TÜRK DÜNYASININ İNSANLIĞA MİRAS BIRAKTIĞI 100 TEMEL ESER PROJESİ HAKKINDA BİR HABER

TÜRK DÜNYASININ İNSANLIĞA MİRAS BIRAKTIĞI 100 TEMEL ESER PROJESİ HAKKINDA BİR HABER

Ağustos 2013

https://anahtar.sanayi.gov.tr/tr/news/turk-dunyasinin-insanliga-miras-biraktigi-100-temel-eser-ve-cocuk-uyarlamalari-projesi/544  

Türk Dünyasının İnsanlığa Miras Bıraktığı 100 Temel Eser ve Çocuk Uyarlamaları Projesi

Duygu COŞKUN - Proje Sorumlusu 

Türk bilim insanlarının günümüze miras bıraktığı eski eserler, Türk-İslam bilim, kültür ve sanat tarihinin ve ülkemizin sahip olduğu önemli kültür mirasları arasındadır. Türkiye Bilimler Akademisi, bir bilim kurumu olarak “bilimi tanıtma ve toplumun bilime olan ilgisini arttırma” yükümlülüğüne sahiptir. Bu doğrultuda, önemli ve başvuru kaynağı niteliği taşıyan, Türk alimleri tarafından geçmişte kaleme alınmış kültür mirası eserlerden, günümüzde de yararlanılması ve bu eserlerin tanıtılması amacıyla, TÜBA, “Türk Dünyasının İnsanlığa Miras Bıraktığı 100 Temel Eser Projesi”ni başlatmıştır.

Proje kapsamına alınacak 100 eserin, alanlarında çok büyük etkiler meydana getiren, yüzyıllar boyunca tercümeler yoluyla çoğaltılarak kullanılmış ve insanlığın bilgi birikimine katkıda bulunmuş eserler olmasına özen gösterilmiştir. Proje, bu 100 temel eserin, kütüphanelerdeki atıl durumlarından kurtarılarak günümüz literatürüne kazandırılmasını hedeflemektedir.

100 temel eser, Doğa ve Teknik Bilimler, Felsefe ve Musiki, Türkiyat (Türk dili, tarihi, sanatı ve kültürü) ve İslami İlimler ana başlıkları altında köklü bir külliyattan özenle seçilmiş eserleri kapsamaktadır. Arapça ya da Farsça olarak telif edilmiş olan eserlerin, Türkçeye tercüme edilmesi, farklı Türk lehçelerindeki eserlerin Türkçeye kazandırılması projenin öncelikli hedefidir. Türk düşünce tarihinde büyük öneme sahip olan bu eserlerin, 21. yüzyıl okuyucularına ulaştırılması, Türklerin düşünce ve kültür tarihindeki konumunu hatırlatmaya katkı sağlayacak niteliktedir. Proje kapsamında yapılacak tıpkıbasım ve tercümeler, yeni nesillerin geçmişimizin önemli değerleri olan Türk alim ve bilginlere hak ettikleri değeri vermelerini sağlayacaktır. Projenin, Türk Dünyasındaki üzerinde çalışılmamış birçok konunun akademik boyutlarda incelenmesine ön ayak olacağı, akademik çevrelerde büyük yankı uyandıracağı ve önemli bir hareketlilik sağlayacağı düşünülmektedir. Seçilen eserler, alanında uzman akademisyenler tarafından eksikliği hissedilen kaynak eser hüviyetindedir.

Belirlenen eserler, Türk kökenli bilim insanları tarafından literatüre kazandırılan ölümsüz eserlerin en önemlileri olmasına özen gösterilerek seçilmiştir. Eserlerin önemli bir kısmı Osmanlı medreselerinde ve ilim çevrelerinde itibar edilen eserlerden oluşmakta, bir diğer kısmı ise İslam Dünyası’nda kaynak eser niteliği taşımaktadır. Proje Türk – İslam anlayışının temel kaynaklarının ortaya çıkarılması açısından önemli olmakla birlikte İslam dini ve kaynakları hakkındaki önyargıların ve bilgisizliğin giderilmesi açısından da büyük önem taşımaktadır. Eserlerin çevirilerinin tamamlanmasıyla ortaya çıkacak olan bir diğer kazanım ise Osmanlıca Türkçesi’nin ne derece yetkin ve zengin bir dil olduğunun anlaşılması hususudur.
 

ALAN	ESER SAYISI
Temel Bilimler	30
Felsefe - Müzik	20
Dini Bilimler	25
Dil – Tarih - Türkiyat	25

Belirlenen 100 eserden her birinin çeviri sürecinde eserler;

·         Tıpkıbasıma hazırlanacak,

·         Türkçeye tercüme edilecektir.

·         Eser daha önce Türkçeye tercüme edilmiş ise;

·         Mevcut tercümenin dilinin ve bilimsel terminolojisinin yeterliliği konusunda uzman görüşü alınacak,

·         Kullanılabilir tercümeler, gerekli izinleri ve telif hakları alınarak yeniden dizilerek kullanılacak,

·         Kullanılamaz görüşü verilen eserler yeniden tercüme edilecek,

·         Tıpkıbasımı ve tercümesi tamamlanan eserlerden, görselleştirilebilecek olanlara senaryolar yazılarak film ve animasyon uygulamaları ile desteklenecektir.

Projenin diğer önemli bir ayağı da “100 Temel Eserin Çocuk Uyarlaması”dır. Çocukların eseri kaleme alan yazarları tanımaları ve eserlerden sıkılmadan yararlanabilmeleri için eserlerin çocuk uyarlamaları hazırlanacaktır. Bu sayede, çocukların Türk bilim ve tarihi konusunda bilgilenerek özgüvenlerinin gelişmesi sağlanacaktır.

Eserlerin çocuk uyarlamasında, öncelikli olarak kitabın yazıldığı dönem, coğrafya ve dönem şartlarını anlatacak şekilde tarihsel ve coğrafi bir ön sunum eğitimci danışmanların da desteği ile hazırlanacaktır. Daha sonraki bölümlerde yazar, yazarın uğraştığı diğer alanlar ve yazarın diğer kitapları hakkında bilgiler verilecek, son olarak da ele alınan kitabın bütün konuları, çocukların algı seviyelerine uygun bir şekilde aktarılacaktır. Çocukların algı ve gelişim seviyeleri de göz önünde bulundurularak ilgilerini canlı tutabilmek için sıkıcı bilgilerin yerini, rahat ve eğlenceli şekilde okumalarını sağlayacak senaryolu ve çizimli anlatımlar alacaktır.

Türkiye Bilimler Akademisi, bu tarihi projeyi gerçekleştirerek Türk tecrübesinin tarih boyunca bilim ve sanata olan katkılarını daha görünür hale getirmeyi amaçlamaktadır. “Türk Dünyasının İnsanlığa Miras Bıraktığı 100 Temel Eser Projesi” ve “100 Temel Eser Çocuk Uyarlaması Projesi”, “2013 Yılı Türk Dünyası Kültür Başkenti” seçilen Eskişehir’de, TÜBA’nın Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı ile imzaladığı işbirliği protokolü çerçevesinde gerçekleştirilecektir.