İşin Sırrı: Çok Okumak

İşin Sırrı: Çok Okumak

https://archive.org/stream/akl-i-kemal-1/Akl-%C4%B1%20Kemal%201_djvu.txt

 

Aşağıdaki alıntının kaynağı: 

Sinan Meydan : Atatürk'ün Akıllı Projeleri. 6. Baskı Akl-ı Kemal 1 / Sinan Meydan. © 2014, İnkılâp Kitabevi Yayın Sanayi ve Ticaret AŞ

“İşin Sırrı: Çok Okumak

Peki ama bir asker ve devlet adamı olan Atatürk, hangi bilgi  ve birikimle birbirinden çok farklı alanlarda bu kadar çok proje  geliştirmiştir. Bu işin sırrı nedir?

İşte bu sorunun yanıtı bizi gerçek anlamda bir Atatürk mucizesiyle ve AKL-I KEMAL ile karşı karşıya getirmektedir.

İşin sırrı, Atatürk'ün çok ama çok okumasıdır. Hiç abartısız, Atatürk sürekli okumuştur. Bu sürekliliğe savaş meydanları da dahildir. Çanakkale Savaşları sırasında arkadaşı Mm. Corinne'den romanlar isteyip okumuş, 1916 yılında kolordu ve ordu komutanı olarak Doğu Anadolu'da bulunduğu sırada kuramsal konularda araştırmalar okumuş, 1922 yılında Kurtuluş Savaşı'nın en kritik aşamasında bile okumaya devam etmiştir.

Atatürk'ün 1922 yılı Mart ayına ait notlarında bu konuda şu bilgiler vardır:

“9 Mart: Saat 7'de kalktım. Biraz kitap okudum.

10 Mart: Aziziye. İsmet Paşa ve berberindekiler saat 10'da gittiler. Ben notlarımı yazıyorum. Biraz kitap okuduktan sonra yatacağım.

11 Mart: Yalnız kaldım, bu notları yazdım. Biraz kitap okuyacağım.

18 Mart: Banyo almıştım. Yatakta biraz kitap okuduktan sonra hazırlandım. Çalışma odasına geçtim. Kitap okudum.”5.

Halide Edip Adıvar ve Fahrettin Altay Paşa, Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı yıllarında İslam tarihi konusunda kitaplar okuduğuna tanık olmuşlardır.

Halide Edip Adıvar, Atatürk'ün bir taraftan savaş planlarıyla uğraşırken diğer taraftan İslam tarihini, özellikle de İslam tarihinin demokrasiye en yakın olan ilk yirmi yılını incelediğini belirtmiştir.” Fahrettin Altay Paşa ise Atatürk'ün geceleri çadırında “İslam Dini ve Tefsirleri” adlı bir kitap okuduğunu belirtmiştir.”

Kurtuluş Savaşı sırasında Atatürk'ün İslam tarihinin demokrasiye en yakın ilk dönemlerini okumasının nedeni, savaş sonrasında saltanatı ve hilafeti kaldırmayı ve cumhuriyeti ilan etmeyi düşünmesidir. Atatürk yapacağı bu devrimlere yönelik dinsel

95 Ali Mithat ii Atatürk'ün Not Defterleri, Ankara, 1998, s. 122-128.

96 Halide Edip Adıvar, Türk'ün Ateşle İmtihanı, İstanbul, 1962, s. 146, 147.

97 Meydan, Atatürk ile Allah Arasında, s. 249, 250.

eleştirileri etkisiz hale getirmek için bu yönde kitaplar okumuştur.

Yine savaş sonrasında hayata geçirmeyi düşündüğü “Dinde Öze Dönüş Projesi” kapsamında gerçekleştireceği dinde Türkçeleştirme hareketine hazırlık olması için de “İslam Dini ve Tefsirleri” adlı kitabı okumuştur. Atatürk bütün devrimlerine bu şekilde okuyarak, herkesten önce bizzat kendisi hazırlanmıştır.

Okuyan Atatürk

Atatürk'ün okuma tutkusu zamanla adeta sınırları aşmıştır.

Elçilerimiz aracılığıyla yurtdışından onlarca kitap sipariş eden tek devlet adamı Atatürk'tür. Örneğin 21 Temmuz 1935 gecesi saat 02'de özel kalem müdürüne, Paris Büyükelçisi'ne gönderilmek üzere bir kitap sipariş listesi yazdırmıştır. Atatürk'ün gecenin 02'sinde Paris Büyükelçisi'nden bir an önce gönderilmesini istediği kitaplar, 18 farklı bilimsel alanda toplanmaktadır. Atatürk neredeyse bütün bilim dallarıyla ilgili kitapları istemiştir.

Sipariş listesindeki kitaplar şu alanlardadır:

1. Genel İktisat

2. Genel İstatistik

Genel Tarih

Siyasi Kuruluşlar Tarihi

Hukuka Giriş

Yeni ve Yakın Zamanlar Genel Tarihi

Sosyoloji ve Sosyal Ekonomi

İnsan Gelişimi

Coğrafya

Anayasa Hukuku

SNAahLse

Antropoloji

9. İktisat Tarihi

10. Dinler Tarihi

11. Diplomasi Tarihi

12. Felsefe Tarihi

13. Bilimler Tarihi

14. Sanat Tarihi ve Yakın Zamanlar Edebiyatı?* 

Atatürk, daha birçok defa yurtdışından kitap sipariş etmiştir.

Örneğin bir keresinde Fransız Recucil Siray Yayınevi, Atatürk'e iki parti halinde tam 24 paket kitap göndermiştir. Kitapların sadece listesi dört sayfa tutmaktadır.”

Atatürk'ün okuduğu kitapların tamamından burada söz etmek olanaksızdır, ama bir fikir vermesi açısından şu kadarını belirteyim ki, Atatürk'ün okuduğu kitaplar arasında klasik fiziğin önemli temsilcilerinden Henri Poincare'nin kitapları bile vardır.!*“

Atatürk'ün okuduğu kitapların sayısı, ölümünden sonra tereke yargıçlığınca tutulan kayıtlara göre 4433 kalemde 7333 adettir. Atatürk'ün özel kütüphanesinin kataloğunda ise bu sayı 4289 bibliyografik künyede 10.000 adettir.'*! Bu sayıya değişik kütüphanelerden okumak için ödünç aldığı kitaplar dahil değildir.

Atatürk'ün okuduğu kitapların konularına göre dağılımı şöyledir:

Tarih: 879; Edebiyat: 535; Dil-dilbilim: 397; Askerlik: 261;  Siyasal bilimler: 197; Güzel sanatlar (resim, müzik, mimarlık,  şehircilik): 195; Coğrafya-turizm: 193; Uygulamalı bilimler (tıp,  mühendislik, tarım): 187; Hukuk: 169; Din: 160; Ekonomi: 139;

98 Sinan Meydan, Atatürk ve Türklerin Saklı Tarihi, 2. bas., İstanbul, 2010, s. 39, 41.

99 age.,s.42.

100 age.,s. 43.

101 Turan, Mustafa Kemal Atatürk, s. 64.

Felsefe, mantık, metafizik, psikoloji: 109; Pozitif bilimler (matematik, fizik, kimya, astronomi): 104; Eğitim-öğretim: 101; Sosyoloji: 75; Biyolojik bilimler: 33 vb. !2

Atatürk, akıllı projelerini geliştirirken işte neredeyse her alandaki bu okumalarından yararlanmıştır. Atatürk'ün kendine özgü okuma alışkanlığı; okurken önemli gördüğü yerlerin altını renkli kalemlerle çizmesi, sayfa kenarlarına notlar alması, ünlem (1), soru işareti (2), dikkat (D) gibi özel işaretler koyması, onun bu okumalarını belli bir amaca yönelik olarak yaptığını kanıtlamaktadır. Atatürk'ün okuduğu kitaplarda sadece altını çizip özel notlar aldığı yerler 24 cilt tutmaktadır.!*

Okuduğu kitapların konulara göre dağılımına bakılacak olursa Atatürk'ün neredeyse bütün devrimleri hakkında çok köklü bir bilgi birikimine sahip olduğu söylenebilir. 879 tarih kitabı okuyarak Türk Tarih Tezi'ni geliştirmiş, 535 edebiyat, 397 dil-dilbilim kitabı okuyarak Yazı ve Dil devrimlerini yapmış, 197 siyasal bilimler kitabı okuyarak saltanatı, hilafeti kaldırıp cumhuriyeti ilan etmiş, 195 güzel sanatlar kitabı okuyarak Musiki ve Sanat Devrimi'ni gerçekleştirmiş, 139 ekonomi kitabı okuyarak Karma Ekonomik Modeli ortaya atmış, 169 Hukuk kitabı okuyarak Medeni Kanunu kabul etmiş, 104 pozitif bilimler kitabı okuyarak Üniversite Reformu'nu yapmış, 75 sosyoloji kitabı okuyarak Halkevlerini kurmuş, 101 eğitim öğretim kitabı okuyarak Eğitim Devrimi'ni gerçekleştirmiştir.

İşte AKL-I KEMAL böyle şekillenmiştir.

Yeryüzünde neredeyse hiçbir asker, hiçbir devlet adamı ve hiçbir devrimci, bu derece derin bir entelektüel birikime sahip değildir.

Atatürk'ün akıllı projelerinin temelinde işte böyle derin bir birikim vardır.

102 age.,s. 64.

103 Bkz. Atatürk'ün Okuduğu Kitaplar, Anıtkabir Derneği Yayınları, 24 cilt, Ankara, 2001.

Yöntem, Amaç ve Strateji

Atatürk'ün bütün akıllı projeleri, hayatının projesi olan bağımsız ve çağdaş Türkiye Cumhuriyeti Projesi'ni hayata geçirmeye yöneliktir.

.....................

Ayrıca bkz.: https://bulentagaoglu.blogspot.com/2024/09/arastrmac-incelemeci-ataturk.html