YAPAY ZEKA TABANLI YERLİ ARAMA MOTORU: CARNAP

YAPAY ZEKA TABANLI “YERLİ” ARAMA MOTORU:

CARNAP

https://carnap.ai

ODTÜ’LÜ BİLİM İNSANLARI KORONAVİRÜS ARAŞTIRMALARINA ÖZEL ARAMA MOTORU GELİŞTİRDİ

2020

1

“ #TTGVHit girişimlerinden Funktor, verileri yapılandırarak yapılan araştırmaların derinleşmesinde önemli bir katkı sağlayan ürünleri, "Yenilikçi Arama Motoru" CARNAP’ı hashtag#Covid19 ile alakalı 44.000 makalenin toplandığı CORD-19 (CORD-19, 2020) veritabanına uyarladı. İlgili makaleleri keşfetmek isteyenler göz atabilir” https://carnap.ai

2

“UNIQUE FEATURES

“CARNAP brings only the results where the search terms are semantically related. These terms are visualized on the overview panel in a frequency-based order to give a comprehensive look on the literature.

CARNAP shows the search results as sentences to enable more direct access to the knowledge. Search terms are annotated in sentences for a quick skimming and scanning.

Add-to-box is a unique feature to use terms as building blocks of knowledge. By adding more terms, you can build sentences and check how the terms are related in the literature.

This is a beta release, it will continue to be updated and improved.”.

https://carnap.ai/

3

“OUR TECHNOLOGY

We have processed the millions of scientific literature by using our innovative data structuring model.

CARNAP AI engine recognizes the medical terms and quantifies their semantic relations.

For more information about the underlying techniques please visit Funktor's website.”. https://carnap.ai/

4

“ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Verşan Kök, Kovid-19 araştırmalarına özel, yapay zeka tabanlı arama motoru ve insan gücüne gereksinim duyulmadan dezenfeksiyon sağlayan robot geliştirdiklerini bildirdi. ODTÜ Berimsel Ontoloji Laboratuvarı uzmanlarından Doç. Dr. Aziz Fevzi Zambak, Erdem Ünal, Onur Yeşil ve Tennur Baş'ın yer aldığı ‘Funktor’ adlı girişim tarafından Kovid-19 araştırmalarına özel, yapay zeka tabanlı ‘CARNAP’ isimli arama motoru geliştirildiğini bildiren Kök, şunları söyledi: "Arama motoru, binlerce makale ve veri arasında doğru kaynaklara zamanında ulaşabilme, analiz etme sorunlarını mevcut sistemlere göre çok daha etkili şekilde yapabiliyor. Yeni nesil arama motorunu, bir haftadır Türkiye'nin ve dünyanın birçok yerinden binlerce araştırmacı kullandı. Salgın gibi olağan dışı durumlar, araştırmacıları kısa zamanda çözüm bulma baskısı altında bırakıyor. Bu noktada, araştırmacıların kısa süre içinde Kovid-19 ile ilintili 47 binin üzerinde makale içindeki tüm bilgilere hakim olması beklenemez. CARNAP sayesinde araştırmacıların bilgi üzerindeki hakimiyetinin daha derinlikli olarak sağlanması hedefleniyor." https://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/ankara/odtunun-arama-motoru-ve-robotu-viruse-karsi-41492996

5

“ODTÜ Berimsel Ontoloji Laboratuvarı uzmanlarından Doç. Dr. Aziz Fevzi Zambak, Erdem Ünal, Onur Yeşil ve Tennur Baş'ın yer aldığı "Funktor" adlı girişim tarafından Kovid-19 araştırmalarına özel, yapay zeka tabanlı "CARNAP" isimli arama motoru geliştirildiğini bildiren Kök, "Arama motoru, tıp ve yaşam bilimleri alanındaki bilimsel araştırmalarda en sık karşılaşılan, binlerce makale ve veri arasında doğru kaynaklara zamanında ulaşabilme, analiz etme sorunlarını mevcut sistemlere göre çok daha etkili şekilde yapabiliyor." bilgisini verdi.

Yeni nesil arama motorunu, bir haftadır Türkiye'nin ve dünyanın birçok yerinden binlerce araştırmacının kullandığını aktaran Kök, şöyle konuştu: "CARNAP, öncelikli olarak, tıp ve yaşam bilimleri alanındaki bilgilerin işlenmesini hedeflemektedir. Medikal alanda çalışan araştırmacıların sık başvurdukları bilgi kaynağı Medline veri tabanında 30 milyonun üzerinde makale bulunuyor ve her 10 saniyede bir bu bilgi havuzuna yeni bir makale ekleniyor. 

İnsanların bu kadar çok bilgi içinde, aradıkları şeye doğru şekilde ulaşmaları gittikçe zorlaşıyor. 

Klasik arama motoru yaklaşımı artık yeterli olmuyor. 

Geliştirilen mimari ve algoritmalar sayesinde tıp ve yaşam bilimleri alanında ortaya konan bilgiler, ögelerine ayrıştırılarak bilgilere daha doğrudan ve kolay ulaşım sağlanıyor. 

Buna ek olarak, varolan bilgiler üzerinden yeni bilgi türetilebilmesi de olanaklı hale geliyor."

Salgın gibi olağan dışı durumların araştırmacıları kısa zamanda çözüm bulma baskısı altında bıraktığına işaret eden Kök, "Bu noktada, araştırmacıların kısa süre içinde Kovid-19 ile ilintili 47 binin üzerinde makale içindeki tüm bilgilere hakim olması beklenemez. 

Yeni bilgi yapılandırma mimarisi ve algoritmalar kullanılarak geliştirilen CARNAP sayesinde araştırmacıların bilgi üzerindeki hakimiyetinin daha derinlikli olarak sağlanması hedefleniyor." 

diye konuştu.”. https://www.iletisim.gov.tr/turkce/yerel_basin/detay/odtuden-kovid-19a-karsi-destek

6

ODTÜ’lü bilim insanları koronavirüs araştırmalarına özel arama motoru geliştirdi. 31.3.2020. https://www.medikalakademi.com.tr/odtulu-bilim-insanlari-korona-virus-arastirmalarina-ozel-arama-motoru-gelistirdi/

7

Funktor Bilgi Teknolojisi ve Hizmetleri Ankara

https://www.linkedin.com/company/funktor/

8

"BIO Startup Program’da finale kalan beş finalist:

Funktor geliştirdiği medikal bilgi işleyen, yenilikçi arama motoru ile literatür araştırmalarına interaktif bir yöntem kazandırıyor.

Bilişsel Bilimci Erdem Ünal, ontoloji ve yapay zeka uzmanı Doç. Dr. Aziz F. Zambak, fizikçi Onur Yeşil ve matematikçi Tennur Baş tarafından kurulan girişim, yeni bir veri yapılandırma kaynak dili üzerinde çalışıyor. Geliştirdikleri “Carnap” ismindeki ürün, yeni bir tür medikal bilgi arama ve keşif motoru olarak dikkat çekiyor. Carnap, medikal veriyi yeni bir yapılandırma mimarisi kullanarak işliyor ve farklı bir keşif deneyimi içeren interaktif bir arayüzle sunuyor. Çözümleri hakkında bilgi veren Erdem Ünal şu ifadeleri kullanıyor: “Bilimsel literatüre her sene 3 milyon yeni makale ekleniyor, bu da yaklaşık her 10 saniyede bir yeni makale anlamına geliyor. Yaygın olarak kullanılan PubMed/ Medline veritabanında halihazırda olan makale sayısı ise 30 milyon civarında. Yaşam bilimleri alanındaki bilgi üç ayda bir iki katına çıkıyor. Tek sorun çok sayıda bilgi öğesi ile sınırlı zamanda başa çıkmak değil, bu içeriğin bilim alanına sunabileceği potansiyelden verimli bir şekilde yararlanamamak, bu kalabalıkta duran üstü kapalı bilgilere erişememektir. Carnap işte bu sorunların çözümünü hedefliyor. Carnap’ta sonuçları, sadece arama terimleri değil, terimler arasındaki ilişkiler belirliyor. Böylelikle herhangi bir ayar yapmaya gerek olmadan ilk adımda bile ilgili sonuçlara erişilebiliyor.”. 31.3.2021. https://egirisim.com/2021/03/31/bio-startup-programin-2021-yili-5-finalisti-belli-oldu/

9

"ARAMA VE KEŞFETME PLATFORMU

Funktor ise metin verisini işleyerek veri yığınlarının içerisindeki bilgi ve ilişkilere kolayca erişilmesini hedefliyor. Ürünü CARNAP; biyomedikal alandaki makaleler için semantik araçlar sunan bir arama ve keşfetme platformu. Kullanıcılar, makale aramanın yanı sıra kavramlar ve ilişkiler aracılığıyla da arama yaparak araştırmalarını hızlandırabiliyor ve sonuçlar arasındaki ilişkileri keşfedebiliyor.

Medikal literatüre mesleği gereği 25 milyondan fazla kişinin düzenli olarak başvurduğunu belirten Funktor Kurucu Ortağı Erdem Ünal, “Başta araştırmacılar ve öğrenciler olmak üzere medikal alanda bilgi arayan herkesin araştırma sürecini kolaylaştırmayı ve hızlandırmayı hedefliyoruz” diyor.". 25.8.2021.  https://www.ekonomist.com.tr/kapak-konusu/yildizi-parlayan-20-saglik-start-upi.html