12 Nisan 2020 Pazar

AKILLI İKNA




AKILLI İKNA

Bülent Ağaoğlu
İstanbul, 12.04.2020

İnsanlara zarar veren yanlış davranışlarını değiştirmeleri için ikna etmek sigaranın örnek olarak verildiği ABD uygulamasını içeren bir yazı okumuş fakat burada geçen önemli cümleleri not etmemiştim. Sonra çok pişman olup webde birçok arama yaptım. Fakat aradığımı bulamadım.
Hatta ABD’de ilgili kuruluşlarla yazışmayı da düşündüm.

2016 senesinde hazırladığım bu doküman üzerinde yeniden çalışırken (12.4.2020) "ikna edici iletişim" disiplini ile tanıştım. Çok çarpıcı yaklaşımlarla, bilgilerle karşılaştım…

1
ABD’DE SİGARA ALIŞKANLIĞININ ENGELLENMESİ KONUSUNDA WEBDE YAPTIĞIM ARAMALAR (2016)
us department of health and human services cigarettes
tobacco site:www.hhs.gov
abd insanlar sigara içmemeye nasıl ikna edildi / How to convince the US people were smoking
Motivating and Helping Smokers to Stop Smoking. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1494968/
How to convince the US people were smoking success
Abd’de sigarayı bıraktırma için uygulanan broşür, ilan yöntemleri
sigarayı bırakmak için uygulanan ikna yöntemleri başarısız
sigarayı bıraktırmak için uygulanan ikna yöntemleri başarısız
sigarayı bırakmak için uygulanan ikna yöntemleri kampanyalar başarısız
abd sigara ikna başarısız
US cigarette fails to convince
US cigarette  to convince
tobacco fails to convince
ikna konusu. ABD, sigara örneği
ikna  ABD, sigara

2
TÜRKİYE’DE SİGARA BIRAKMA KONUSUNDA BAZI YAYINLAR
Sigara bibliyografyası : 1888-2008 /. [hazırlayan]: Cahit Uluer. — Y.y. : yayl.y.,. 2009?] ( stanbul : Orhan Copy). 366 s. ; 21 cm. Dizin vardır .

SİGARA BIRAKMAYI İKNA KONUSUNDA BAZI ALINTILAR
1
“Son bir bilgi olarak; ABD'de yapılan demografik bir araştırmada 1965'te %42.4 olan sigara içme oranı 1997'de %22.7'ye inmiştir. Ancak psikiyatrik sorunları olan hastalarda bu oranda hiçbir olumlu değişiklik olmamış ve tahminen 2000 yılı sigara tüketiminin %44,3'ü ruhsal sorunları olanlar tarafından tüketilmektedir (Lesser ve ark.).
Bu amaçla sigara bırakmak için; konuşma ve bilgilendirme, hipnoterapi ve bilişsel - davranışçı terapi çok etkilidir. Genel olarak sigarayı gerçekten bırakmaya ikna olmuş ve arzu eden kişilerde 5-6 seansta tekrar başlamamak üzere sigara bırakılabilmektedir.” http://www.hipnopsikoterapi.com/sigara.html
2
“Avustralya'da uygulanan ve Dünya Sağlık Örgütü'nün tavsiye ettiği kara paket uygulamasından henüz fayda sağlandığına ilişkin bir veri olmadığı” . http://www.sabah.com.tr/yasam/2016/04/24/tiryakiye-pozitif-mesajli-ikna
3
“Sigarayı Bırakmak Mümkün:
Araştırmalar sigara içenlerin % 90'ının sigarayı bırakmak istediklerini fakat bunu başaramadıklarım göstermektedir. Uyandıktan hemen sonra sigara içenler, hastayken sigara içenler, sigaradan uzak duramayanlar, sabahları daha fazla sigara içenlerin ciddi derecede bağımlılığı vardır ve bu kişiler sigarayı bırakmakta zorlanırlar. Sigarayı bırakanların %70'i ilk ayda tekrar kullanmaya başlarlar. Sigarayı bırakmış olanların dörtte birinden azı, ilk girişiminde bunu başarmıştır. Sigarayı kalıcı olarak bırakanların çoğu bunu başarmadan önce  3-4 kez bırakmayı deneyip yeniden başlamışlardır. Güzel haber şu ki, sigarayı bırakmaya çalışıp  bırakamamak her şeyin sonu değildir. Neden başarısız kalındığından ders alarak bunu başarıncaya kadar tekrar tekrar gayret etmek gerekir. Araştırmaların verdiği başka iyi bir haberde de, Amerikada sigara içen kişilerin yaklaşık %45'inin sonunda sigarayı bırakabilmesidir.” http://www.goguscerrahisi.com/Sigara2.html
4
“İnsanlar çoğu durumda, genel doğruların kendileri için geçerli olmadığını düşünür ve kendilerini bir istisna olarak görürler. Tiryakilerin çoğu, sigara içmenin zararlı olduğunu kabul ederler ama sigaranın kendilerine “dokunmadığını” düşünürler. İnsanları ikna etmek için konuyu onların özeline indirmek gerekir. İnsanlara onlardan özel olarak neler beklediğimizi anlatmak, bunu nasıl başaracaklarını onlarla birlikte planlamak, birlikte bir program yapmak gerekir. Kişiselleşmiş, birey düzeyinde somutlaşmış öneriler daha ikna edici olur.
İnsanlar kendi mevcut inançlarına ters gelen her öneriye refleks olarak tepki gösterirler. Bu yüzden bir insanı etkilemek için onun inanç ve değerlerini bilmek ve bunlara saygılı olmak gerekir. Hiç kimse kendi inançlarına saygı duymayan birisinin söylediklerine kulak vermez. Bu yüzden iknanın birinci adımı, insanların inanç ve değerlerine saygı göstermektir.”
“İkna edilecek kişiye başrolü vermek: İnsan dünyaya bakarken kendini merkeze koyar. Güneş bizim için doğar, dünya bizim için döner. Hiç kimse günlük hayatını yaşarken bir bilim insanı mantığıyla yaşamaz. Bu nedenle bir öneri ne kadar değerli olursa olsun, söz konusu durumda gerçek kahramanın kendisi olduğunu bilmek ister. İnsanlara bir ürün satmak için, başrolde onların olduğunu vurgulamak gerekir. İster sigarayla mücadele olsun, ister bir ürün veya hizmet satmak olsun ya da siyasi propaganda olsun, bu kural değişmez. Bu riyakarlık değil, gerçektir; çünkü insanlara yapılan bütün tekliflerin kahramanı doğal insanların kendileridir.”http://www.temelaksoy.com/ikna-etmenin-gizli-yollari/
5
“Sigara paketleri üzerindeki uyarıların sigara tiryakilerini hiç etkilememesi de Doğrulama Sapması’nın bir sonucudur. Birkaç yıl önce, ABD’de, yine fMRI kullanılarak yapılan deneylerde, tiryakilerin bu uyarıları okuduklarında, sigaradan değil uzaklaşmalarını daha fazla sigara içmeyi arzuladıklarını kanıtlandı. (Martin Lindstrom)


Bir kişinin veya bir topluluğun zihniyetini, mantık yürüterek veya bilimsel kanıtlarla değiştirmeye çalışmak; çoğu kez onların zihinlerinde arzu edilenin tam tersi bir düşünceyi perçinliyor. Çünkü insan beyni her mantıklı açıklamaya kendi zekâsını ve yaratıcılığını kullanarak kendi karşı fikrini oluşturma yeteneğine sahip. Çelişkili gibi görünse de bir insanın görüşünü mantıkla yıkmaya çalışmak o görüşün söz konusu kişide daha da sağlamlaşmasına yol açıyor. (Dünyada en adaletli dağıtılmış şey akıldır)”

6
“Örneğin; sigara içmek ile akciğer kanseri arasındaki ilişkiye dayalı ileti bir doktor tarafından verildiğinde başkasına oranla çok daha etkili olacaktır. Bir süre sonra alıcı durumundaki insanlar kaynağın kim olduğunu unutabilirler ancak başlangıçta sahip oldukları olumlu veya olumsuz tutum birkaç hafta sonra da aynı özelliği taşımaya devam edecektir. Yukarıdaki sigara örneğini buna uygulamak gerekirse, iletiden şu veya bu şekilde etkilenen alıcı bir-iki hafta sonra bile bu iletinin bir doktor tarafından verildiğini hatırlamayabilirler. Ancak sigara içmek ve neden olduğu akciğer kanseri bağlantısına karşı geliştirilen tutumu alıcılar aynı yoğunlukta benimsen durumda olabilir. Bu ise uzmanlığa dayalı saygının iknadaki önemini göstermektedir. Kaynağın saygınlığı ne kadar yüksekse inanılırlığı da o denli çok olacaktır. Kaynağı inanılır yapan ikinci özellik de güvenilirliktir” http://www.azanadolu.edu.az/images/Dersler/PDF/E-KITAP/Acik_oyretim_fakultesi/Halka_ilishkiler_ve_tanitim_onlisans_programi/3_yariyil_dersleri/ikna%20edici%20iletishim.pdf
7
“Bir başka araştırmacı olan Sargant ise konuyla ilgili çalışmalarında grafik örnekleri vermiştir. Onun yaptığı bir vurgulamaya göre ikna edici faaliyetlerin çoğunda makbule geçen ve kabul gören ahlaki değerler dikkate alınabilir. Örneğin; devlet belki de birtakım yaptırımlar ve kurallarla reklamlarda baştan sona insanları sigara içmemeye özendirmeyi deneyebilir. Ancak herşeye rağmen toplumda sigara içme eğilimleri sürebilir, hatta artabilir. Bu ise, ikna sorununa ve iknaya karşı koymaya sadece soyutlama biçimi olarak bakılmaması gerektiğini ortaya çıkarır.” http://www.azanadolu.edu.az/images/Dersler/PDF/E-KITAP/Acik_oyretim_fakultesi/Halka_ilishkiler_ve_tanitim_onlisans_programi/3_yariyil_dersleri/ikna%20edici%20iletishim.pdf
8
“Kuram, insan davranışına belli zorlama ya da koşum takımları tarafından rehberlik edildiğini ve bunların arasında en önemlisinin tutumlar olduğunu iddia etmektedir. Böylece, eğer bir iknacı alıcının  tutumlarını değiştirebiliyorsa, davranış ta bir değişimle sonuçlanır. Örneğin, sigara içmeye karşı olumlu bir tutumu olumsuz bir tutuma çevirebilirsem (sağlıksız, pahalı ve pis bir şey), alıcı sigara içmekten vazgeçerek davranışını değiştirebilir. Şu durumda araştırma için soru oluşur: İkna edici süreç için hangi faktörler insanların tutumlarını değiştirmede en önemlidir?” http://www.azanadolu.edu.az/images/Dersler/PDF/E-KITAP/Acik_oyretim_fakultesi/Halka_ilishkiler_ve_tanitim_onlisans_programi/3_yariyil_dersleri/ikna%20edici%20iletishim.pdf
9
“Öğrenme Kuramı’nı geliştiren, Albert Bandura kişiliği oluşturan faktörleri çevre, davranış ve kişinin psikolojik süreçleri olarak görmekte ve bu psikolojik süreçlerin görüntüleri ve insanın dili kullanmasını belirlediğini belirtmektedir. Sosyal öğrenme kuramı daha sonra kitle iletişimi ile ilişkilendirilerek özellikle uyuşturucu, alkol ve sigara karşıtı kampanyaların insanlara benimsetilmesinde de kullanılmıştır” http://www.azanadolu.edu.az/images/Dersler/PDF/E-KITAP/Acik_oyretim_fakultesi/Halka_ilishkiler_ve_tanitim_onlisans_programi/3_yariyil_dersleri/ikna%20edici%20iletishim.pdf
10
“Öncelikle, sizin öğüdünüzü tutması için bireyin ya da kitlenin yeteneği ile amaçlarınızın uygun olup olmadığını kendinize sorun. Eğer onlardan sigarayı bırakmalarını istiyorsanız, bunun onlar açısından daha kolay olması için önce böyle bir yöntemi uygulamanız daha iyi olacaktır. Sigarayı bırakmalarında onlara yararlı ipuçları öneren broşürler verebilirsiniz. İkna edeceğiniz kişilerin ruh halini anlamaya çalışın – yönetici, satış gücü veya iş görüşmecisi. Olası ruhsal durum nedir? Rahatlamış olabilecekler mi?
Şüphelere mi sahip olacaklar? Anlatımlarınızın içine bunları alın ve işlevini yerine getirmesi için mesajınızı tasarlayın.
 Bir kere, hedef grubunuz ve üyelerinin sizin konunuz için nasıl düşündüğünü bilmelisiniz ki, mesajınızı biçimlendirebilesiniz. Biçimlendirme sürecinde birçok adım vardır. İlk olarak mesajınızı en yararlı şekilde düzenlemeye ihtiyacınız vardır. İnsanların, iyi düzenlenmiş mesajları hatırlaması daha kolaydır.” https://docplayer.biz.tr/62611095-T-c-anadolu-universitesi-yayini-no-2508-acikogretim-fakultesi-yayini-no-1479-ikna-edici-iletisim.html
11
“Görsel Kanıt
Otomobilde, emniyet kemerinin kullanımının arttırılmasını amaçlayan bir ikna faaliyetinde; kemer kullanıldığında ve kullanılmadığındaki etkiyi gösteren bir görsel; sözlerden daha etkili olacaktır. Sigara karşıtı sunumda, görsel-işitsel materyaller ile kanserli akciğer dokuları gösterilebilir. Sigara bağımlısı, temiz beyaz bir dokuya sigara dumanını üfleyerek ve nikotinin geride bıraktığı lekeyi gözlemleyerek katılım sağlanabilir.” http://www.azanadolu.edu.az/images/Dersler/PDF/E-KITAP/Acik_oyretim_fakultesi/Halka_ilishkiler_ve_tanitim_onlisans_programi/3_yariyil_dersleri/ikna%20edici%20iletishim.pdf
12
“Örneğin sigara içenlere yönelik yapılan ve korku içeriği bulunan kampanyalar kanser gibi olumsuz bir sonucu algılatmaktadır” http://www.azanadolu.edu.az/images/Dersler/PDF/E-KITAP/Acik_oyretim_fakultesi/Halka_ilishkiler_ve_tanitim_onlisans_programi/3_yariyil_dersleri/ikna%20edici%20iletishim.pdf
13
“Bugün yapılan birçok sigarayı bıraktırma ve sigaradan uzak tutma kampanyası, sigaradan mağdur olan insanları göstererek, insanların içindeki bu korkudan hareket etmektedir.” http://www.azanadolu.edu.az/images/Dersler/PDF/E-KITAP/Acik_oyretim_fakultesi/Halka_ilishkiler_ve_tanitim_onlisans_programi/3_yariyil_dersleri/ikna%20edici%20iletishim.pdf

14
Pozitif mesaj konulu bir yayın taraması.

15

Yanlış Davranışları Değiştirmek İçin Pozitif Mesajın Büyük Önemi. https://bulentagaoglu.blogspot.com/2020/04/yanlis-davranislari-degistirmek-icin.html




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder