 2018 153 s. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=qTXl69avEDOyWQnPQrUjeQ&no=gMYwxHb5PS4bSiNaFd2IMg

 

10

British travellers in 19th century Turkey. Yer Numarası: A.VI/1311. Yayın Bilgisi: Amsterdam : Editions Rodopi B. V., 1999. [TTK Ktp.]

 

11




https://www.kitapyurdu.com/kitap/xviixviii-ve-xix-yuzyillarda-fransiz-seyahatnamelerinde-osmanli-toplumu/365975.html

12

ECE YÜKSEL        2012       17.yüzyılın sonu, 18. yüzyılın ortası ve 19. yüzyılın başında yabancı seyyahların gözünden Batı Anadolu antik kentleri. Western Anatolian ancient cities in view of foreign travelers at the end of 17th century in the middle of 18th century, and beginning of 19th century  Adnan Menderes Üniversitesi   Yüksek Lisans     Arkeoloji = Archeology ; Tarih = History

13

“Bu önemli eser dışında da yazılı literatürde gerek seyyahların tespiti gerekse de seyyahların bıraktıkları seyahatname ve benzeri eserlere tespit ve erişim bakımından önemli kaynaklar söz konusudur. Bu kaynaklara örnek olarak ikinci el çalışmalarda sunulan seyyah listelerini, seyahatname kataloglarını, müzayede kataloglarını, seyahatnamelerin tam metinlerinin yayınlandığı toplu seyahatname eserlerini, diplomatik veya siyasi rapor serilerini sayabiliriz.

Bunlardan en önemlileri bize seyyah listelerini sunan eserlerdir. Seyyahların tespit edilip incelenmesinde birçok eserin sunduğu listelerden faydalanılmıştır. Birçok çalışma bize bibliyografik kayıtlar, seyyah listeleri, elçi listeleri, kısa tanıtımlar, seyahat güzergâhlarını da içeren veya milliyete göre belli konu başlıklarında, elçi listesi gibi, listeleri vermektedir. Pietro Amat di San Filippo’nun “Bibliografia Viaggio de Italiani”, İtalyan seyyahların sadece Levant ve Osmanlı bölgesine değil, farklı bölgelere yaptıkları seyahatlerin de kayıtlarını vermektedir. Usha Luther’in “Historical Route Network Of Anatolia (Istanbul-Izmir-Konya) 1550's to 1850's: A Methodological Study” çalışması, Anadolu’nun tarihi seyahat rotalarını incelerken, ilgili dönemdeki seyyahları da listelemektedir (Luther, 1989).” 21-22ss. https://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/10148647%20(2).pdf

14

“M.Vivien de St. Martin de “Description Historique et Géographique de l'Asie Mineure” isimli iki ciltlik eserinde benzer şekilde Osmanlı coğrafyası dahil Asya’ya yapılan ziyaretlerin listesini ve kısa tanıtım bilgilerini bize sunmaktadır. Gilles Boucher de la Richarderie’nin, “Bibliothèque Universelle des Voyages” isimli eserinde ise çok dilli bir seyyah listesini inceleme imkânımız vardır.” 22.s. https://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/10148647%20(2).pdf

15

“Ünlü Osmanlı tarihçisi Nicolae Iorga’nın “Les Voyageurs Français Dans l’Orient European” ve “Une Vingtaine de Voyageurs Dans L’Orient Europeen” adlı eserlerinde de benzer şekilde seyyahlar listesi ve kısa tanıtımlar verilmektedir.”. 23.s. https://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/10148647%20(2).pdf

16

“İngiliz Levant Kumpanyası yöneticileri Alfred C.Wood’un “Levant Kumpanyası Tarihi” kitabında olduğu gibi birçok kitap içinde de listeler yayınlamışlardır. Tommaso Bertele de “Venedik ve Konstantiniyye” isimli çalışmasında, Balyoslar ve diğer olağanüstü diplomatların listesini de sunmaktadır. Bunlar dışında Bertold Spuler’in “Handbuch for Orientalistik” ve Bouillion’un “Dictionaire des Orientales de Langue Français” gibi eserler de özellikle doğu bilimci seyyahların listesinin çıkarılması için kaynak görevini görmektedir.”. 23.s. https://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/10148647%20(2).pdf

17

“Heath Lowry’nin “Seyyahların Gözüyle Bursa” eserinde de Bursa’ya seyahat eden seyyahlar listelenmiştir. Karl Tebly’in “Dersaadet’te Avusturya Sefirleri” isimli kitabında ise 1550-1650 arası Osmanlı topraklarına diplomat olarak gelen Avusturyalılar listelenerek Osmanlı’daki gözlemleri derlenmektedir. Jean Ebersolt’un “Le Grand Palais de Constantinople et Le Livre Des Ceremonies” adlı kitabında da, özellikle resim, sanat ve mimari tarih açısından önem taşıyan seyyahların bu konulardaki ilgileri ve çalışmaları anlatılmakta ve yararlanılan seyyahlar listelenmektedir.”. 23.s. https://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/10148647%20(2).pdf


18

“Yerasimos (1991) çalışmasında, 14. ve 16. yüzyıl arasında Osmanlı topraklarına bir şekilde ayak basan 450 seyyahı kaydetmektedir. Yerasimos’un çalışması, ilgili dönem içerisinde Osmanlı topraklarını ziyaret ederek herhangi yazılı bir kayıt bırakan kişileri kapsamaktadır. Yerasimos listesi bu konudaki tek çalışma değildir. Konu üzerine başka çalışmalar da vardır. Bu konuda seyyah listesi bu çalışmalar ile güçlendirilmiştir.” 21.s. https://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/10148647%20(2).pdf


19

Tablo 1. Tespit Edilen Seyyahların Milliyetleri Seyyahların Milliyeti Seyyah Sayısı. 7.s. https://bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/10148647%20(2).pdf 


20

Alman seyyahlar. 5-18ss. http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/ET001542.pdf 


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder