HAZRETİ PEYGAMBER'İN KÖTÜ ALIŞKANLIK VE DAVRANIŞLARA KARŞI TAVRI VE KÖTÜ DAVRANIŞLARI ÖNLEME PRENSİPLERİ (Azarlama konulu tezlerin künyeleri)

HAZRETİ PEYGAMBER'İN KÖTÜ ALIŞKANLIK VE DAVRANIŞLARA KARŞI TAVRI

VE KÖTÜ DAVRANIŞLARI ÖNLEME PRENSİPLERİ

(Azarlama konulu tezlerin künyeleri)

http://www.diyanetdergisi.com/diyanet-dergisi-16/konu-275.html

Allah Rasûlü, ashabı içinde; muhatabını incitici sözler söyleyen veya hatalı hareket yapan

birini gördüğünde derhal müdahale eder ve uygun bir şekilde hatalı davranışta bulunan

şahsı uyarırdı.

Hz. Peygamber'in hataları düzeltmedeki ilk prensibi, hata yapan kişinin yüzüne vurmadan

onun yanlışını düzeltme yoluna gitmesidir.

Allah Rasûlü'nün hataları ıslah etmedeki ikinci prensibi ise, muhatabını tatlı dille ve

yumuşak sözle uyarmasıdır.

Ne ondan önce ne de sonra onun

kadar güzel öğretim yapan bir muallim görmedim. Beni ne azarladı, ne dövdü, ne de sövdü."

--------------------------------. 

Hz. Muhammed (S.A.S), Allah'ın insanlara gönderdiği son peygamber olduğu gibi

aynı zamanda yeryüzünde yaşamış en mükemmel insandır. 0, Kur'an­ı Kerim'de insanlara

en güzel örnek olarak gösterilmiştir.(1) Allah Rasûlü, insanlar için hayatın her alanında

ideal alınacak tek modeldir. Zira o, örnek bir çocuktur, örnek bir gençtir, örnek bir

arkadaştır, örnek bir meslek adamıdır, örnek bir aile reisidir, örnek bir eştir, örnek bir

babadır. Hülasa, her yaşta ve her meslekten insanın kendisine model alabileceği yegane

şahsiyettir.

Allah Rasûlü insanlara öğüt verme, onları iyiliklere, güzelliklere sevk etmede örnek olduğu

gibi, onları hatalı söz, davranış ve alışkanlıklardan vazgeçirme, yahut hatalı davranışları

tashih hususunda da en mükemmel örnekliği göstermiştir.

İnsanlar içinde sadece peygamberler günah işlemekten korunmuşlardır. Zira Cenab­ı Hakk

onları İsmet (günah işlememe) özelliği ile muttasıf kılmıştır. Bu nedenle peygamberler

haricindeki bütün insanlar günah işleme ve hata yapma illeti ile malûldürler. Yüce dinimiz

İslâm, yasak olan fiilleri (günah) açıkça bildirmiş ve mü'minlere bu davranış ve

alışkanlıklardan uzak durmalarını emretmiştir. Kişi bu emirlere uyduğu takdirde kendisini

kurtaracak ve Allah'ın sevgili kulları arasına girecektir. Ancak müslümanın vazifesi sadece

yasak fiillerden kaçınmakla bitmez. Onun bir diğer görevi de, Allah'ın haram kıldığı

amelleri işleyen kardeşlerini bu davranış ve alışkanlıklardan vazgeçirmeye çalışmaktır. Biz

buna Ô'Emr­i bi'l­ma'ruf ve nehy­i ani'l­münker'' diyoruz ki Cenab­ı Allah yüce kitabında

müslümanlar için bunun bir vazife olduğunu bildirmektedir.(2) Hz. Peygamber'in bu

konudaki tavrını şu hadisi şerif çok veciz şekilde ifade eder: Ô'Sizden bir kimse çirkin bir iş

görürse onu eliyle değiştirsin (düzeltsin), eğer buna gücü yetmezse diliyle değiştirsin, buna

da gücü yetmezse kalben nefret etsin. Bu ise imanın en zayıf derecesidir''(3).

Allah Rasûlü kötü alışkanlık ve davranışları önleme hususunda çeşitli metotlar tatbik

etmiştir. Biz burada onun kötülüklerden men etme yani Ô'nehy­i ani'l­münker'' metotlarını

örneklerle açıklamaya çalışacağız.

Hz. Peygamber (S.A.S.), sürekli olarak ashabıyla bir araya gelir, onlara kendisine

vahyedilmiş olan yeni ayetleri duyurur ve dinin hükümlerini anlatırdı. Toplantılarında

mü'minlere güzel huy ve davranışları anlatıp, onları bu hususta teşvik ederken, aynı

zamanda kötü davranış ve huylardan bahsederek de ashabını bu gibi hallerden

sakındırmaya çalışırdı. Ô'Gıybet, kardeşini onun hoşlanmadığı bir vasıf ile zikir ve tavsif

etmendir. Eğer dediğin sıfat kardeşinde varsa işte o zaman gıybet olur; yoksa, ona bühtan ve

iftira etmiş olursun'' (4) sözleriyle gıybet etmeyi; "Ara bozmak için laf getirip götüren kimse

Cennet'e giremez" (5) diyerek dedi­koduyu; Ô'Doğru sözlülük iyiliğe, iyilik de Cennet'e

götürür. Kişi doğru söyleye söyleye Allah nezdinde sıddıklar derecesine çıkar. Yalan

kötülüğe, kötülük de Cehennem'e götürür, İnsan yalancılık yapa yapa nihayet Allah katında

yalancılar defterine yazılır'' (6) sözleriyle yalan söylemeyi; Ô'Her kim, bir müslümanın

malını haksız yere almak için yalandan yemin ederse, Allah'ın azabına uğrar''(7) diyerek

yalan yere yemin etmeyi; Ô'Lânet etmek doğruların şanından değildir''(8), Ô'Hiç biriniz

diğerine, Allah sana lanet etsin, Allah'ın gazabma uğra, Cehennem'de yan gibi beddualarla

lanet etmesin''(9) sözleriyle lanet etmeyi; Ô'Hasedden sakının. Çünkü ateşin odunu ve otları

yokettiği gibi hased de güzel amelleri mahveder''(10) diyerek hased etmeyi; Ô'Ben, sarhoşluk

veren her şeyden sizi men ediyorum''(11), Ô'İçkiden sakınınız Allah'a yemin ederim ki, içki

ile iman bir yerde birleşmez, Yani biri diğerini çıkarır''(12), Ô'Üç grup cennete giremez

Bunlar minnet edici (başa kakıcı), anne­babasına isyankar olan, içkiye devam

edenlerdir.''(13) Ô'Cenab­ı Hakk, şaraba, içene, dağıtana, satana, alana, saklamasını

isteyene, yüklenip götürene, satıp parasını yiyene lanet ediyor''(14), Ô'Şarhoşluk veren

şeylerin on zümreye zararı dokunur; Bizzat sarhoşluk veren şeye, ham maddesini ezen veya

sıkana, satıcısına, satın alana, nakliyesi ile uğraşana, kendisine götürülen kimseye, bütün

bu işlerden elde edilen kazancı yiyene, içene, içilmek üzere ikram edene''(15) sözleriyle de

içki içmeyi ashabına dolayısıyla biz ümmetlerine yasaklamıştır. Bu örnekleri daha da

çoğaltmamız mümkündür.

Hz. Peygamber, ashabı ile sohbet ederken, bazen geçmiş ümmetlerin kötü hareketlerinden

ve bu hareketlerinin sonuçlarından bahsederek, ümmetini de aynı davranışları

tekrarlamamaları hususunda uyarmıştır. Şimdi onun bu davranışına bir hadis­i şerif

mealiyle örnek vermek istiyoruz: Ô'Beni İsrail arasında bozgunculuk şöyle başladı.

Onlardan biri günah işleyen bir adama rastladığı zaman ÔBe adam Allah'tan kork,

yapmakta olduğun işi bırak; zira o iş sana helal değildir' der. Ertesi günü yine o adama aynı

halde rastlar. Bununla beraber, o adamla yiyip içmekten ve onunla düşüp kalkmaktan

çekinmezdi. Onlar böyle yapınca Allah onların kalplerini birbirine benzetti. Sonra,

Ôİsrailoğulları içinde kâfir olanlar, isyanları ve hududu aşmaları yüzünden, Davud ve

Meryem oğlu İsa diliyle lanetlendiler. Onlar yaptıkları günahlardan birbirini men etmeye

uğraşmazlardı(16) ayetini okudu. Arkasından şöyle dedi. ÔYa marufu emir ve münkerden

nehyeder, zalimi zulmetmekten men eder, onu hakka çevirir, hak üzerinde durursunuz; yahut

Allah kalplerinizi birbirine benzetir de sonra sizi de Beni İsrail'i lânetlediği gibi lânetler'(17)

Allah Rasûlü, ashabı içinde; muhatabını incitici sözler söyleyen veya hatalı hareket yapan

birini gördüğünde derhal müdahale eder ve uygun bir şekilde hatalı davranışta bulunan

şahsı uyarırdı.

 Hz. Peygamber bir gün namazda iken, cemaatten biri Malik b. Duhşüm'un

nerede olduğunu sordu. Orada bulunan biri, onun, Allah ve Rasûlü'nü sevmeyen bir münafık

olduğunu söyledi. Rasûlüllah o adama, böyle söylememesini, çünkü onun Allah'ın rızasını

isteyerek Lailahe İllallah dediğini, Allah'ın da böyle diyen bir kişiyi Cehenneme haram

kılacağını buyurdu.(18)

Ebû Mesud el­Bedrî, uşağını kamçı ile dövüyordu. Rasûlüllah onu gördü ve Ô'Ey Ebâ Mes'ud,

iyi bil ki senin bu köleye kudretinden, Allah'ın senin üzerindeki kudreti daha büyüktür''.

Bunun üzerine Ebû Mes'ud kölesini azad etti.(19)

Hz. Peygamber çevresinde, evinde ve özellikle mescidde insanları rahatsız edici maddeler

gördüğünde bir başkasından beklemeden bizzat eliyle bu maddeleri temizlerdi.(20) O,

Bununla birlikte kendisi de,''Şüphe yok ki, mescidler yalnız Allah'ı zikretmek ve Kur'an

okumak için tesis edilmiştir. Abdest bozmak vesair tiksindirici şeyler buraya yakışmaz''

derdi.(21)

Müslümanlar zaman zaman Hz. Peygamber'e gelerek dinin emir ve yasakları konusunda

soru sorarlardı. Ona güzel amellerin, kendilerine en fazla fayda sağlayacak ibadetlerin

hangileri olduğunu sordukları gibi, bazen de ondan en büyük günahların hangileri

olduğunu da öğrenmek isterlerdi. O da Allah'a şirk koşmak, yalan yere yemin etmek gibi

günahları sayarak insanları bu çeşit davranışlardan sakındırmaya çalışırdı.(22)

Ashab bazen Hz. Peygambere giderek yaptıkları bir işi ona haber verirlerdi. Allah Rasûlü

yapılan davranışı uygun bulursa onaylar, yanlış bulursa da bu davranışı yapan kişiyi uyarır

ve bu fiilini terk etmesini isterdi. Bu konuda ashabdan Numan b. Beşir şöyle bir olay

aktarmaktadır; Ô'Babam Beşir beni Rasûlüllah'ın huzuruna götürdü ve sahip olduğu köleyi

bana hibe ettiğini söyledi. Rasûlüllah, diğer kardeşlerime de köle verip vermediğini

sorduğunda hayır cevabını alınca, ÔAllah'tan korkunuz, in'am ve ihsan hususunda

çocuklarınız arasında adalet ve müsavata riayet ediniz', buyurdu. Babam da bu emre uyarak

köleyi bana hibe etmekten vazgeçti.''(23)

Hz. Peygamber'in hatalı alışkanlık ve davranışlara karşı tavrı ve bunları ıslahı hususundaki

uygulamalarını aktardıktan sonra, onun insanların hatalarını düzeltmedeki prensiplerinden

de kısaca bahsetmek istiyoruz.

Hz. Peygamber'in hataları düzeltmedeki ilk prensibi, hata yapan kişinin yüzüne vurmadan

onun yanlışını düzeltme yoluna gitmesidir. Allah Rasûlü bir kişide gördüğü davranışı

düzeltirken, o insanın şahsiyetini incitmemeye özen gösterir. Hatasını yüzüne vurmak ve

onu teşhir ederek mahcup etmekten sakınırdı.(24) Böyle durumda ya umumi bir tarzda

konuşarak, Ô'Bazıları neden böyle yapıyor?'' diye uyarır veya hoşnutsuzluğunu gösteren bir

tavır sergilerdi. Böylece Hz. Peygamberin bu davranışı beğenmediği anlaşılırdı. Enes b.

Malik anlatıyor: Ô'Bir gün zaferan (safran) sürmüş bir adam Rasûlüllah Ôın huzuruna

girdi. Biraz oturduktan sonra kalkıp gitti. Onu mahcup etmemek için yanında bir şey

söylemeyen Rasûlüllah yanındakilere dönerek: "Şuna söyleseniz de yüzündekini yıkayıverse"

(25) buyurdu. Tecrid­i Sarih mütercimi Ahmed Naim bu hadisi şöyle izah eder: Ô'Bir şeyden

sakındırıp korkuturken Ôbir takım kimselere ne oluyor ki' tarzında müphem ve şahıs tayin

etmeyen tabirleri kullanmak Nebiyy­i Muhterem efendimizin adetiydi. İsimlerini söylemiş

olsa, azarlanan kimseler mahcup olurdu. Buna ise o yüce insanın yaratılışı, merhameti ve

üstün sevgisi elvermezdi. Bu nedenle insanlara öğüt verirken onların hatalarını görüp

azarlamak yerine, şahıs tayininden kaçarak "bazıları şöyle böyle ederler" hatta daha

mütevazi bir eda ile "biz şöyle yapıyoruz" şeklinde nasihat etmek gerekir. Zira bu yumuşak ve

şefkatli ifade hem tesir edici olur, hem de hiçbir kimse gücendirilerek, insanî zaafı gereği

nefsine uyup aksi istikamete sevk edilmemiş olur.''(26)

Allah Rasûlü'nün hataları ıslah etmedeki ikinci prensibi ise, muhatabını tatlı dille ve

yumuşak sözle uyarmasıdır.

Tatlı dil karşısında yumuşamayan insan yoktur.(27) Bu hususta Yunus şöyle der:

"Söz ola kese savaşı, söz ola kestire başı, söz ola ağulu aşı, bal ile yağ ede bir söz". Hz.

Peygamber muhataplarına daima tatlı dil ile muamele etmiştir. O karşısındakinin bir

yanlışını düzelteceği yahut ona bir şey söyleyeceği zaman önce onu yumuşatarak gönlünü

kazanır, sonra söyleyeceklerini söylerdi.

Bir gün Kureyş kabilesinden bir genç huzura geldi ve "Ya Rasûlüllah zina etmeme izin ver"

dedi. İslam terbiyesi ile bağdaştıramadıkları bu teklif karşısında ashab­ı kiram genci

susturmak için azarladılar ve üzerine yürüdüler. Rasûlüllah gayet sakin bir şekilde onu

yanına çağırdı ve oturmasını söyledi. Sonra delikanlı ile sohbet etmeye başladı.

"Söyle bakayım, bir başkasının senin annenle, kızınla, kız kardeşinle, halan yahut teyzen ile

zina yapmasını kabul eder misin? " Genç böyle bir şeyi kesinlikle kabul etmeyeceğini söyledi.

Hz. Peygamber de "Öyleyse hiç kimse kendi annesi, kardeşi veya diğer akrabası ile zina

edilmesini istemez" buyurdu. Bu sözlerden sonra gencin hatasını kavradığını görünce, elini

onun omzuna koyarak, " Allah'ım bunun günahını affet, kalbini temizle ve uzuvlarını günah

işlemekten koru" diye dua etti. Hadisi nakleden sahabi o gencin bir daha böyle şeylerle hiç

ilgilenmediğini bildirmektedir.(28)

Yeni müslüman olduğu için namazda konuşulmaması gerektiğini bilmeyen Muaviye b.

Hakem, cemaatle namaz kılındığı bir sırada aksıran bir adama "Allah sana merhamet

eylesin" der. Bu yersiz konuşmasından ötürü herkes ona sert sert bakar. Muaviye şaşırır, "Ne

bakıyorsunuz, ben ne yaptım ki" diye konuşmaya devam eder. Bu defa namaz kılanlar onu

susturmak için elleriyle ayaklarına vurmaya başlarlar. Muaviye müslümanların kendisini

susturmak istediklerini anlayarak susar ve işin sonunu beklemeye başlar. Namaz bitince

Rasûlüllah cemaate döner ve şunları söyler: "Namaz kılarken dünya kelamı söylememek

gerekir, namaz, tesbih, tekbir ve Kur'an okumaktan ibarettir". Hadiseyi bize anlatan

Muaviye der ki, "Anam babam Rasûlüllah'a feda olsun. Ne ondan önce ne de sonra onun

kadar güzel öğretim yapan bir muallim görmedim. Beni ne azarladı, ne dövdü, ne de sövdü."

(29) Bu hadis, bilmemelerinden dolayı camilerde yanlış hareket yapan insanlara karşı

göstermemiz gereken tavrı gayet açık bir şekilde ortaya koymaktadır.

Ensardan birinin hurma ağacını taşlayan küçük Rafi b. Amr, bahçe sahibi tarafından

yakalanarak Rasûlüllah'a getirilir. Peygamber çocuğa müşfik bir ifade ile hurma ağaçlarını

niçin taşladığını sorduğunda çocuk, aç olduğu için, karnını doyurmak niyetiyle ağaçları

taşladığını söyler. Allah Rasûlü yüzündeki tebessüm ile çocuğun başını eliyle okşayarak "Bir

daha ağaçları taşlama, yavrum. Altına düşenleri al ye, Allah seni doyurur" der, arkasından

da "Allah'ım bu yavrunun karnını doyur" diye dua eder.(30)

Yaşadığımız toplumda tasvip etmemiz mümkün olmayan birçok davranışa şahit olduğumuz

bir gerçektir. Bizlere düşen evvela bu davranışlardan kendimizi korumak, daha sonra da

yanlış davranış ve alışkanlık içinde olan insanları bu hallerinden vazgeçirmeye çalışmaktır.

Bu konuda da örnek modelimiz ve rehberimiz tabii ki yine Hz. Peygamber'dir. Şayet bizler

Allah Rasûlü'nün bu konudaki metot ve prensiplerine uygun olarak kötüler ve kötülüklerle

mücadele etme yolunda gayret gösterirsek, onun başardığı gibi ideal bir toplum meydana

getirme girişimlerimizde muvaffak olabiliriz.

DİPNOTLAR

1. Ahzab, 21.

2. Âl­i İmran, 104, 110.

3. Buhârî, Tevhid, 37; Müslim, İman, 78; Ebû Dâvûd, Salat, 242, Melâhim, 17; Tirmizi,

Fiten, 11; İbn Mâce, İkame, 155, Fiten, 20; Nesai, İman, 17; Ahmed b. Hanbel, III, 10, 20,

39, 653, 654.

4. Müslim, Birr, 70.

5. Müslim, İman, 168: Ahmed b Hanbel, V, 391. 396, 399, 406.

29.01.2016 Hazreti Peygamber'in Kötü Alışkanlık ve Davranışlara Karşı Tavrı ve Kötü Davranışları Önleme Prensipleri | diyanetdergisi.com

http://www.diyanetdergisi.com/diyanet­dergisi­16/konu­275.html 5/6

6. Buhârî, Edeb. 69: Müslim, Birr, 103. 104, 105: Ebû Dâvûd, Edeb, 80;Tirmizi, Birr, 46; İbn

Mâce. Mukaddime, 7, Dârimî, Rikak, 7: Muvatta, Kelâm, 16; Ahmed b. Hanbel, I, 405, 433.

7. Buhârî, Tevhid, 24, Müslim, İman, 218: Tirmizî, Tefsir­i sure, 3. 21; Nesaî, Kaza, 30; Ebu

Dâvûd, Büyu, 62; Muvatta, Akzıye, 11; Ahmed b. Hanbel, I, 189, 190, 416, V, 260, VI, 212.

8. Müslim, Birr, 84; Tirmizî, Birr, 72; Ahmed b. Hanbel, II, 337, 366.

9. Ebu Dâvûd, 45; Tirmizî, Birr, 84; Ahmed b. Hanbel, V, 15.

10. İbn Mâce. Zühd, 22: Ebu Dâvûd, Edeb, 44.

11. Buhârî, Eşribe, 74; Ebu Dâvûd, Eşribe, 20.

12. Nesaî, Eşribe, 51.

13. Nesaî, Eşribe, 51.

14. Tirmizî, Eşribe, 20.

15. İbn Mâce, Eşribe, 3.

16. Maide, 77.

17. Ebu Dâvûd, Melâhim, 17.

18. Buhârî, Salat, 46, 65, Teheccüd, 36, Rikak, 6, Müslim, Mesâcid, 24; Zühd, 43: Tirmizî,

Nikah, 25; İbn Mâce, Cihad, 12.

19. Müslim, İman, 34, 35, 36: Ebu Dâvûd, Edeb, 124: Tirmizî, Birr, 30: Ahmed b. Hanbel,

IV, 120.

20. Buhârî, Salat, 34, 35, 36, 39, Ezan, 94, Edeb, 75; Müslim, Mesâcid, 50, 53, Zühd, 74;

Ebu Dâvûd, Salât, 22; Nesaî, Mesâcid, 32, 35; İbn Mâce, Mesâcid, 10, İkame, 61; Dârimî,

Salât, 116; Ahmed b. Hanbel. II, 6, 18, 29, 33.

21. Müslim, Tahâre, 100; Ahmed b. Hanbel, III, 191.

22. Buhârî, Edeb, 6, İman, 16. Diyât, 2, İstitabe, 1; Tirmizî, Tefsir­i sure, 4, 6, 7; Nesaî,

Tahrim, 3, Kasâme, 48; Ebû Dâvûd, Diyât, 9; Ahmed b. Hanbel, II, 214, III, 490.

23. Buhârî, Hibe, 12; Müslim, Hibât, 9, 10; Muvatta, Akziye, 39.

24. Algül, Hüseyin, İslâm Tarihi, I­IV. İstanbul, 1986, II, 107.

25. Ebu Dâvûd, Edeb, 6.

26. Tecrid­i Sarih Tercemesi, I­XII, Ankara 1981, II, 717­718. Bu konuda bk. Kandemir,

Yaşar, Örneklerle İslâm Ahlâkı, İstanbul 1986, s. 71­73.

27. Cenab­ı Hakk Kur'an­ı Kerim'de Hz. Musâ'ya. Firavun'la bile yumuşak bir üslupla

konuşmasını emretmiştir. Tâhâ, 43­44.

28. Ahmed b. Hanbel, V , 256.

29. Müslim, Mesâcid, 33; Ebu Dâvûd, Salât, 167; Nesaî, Ticaret, 67.

30. Ebu Dâvûd, Cihad, 86; Tirmizî, Büyu, 54; İbn Mâce, Ticaret, 67. Ayrıca bk. Kandemir,

Yaşar, Örneklerle İslâm Ahlâkı, s. 73­ 77.

Dr. Adem Apak ­ Uludağ Üniv. İlahiyat Fak. Öğretim Gör.

29.01.2016 Hazreti Peygamber'in Kötü Alışkanlık ve Davranışlara Karşı Tavrı ve Kötü Davranışları Önleme Prensipleri | diyanetdergisi.com

http://www.diyanetdergisi.com/diyanet­dergisi­16/konu­275.html 6/6

247 246 245 241 240 239 238 237 236 235 234 233 232 231 230 229 214 144 143 142 141 140 139 138 137 136 135 134 133 132

131 130 129 128 127 126 125 124 123 122 121 120 119 118 117 116 115 114 113 112 111 110 109 108 107 106 105 104 103 102

101 100 99 98 97

Diyanet Dergisi

-----------------------.

ÖZET KISMINDA “AZARLAMA” GEÇEN 36 TEZ

Tarama: 26.1.2020

298392	AHMET SÜLEYMAN BİKMEN	2011	A descriptive study on the performance of complaints by Turkish university students in an EFL context EFL bağlamında Türk üniversite öğrencilerinin şikayet performansı üzerine betimsel bir çalışma	Boğaziçi Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
205448	FATMA SADIK	2006	Öğrencilerin istenmeyen davranışları ve bu davranışlarla baş edilme stratejilerinin öğretmen, öğrenci ve veli görüşlerine göre incelenmesi ve güvengen disiplin modeli temele alınarak uygulanan eğitim programının öğretmenlerin baş etme stratejilerine The Investigation of students' misbehaviors and strategies to cope with misbehaviors according to teachers', students and parents' perspectives and the effects of assessertive discipline model based training program on teachers' discipline strategies	Çukurova Üniversitesi	Doktora	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
215782	ESİN ÖZER ÖZGÖZGÜ	2007	Lise öğretmenlerinin sınıfta karşılaştıkları istenmeyen davranışlarla baş etme stratejileri High school teachers' strategies for coping with undesirable behaviors in the classroom	Dokuz Eylül Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
59042	İLKNUR EROĞLU	1997	0-6 Yaş grubu çocuklarda alışkanlık bozuklukları ve bunu etkileyen faktörler Behavioral problems and factors affecting them in children aged 0 to 6 years	Hacettepe Üniversitesi	Yüksek Lisans	Hemşirelik = Nursing
20955	MUHAMMED ŞEVKİ AYDIN	1992	Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin pedagojik formasyon yeterlikleri	Erciyes Üniversitesi	Doktora	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
601337	NEVCİHAN GÜVEN	2019	Devlet okullarındaki eğitim çalışanlarının maruz kaldıkları mobbing durumları ve mobbing ile baş etme yöntemleri Mobbing situations of school staff in public schools and coping strategies with mobbing	Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
603338	SİBEL KAYA	2019	Hikâye kitaplarında dilin şiddet aracı olarak kullanımı: Ömer Seyfettin örneği The use of language as a tool of violence in story books: Ömer Seyfettin example	Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
601113	KASIM SAMET SÖZEN	2019	İş sağlığı ve güvenliğinde mobbing faktörü ve çalışma hayatına etkisi: Ostim sanayi bölgesi uygulaması The mobbing factor in occupational health and safety and its effect on business life: A case study on Ostim industrial zone	Çankaya Üniversitesi	Yüksek Lisans	Halk Sağlığı = Public Health ; Hukuk = Law ; İlk ve Acil Yardım = Emergency and First Aid
479019	ZEHRA BORA	2017	Okul müdürlerinin öğretmenlere yönelik etik dışı davranışları ve nedenleri School principals' unethical behaviors towards teachers and the causes of unethical behaviors	Düzce Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
468277	FADİME İŞCEN KARASU	2017	Performans geribildiriminin okul öncesi öğretmenlerinin önleyici sınıf yönetimi stratejileri ile özel gereksinimli çocuk çıktıları üzerindeki etkisi Effects of performance feedback on preschool teachers' use of preventive classroom management strategies and outcomes of children with special needs	Ankara Üniversitesi	Doktora	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
458406	BERNA ÇALGI DEVECİ	2017	Annelerin çocuklarına yönelik ihmal ve istismar davranışı: İstanbul Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi örneği Mothers' neglect and abuse of their children: Istanbul Gaziosmanpasa Taksim Education and Research Hospital sample	İstanbul Üniversitesi	Yüksek Lisans	Sosyal Hizmetler = Social Services
366717	ANIL SAKALLIOĞLU	2014	Ortaokullarda görev yapan branş öğretmenlerinin sınıf içerisinde karşılaştıkları istenmeyen davranışlar ve bunları yönetmede kullandıkları stratejiler Unwanted behaviors secondary school teachers encounter in class and the strategies they use to cope with them	Okan Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
364771	ESİN UYSAL	2014	Preparatory class students' perceptions of their English instructors' interpersonal behaviours at Karabük University School of Foreign Languages Karabük Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulundaki hazırlık öğrencilerinin, İngilizce okutmanlarının kişilerarası davranış özelliklerini algıları	Ufuk Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
372160	GÜLAY BOLATTEKİN	2014	Die vergleichende Darstellung des Lehrerverhaltens in den Werken von Rıfat Ilgazs „Hababam Klasse' und von Stephan Serins „Föhn mich nicht zu' aus der pädagogischen und humoristischen Sicht A comparison of teacher behaviors in Rıfat Ilgaz's 'Hababam Sınıfı' and Stephan Serin's 'Föhn Mich Nicht Zu' in terms of humor and pedagogy	Necmettin Erbakan Üniversitesi	Yüksek Lisans	Alman Dili ve Edebiyatı = German Linguistics and Literature ; Eğitim ve Öğretim = Education and Training
363441	GÜNEŞ KILINÇ	2014	Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sınıf içi ders işleme sürecindeki soru sorma becerileri: Bir durum çalışması Questioning skills of social studies teachers during teaching: A case study	Sakarya Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
333560	MUSTAFA ÇEVİKBAŞ	2013	Matematik öğretmenlerinin yanlışa verdikleri dönütlerin öğrenci özgüvenleri üzerindeki etkilerinin incelenmesi The effects of feedback, given by mathematics teachers to errors, on students' self-esteem	Gazi Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training ; Matematik = Mathematics
345501	FATMA KESKİN	2013	Sahihayn hadisleri çerçevesinde sahabe söz ve davranışlarına karşı Hz. Peygamber'in tavrı Sahihayn hadiths about courtesy and elegance of the Prophet	Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi	Yüksek Lisans	Din = Religion
333641	HÜSEYİN KIR	2013	Yaş sebze ve meyve sektörü mevzuatının dağıtım kanalları açısından incelenmesi (1953-2013); 5957 sayılı Kanundan beklentiletiler Examining legislation of raw vegetable and fresh fruit sector in terms of distribution channels (1953-2013); Expectations of the law no 5957	Dumlupınar Üniversitesi	Yüksek Lisans	İşletme = Business Administration
314911	RAMAZAN GÜÇLÜ	2012	EFL learners' perceptions and interpretations of teacher interpersonal behaviour at high schools Liselerde İngilizce sınıflarında öğrencilerin öğretmen kişilerarası davranış algıları ve yorumları	Hacettepe Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
313408	AYTEKİN GÜNDÜVER	2011	İlköğretim öğrencilerinin SBS başarılarının bazı değişkenlere göre incelenmesi The study on achievements of primary school students with regard to some variablies	Yüzüncü Yıl Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
257529	FİLİZ OSAN	2009	Çalışan çocukların istismarı: Mobilya işkolu örneği Exploitation of working children: Example on furniture sectors	Hacettepe Üniversitesi	Yüksek Lisans	Sosyal Hizmetler = Social Services ; Sosyoloji = Sociology ; Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri = Labour Economics and Industrial Relations
207604	FATİH ÖZDEMİR	2006	Me'ânî ilmi açısından Kur'ân-ı Kerim'deki Emir'lerin mânaları Meaning of orders in Quran from the aspect of Me'ânî science	Marmara Üniversitesi	Yüksek Lisans	Dilbilim = Linguistics
207997	MEHDİN ÇİFTÇİ	2006	Arap Dili ve Belağatına göre Kur'an-ıKerim' de Nehiy Probition in Quran according to Arabic language and rhetoric	Marmara Üniversitesi	Yüksek Lisans	Din = Religion
188016	ORHAN ŞAHİN	2005	İlköğretim okullarında 1. kademe 5. sınıf öğrencilerinin gösterdikleri istenmeyen davranışların görülme derecesi ve bu davranışlara ilişkin öğretmenlerin kullandıkları çözüm stratejileri Misbehaviors of 5th grade students of primary schools in Bolu and solution strategies that the teachers use to these behaviors	Abant İzzet Baysal Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
145969	AHMET ATCI	2004	İlköğretim I. kademe öğretmenlerinin sınıf içi problem davranışlara yönelik müdahalelerinin incelenmesi An investigation of teachers' intervention strategies for misbehaviour in primary schools	Çukurova Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
124682	MÜYESSER CEYLAN	2003	Sınıfta motivasyon-İki öğretmenin sınıf içinde motivasyon değişkenlerini dikkate alma davranışlarının betimlenmesi Motivation in classroom-The description of how two teachers in the classroom take the motivation variables into consideration	Anadolu Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
92203	ÜMMÜHAN AKSU	1999	Sınıf öğretmenlerinin disiplin problemlerine yönelik sınıf yönetimi yöntemleri ile stresle başaçıkma tutumları arasındaki ilişki The Relationships between teacher perceptions of classroom control strategy and general coping behaviour	Karadeniz Teknik Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
84598	ALİ GÖKSUÇUKUR	1999	Butik tarzı zincir mağazalarda mekan tasarlama kriterleri Interior desing criteries of butique style chain stores	Selçuk Üniversitesi	Yüksek Lisans	Mimarlık = Architecture
64856	ASLIHAN ÜNLÜESER	1998	Orhan Kemal'in Baba Evi, Avare Yıllar; Cemile romanlarında tasarlama kiplerinin anlam açısından incelemesi Analization of the novels Baba Evi, Avare Yıllar, Cemile of Orhan Kemal according to it's sense	Çukurova Üniversitesi	Yüksek Lisans	Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
52804	FİLİZ DEMİRÖZ	1996	Evli kadınlara yönelik istismar ve kadınların sığınma evleri hakkındaki düşünceleri Abuse aganist married women and women opinion about sheltered	Hacettepe Üniversitesi	Doktora	Sosyal Hizmetler = Social Services
42573	AHMET YAYLA	1995	Eğitim öğretim sistemimizin otorite ve sorumluluk açısından değerlendirilmesi (ilk ve orta dereceli okullarda)	Yüzüncü Yıl Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
33405	FATMA ERAT ÇAYDERE	1995	3-6 yaş çocuklarına uygulanan disiplin yöntemleri The Disciplinary methods imposed upon 3-6 year old children	Çukurova Üniversitesi	Yüksek Lisans	Ev Ekonomisi = Home Economics ; Halk Sağlığı = Public Health
26089	MEHMET OSMAN TOKLU	1993	Kommunikative formelm im Deutschen und im Türkischen	Ankara Üniversitesi	Doktora	Alman Dili ve Edebiyatı = German Linguistics and Literature ; Dilbilim = Linguistics
27080	YASEMİN KARAMAN	1993	İlkokul öğretmenlerinin gözlemlerine göre çocukların aileleri tarafından istismarı ve ihmali	Hacettepe Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
20433	AYŞEN GÜL(AKKOR)	1992	Some critical approaches to the fathers and daughters of Shakespeare	İstanbul Üniversitesi	Yüksek Lisans	İngiliz Dili ve Edebiyatı = English Linguistics and Literature
7740	MEHMET OKUTAN	1988	Ortadereceli okul müdürlerinin insan ilişkileri yeterlikleri (Trabzon ili örneği)	Hacettepe Üniversitesi	Yüksek Lisans	Eğitim ve Öğretim = Education and Training
Satırlar(Rows) 1-37 of 37